А. Д. Нурахова, Л. Т. Ералиева клиникалық лабараториялық диагностика бойынша ұлттық Әдістеме
Жоғарғы тыныс алу жолдарынан микроорганизмдерді бөлу
жүктеу/скачать 1,76 Mb.
|
КДЛ бойынша ұлттық әдістеме
| Жоғарғы тыныс алу жолдарынан микроорганизмдерді бөлу
Бөлінетін жоғарғы тыныс алу жолдарын (зев, мұрын, пазухи) микрофлораға және антибиотиктерге сезімталдыққа егу (Upper Respiratory Culture, Routine) – бөлінген патогендердің антибиотик сезімталдығын көрсете отырып, жоғарғы тыныс алу жолдарының ауруларын қоздырғыштарын этиологиялық маңызды микроорганизмдерді бөлу және сәйкестендіру мақсатында биоматериалды сапалы және жартылай индукциялық бактериологиялық зерттеу әдісі. Жоғарғы тыныс алу жолдары ауруларының клиникалық түрлері: синусит, фарингит, тонзиллит, эпиглоттит. Синусит (риносинусит) - ауыз қуысының шырышты қабығының және мұрынның қосалқы қуысының қабынуымен қоса жүретін бактериялық немесе вирустық инфекция. Жедел синусит кезінде қабыну 3 айдан кем сақталады. және кенеттен немесе емдеу нәтижесінде аяқталады. Негізгі қоздырғыштар: пневмокк (Streptoccus pneumoniae) – 30-40%, гемофильді таяқша (Haemophilus influenzae) – 17-21%, моракселла (Moraxella satarrhalis), пиогенді стептококк (Streptoccus pyogenes), алтын стафилокк (Staphylococcus aureus), анаэробтар (2-5%). Қайталанатын жедел синусит-бір жыл ішінде жедел синуситтің 2-4 эпизоды; бұл ретте эпизодтар арасындағы интервалдар 8 апта және одан көп. Созылмалы синусит кезінде ауру белгілері 3 айдан астам сақталады., рентгенограммада қабыну белгілері-микробқа қарсы ем қолданғаннан кейін 4 апта және одан көп. Негізгі қоздырғыштар-анаэробтар (48%). Бұл ретте балаларда: жасыл стрептококтар (Streptoccus viridans) – 23%, алтын стафилокококк – 19%, пневмокк, гемофильді таяқша, моракселла, көк таяқша (Pseudomonas аегидіпоѕае) – 10-15%. Ересектерде – коагулазонегативті стафилококк (КНС) – 36%, алтын стафилококк – 25%, жасыл стрептокококтар – 8%, коринебактериялар (Corynebacterium pseudodiphtheriae) – 5%, анаэробтар-6%. Нозокомиальді синусит – мұрын қуысында интубациялық түтікше, назогастральды зонд, мұрын тампондары бар емделушілерде емдеуге жатқызылғаннан кейін 48 сағаттан кейін дамитын синусит. Кездесу жиілігі-осы пациенттердің 5-20% . Негізгі қоздырғыштар-синегалық таяқша, клебсиелла пневмония (Klebsiella pneumoniae), ішек таяқшасы (Escherichia coli), ацинетобактер (Acinetobacter spp.), алтын стафилококк, сирек стрептококк, саңырауқұлақтар (ЖИТС кезінде). Фарингит-жұтқыншақтың шырышты қабығының жіті қабынуы, әдетте вирустық, сирек бактериялық этиологияда. Экссудативті фарингиттің негізгі қоздырғыштары: пиогенді стрептококк – 15-30%, бета-гемолитикалық стрептококтар (Streptoccus C және G топтары), вирустар (аденовирустар, риновирустар, коронавирустар, Эпштейн вирусы-Барр (инфекциялық мононуклеоз)), арканобактериялар (Arcanobacterium haemolyticum (гр+ таяқша)). Мембранозды фарингиттің негізгі қоздырғыштары: дифтериялық таяқша (Corynebacterium diphtheriae), патогенді емес коринебактериялар, Эпштейн вирусы-Барр. Тонзиллит-стрептококкты (сирек вирустық) инфекция нәтижесінде аспан бадамыздың жіті қабынуы. Стрептококкты тонзиллит (ангина) А тобының стрептокококтарымен туындайды, асқынулардың дамуымен қауіпті (отит, синусит, паратонзиллярлы абсцесс, мойын лимфаденит және кейіннен трептоккты гломерулонефрит, уытты шок, ревматикалық қызба). Негізгі қоздырғыштар – А тобының бета-гемолитикалық стрептококк (БГСА), C және G топтары, гонококк (Neisseria gonorhoeae), дифтериялық таяқша. Эпиглоттит-тыныс алу жолдарының күрт обструкциясына әкелуі мүмкін (2-4 жастағы ұлдарда жиі) тұмсық асты және қоршаған тіндердің клетчаткасының тез үдемелі қабынуы. Негізгі қоздырғыштар: балаларда – гемофильді таяқша, ересектерде – пиогенді стрептокококк (БГСА), гемофильді таяқша пневмокк, алтын стафилококк, жасыл стрептококк. Стафилокококтарға арналған Антибиотикограмма алтын түстес стафилокококтың антибиотикорезистенттілігі бойынша ұсынымдарды есепке ала отырып, диско-диффузиялық әдіспен қойылады: пенициллин, амоксициллин, оксациллин, цефуроксима аксетил, цефазолин, гентамицин, эритромицин, рокситромицин, азитромицин, левофлоксацин, ванкомицин, клиндамицин, спирамицин, джозамицин, мидекамицин, офлоксацин, ципрофлоксацин. Метициллинрезистентті стафилококк штаммдары анықталған жағдайда фузидинге, тетрациклинге, котримоксазолға сезімталдық қосымша зерттеледі. Бета-гемолитикалық стрептококтардың антибиотикорезистенттілігін анықтау үшін сондай-ақ диско-диффузиялық әдіс қолданылады, бұл ретте таңдау препараттары бета-лактамды антибиотиктер болып табылады: офлоксацин, эритромицин, клиндамицин, левофлоксацин, моксифлоксацин, азитромицин, кларитромицин, цефотаксим, цефтриаксон, спирамицин, джозамицин, мидекамицин, Цефтриаксон. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. Бранхамел және гемофильді таяқшаның антибиотик сезімталдығы келесі препараттарға анықталады: ампициллин, амоксиклав, цефалотин, тетрациклин, офлоксацин, котримоксазол, рифампицин, хлорамфеникол, цефуроксим, цефаклор, цефотаксим. Псевдомонадқа антибиотикалық сезімталдық (синегалық таяқша) келесі препараттарға диско-диффузиялық әдіспен анықталады: цефтазидим, цефепим, гентамицин, амикацин, ципрофлоксацин, меропенем, имипенем, цефоперазон. Энтеробактерилердің антибиотикалық препараттарға сезімталдық диско-диффузиялық әдіспен анықталады: ампициллин, амоксиклав, гентамицин, амикацин, цефуроксим, цефотаксим, ципрофлоксацин, имипенем, цефепим, тикарциллин/клавуланат, цефтазидим, цефексим, Цефтриаксон, офлоксацин, меропенем, цефоперазон/сульбактам. Пневмококктың антибиотикорезистенттілігін анықтау үшін диско-диффузиялық әдіс қолданылады, сонымен қатар таңдау препараттары бета-лактамды антибиотиктер болып табылады: оксациллин, эритромицин, клиндамицин, левофлоксацин, моксифлоксацин, доксициклин, рокситромицин, азитромицин, кларитромицин, цефуроксим, цефиксим, цефотаксим, цефтриаксон, спирамицин., джозамицин, мидекамицин.
жүктеу/скачать 1,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|