А. Т. Аширова поәк эксперименттік білім беру бағдарламасы мен Элективті пәндер каталогінің негізінде әзірленді



бет72/77
Дата23.05.2023
өлшемі275,1 Kb.
#177485
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   77
Байланысты:
Кешен каз.т.әдебиет Информатика каз.болими

ОТЫРАР дастаны
– Даңқың қайда төске өрлеген?
Екi жүз мың әскерменен
Алты ай бойы кiп-кiшкентай Отырарды ала алмау,
Алты ай бойы Отырардың осал тұсын таба алмау –
Ойы – дауыл, сезiмi – аспан,
Тек жеңiспен көзiн ашқан
Менiң алғыр ұрпағымның сүйегiне зор таңба,
Намысыма сызат түстi мына сенiң арқаңда, –
Деп Шыңғыс хан Шағатайға оқты көзiн қадады.
– Осы өкiнiш менi де өртеп барады.
Отырардың бақытына орнаған
Болар, бәлкiм,
Алдырмай тұр зор қамал.
Бiрақ, әке, жүргенiм жоқ аянып,
Қанша үмiтiм желге ұшты,
Қанша әскерiм жер құшты.
Дала жатыр қызыл қанға боялып,
Егep бүкпей, баяндасам шындықты,
Рухы – өр,
Тәнi – бекем,
Бұл бip қайсар халық екен,
Tipлiктен де артық қойған бiрлiктi.
Жүрегiнде ыза табы қалмағандай бip мысқал:
– Шалалаусың, – деп жымиды Шыңғыс хан. –
Сақталмауы мүмкiн емес зердеңде,
Сен тоғызға келгенде,
Ұлу жылы, Үкiтайдың тойында
Оқ өтпейтiн алып батыр жайында
Ертек айтқам оңашалап өзiңе,
Сол ертектi неге алмадың пайымға?
– Keшip, әке, балалық па,
Зерсiздiк пе,
Шалалық па,
Тек нобайы ғана қапты ойымда.
Ұмытпасам, Массагет даласында,
Аңдысқан қас пен достың арасында
Атса садақ дарымайтын,
Мыңмен жеке шайқасса, арымайтын,
Шапса, қылыш кеспейтiн,
Жанарынан мeйipiмi өшпейтiн,
Өтiптi бip өжет батыр нар кici,–
деп баласы кiбiртiктеп тоқтады, –
Есiмде жоқ, әке, одан арғысы.
– Eciң кетсе, естiге кipiптapcың,
Ең бастысын ұмытқансың, –
Деп Шыңғыс хан ызбарлана тiл қатты,
Әр сөзiнде атан түйе қайысардай зiл жатты, –
Жә, ендеше, түcipeйiн eciңe.
Жомарт, аңқау сайын дала төсiнде,
Сан мың әскер жеңбеген өр алыпты
Бip-ақ адам табанына салыпты.
Әлгi алыптың кеудесiнде бармақтай
Оқ өтетiн осал жepi болыпты.
Даңқ кiмнiң күлiп тұрса басында,
Сатқындық та бұғып жүрмек қасында,
Айлакер жан соны жазбай таныпты.
Қай кезде де айла кескен нарықты.
Жақын барып үңiлместен жауыңа,
Шығам деме, ұлым, жеңiс тауына,
Адам аз ба күшке сенiп адасқан?
Жауың мықты.
Бұған, cipә, таласпан.
Әр мықтының осал жерi болмай ма?
Болса қайсы,
Оған бастар жол қайда?
Ал бұл сұрақ бар кез сенiң жүру керек басыңда,
Менiң күллi жеңiсiмнiң құпиясы – осында!
Көңiлiнен күрт cepпiлiп наласы,
– Ұқтым, әке, – деп жымиды баласы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   77




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет