Ғылым классификациясы
«Ғылым» ұғымының бірнеше негізгі мағынасы бар.
Ғылым – табиғат, қоғам, қоршаған ортаны ойлау және тану туралы жаңа білімді жүйелендіруге және әзірлеуге бағытталған адам қызметінің саласы.
Ғылым – бұл қызметтің нәтижесі, яғни алынған ғылыми білім жүйесі.
Ғылымның бағыттары
Ғылым – қоғамдық сананың бір түрі, әлеуметтік институт. Бұл мағынада ол ғылыми ұйымдар мен ғылыми қоғамдастық мүшелерінің арасындағы өзара байланыс жүйесін білдіреді, сондай – ақ ғылыми ақпарат жүйесін, ғылым нормалары мен құндылықтарын және т.б. қамтиды.
Ғылымның тікелей мақсаттары:
объективті және субъективті әлем туралы білім алу;
объективті ақиқатқа жету. Ғылым міндеттері:
-фактілерді жинау, сипаттау, талдау, қорыту және түсіндіру;
табиғат, қоғам, ойлау және таным қозғалысының заңдарын анықтау;
алынған білімді жүйелеу;
құбылыстар мен процестердің мәнін түсіндіру;
оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді болжау;
алынған білімді практикалық пайдаланудың бағыттары мен нысандарын белгілеу.
Ғылым ғылыми зерттеу институттар жүйесінде, жоғарғы оқу орындарының және т.б. бағыттарға байланысты әр түрлі түрлерге жіктеледі (сурет 1.3).
Ғылым классификациясы. Ғылымда ең үлкен танымалдылыққа Ф. Энгельстің «Табиғат диалектикасында» атты классификациясы ие болды. Ол материяның төменнен жоғарыға қарай дамуын негізге ала отырып, ғылымды механика, физика, химия, биология және әлеуметтік ғылымдар деп бөлді. Материя қозғалысының формаларын субординациялауда осы қағидатқа негізделіп Б.М. Кедровтың ғылыми классификациясы қалыптасты. Ол материя қозғалысының алты негізгі түрін ажыратты: субатомдық-физикалық, химиялық, молекулалық-физикалық, геологиялық, биологиялық және әлеуметтік. Қазіргі уақытта ғылымды саласына, пәніне және таным әдісіне байланысты төмендегі топтарға бөледі:
табиғат туралы-табиғи;
қоғам туралы – гуманитарлық және әлеуметтік;
ойлау және таным туралы – логика, гносеология, эпистемология, герменевтика және т.б.
Ғылым кандидаты немесе ғылым докторы ғылыми дәрежесін алу үшін диссертацияларды қорғау, келесідей ғылым салаларына бөлінген:
физика-математикалық,
химиялық,
Достарыңызбен бөлісу: |