Ауыз қуысы — ас (азық) корыту жүйесі бас бөлімінің аддыңғы бөлігі. Ауыз қуысының сүйектік негізін: тұмсық сүйек, жоғарғы жақ сүйек, тандай сүйек, төменгі жақ сүйек, тіл асты сүйек құрайды. Ауыз қуысының жоғарғы және төменгі еріндер аралығындағы кіреберіс тесігін — ауыз саңылауы, ал оның тіл түбірі мен жұмсақ таңдай аралығындағы жұтқыншаққа шығатын тесігін — есін деп атайды. Ауыз куысында ас (азық) механикалық өңдеуден өтеді: ол шайналады, ұсақталады, сілекеймен араласып жібиді, жүтуға дайындалады. Сілекей құрамындағы ферментгердің әсерінен ас (азық) құрамындағы крахмал қорытыла бастайды (глюкозаға ыдырайды).
ТІЛ
Тіл-бұл тағамды шайнауға, жұтуға, сөйлеуге және дәмін татуға көмектесетін күшті бұлшықет. Тілде орналасқан дәм бүршіктерінің немесе дәмдік тітіркенуді қабылдайтын рецепторлардың арқасында (адам анатомиясының атласындағы анықтамаға сәйкес) біз тағамның дәмін тамашалай аламыз. Ауыз қуысында-тілде, таңдайда, жұтқыншақтың шырышты қабығында – 2500-ге дейін осындай рецепторлар бар, олардың көмегімен біз тәттіні тұздан, ащы мен қышқылды ажыратамыз.
ТІЛ
Тістер, қызыл иек және альвеолярлы сүйек
Тістерде қатты эмальмен қапталған тәж және жақтың сүйек тінінде ұсталатын тамырлар бар. Тістердің тұрақтылығын қоршаған тамырлар қамтамасыз етеді альвеолярлы сүйек, периодонтальды байлам және қызыл иек, ол сонымен қатар тіс тамырларын қуыстардан қорғайды. Тістердің негізгі қызметі-асқазанда қорытылуы үшін тағамды ұсақтау және ұнтақтау. Бұдан басқа, тістер жұмсақ бет тіндерін қолдайды, оларға белгілі бір пішінбереді, кейбір дыбыстарды айтуға көмектеседі және күлімсіреуді тартымды етеді.
Ауыз қуысының барлық құрылымдарын сау ұстау үшін күніне екі рет фторидті тіс пастасын, жұмсақ қылшықты щетканы және ауыз қуысын шаюды қолданып, тіс аралықтарын жіппен тазалаңыз. Тілді тіс щеткасындағы арнайы жастықшамен немесе қырғышпен үнемі тазалау оның бетінде жиналған бляшканы кетіруге көмектеседі. Ауыз қуысы үшін микробқа қарсы шаюды қолдану ауыздан жағымсыз иіс шығатын патогендік бактериялардың санын азайтады. Темекіден бас тарту және кариестің дамуына түрткі болатын қант пен басқа көмірсулардың тұтынылуын шектеу бірдей маңызды: бұл дененің жалпы жағдайына пайдалы әсер етеді