Қайрғалиева гулфайруз батырлар институты және оның дәстүрлі қазақ қоғамындағы орны
Қорғауға ұсынылатын негізгі тұжырымдар
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
| Қорғауға ұсынылатын негізгі тұжырымдар: зерттеу жұмысының нәтижесінде мынадай тұжырымдар алдыңғы қатарға шығарылды:
- батырлар институты дәстүрлі қазақ қоғамындағы билер, тархандар және басқа да институттар секілді халқымыздың тарихында маңызды орын алатын ерекші құрылым болды; - батырлар институты ерте орта ғасырларда пайда болып, өзінің қалыптасу, гүлдену және құлдырап жойылу сатыларынан өтті. Батырлар өзінің қалыптасуының алғашқы кезінен бастап қызметі ел қорғау ісіне бағытталған кәсіби жауынгерлер категориясына дейін көтерілді; - батырлар қоғамда бірнеше функцияларды атқарды: олар жауынгерлік, қолбасшылық, елшілік, бітімгершілік қызметтері. Батырлар зерттеу жұмысының хронологиялық шеңбері қамтыған кезеңде елдің ішкі және сыртқы саяси өміріне белсене араласты; - Тәуке, Әбілқайыр, Абылай хандар тұсында батырлар мемлекеттік саясатқа араласса, Қазақстан Ресей бодандығына өтіп, отарлық саясаттың өршіген кезінде ел тәуелсіздігін сақтау, хандық басқару жүйесін қалпына келтіру үшін қарулы күрес жолына түсті; - Бөкенбай Қараұлы еліміздегі танымал батырлардың қатарында елдің саяси мәселелеріне, қазақ хандығының сыртқы және ішкі саяси өміріне белсене араласуымен ерекшеленді. Ол қазақ елін жан-жақтан қоршаған сыртқы жаулардан аман алып қалудың балама жолы ретінде Қазақстанның Ресеймен одақтасуының оңтайлы әрекет болатынын түсінді. Сондықтан Кіші жүз ханы Әбілқайырмен осынау күрделі сынға бірге бел байлады; - Бөкенбай батырдың ұлы Тіленші батыр Сырым Датұлы бастаған Кіші жүз қазақтарының отарлық езгіге қарсы күресіне белсене қатысты. XVIII ғасырдың 90-жылдары Тіленші батыр жасының ұлғаюына және денсаулығына байланысты қарулы күреске қатыса алмады; - Бөкенбай батыр әулетінің ішінде Ресейдің отарлық езгісіне қарсы өмірінің соңына дейін күрескен Жоламан Тіленшіұлы болды; жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|