Қайтымды және қайтымсыз процестер Көкшетау 2020 ж



Дата07.02.2022
өлшемі1,08 Mb.
#89603
Байланысты:
фих хим презент.

Қайтымды және қайтымсыз

процестер

Көкшетау 2020 ж.

Термодинамиканың екінші заңы процестердің қайтымды және қайтымсыз болумен байланысты

Термодинамиканың екінші заңы процестердің қайтымды және қайтымсыз болумен байланысты

Қайтымды процесс деп тура және кері бағытта өтетін процесті айтады. Қайтымды процесс кезінде айналадағы ортада ешқандай өзгерістер байқалмайды.

Қайтымсыз процестер өте көп. Мысалы, ыстық, жылы денеден жылудың суық денеге ауысуы, тез өтетін химиялық реакциялар, т.б.

Табиғатта қайтымды процестер өтпейді. Бірақ қайтымсызды қайтымды процестерге өте жақын етіп өткізуге болады. Ол үшін процесс өте баяу өтуі керек. Жүйедегі өзгерістердің шамасы шексіз аз болып, тепе-теңдік күйден өте аз ауытқуы қажет. Осы жағдайда өтетін процесті қайтымды деуге болады. Қайтымды процесс тепе-теңдік күймен байланысты, жүйе тепе-теңдік күйден ары-бері шексіз аз ауытқуы мүмкін, бірақ тепе-теңдік күйден өздігінен шығып кетпейді.

  • Табиғатта қайтымды процестер өтпейді. Бірақ қайтымсызды қайтымды процестерге өте жақын етіп өткізуге болады. Ол үшін процесс өте баяу өтуі керек. Жүйедегі өзгерістердің шамасы шексіз аз болып, тепе-теңдік күйден өте аз ауытқуы қажет. Осы жағдайда өтетін процесті қайтымды деуге болады. Қайтымды процесс тепе-теңдік күймен байланысты, жүйе тепе-теңдік күйден ары-бері шексіз аз ауытқуы мүмкін, бірақ тепе-теңдік күйден өздігінен шығып кетпейді.

Жүйені сипаттайтын қасиеттер оның күй функциясы болып итабылады. Жүйенің күй функциясы процестің өту жолына тәуелсіз. Осыдан бастапқы және соңғы күйлері бірдей екі процестің параметрлері де бірдей. Екі қайтымды және қайтымсыз процестің алғашқы және соңғы күйі бірдей болса, олардың күй функциялары да бірдей болады. Сонымен қайтымсыз процестерді қайтымды процестердің заңына сүйене отырып зерттеуге болады.

Жүйені сипаттайтын қасиеттер оның күй функциясы болып итабылады. Жүйенің күй функциясы процестің өту жолына тәуелсіз. Осыдан бастапқы және соңғы күйлері бірдей екі процестің параметрлері де бірдей. Екі қайтымды және қайтымсыз процестің алғашқы және соңғы күйі бірдей болса, олардың күй функциялары да бірдей болады. Сонымен қайтымсыз процестерді қайтымды процестердің заңына сүйене отырып зерттеуге болады.

Назарларыңызға рақмет !

Назарларыңызға рақмет !



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет