Кейс. Сегізінші сынып оқушыларының үшеуі болашақта қалай табыс табуды жоспарлап отырғаны туралы бір-бірімен ой бөлісті. Әрқайсысының қадамдық жоспарларын талдап, болжам жасаңыз: кім шынымен ақша табуды үйренеді, ал кімде түпкі мақсаттары мен қадамдық жоспары бір-бірімен сәйкес келмейді?
1. Болашақта мен ең жақсы нейрохирург боламын, сондықтан менің қызметтерім өте қымбат болады. Міне, менің жоспарымның тармақтары:
осы жылдан бастап ҰБТ-ға дайындалып, қосымша әдебиеттерді оқи бастаймын;
ата-анамнан маған химия және биология пәндерінің репетиторларын табуды сұраймын;
Жағдайды талқылайды
Сұраққа жауап береді
Топта жұмыс істейді.
Олар өздерінің өмірлік жағдайларынан мысалдар келтіреді
Ватман маркерлер
* маған қажетті пәндер бойынша барлық олимпиадаларға қатысамын;
10-сыныпта мен медицина университетіне Ашық есік күніне барамын, оған түсуді жоспарлап, оларда қандай дайындық курстары бар екенін білемін;
грантқа түсу үшін ҰБТ-ны жоғары баллға тапсырамын;
университетте оқу кезінде мен әр түрлі ауруханалардың нейрохирургиялық бөлімшелерінде тәжірибелік хирургтардың жұмысын қарау үшін кезекшілік атқарамын;
университетті бітіргеннен кейін интернатураға, содан кейін резидентураға түсемін;
мен өз жоспарымның әр кезеңінде 100% жұмыс жасаймын, өйткені адамдардың денсаулығы - үлкен жауапкершілік.
2. Сіздің жоспарыңыз маған мүлдем сәйкес келмейді, өйткені мен мұнайшы болуды жоспарлап отырмын. Мен осылай әрекет етемін:
* ҰБТ-ға тек 11-сыныпта дайындала бастаймын;
егер мен жоғары балл жинамасам, ата-анам менің оқуым үшін төлейді;
футболды жалғастырамын, ал репетиторларға уақытым жоқ;
ҰБТ тапсырғаннан кейін университетті таңдаймын;
оқу кезінде футболмен айналысуды тоқтатуды жоспарламаймын;
университетті бітірген кезде ата-анам мені жоғары жалақы алатын жұмысқа орналастырады.
3. Әлі кім болатынымды және қалай ақша табатынымды шешкен жоқпын. Сондықтан жоспарым өте қарапайым:
Мектепте оқуды жалғастырамын және кешке компьютерлік ойындар ойнаймын;
Репетиторларға ақша жұмсамаймын, өйткені мен өзіме қажет пәндерді әлі шешкен жоқпын;
ҰБТ тапсырғаннан кейін мамандықты түпкілікті таңдаумен айналысамын.
3тапсырма Пікірталас.Сіздің ортаңызда кім көп деп ойлайсыз: болашағын егжей-тегжейлі жоспарлайтындар немесе ол туралы мүлдем ойламайтындар және бүгінгі күнмен өмір сүретіндер? Осы екі санаттағы адамдардың
қайсысы болашақта табысқа жетеді деп
ойлайсыздар?
Рефлексия:
Сіз бір мақсатқа жету үшін әрекет жоспарын жасайсыз ба? Олай болса, жоспар әдетте қандай тармақтардан тұрады?
Сіздің отбасыңызда мақсат қою және оларға жету жоспарларын талқылау әдетке айналған ба?
Бөлім
ҚАРЖЫЛЫҚ САУАТТЫЛЫҚ
Сабақ тақырыбы
Жинақтау және олардың түрлері
Мақсаты мен міндеттері
«Қалта ақшасы», «жеке шығындар», «ақша қоры», «ойластырылған шешім»,
«ақшалай жауапкершілік» ұғымдарын түсіндіру.
Білім алушыда қалта ақшасының не үшін қажет, ол қайда жұмсалатыны, ата- аналарға есеп беру, ақшалай шешімдер қабылдау, қалта ақшасынан жинақ жүргізу туралы түсінік қалыптастыру.
Қалта ақшасын ұтымды пайдалану дағдыларын дамыту.
Қалтадағы ақшаны пайдаланудың қаржылық мәдениетін тәрбиелеу. Қалта ақшасын пайдалануда шығармашылық ойлауды дамыту.
Қалтадағы ақшаны пайдалануда эмоционалды интеллектіні дамыту
Кезеңдер
Сабақтың барысы
Білім алушылар
Ресурстар
Сабақтың басталуы
Проблемалықсұрақ.Сегізінші сынып оқушысы достарын туған күніне орай кафеге шақырды, онда достары оған сыйлық ретінде ақша салынған конверт берді. Ол бұл ақшаны ата-анасына беруі керек пе, өйткені олар кештің шығындарын төледі?
Сұраққа жауап береді
Презентация
Сабақтың барысы
1тапсырма Ойлан.Қалта шығындарына ақша қайдан түсуі мүмкін (ата-аналардан басқа) көздер тізімі.
2тапсырма Кейс. Бастапқы деректері салыстырылатын үш адамның қаржылық мінез-құлқын талдаңыз: шамамен жасы бірдей, үшеуі де үйленбеген, табыс деңгейі шамамен бірдей, барлығы қалада тұрады және бірдей әлеуметтік мәртебеге ие (жеке компанияларда бірдей лауазымдарда жұмыс істейді). Бұл ретте:
Біріншісі қаржылық жауапкершіліктің жоғары деңгейіне ие: ақша әдейі жұмсалады, шығындар туралы шешімдер мұқият қабылданады, қажетсіз қымбат заттар мен өнімдерге жол бермейді. Шағын ақшалай жинақтары бар. Ол саналы түрде отбасын құрмайды, өйткені ол қазіргі уақытта оған тым қымбатқа түседі деп ойлайды. Алдымен отбасылық өмірге материалдық база құру керек, содан кейін ғана үйлену керек деп санайды.
Екіншісі жалақыдан жалақыға дейін өмір сүреді, өйткені ол барлық жалақыны демалуға және көңіл көтеруге жұмсайды. Жақсы көңіл- күйде келеді, ол жалақыдан бір апта бұрын аздап нашарлайды. Жинақтары жоқ және оларды құруға тырыспайды. Ол отбасын құруды жоспарламайды, өйткені ол бұл үшін тым жас деп санайды, отбасылық өмірдің ықтимал міндеттемелері оны ауырлатады.
Үшінші адам өз табысын дұрыс қаржылық шешімдер мен сырттан ойланбаған болып көрінуі мүмкін шығындар арасындағы ақылға қонымды тепе-теңдікті сақтай отырып, дұрыс пайдаланады. Мысалы, құмар балықшы бола отырып, ол қымбат спиннинг алады, бірақ оған қажетті қаражатты бұрын жинақталған қаражаттан алады. Ол денсаулығын күтеді, дұрыс тамақтанады, сәнге ұмтылмайды, бірақ мезгіл-мезгіл өзіне қымбат және сапалы заттар сатып алады. Ол өз өмірін байланыстыруға дайын болатын қызбен кездескенде үйленуді жоспарлайды. Біріншісіне қарағанда аз жинақталған, бірақ оған қарағанда әлдеқайда жақсы көңіл-күйде. Қыздарғасұрақ: қарастырылған жігіттердің қайсысының ұстанымы тартымды және неге?