Месопотамия Тигр мен Евфрат өзенінің аралығындағы халықтардың мемлекет құру, мәдениет және әлеуметтік қатынастар жүйесінде қол жеткізген, өзге әлемдік мәдениет және қауымдастықтармен ықпалдастық барысында пісіп жетілген рухани және материалдық құндылықтар жиынтығы. Оңтүстік Қосөзен бойын алғаш шумер мен аккад тайпалары мекендеген. Осы екі топ Қосөзеннің оңтүстік жақ аймағындағы халықтың негізін құрды және адамзаттың ежелгі мәдени орталықтарының бірін негіздеді.
МЕСОПОТАМИЯ
Тигр мен Евфрат өзендерінің аралығында ежелгі мемлекеттердің құрылу тарихы бірнеше кезеңнен тұрады:
