Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы Қазақ тілі



бет51/58
Дата15.01.2022
өлшемі1,31 Mb.
#111921
түріСабақ
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   58
Байланысты:
!17 ОШ ҚБ Қазақ тілі Т1 7-сын қаз

Бағалау критерийі
Ойлау дағдыларының

деңгейі

Білім алушы

  • Проблемалық сұрақтарға деректер арқылы дәлелді жауап береді

  • Өз жауабын өзгелердің жауабымен салыстырып, талқылайды

Жоғары деңгей дағдылары





Тапсырма

Жұптық жұмыс. Мәтінді мұқият тыңдаңыз. Жұбыңызбен сұрақтар қоя отырып, автор көзқарасы мен көтерілген мәселені өмірмен байланыстырыңыз.


Қазақ фэнтезиі


ХХ ғасырдың екінші жар­ты­сын­да тағы бір фантастикалық жанр – фэн­те­зи әдебиет әлемінің есігін аш­ты. Аталған жанр біріншіден, әдеби ертегінің шекпенінен шыққандықтан пай­да бо­лу жо­лы да сан қилы, фэн­те­зи кей­де шындық өмірден қашып, миф пен аңыздарды қайыра ой елегінен өткізуге бағыт ұстанса, оның түп та­мы­ры әдеби ертегі белгілі бір ұлт үшін сын сағаттар болған сәтті оны ертегілік об­раз­дар мен мо­тив­тер арқылы та­ны­та біледі; екіншіден, фэн­те­зи  жанрындағы ту­ын­ды басқа жанрлардың мәтіндік бөлігі бо­ла ал­мау­ы­мен әдеби ертегіден ерекшеленеді.

Енді осы фен­те­зи жан­ры ту­ра­сын­да, оның қазір бір жақты ба­ла­лар жа­зу­шы­сы деп жүрген Т.Рым­жа­нов шығармашылығына қатыстылығы жай­ын­да өз ой­ы­мыз­ды білдіре кетейік. Біздің ғылыми топ­шыла­у­ла­ры­мыз кейбір зерттеушілер та­ра­пы­нан қарсылыққа ұшырау мүмкіндігін жоққа шығармай ой­ы­мыз­ды дәлелдеуге көшейік.

Т.Рым­жа­нов ертегілерінің фэн­те­зи­ге қатысты тұстарын біршама сөз еткізіміз келеді. Мысалы, «Зәйтүн қарлығаштың ерлігін» ба­сы бүтін әдеби ертегіге жатқызатын болсақ, автордың қалған үш әдеби ту­ын­ды­сы («Гүл ағашы», «Күн перзенттері», «Ер­ден ба­тыр») жай­ын­да бұлай дей ал­май­мыз. Аталған шығармалар бой­ын­да әдеби ертегіге қарағанда фэнтезилік ны­шан-белгілер мо­лы­нан ұшырасады.

Фэн­те­зи (ағыл. fantasy – «фан­та­зия») – мифологиялық және ертегілік мотивтерді пайдалануға негізделген фантастикалық әдебиет түрі. Заманалық әдебиет түрі ретінде XX ғасырда өмірге келді. Қазіргі деңгейіне жетуі үшін  Джон Ро­нальд Ру­эл Тол­кин ере­сен еңбек сіңірді. Оны кейбірде фэнтезидің әкесі деп атай­ды.

Фэн­те­зи ту­ын­ды­ла­ры көбіне та­ри­хи-шы­тыр­ман оқиғалы ту­ын­ды­ны ес­ке түсіріп, ондағы іс-әрекет белгілі бір ұлттың бағзы ба­ба дәуіріндегі, ор­та ғасырлардағы ты­ныс-тіршілігін та­ны­та­тын ой­дан шығарылған  әлемде өтіп, бас кейіпкер құдай ерек­ше қылып жаратқан құбылыстар және мақұлықтармен ая­у­сыз күреске түседі. Кейбірде фэн­те­зи архетиптік сю­жет­тер негізіне құрылады. Осы қырынан алғанда Т.Рымжановтың кейбір ертегі-хи­ка­ят­та­ры фэн­те­зи жан­ры­на жататындығын аңдаймыз.





Дескриптор

Білім алушы

- мәтін бойынша сұрақтарға жауап береді;

- мәтіндегі көтерілген мәселені өмірмен байланыстырады;

- өз көзқарасын дәлелдеу үшін қорытынды шығарады.





Оқу мақсаты

7.2.7.1 Ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   58




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет