Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы Қазақ тілі
Бөлім «Қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері. Наурыз. Морфология»
жүктеу/скачать 404,51 Kb.
|
2-osh fo aza-tl t1 6-syn.docx
- Бұл бет үшін навигация:
- Бағалау критерийі
- Наурыз - жыл басы
| Бөлім «Қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері. Наурыз. Морфология»
Оқу мақсаты 6.1.1.1 - мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау Бағалау критерийі Білім алушы • Мәтіннің тақырыбын, келесі бөлігіндегі мәселені болжайды Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану Тапсырма Берілген сөздерге қарап, мәтіннің атауын талқылаңыз. Жыл басы, ақ, көктем мезгілі, мереке. Мәтіннің алғашқы бөлігін мұқият тыңдаңыз. Мәтіннің не туралы болатынын болжап, өз болжамыңызбен салыстырыңыз. Наурыз - жыл басы 1-бөлім Наурыз мерекесінің пайда болуы жайлы әркім әртүрлі дерек айтады. Біреулер Сүлейменнің жүзігі табылған күн десе, Иран аңыздарында адамзаттың отты пайдалана білген сәтін Наурыз деп атаған деседі. Адамзат емес, бір ғана түркі тайпаларында бұл күн жайлы аңыз да, ертегі де көп. (Осы жерден тоқтатылып, оқушылар болжамы тыңдалады) 2-бөлім «Жалпы, көне дәуірде бұл күндері әр жерге үлкен от жағып, отқа май құйған; жаңа жеті дәнге қарап болашақты болжаған; жеті ақ кесемен дәстүрлі ұлттық көже «сумалақ» ұсынған; ескі киімдерін тастаған; ескірген шыны аяқты сындырған; 22 наурызға бір күн қалғанда, күл-қоқыстардан құтылған; бір-біріне гүл сыйлаған, үйге күн символын салу дәстүрі де болған. Бір сөзбен айтқанда, жаманат кетіп, мен де жаңарсам деген тілек. Халық бұл күнде жетім-жесір, жоқ-жітіктерге қол ұшын беріп көмектеседі. Олардың ұлы күнге сай шат-шадыман, көңілді жүруін қамтамасыз етуге тырысады», - дейді философия ғылымдарының докторы, профессор Алтай Тайжанов. Ал қазақ ұлысы болып қалыптасқалы Наурыз тойы ешбір қазақ хандығында елеусіз қалған емес. Қайта қазақ ұлтының ең ұлы мерекесінің бірі болып тойланып келді. Бұл туралы көптеген деректерді келтіруге болады. Жалпы «Самарқанның көк тасы еріген күн» қазақ даласы үшін құт-берекенің басы. Қазіргі кезеңде 22 наурыз қалай тойланып жүр?! Наурыз десе, жұрт тек қана ішіп-жеу мен ас мәзірін ғана тілге тиек етеді. Одан қалса, атам қазақ Алтыбақан теуіп, ақсүйек ойнап қарсы алған дейтін сыңар жақтылы көзқарас бар. Әрине, 22 наурызда бұл дәстүрлі ойындар мен ас-тағамдар тарихтан бері жалғасып келе жатыр. Дей тұрғанмен, біз Наурыз тойының ең басты ерекшелігін ұмытып бара жатқан сияқтымыз. Ол – қамқорлықтың, мейірімнің айы болған Наурызды ізгі тілек, ізетті қамқорлықпен қарсы алу еді. Бұл дегеніміз ошақтың үш бұтындай болған ұлыстың кем-кетігін толтыру, аш-жалаңашын тойдыру еді. Дескриптор Білім алушы -мәтіннің атауын талқылайды; -алғашқы бөлігі арқылы мәселені болжайды; -өз болжамымен салыстырады. 25
жүктеу/скачать 404,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|