Бөлім 3. Физикалық география
Бөлімше 2. Картография және географиялық деректер базасы
Тақырып 2.2 Географиялық деректер базасы
Оқу мақсаты 7.2.2.1 Географиялық нысандарды топтастырып кесте
түрінде көрсетеді
Бағалау критерийі Білім алушы
• Географиялық нысандарды жіктеп, кестеге жазады
Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Тапсырма
Мәтінге және өз біліміңізге сүйене отырып, кестені толтырыңыз.
Топырақтың эрозияға шалдығуы өте қатерлі, зиянды құбылыс. Латын тілінде эrosio-бүліну
деген мағынаны білдіреді. Топырақ эрозиясы деп оның бұзылып, үгіліп желмен ұшуын
немесе сумен шайылуын айтамыз. Топырақтың бұзылып, жойылуына басты ықпал етуші
факторына байланысты топырақ эрозиясы екі түрге бөлінеді. Олар жел эрозиясы
(дефляция) және су эрозиясы. Жел эрозиясының басым болуы , біріншіден Қазақстан
жерінің көп бөлігінің жазық және ашық болуы, екіншіден күшті желдің соғуы, үшіншіден
топырақтың құрылымы бос немесе механикалық құрамы жеңіл топырақтардың молдығы.
Сондықтан бұндай жерлерді игеру өте жауаптылықты қажет етеді. Су эрозиясы –
топырақты шайып кету және жыра эрозиясы деп екіге бөлінеді. Көктемде қар ерігенде,
нөсер жаңбыр жауғанда ағыл - тегіл су топырақты шайып, құнарлы қабатты ағызып
әкетеді. Егер топырақ бетінде өсімдік мол болса, топырақ қабаты аз шайылады.
№
|
Топырақ
|
Топырақ эрозиясының
|
Эрозияның болу
|
Салдары
|
|
эрозиясының
|
таралған аймақтары
|
себептері
|
|
|
түрлері
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
Дескриптор Білім алушы
эрозия түрлерін ажыратады;
эрозия түрлерінің таралған аймақтарын анықтайды;
эрозияның болу себептерін анықтайды;
эрозия түрлерінің салдарын анықтайды.
Достарыңызбен бөлісу: |