Америка халыќтары


Француз әлеуметтану мектебі



бет140/191
Дата05.02.2022
өлшемі3,17 Mb.
#25967
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   ...   191
Француз әлеуметтану мектебі. Бұл ағымның ірі өкілі және негізін қалаушы-философ, педагок, әлеуметтанушы Эмиль Дюркгейм 1858-1917 жж өмір сүрді. Қоғамның аһуалын, жалпы адамзаттық қоғамды емес, нақты адамзат бірлестігін зерттейді. Олардың әрқайсын дербес, басқа тәуелсіз бірлік ретінде қарастырды. Дюркгейм «жеке қоғамдар» үлгілерін жасауда оның негізін алғашқы орда, ру тәрізді ең қарапайым қоғамды алды.
Американдық мектеп. ХІХғ. аяғы АҚШ-та эволюционистік бағыттан басқа тарихи этнологияның «Американдық мектебі» деп аталған Франс Боас негізін құрған мектеп пайда болды. Ғылыми жұмыспен қатар қоғамдық істермен де айналысты, отаршылдық, нацизм, алалаушылыққа қарсы шықты. Ғылымның жалпы міндеті әлеуметтік өмір құбылыстарының барлық жиынтығын (тіл, әдет-ғұрыптар, көші-қон, физикалық белгілер) зерттеу болып табылады және бұл зерттеу жалпы алғанда тек өркениетті ұлттардың ғана емес, барлық адамзат баласы тарихының мұз дәуірінен бастап, қазіргі уақытқа дейінгі бүкіл кезеңдерін, яғни «адамзаттың тарихын» жасап шығу. Бұл үшін әрбір жеке халықтың тарихын оның ұлттық ерекшеліктерімен қоса алып зерттеу қажет.
Релиятивизм- барлық моральдық белгілердің салыстырмалы екенің және барлық халықтың мәдениетін салыстыруға келмейді.
5. Ресей этнологиясының дамуы.
ХІХ ғасырдың 40 жылдары К.М. Бэр, Н.И. Надеждин, К.Д. Кавелин деген орыс ғалымдары этнография ғылымынң негізін қалады. Бұлар Орыс география қоғамыны этнография бөлімінің мүшелері еді.
Орыс география қоғамыны құрылтайшысы Н.И. Надеждин (1804-1856), ол 1848 жылдан этнография бөлімінің басқарды. Ол орыс халқының этнографиясын зерттуді мәселе етіп көтереді. Этнографияның алдына міндеттер қойып, негізгі үш бағытын тілін, физикалық этнографиясын және психикалық этнографиясын қояды.
Этнография және этнология ғылымының қалыптасуы мен дамуына академик Д.Н. Анучин 1843-1923 жж. Өз үлесін қосты. Ол Мәскеу университетінде антропология кафедрасын құрып, басқарады. Сонымен қатар Этнология курсынан лекция оқыды.
Н.Н. Миклухо-Маклай 1846-1888 жж. Ол Оңтүстік-Шығыс Азия, Австралия және мұхит аралдарының жергілікті халықтарын зерттеді.
Орыс этнография ғылымына ағалы-қарындасты Н.Н. Харузин және В.Н. Харузин өз үлестерін қосты. Н.Н. Харузин Мәскеу және Лазерев институттарында этнография курсынан сабақ берді. Фин, түрік, монғол халықтарына арналды. Қайтыс болғаннан кейін Этнография деген жалпы атаумен жарыққа шықты. В.Н. Харузин діни сенім және фольклор мен айналысты. Мәскеу археология институтында этнографи курсынан сабақ берді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   ...   191




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет