Қандай ауру болмасын алғаш басталғанда адамның күнделікті қалыпты өмір тіршілігін өзгертеді. Жұмыска деген кабілеттілік азайып, бойды немқұрайлылық пен самарқаулык билеп алады



бет2/2
Дата06.02.2022
өлшемі17,48 Kb.
#81202
1   2
Байланысты:
емдик гимнастикааа

Бауыр және өт жолының қабынуы
Бауыр қабынуын медицинада — гепатит дейДі. Ол өзінің ағымына қарай жедел және созылмалы болып екі түрге бөлінеді.
Денеге түскен инфекция, өндіріс-құрылыс-тың зиянды қалдықтарымен улану (фосфор, қор-гасын-мырыш ұнтақтары), дәрілердің артық әсері, тамақтан улану, жүрек-тамыр ауруларында асқы-нып қанның жүрмей көк тамырда тоқтап қалуы, араққа салынып алкоголизмге ұшырау, басқа ішкі агзалар індеттерінің асқынуы т. б. гепатит ауруына әкеп согады.
Гепатит ауруын халық .арасында сары ауру деп атайды. Бұл, әсіресе, балалар арасында жиі кездеседі. Жедел инфекциялық түрі немесе Боткин ауруы өте жұқпалы. Балабақшаларда бір бала науқастанса, лезде басқалары да ауырып қалады. Сол сияқты тазалық сақталмаса да, дәрі жібере-тін ине арқылы және оқыста ауру қан құйылса да сары ауру пайда болады.
Оның қандай түрі болмасын білінетін негізгі үш белгісі бар: көздің ағы мен терінің сарғаюьі) дененің қышуы және бауырдың үлкеюі. Осыған қоса бауыр тұсының ауыруы, әлсіздік, үлкен дә) реттің бұзылуы т. б. байқалады.
Терінің және кілегейлі қабықтың сарғаюы ба| уыр клеткаларының қабынуынан, өт жолдарынын әр түрлі себептерден жабылуы салдарынан, өі пигменттері қанға өтуінен болады. Сол пигменті тер (ткань бояуы) нерв талшықтарына, оның ұіія тарына әсер етіп, денені қышыта бастайды.,
Бауыр клеткалары, өт жолдары қабыныпЗ кейде тас байланып қалғанда бауыр өз-өзінен үлкейіп кетеді. Науқастың оң жақ ңабыргасы-' ның асты ашып, берекесі қашады.
Ал гепатиттің созылмалы түрінде оң жақ қабырғасының асты ауырып, ауызға қышқыл дәм келіп, құргап, айнып, кекіртіп, тәбетін тартқызбай, ас қорыту бұзылады.
Өт жолында тас байланғанда бұл айтылган белгілер айқындалып кетеді. Адамның мазасын кетіретін жағдай туады. Ыстығы көтеріліп, іпгі кеуіп, бауырдың тұсы пышақ кескендей қинап ауыртады.
Мұндай ауруға себепкер, денедегі зат алмасуы| оның ішінде холестерин алмасуы бұзылып, құрамы өзгереді, сондықтан олар тас болып бай-і ланып қалады.
Дұрыс тамақтанбау, қимыл-қозғалыстың тапшылығы, шамадан тыс толысу, подагра (белоктік зат алмасу процесінің бұзылуынан буынныңі жуандап, ісініп ауруы), т. б. осындай зардапқа' әкеп соғады.
Холецистит — өт қабының қабынуы. Бұл да жоғарыда көрсетілген себептерден және асқазан, ұйқы бездері ауырганда қосымша болып кезде-седі.
Бауыр, өт жолдары зақымданғанда комплексті емдеу әдісі қолданылады. Ең алдымен тамақ-тану тәртібі (диета) жолға қойылады. Майлы, қуырылған, ащы тағамдарды жеуге болмайды. Сүт, арық ет, жеміс-жидек, қарбыз, қауын, ірімшік т. б. өте пайдалы. Кеңінен дәрі-дәрмек пай-даланады. Оның ішінде шөптен жасаған тұнбалар, мәселен, шөпшай, шәйқурай, усарғалдақ, жүгері шашағы, сұлы өте пайдалы.
Шөпшайды шетен мен бұжыр шәйңураймен, жүгері қауызымен, күнбағыс гүлімен және қылтаспамен қосып тұнбасын ішкенде бауыр, өт жолдары ауруларына қарсы емдік қабілетінің тиімділігі арта түскен.
Біздің негізгі мақсатымыз — дене тәрбиесін пасихаттау болғандықтан, емдік гимнастиканың қасиетіне көшейік. Дұрыс қолданған жаттығулар дәрісіз де өт жолын ашып, оның ағып ішекке түсуіне көмектеседі. Дене тәрбиесі қатты шаншып ауырмаған кезде тағайындалады.
Емдік гимнастиканың жиынтығы жалпылама жаттығулардан, тыныс алу және бұлшық ет-герді босаңсытатын жаттығулардан тұрады. Жасалған қимыл-қозғалыстар тыныс алумен үштасып отыру керек, өйткені ішке терең дем алған кезде, құрсақтың көк еті (диафрагма) ба-уырға массаж сияқты соққылап әсер етеді, оның озі бауыр ішіндегі қан-лимфа айналымын жақ-сартады да, өттің жүру жолын ашады. Мұндай жаттығулар жасағанда адам оң жағында жат-са, өттің жүруіне үлкен ықпал жасайды. Сол сияқты төрт тағандап шынтақпен тіреп, тізерлеп түрса, ал жаттығулар жасаганда шалқадан жат-са, өте нәтижелі болады. Түрегеліп тұрып бір орында жүру, тізені жогары көтеріп қимыл жа-сау өте пайдалы. Жаттығулар байыппен, асықпай, бірқалыпты ырғақпен 20—30 минут жасалады.
Санаторий-курорт жағдайында ауруларға іш-тің бұлшық етін шынықтыруға көңіл аудару керек. Ол үшін көбірек серуендеген пайдалы. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет