Ақпараттық өңдеу құрылғысы
жүктеу/скачать 0,64 Mb.
|
ЛЕКЦИЯ по микропроцессорам
| §3. ASCII коды
Сандар компьютерлердің тілі болып табылады. Бағдарламалармен байланысу үшін (және басқа компьютерлермен) компьютер белгілер мен таңбаларды сандық бейнелерге түрлендіреді. 1960 жылдардағы стандарттауға деген қажеттілік Ақпарат алмасуға арналған Американдық стандартты кодқа әкелді (ASCII) (дыбысталуы ask-kee). ASCII кестесі сәйкес таңбаларға бекітілген 128 сандарды қамтиды. ASCII компьютерлердің басқа компьютерлермен және бағдарламалармен деректерді сақтай алу және алмасу жолын қамтамасыз етеді. ASCII-пішімделген мәтіні қалың, қиғаш немесе қаріптер сияқты пішімдеу мәліметтерін қамтымайды. Microsoft Notepad қолданған кезде немесе файлды тегіс мәтін ретінде Microsoft Office Word бағдарламасында сақтаған кезде, ASCII қолданылады. Мүмкін жұмыс орынына арналған жарнамада жұмыс берушінің ASCII пішіміндегі түйінді талап еткендігін оқыған боларсыз. Бұл дегеніңіз, түйініңізді электронды пошта мәліметімен, факспен немесе басылған көшірмемен жіберсеңіз де жұмыс беруші сіздің түйініңіздің ешқандай мәнерлік пішімді қамтымауын қалайды. ASCII-пішімделген мәтін соңғы уақытта үлкен мекемелер түйіндерді мәтіналғыдан өткізу үшін қолданатын оптикалық таңба тану (OCR) мәтіналғы жабдығына ыңғайлы. Кеңейтілген ASCII таңбалары көптеген таңбалар үшін талапқа сай келеді.Кеңейтілген ASCII ASCII кестесінде табылған 128 таңбаны қамтиды, (0–32 сандары төмендегі кестеде көрінеді), және қосымша 128 таңбаны 256 жалпы сан үшін қосады. Осы қосымша таңбалармен бірге көптеген тілдер 256 таңбаға сыймайтын таңбаларды қамтиды. Осы себептен, аумақтық белгілер мен таңбаларды тұжырымдайтын ASCII түрлері бар. Мысалы, ASCII кестесі ISO 8859-1 кестесі ретінде танымал және Солтүстік Америка, Батыс Европа, Австралия және Африкада тілдерге арналған жабдықтық бағдарламаларда қолданылады. Компьютерде сақталған мәтіннің әрбір әріпі бір санмен (кодпен) берілетіні бәріңізге мәлім шығар. Сан компьютерде екілік жүйе түрде, яғни "0" және "1" биттер тізбегі арқылы жатталады. Дәстүр бойынша сегіз бит тізбегі "байт" деген ат алып, компьютерде ең ұсақ ақпарат алмасу бөлшегі болып табылады. Жуырдағы заманда ғана компьютерінің жад бөлшегі едәуір қымбат болғанда мәтінді кодтау үшін 8-бит кодтама жүйесі ғана қолданылатын, нақты айтсақ, әрбір әріпті, немесе жалпы символды жаттау үшін бір байт бөлінетін. Бірақ 8 битттен құрылатын байт небір 256 түрлі бит өрнек құралады да, сонымен сол шамада ғана түрлі символдарды кодтай алады. Соның жартсы - бірінші 128 сан, ағылшын тілінің аріптерді және біршама (американдықтардың пікірінше) қажет символдарды беруге (кодтауға) арналған (1-ші Кестені қараңыз). Бұл компьютер тарихы тұрғыдан "көне" заманның мұрасы, сол кездерде компьютерлер тек қана ағылшын тілде (американдық акцентпен) "сөйлейтін" де 7-биттік код жеткілікті болатың. 7 бит дегеніміз тура 128 символ кодтай алады. Бұл 128 символдар кестесі ASCII стандарты деп аталады ("аскии" деп оқылатын American Standard for Computer Information Interchange дегеннен қысқартылуы). 8 биттік 256 символдардың екінші жартсы түрлі елдердің қажетіне қарай бейімделеді. Мұнда жергілікті халықтар өзінің бірінші жартсына кірмей қалған латын әріптерін орналастырады, немесе, жергілікті әліппесі латын емес болса, түгел әліппесін орналыстырады, мысалы иврит болса иврит, кириллица болса кириллицаны. Бір қатар код парақтар (codepage) деп аталатың, 8-биттік кестелер, халықаралық стандарттау ұйымдар жағынан стандартталған, мысалы ISO (International Standard Organization) бекіткен ISO-8859 стандарттар қатары, сол арадан ең кең таралғаны ISO-8859-1, басқаша Latin-1 деп аталатың кестесі (2-ші Кестені қараңыз), Microsoft фирмасы бұл кестесін өзінше 1252 деп нөмірлейді. Кең таралған себебі - бұл кесте бір қатар ықпалы еуропалық тілдер үшін қолданылады - француздардан бастап испан тілге дейін (жуырдағы орфографиялық реформадан кейін немістерге де жарайтын сияқты, анық білмеймін). Казір компьютерлік жады арзандаған кезде компьютерлердің жад бөлшектермен жабдықталыуы едәуір ұлғайды, сондыктан бір символды екі байтпен (16 бит) кодтау жүйесі кең тарала бастады. Он алты бит 216 = 65536-ға дейін түрлі символ кодтауға мүмкіндік береді. Бұл жүйе Дүниеде бар бүкіл әліппе-жазулардың әріп-символдарға жеткілікті, бірнеше мың кытайлардың иероглифтермен бірге қоса. жүктеу/скачать 0,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|