Қарағанды облысы топонимдері Нұр-Сұлтан, 2020 Т. Аршабеков
жүктеу/скачать 7,57 Mb. Pdf көрінісі
|
| қоңыр, қара, көк, көгал, боз. Қоңыр
деп Орталық Қазақстанда үстінде өсімдігі бар құм төбелерді айтады. Қоңырлар қыста малға жақсы жайылым бола алады. Ғ.Қоңқашбаевтың пікірінше, қара географиялық термин ретінде қазір 116 Тоғжанов Е., Аршабеков Т. Атамекен. оқу құралы. – Қарағанды, 2002. 117 Ескерту. Ботақара мен Шешенқараға қатысты аңыздарды баяндаушылар: Ғабит Нұрмахан, Жамбыл Омари, М. Спатайұлы, Қалиасқар Шыныбектегі. Соның ішінде, бір нұсқада Цецен қалмақтың жігіті, ал Бота қазақтың қызы деген үлгі бар. Олай болса, аңыздың тарихи мағынасы бар, өйткені Цецен тарихта болған тұлға – М.А. 118 Ескерту. Хошут – ойрат одағын құрған төрт ірі руды бірі. 119 Ескерту. Қонтайшы – хунтайчжи, Моңғолия жерінде XIV ғ. бері Шыңғысханның туыстары болып келетін төрелердің лауазымы. 1635 жылы құрылған Жоңғар хандығының билеушілері Қ. атанды. Қ.-дан төмен лауазымдар – тайчжи (тайшы), ноәон (ноян), зайсан (жайсан) болып келеді – М.А. 120 Кейін Керней атын переселендер орысшаға бұрып Кернеевка/Корнеевка деп атаған. Керней елді мекенін Украина мен Беларуссиядан келгендер 1907 жылдан бері қоныстана бастаған. Қазақ сөзін орысшаға бұру мысалдары көп: қос томар – Костомаровка, сары изен – Царицын, Ақ дың – Белодымовка, әулие тау – Святогорск, т. б. 190 жеке қолданылмайды. Бірақ та топонимдердің құрамында өзінің байырғы орографиялық тау, төбе мағынасында жиі ұшырасады: Үшқара, Берікқара, Иманқара т.б. Ғ.Қоңқашбаев көк терминінің екі мағынада қолданылатынын көрсетті: 1) зеленое пастбище в начале весны; 2) пониженная местность с зеленой луговой растительностью. Екінші мағынада көгал сөзі де қолданылады. Боз термині жайлы Ғ.Қоңқашбаев былай деп жазды: «... боз ақшыл, шаңқан ашық түс – көделі жер, шөптің бір түрі. Боз ұғымы шалғын немесе сортаңды жерге қарама – қарсы. Жылқы жаңбырда бозды жақсы жейді». Айнабұлақ – 1. Тап-таза, жалтыраған, жарқыраған. 2. Жып-жылтыр, жап-жалтыр, бiртегiс. Шағала көлдiң бетi Айнадай (Аймауытов). Бұлақ 1. Басы бастаулардан басталып, баяу ағатын кiшiгiрiм су. 2. Ауыс. Бiр нәрсенiң қайнар көзi, негiзi. Айнакөл [бұлақ] – жарқырап жатқан мөлдiр тұнық су. жүктеу/скачать 7,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|