Атты Республикалық ғылыми конференция материалдарының жинағы 4 сәуір 2022 жыл

297
сонымен қатар студенттерді оқыту кезінде заманауи жабдықтарды (ғаламдық компьютерлік желілер, 
web-камера және т.б.), соның ішінде мультимедиялық технологияларды қолдануы керек. 
Мақаланың мақсаты-қашықтан оқыту технологияларын функционалды мақсатын және 
олардың жоғары білім беруде қолданылуын сипаттау мен зерттеу. 
Білім беру және оқыту саласында ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласында 
білім беру процесін жаңа технологиялық міндеттерге бейімдеумен байланысты елеулі өзгерістер 
орын алуда. 
Білім беруде қашықтан оқыту технологияларды қолдану дәстүрлі оқытумен салыстырғанда 
келесі артықшылықтарға ие: 
икемділік-ыңғайлы уақытта және ыңғайлы жерде ыңғайлы қарқынмен жаттығу мүмкіндігі; 
модульділік - тәуелсіз модульдік оқу курстарынан жеке оқу жоспарын құру мүмкіндігі; 
үнемділік-оқу процесін ұйымдастыруға жұмсалған шығындарды азайту; 
көріністі қабылдау жылдамдығы-түрлі-түсті графиканы, анимациялық (қозғалмалы) 
суреттерді, дыбыстық сүйемелдеуді, гипермәтінді пайдалану мүмкіндігі; 
өзектілігі-оқу материалдарын уақытылы жаңарту мүмкіндігі; 
интерактивтілік-оқу материалында интерактивті элементтерді пайдалану мүмкіндігі, олар 
тесттер, тапсырмалар, студенттің өзіндік жұмыстары және басқалар; 
сызықты емес-гиперсілтемелерді қолдану арқылы оқу материалын сызықты емес өту 
мүмкіндігі; 
сілтемелер-электрондық кітапханаларда немесе білім беру интернет-ресурстарында қосымша 
әдебиеттермен гипербайланыстың болуы. 
Қашықтан оқыту технологияларын қолдана отырып, аудиториялық (дәрістік) сабақтарды 
ұйымдастыру уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді, осылайша қарапайым және қол жетімді 
құралдарды қолдану арқылы оқу материалын ұсынуды күшейтеді[2, 119 – 120 б.].Сабақ барысында 
студенттер көрнекі түрде оқу платформаларының түрлі-түсті және дидактикалық тапсырмалар 
ортасын құра алады, бұл оқытылатын пәннің мазмұның қабылдау және білім беру бағдарламасының 
пәндерін игеруін едәуір арттырады. 
Компьютерлік-ақпараттық технологиялар мен мультимедиа оқытушыға игерілетін оқу 
материалын неғұрлым тиімді және саналы зерделеуге ықпал ететін түрлі оқыту платформалары мен 
оқу құралдарын жедел бірлесіп қолдануға және оны ақпаратпен толтыра отырып, дәріс уақытын 
үнемдеуге мүмкіндік береді. Ақпараттық мультимедиялық технологияларды енгізу қарапайым оқу 
процесін неғұрлым технологиялық және тиімді оқу процесіне айналдырады, бұл студенттерде оқуға 
деген қызығушылықты арттыруға көмектеседі. 
Қашықтан оқыту кезінде ақпаратты құрылымдау және визуализациялау арқылы сабақтарда 
мультимедиялық оқу технологияларын қолдану кезінде студенттер арасында мотивацияның өсуі, 
олардың танымдық белсенділігі саналы деңгейде де, қабылдау деңгейінде де байқалады. Алайда, 
білім беру саласындағы оқыту технологияларының интеграциясы мультимедиялық оқу 
материалдарын қосымша дайындауды және сабақтарды тиімді ұйымдастыруды талап етеді. 
Бұлтты ғаламторлық технологияларын оқытуда қолдану тәжірибесі: 
студенттердің белсенділігі мен жұмысқа деген қызығушылығын арттыру; 
ойлаудың алгоритмдік стилін дамыту, оңтайлы шешімдер қабылдау, вариативті әрекет ету 
дағдыларын қалыптастыру; 
алынған нәтижелер негізінде шығармашылық қызметке мүмкіндік бере отырып, оқытушыны 
күнделікті ауыр жұмыстан босату мүмкіндігі. 
Оқыту барысындамультимедия құралдары мен бұлтты сервистерді пайдалану арқылы 
қабылдау арналарының ең көп санын, яғни көру, есту, барлық сенсорлық (тактильді) арналарды 
пайдалануға және виртуалды оқыту ортасын қалыптастыруға мүмкіндік береді[3, 83 б.]. Бұл білім 
алушылардың оқытылатын пәнге деген қызығушылығын күшейтіп, нәтижесінде білім сапасын 
арттыруға тиіс. 
Білім беру саласындағы дидактикалық оқу технологиялары және қашықтан оқыту кезіндегі 
бұлтты ғаламтор серверлері өнімдерін өндіруге келетін болсақ, соңғы жылдары әртүрлі әдістер мен 
оқыту курстарын қолдана отырып, мультимедиялық білім беру үшін қазақстандық және шетелдік 
оқыту технологияларының өнімдерінің өте көп саны оқыту сферасына енгізілді. 
Өкінішке орай, қазіргі заманғы жоғары оқу орындарының оқытушыларының көпшілігі 
өздерінің кәсіби қызметінде жаңа технологияларды қолдану қажет болған кезде әлі де бірқатар 

298
қиындықтарды бастан кешіруде және педагогикалық қызметтің негізгі түрлерін ұйымдастыру үшін 
білім беру практикасында осы мүмкіндіктерді қалай пайдалану керектігін нашар біледі. 
Білім алушылардың қашықтықтан онлайн форматта жаңартылған әдіс тәсілдермен өткізілген 
сабаққа қызығушылығы артып, оқытудың инновациялық технологиялары мен көптеген 
стратегиялармен берілген сабақ мазмұнын меңгеруге қол жеткізілгені байқалады.
Педагогикалық және зерттеушілік машықтану кезінде ЖОО-да алынған теориялық білімдерді 
толықтай пайдалана отырып, Еуразия ұлттық университетінің студенттеріне «Органикалық 
химияның теориялық негіздері», «Органикалық молекулалардың функционалды туындыларының 
химиясы» пәндерінің жұмыс оқу бағдарламасының жоспары бойынша бірнеше тақырыптар дәріс 
сабақтары өткізілді, олардың ішінде «Жай және күрделі эфирлер» тақырыбына Microsoft Teams 
бағдарламасы арқылы дәріс өткізілгенде, Socrative интерактивті платформасы дәріс соңында 
қолданылды. Socrative білім алушылармен (студент, оқушылар) сабақтарға арналған онлайн 
тапсырмалар мен тест жасауға қызмет көрсететін құрал. Бұл платформаның мүмкіншіліктерің дәріс 
сабағын өткізген кезеңде, дәрісті қорытындылау мақсатында қолданылды. Платформа топтық, жеке 
жұмысты жақсартуға, сонымен қатар сабаққа деген қызығушылықты арттыратын бұлтты қашықтан 
оқытуға арналған құрал. 
Socrative - бұл көрнекі сұрақтар арқылы сыныпта бір уақытта қолдануға болатын қосымша. 
Әлеуметтік қосымша - дәріс тақырыптарын жақсы түсіну және бірлескен пікірталастар жүргізу үшін 
студенттер қолдана алатын тегін платформа. Бұл қосымшада студенттер жылдам уақыт аралығында 
кері байланыс ала алады және өз құрылғыларынан сұрақтарға жауап бере алады. Студенттер 
мобильді құрылғы немесе компьютер арқылы лектордың немесе оқытушы тарапынан қойылған 
сұрақтарына жауап беру арқылы ұпай жинайды. Бұл геймификациялық бағдарлама, оны оңай 
қолдануға болады, мұнда студенттер мұғалімнен алынған қате жауаптар туралы тез арада кері 
байланыс ала алады, сонымен қатар топтық іс-әрекеттегі көшбасшылық дағдыларын дамыта алады 
[4, 17-19 б.]. 
Socrative оқыту платформасы негізінде ұсынылған тапсырмалар мен тесттерге студенттердің 
жауаптарына анализ жасалынды. Жалпы дәріс мазмұнына сай берілген тапсырмалар саны – 12. 
Платформадағы тапсырмаларды орындаған студенттер саны – 37. Студенттердің жалпы нәтижесі 
бойынша орта балл – 87,8% болды. Төмендегі суретте Socrative мобильді қосымшасында өткізілген 
тестік бақылаудың мысалы келтірілген. 
Сурет. Socrative мобильді қосымшасында өткізілген тестік бақылаудың көрінісі. 

299
Алынған нәтижелер бойынша студенттердің басым бөлігі бастапқы берілген уақыт 15 
минуттың, 10 минутында аяқтап, жақсы нәтиже көрсетті. Дегенмен де, студенттердің пікірі бойынша 
қиындық туғызған тапсырмалар реакцияның шартты белгілерінде болғандығы.
Платформаның студенттерге тиімділігі мен эффективтілігі, уақытты үнемдейтін, сонымен 
қатар өз нұсқаларын енгізуге болатындығы қызықтырды. Алынған нәтижелерді оқытушы өзіне PDF 
немесе Excel түрінде жүктеп алуға болады. 
Socrative мобильді қосымшасында келесідей артықшылықтары бар: 
барлық студенттерді белсенді оқу процесіне тарту; 
сабақтарда дәлелді себептер бойынша болмаған жағдайда бақылау тапсырмаларын 
қашықтықтан шешу; 
семестр бойы оқу тапсырмаларының орындалуын бақылау; 
пән бойынша ағымдағы үлгерімді арттыру. 
Socrative интерактивті сервисі студенттердің білімін тестілеу, сауалнамаларды, дауыстарды 
құру және олармен жұмыс істеу үшін; аралық рейтингтерді құрастыруда, аудиторияда және 
қашықтықтан оқыту кезінде пайдалану үшін ыңғайлы оқу платформасы болып табылады. Мұндай 
қосымшаларды пайдалану материалды игерудің тиімділігін, студенттердің дайындық деңгейін және 
қазіргі үлгерімін жоғарылатуға көмектеседі.
Сонымен, корытындылай келе қазіргі уақытта қашықтан оқыту технологияларын қолдану 
аясында түрлі платформалар мен интерактивті интернет сервистерді қолдану оқытушылардың 
жұмысын үнемдеумен қатар оқытушылардың пәнге деген қызығушылығын, тақырып бойынша 
берілген білімді игеру тиімділігін артырады, сонымен қатар студенттердің цифрлік сауаттылығы мен 
дағдыларын күшейтеді.

жүктеу/скачать 12,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: