Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру туралы ақпараттық жүйе

Бірдейлендіру(сәйкестендіру) дегеніміз - сырға салу, таңба салу және татуировкасы арқылы жеке сәйкестендіру нөмірін тасымалдаушыны (пластмасса биркалар, сырға, татуировка нөмірлері) берумен бірге жүретін ауыл шаруашылығы жануарларын паспорттауды жүргізу жүйесі .

taraz.atameken.kz Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру (сәйкестендіру) бағдарламасы ауыл шаруашылығы жануарларын есепке алу бойынша IT-жүйесі болып табылады.

Жүйеге тіркелу тегін, бұл ретте компания кіру нүктелеріне әкімшілік және техникалық қызмет көрсету үшін кіріс алады.Ауылдық (кенттік) округте және оның елді мекендерінде, облыстық маңызы бар аудандар мен қалаларда ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі іс-шараларды тиісті әкімшілік аумақтық бірліктің мемлекеттік ветеринариялық инспекторының қатысуымен жергілікті атқарушы органдар ұйымдастырады. Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізу рәсімі ауылдық округтің жергілікті атқарушы органдарымен ветеринариялық паспортты ресімдеумен және иесі ветеринариялық паспортты алғаны туралы тізімдемеге қол қоятын 2 данада тізімдеме жасалынады. Тізімдемелер ауылдық округтің мемлекеттік ветеринариялық инспекторының мөрімен бекітіледі. Тізімдеменің бір данасы ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі компьютерлік дерекқорға енгізу үшін жүргізілген бірдейлендіру туралы есеп ретінде аудандық (қалалық) аумақтық басқармаға беріледі, ал екінші данасы ауылдық округтің мемлекеттік ветеринариялық инспекторына беріледі. Ауыл шаруашылығы жануарларын сатып алған, жоғалтқан, сатқан немесе сойған (өлген) жағдайда, жануардың иесі жергілікті атқарушы органдарды және тиісті әкімшілік аумақтық бірліктің мемлекеттік ветеринариялық инспекторын, ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі компьютерлік дерекқорды және жануарларды есепке алу және тіркеу журналын есепке қою немесе есептен шығару үшін хабардар етеді.

Бірдейлендіру(сәйкестендіру) нөмірінің жеке тасымалдаушысы ауыл шаруашылығы жануарларының оң құлағына (аясына) туылғаннан кейін екі айдан кешіктірілмей бекітілуі тиіс. Бірдейлендіру(сәйкестендіру) нөмірінің жеке тасымалдаушысының бірінші жолында ауыл шаруашылығы жануары туған елдің екі әріпті қысқартылған атауы (ISO коды-стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым), облыс коды, екінші жолда аудан (қала), ауылдық (кенттік) округ кодтары, ал үшінші жолда жануарлардың сәйкестендіру нөмірі қойылады. Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізу үшін олардың түріне қарай олардың иесінің қалауы бойынша мынадай таңбалау тәсілдері белгіленеді:

1) түйелер, жылқылар, ірі қара мал, бұғылар, есектер пластмассалық биркамен сырланады не жарманың оң жақ бетіне ыстық немесе суық тәсілмен тарификацияланады;

2) қойлар, ешкілер, шошқалар пластмасса биркамен (сырға) немесе тату әдісі пайдаланылады;

3) иттер мен мысықтар жеке ветеринариялық паспорт беру арқылы сәйкестендіріледі;

4) асыл тұқымды құстар аяқ сақинасының оң аясына сақинамен сырғиды;

5) халықаралық стандарттарға сәйкес ауыл шаруашылығы жануарларының барлық түрлері үшін бірдейлендіру (сәйкестендіру) электрондық түрде жүргізіледі.

Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді (сәйкестендіру) жүргізу үшін Қазақстан Республикасының облыстарымен қалаларына бекітілген код тізімдері.

№	Облыс және қала атауы	Код нөмері
1.	Ақмола облысы	01
2.	Ақтөбе облысы	02
3.	Алматы облысы	03
4.	Атырау облысы	04
5.	Шығыс Қазақстан облысы	05
6.	Жамбыл облысы	06
7.	Батыс Қазақстан облысы	07
8.	Қарағанды облысы	08
9.	Қызылорда облысы	09
10.	Қостанай облысы	10
11.	Маңғыстау облысы	11
12.	Павлодар облысы	12
13.	Солтүстік Қазақстан облысы	13
14.	Оңтүстік Қазақстан облысы	14
15.	Астана қаласы	15
16.	Алматы қаласы	16

http://www.eurasiancommission.org Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруге(сәйкестендіруге) арналған ақпараттық жүйе төменде көрсетілген жұмыстарды жүргізеді:

• 
  Ауыл шаруашылығы жануарларын есепке алу (қою/алып тастау);
  

• 
  барлық алдын алу іс-шараларын тіркеу (вакцинаци,алдын алу, ауру);
  
• 
  малдардың көші-қонын есепке алу және сәйкестендіру нөмірін ауыстыру;
  
• 
  малдарды бордақылауды тіркеу (қойылған/алынған күні , мал бордақылау алаңының атауы, салмағы);
  

• 
  ауыл шаруашылығы жануарларының кепілін тіркеу;
  
• 
  жануарларды беруді және қайтаруды тіркеу ауыл шаруашылығы кооперативтері, жануарларды жалға алу;
  

• 
  топтық іс-шаралар (есепке қою/есептен шығару, профилактикалық іс-шаралар);
  
• 
  асыл тұқымды мәртебесін есепке алу(қан, тұқым класы және т. б.).
  

- ақпараттық жүйелермен интеграциялау:

- құқық қорғау және арнайы органдарының (СИО ПСО) ҚР Бас прокуратурасы;

- ҚР Қаржы министрлігінің Мемлекеттік мүлік тізілімі;

- ҚР Ұлттық экономика министрлігінің "Е-Статистика" ;

- "E-License" Ақпарат және ҚР коммуникация;

- ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің Республикалық ветеринариялық зертханасы жүйенің функционалын дамыту;

- мал шаруашылығы өнімдерін қадағалау;

- елдегі эпизоотиялық жағдайдың мониторингі;

- үй және экзотикалық жануарларды есепке алу;

- мал сою пунктері, мал базарлары үшін функционал әзірлеу;

- азық және азық қоспаларын өндірушілер мен жеткізушілерді есепке алу;

Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жүйесі Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 30 қаңтардағы № 7-1/68 бұйрығымен бекітілген Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру қағидалары негізінде жүзеге асырылады. Ол ветеринарлық мамандар көрсететін мемлекеттік қызмет болып табылады. Ветеринариялық ұйымның ветеринариялық дәрігері ауыл шаруашылығы жануарларына жеке нөмір берген сәттен бастап үш жұмыс күні ішінде оның иесіне ветеринариялық паспорт береді. Ауыл шаруашылығы жануарларына ветеринарлық паспорт жеке беріледі, бірақ бұл ұсақ мүйізді малға және шошқаларға жатпайды. Паспорт нөмірі ауыл шаруашылығы жануарларының жеке нөміріне сәйкес келеді. Егер жапсырма, болюс немесе чиптер бүлінген немесе жоғалған жағдайда, жануарлар иесі қайтадан бірдейлендіру (сәйкестендіру) туралы өтінішпен ұйымның ветеринариялық дәрігерінің жұмысына қайта жүгінуге тиіс. Ол белгіленген тәртіппен ауыл шаруашылығы жануарларына жаңа жеке нөмір бере отырып, иесі өтініш берген күннен бастап 30 күнтізбелік күннен аспайтын мерзімде жүргізіледі. Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі жұмыс аумақтық инспекциялар мен жергілікті атқарушы органдардың қадамдық бірлескен іс-шаралар жоспарына сәйкес жалғасады.

http://uprvetgovkrg.kz/ Идентификация сельскохозяйственных животных "Ветеринария туралы" Заңның 25 бабына сәйкес, мал иелері ветеринарлық-санитарлық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді қамтамасыз етуге,уақытылы вакцинациялауды және диагностикалауды жүргізуге міндетті. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 30 қаңтардағы № 7-1/68 бұйрығына сәйкес ауыл шаруашылығы жануарларының төлдері келесі жасқа жеткен күннен бастап он төрт жұмыс күнінен кешіктірілмей бірдейлендіріледі:

-бұзау, қозы, лақ, түйе-туған күннен бастап жеті күн өткен соң;

-құлындар-төрт айлық жастан;

-одан әрі өсіруге және өсімін молайтуға арналған асыл тұқымды торайларды, торайларды және халықтың шаруашылықтарында ұсталатын торайларды – үш айлық жастан бастап;

-ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында, шаруа және фермер қожалықтарында ұсталатын және өнеркәсіптік өсіруге, бордақылауға арналған, кейіннен тоғыз айлық жасқа толғанға дейін союға арналған торайлар – туған күннен бастап жеті күн өткен соң;

Бұдан басқа, ауыл шаруашылығы жануарларының барлық бірдейлендірілген басы ветеринариялық паспорт бере отырып, деректер базасына енгізіледі.

Бүгінгі күні ветеринария саласындағы негізгі жұмыс Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру болып табылады. Егер жануар есепке алынбаса және ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру деректер базасында тіркелмесе, онда ветеринариялық дәрігер қауіпті инфекцияға қарсы вакцинация жүргізе алмайды және қан ала алмайды.

http://ztgzt.kz/ Ауыл шаруашылығы жануарларын есепке алу және тіркеу (сәйкестендіру) жүйесі жануарлардың шаруашылық ішінде, сондай-ақ одан тыс жерлерде жылжуының ашықтығын қамтамасыз етеді, эпизоотиялық жағдайды бақылауға, сондай-ақ төтенше жағдайларға уақтылы ден қоюға мүмкіндік береді. 2018 жылы Жамбыл облысы бойынша ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру деректер базасында 425398 бас ірі қара, 2821295 бас ұсақ мал, 11740 шошқа, 103346 жылқы, 6457 түйе тіркелді. Ағымдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап АЖС деректер базасына 125398 бас ірі қара мал (жылдық жоспар — 152126 бас, орындалуы — 72 пайыз), 204221 бас ұсақ мал (жылдық жоспар — 1155847 бас, орындалуы — 18 пайыз), 12005 бас жылқы (жылдық жоспар — 28827, орындалуы — 42 пайыз) енгізілді.

Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі деректер базасы-жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдар жүзеге асыратын және уәкілетті орган пайдаланатын, диагностикалық зерттеулер нәтижелерін қоса алғанда, жануардың жеке нөмірі туралы, оны ветеринариялық өңдеу туралы деректерді, сондай-ақ жануардың иесі туралы деректерді тіркеудің бірыңғай, көп деңгейлі жүйесін көздейтін ветеринариялық есептің бір бөлігі.Деректер базасында жануарлардың иелерінің талап етуі бойынша жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдардың ветеринария саласындағы мамандары дерекқордан алатын диагностикалық зерттеулердің нәтижелерін қоса алғанда, жүргізілген ветеринариялық іс-шаралардың мерзімдері мен сипаты туралы мәліметтер көрсетіледі.Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру(сәйкестендіру) жүйесін пайдалану

1) жануарларды, жануарлар топтарын бірдейлендірудің бірыңғай қағидаттарын және оларды мемлекеттік есепке алуды қамтамасыз ету;

3) эпизоотияға қарсы, ветеринариялық-профилактикалық іс-шаралардың дұрыстығын қамтамасыз ету;

4) жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізаттың ветеринариялық-санитариялық жай-күйіне, сапасына және шығу тегіне бақылауды күшейту;

5) мемлекеттік органдарды жануарлар туралы ақпаратпен қамтамасыз ету;