Қазақ халқының құрылымына байланысты «қазақ» атауы біржола этникалық сипатқа ие болған уақыт: XV ғасырдың ІІ жартысы Қазақтың халық болып құрылуына әсер еткен біріккен этникалық топ: Қыпшақтар тайпалар одағы және үйсін тайпалар одағы Жәнібек, Керей хандарымен бірігіп көшкен ру-тайпалардың алғашқы атауы: өзбек-қазақтар Ежелгі Сібір тайпалары тілдерінде «қазақ» сөзінің мағынасы: мықты, берік, алып «Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастаған ғасыр: XIV ғасыр «Үш жүз» аңызы бойынша қазақ халқы ру-тайпаларының өз таңбаларын салған жері: Таңбалы Нұра Қазақ халқының, жүздерінің пайда болуы туралы айтылған аңыз: Алаша хан Қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде қазақ халқының жүзге бөліну себебі: Өз жерін қорғау үшін «Қазақ жүздерінің құрылу себебі, олар (қазақтар) көшіп-қонып жүрген жерлерінде өз құқықтарын қорғау үшін одақтар құрған. Ол одақ – қазақ жүздері»-деп жазған ағартушы ғалым: Ш.Уәлиханов Қазақ жеріндегі ру-тайпалардың XV ғасырдың басындағы басқа хандықтарға ауа көшуінің басты мақсаттары: Ру-тайпалармен бірігу, тыныштықта өмір сүру үшін XV ғасырда қыпшақ, қаңлы, арғын, қоңырат, дулат т.б. қазақ рулары мен тайпаларының өкілдері өмір сүрген жер: Түркістан аймағы Орталық, Солтүстік, Оңтүстік Қазақстан қыпшақ тайпалар одағы мен Оңтүстік-шығыс Қазақстан үйсіндер одағының бірігу нәтижесінде құрылған халық: Қазақ Сырдарияның орта бойындағы оғыздар мен қыпшақтардың арасындағы өзара байланыс басталған ғасыр: Х ғасыр XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы: Араб-қыпшақ ««Қазақ» сөзі хорасан түркімендері арасында этникалық сипатта қолданылған тәрізді»-деп жазған тарихшы: Б.Е.Көмеков XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме: Еркін, кезбе IX-X ғасырлар аралығында алғаш рет айтылған қазақ халқының ұраны: Алаш Алғашқы кезде «қазақ» атауының орнына қолданылған сөз: Алаш ІХ-Х ғасырларды «қазақ» атауы әлеуметтік мағынада қолданылған жер: Шығыс Дешті Қыпшақта Өзбек ұлысында (XV ғ.) үш халықтың болғандығы, оның ішінде ең көбі ержүректері екені жайлы хабар айтқан: Рузбихан XIV-XV ғасырларда Қазақстанда мекендеген ру-тайпалардың ауызша таралған әдебиет туындыларының ғылыми атауы: Фольклор XIV-XV ғасырларда қыпшақтар мен қияттардың қызылбастар мен қалмақтарға қарсы соғысын суреттейтін жыр: Қобыланды батыр Қуаңшылдық жылдары жасалған ырым: Көкке табыну Қазақстанның байырғы тұрғындардың түсінігіндегі аспан әлемінің мағынасы: Көк тәңірі Тіл-көз тиюге байланысты сақталып қалған нанымның атауы: Бойтұмар Қасиетті бұлақ басына ақ құйып көктен жаңбыр сұрау ырымының атауы: Тасаттық XIV ғасырда мұсылман дініне кіріп, басына шалма тақпағандарға қатаң жаза қолданған хан: Тоғылық-Темір XIV-XV ғасырларда халықаралық қарым-қатынастарда сөздік ретінде пайдаланған еңбектің аты: «Кодекс куманикус» XIV-XV ғасырларда қыпшақтар арасынан шыққан Кутбтың әдеби шығармасы: «Хұсрау мен Шырын» Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: «Ер Тарғын» Сүйіспеншілік, әділеттілік тақырыбында жазған Дурбектің поэмасы: «Жүсіп – Зылиха» Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыз: «Сағыныш» XIV-XV ғасырлардың аралығында белгілі болған өзбек ақыны Хорезмидің әдеби шығармасының аты: «Мухаббатнама» XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: Шора батыр XIV ғасырда исламның таралуына қатты көңіл бөлген хандар: Өзбек хан, Тоғылық-Темір Ислам діні Қазақстанда VIII ғасырда тарай бастағанымен, халықтың жүрек түкпіріне ХІХ ғасырдың аяғына дейін толық жете қоймағаны жөнінде өз пікірін жазған қазақтың тұңғыш ғалымы: Ш.Уәлиханов XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі: Асан қайғы XIV-XV ғасырлардан әлі күнге дейін тәрбиелік мәні зор батырлық, өнегелік мазмұндағы ертегілердің бірі: Жоямерген Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: Орақ - Мамай XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: «Ескендір» Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыздың аты: «Жошы ханның жортуы» XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі: Кетбұға XIV-XV ғасырларда материалдық игіліктер негізделген шикізат көзі: Мал басынан алынды ХІІІ ғасырда қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын, құртты, қымызды қалай жасайтындарын таңдана жазғандар: Еуропа саяхатшылары Шөлдеп келе жатқанда қыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қышқыл сусын бергенін, оны айран деп атайтындарын жазған: В.Рубрук XIV-XV ғасырларда жаздыгүні бастарына ыстық өткізбейтін ақ киізден жасалған: Айыр қалпақтар киген Х-ХІІ ғасырларда Қарахан мемлекеті кезінде өркендей бастаған сәулет өнерінің тамаша туындысы: Айша бибі кесенесі XIV-XV ғасырлардағы сәулет өнерінің тамаша үлгісін көрсеткен кесене: Дәуітбек кесенесі Көне Отырар қаласының батыс жағында 3 км жерде орналасқан кесене: Арыстан баб кесенесі
Достарыңызбен бөлісу: |