Істің нәтижесіне материалды-құқықтық, іс жүргізушілік-құқықтық мүддеге ие;
Процесске өз атынан және өз мүддесін қорғау үшін қатысады;
Қарама-қарсы материалды-құқықтық және процессуалдық мүдденің болуы;
Заңды күшіне енген сот шешімінің салдарының толық көлемде таратылуы;
Іс бойынша сот шығындарына ие болу.
Тараптардың құқықтары мен міндеттері
Жалпы
Арнайы
ҚР АПК 46 б. 1 т. (құқықтары)
ҚР АПК 46 б. 2 т (міндеттері)
ҚР АПК 48 б. 1 т. (құқықтары)
Тараптардың арнайы міндеттері азаматтық процесстің сатының нақты процессуалдық әрекетінің сипатына байланысты ( талапкер талап- арызға қажетті құжаттар қоса беруге міндетті және т.б.)
Процессуалдық іске ортақ қатысу.
Бір процесске бір-бірінің талаптары немесе міндеттерін жоққа шығарылмайтын бірнеше талапкер мен бірнеше жауапкердің қатысуы.
Процессуалдық іске ортақ қатысудың басты белгісі:
Бірнеше талапкер (бірнеше жауапкер) материалды-құқықтық талаптарының (немесе болу мүмкіндігі)
Тараптардың да, соттың да бастамасы бойынша болуы мүмкін.
Соттың және тараптардың уақытын үнемдеу.
Ортақ қатысу:
Міндетті:
Даудың пәні болып бірнеше талапкер мен бірнеше жауапкердің жалпы құқықтар ымен міндеттері.
Факультаті:
Даудың пәні болып біртекті құқықтар мен міндеттер
Тиісті емес жауапкер “легитимация”
Тек талапкердің келісімен;
Соттың ұйғарымен рәсімделеді.
Тиісті емес жауапкердің әрекеті тиісті жауапкерге заңды мәнге ие емес.
Процессуалдық құқық қабылдаушылық.
Азаматтық процессте тараптар мен үшінші тұлғаларды ауыстырудың ерекше жағдайы;
Құқыққабылдаушылық кез келген сатыда орын алуы мүмкін;
Құқық қабылдаушылық
Әмбебап:
Сингулярлы:
Барлық құқықтар мен міндеттердің өзге тұлғаға ауысуы
Жеке материалды құқықтық қатынаста, заң бойынша жеке субъективті құқықтардың ауысуы.
