6-бет Жылу қозғалтқыштарының әсерінен қоршаған ортаның экологиялық мәселелері Ауа тазартқыш. Ауа құрамында көптеген газдардың - оттегінің, азоттық, сутегінің, т.б. болатыны белгілі. Отынның жануы
үшін ауа құрамында массасына орай 23% -ға жуық оттегі болады.
Егер ауаны тазартпаса, онда бір жұмыс ауысымында мотордың цилиндріне бірнеше килограмм шақ түсуі мүмкін. Оның
қатты бөліктері цилиндрдің, поршеньнің басқа қажалатын бөлшектердің жылдам тозуын тездетеді. Цилиндрге түсетін
ауаны тазартпай автомобиль жұмыс істеуге жарамайды.
Ауа тазартқыштары сұйықты және құрғақ элементті болып екіге бөлінеді. Автомобиль моторларында көбінде құрғақ
ауыстырмалы қағаз немесе картоннан жасалған фильтр элементтерін қолданады. Ауа сүзгіштері (2.35-сурет) қарапайым (а)
және термореттеуішті (б) болады.
7-бет
Химиялық құрамы
Қозғалтқышта бөлінетін газдың құрамы %
дизель
Көміртегі тотығы(ІІ)СО
0.2
Азот тотығы NO²
0.35
Көмірсутектер СН
0.04
Күкірттің қос тотығы SO
0.04
Күйе,күл С
0.3(Мг\л)
Мәселені шешу жолдары
-
Транспорт санын азайту үшін қоғамдық көлікпен тасымалдауды дамыту;
-
Отынның жаңа сапалы түрлерін пайдалану;
-
Сүзгі фильтрлерді пайдалану;
-
Жаяу немесе велосипедпен жүруді қолға алу және дамыту;
-
«Жасыл ел» бағдарламасы бойынша ағаштар отырғызу;
-
Күн энергиясымен жұмыс істейтін электромобиль, жел , биоэнергияны пайдалану.
Жылу қозғалтқыштарын пайдалану
•
қоршаған ортаға қандай зиян келтіруде: «Жылы жай» эффектісі;
•
Жер бетінде температураның жоғарылауы;
•
Су қоймаларының ластануы;
•
Ауаның ластануы;
•
Үлкен қалаларда транспорттың шуылы
•
Топырақтың улануы, құнарсыздануы.
Есеп: 2) Машина 300 км жоды 72 км/сағ жылдамдықпен жүреді, осы кезде ол
70 л бензин жұмсайды. Егер машинаның п.ә.к.-і 25% болса, онда осы жолдағы машинаның қуаты қандай? (1,9 кВт)
3) П.ә.к.-і 11%, өндіретін қуаты 8,096 кВт болатын мотоцикл қозғалтқышы бір сағатта қанша литр бензин жұмсайды? (8 л)
Қорытынды: Пайдасы
Зияны
Мәселені шешу жолдары
Экономиканың дамуына ықпал
етеді;
Қолайлы жағдай жасауға
көмектеседі;
Адам еңбегін жеңілдетуге,бір
жерден екінші жерге жетуіне
көмектеседі
Биосфераны ластайды;
Қоршаған ортаның температурасын
жоғарылатады;
Табиғи байлық қорларын азайтады;
Адам ағзасына әсер етеді
Басқа отын түрлерін ойлап табу;
Қозғалтқыштың басқа түрлерін жетілдіру;
Қоршаған ортаны тазарту;
Автомобиль жүргізушілер мәдениетін
қалыптастыру