Бұл модуль жұмыс әсерін, қажетті дағдылары мен жіктеу зерттеу үшін білімі, компьютерлердің техникалық сипаттамаларын, микропроцессоры туралы негізгі ақпаратты, амалдық жүйені, білдектер қарапайым бағдарламаларын жасауды сипаттайды.
Аталмыш модульді оқыған кезде білім алушылар мына білімдерін көрсете алулары тиіс: компьютердің техникалық сипаттамаларын жіктеу; компьютерлік жүйе сәулет; мақсаты компьютерлер негізгі функционалдық бірліктер; микропроцессорлар жіктелуі; жіктеу және перифериялар; ақпаратты тізбектелдһі; операциялық жүйелер; компьютерде ақпаратты ұсыну; бастауыш бағдарламаларын дайындау.
Білім алушылардың келесі мәліметтерді білгені маңызды: сандар арифметикалық операцияларды орындауға қабілетті; компьютердегі ақпаратты беруге қабілетті болуы; негізгі бағдарламасын жасауға қабілетті болуы; олардың кәсіби қызметіне компьютерлер пайдалану.
Оқыту нәтижесі: 1) Операциялық жүйені топтастыру, қызметін анықтау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1. Электрондық есептеу машиналарының техникалық сипаты мен топтамасын біледі.
2. Есептеу техникасының сәулеті туралы хабары болады.
3. Электрондық есептеу машиналарының арифметикалық және қисын негізді, есептеу жүйесі туралы түсінігі болады.
Операция жүйесі, жұмсалуы, құрамы мен қызметін біледі.
|
Оқыту нәтижесі: 2) Кәсіби қызметте электрондық есептеу машиналарын қолдана білу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Электрондық есептеу машиналарының ақпаратын ұсына алады.
2.Қарапайым бағдарлама құра алады.
3. Металкескіш білдектің бағдарламасын бере алады.
|
БК 16. Өндірістік және технологиялық үрдістерді ұйымдастыру, бизнес-жоспарды әзірлеу әдістемесін игеру білімінің болуы
|
ЖКМ 11. Экономика және өндірісті басқару
|
Бұл модуль қажетті өндірістік экономикалық мәселелерді зерттеу үшін білімі, өндірісті басқаруды сипаттайды.
Аталмыш модульді оқыған кезде білім алушылар мына білімдерді игерулері қажет: өндірістік және технологиялық процестерді ұйымдастыру; өндірістік бағдарлама, өндірістік қуаты; кәсіпорынның материалдық-техникалық, қаржылық және адами ресурстар; өнімдерін, сыйақы нысандарының баға механизмі; кәсіпорынның тиімділігін бағалау; инновациялық және инвестициялық саясат.
Білім алушылардың келесі мәліметтерді білгені маңызды: өз пікірін білдіру мүмкіндігі; талдай білу немесе осы саланың экономикалық жағдайын анықтау; ұйым қызметінің негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштері бойынша қабылданған әдістемесіне сүйену.
|
Оқыту нәтижесі: 1) Салалық экономикалық жағдайын қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Саланың даму ерекшелігі мен болашағын біледі.
2.Өндіріс типін, сипаттамасын біледі.
3.Өндірістік әрі технологиялық үрдісті ұйымдастыру туралы түсінігін біледі.
4.Негізгі және айналым қаражатын біледі.
|
Оқыту нәтижесі: 2) Ұйым қызметінің негізгі көрсеткіштерін есептеу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Ұйым негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштерін есептей алады.
2.Шұғыл жоспар көрсеткіштерін есептеу және нақты шешім қабылдауды біледі.
3.Өнім, қызмет өзіндік құнын есептей алады.
|
Оқыту нәтижесі: 3) Кәсіпорын қызметін ұйымдастыру бойынша заңнамалық-қалыптық базаны қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Жаңашыл әрі инвестициялық саясатты біледі.
2.Кәсіпорын сыртқыэкономикалқы қызметін біледі.
3.Бизнес-жоспарды құра алады.
4.Өнімнің құнқалыптасу тетігі туралы түсінікті біледі, қазіргі кездегі жалақы төлеу формасын біледі.
|
Арнайы модульдер
|
«1109102 - Кең бейінді станокшы» біліктілігі
|
КҚ 1. Кесуші сайманды қолданып ажарлаушы, көшірме әрі кілтекті білдекте, токарлық, бұрғылау және фрезерлік білдекте өңдеуді орандау.
|
АМ 01. Материалды кесіп өңдеу
|
Осы модуль таңдау үшін қажетті дағдылар мен білімді жұмыс өнімділігін, токарьлық өңдеу, кескішті пайдалану, фрезерлік, бұрғылау, машиналар тегістеуді сипаттайды.
Аталмыш модульді оқыған кезде білім алушылар мына білімдерді игерулері қажет: «Құралын кесу» термині «өңдеу», «жүзі құралы»; бетбұрысты құралы геометрия; әсері кесу процесіне бұрыштары; чип қалыптастыру; салқындату жағар май материалдары; , бұрғылау бұрап үшін жағдай кесу фрезерлік, тісті кесу тегістеу есептеу; фрезерлік процесі кескішпен жіктеу; кескішті жобалау және геометрия; диірмен түрі; кескішпен әрекет ететін күштер; кескіштің тозуы; диірмен тікбұрышты және иілген сыртқы және ішкі беттерін, шығыңқы жерлері, атыздар, флейта; бұрғылау процесі, жаттығулар түрлері; бұрғылау қашау жобалау және геометрия; тәрізді қайрау бұрғылар; бұрғылау процесінің физикалық ерекшеліктері; элементтерін кесу; ұңғымалауды тағайындау, орналастыру, жіктеу; тегістеу процесі, тегістеу түрлері; тегістеу арнайы түрлері; қарсылық, тозу және абразивті дөңгелектер байыту; шеңбер тартылуы; тегістеу барысында жағдай кесу анықтау; жіп-кесу процесі, ою мәні; дизайн және құралдары многопоточности геометриялық параметрлері; протягивания кесу бар элементтер; дайындамаларды өңдеу әдістері: электр, электр разряд, анод-механикалық, ультрадыбыстық, ұшқын, лазерлік, ағын су; әдісінің мәні.
Білім алушылардың келесі мәліметтерді білгені маңызды: кесу жағдайларын есептеу үшін және, майдалау бұрап үшін кескіш құралдарды таңдау үшін, бұрғылау, тегістеу және тісті кескіш қабілетті болуы; түрлі кесу құралдарын пайдалану; кескіш құрал материалды таңдай білу; кескіштер, жонғышқа, жаттығулар қайрап және орнату мүмкіндігі болу үшін; қайрау және катерлерді, жонғышқа, жаттығулар орнату, өңдеу, орындау.
|
Оқыту нәтижесі: 1) Кесіп матералды өңдеуді орындау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Кесу арқылы өңдеуді біледі.
2.Тетікті кесу арқылы өңдеу қозғалысын біледі.
3.Кесуші саймандағы жұмыс дағдысын біледі.
4.Тетікті өңдей алады.
|
Оқыту нәтижесі: 2) Сайманды материалды топтастыру
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Сайман болаты және қолдану аясы топтамасын біледу.
2.Қатты қорытпаны топтастыра алады.
3.Өтеқатты сайман материалдарын біледі.
|
Оқыту нәтижесі: 3) Ұсталық кескіштің геометриясын өткізу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Кескіштің геометриялық көрсеткішінін анықтайды.
2.Қайрау негіздегі түрлі типтегі кесуші сайманда қайрайды.
3.Қайралған бұрыштың шамасын бұрышпен тексере алады.
|
Оқыту нәтижесі: 4) Қайрау, фрезерлеу, бұрғылау, ажарлау кезінде туындайшы физикалық құбылысты қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Жоңқақалыптасуға әсер етуші фактор мен жоңқа қалыптасу үрдісін түсінеді.
2.Жоңқаның түрлерін және оның кесу үрдісіне әісерін біледі.
3.Майлау-салқындату сұйықтығын қолдана алады.
4.Металкесуші жабдықпен жұмыс кезіндегі ережелерін сақтауды біледі.
|
Оқыту нәтижесі: 5) Тетікке ұсталық өңдеуді орындау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1. Ұсталық кескіштерді топтастыра алады.
2. Артқы ортаға, үлгі әрі қаупіне қарай кескішті ұстағыштың түрлі типіне кескішті орната алады.
3. 12-14 және 8-11 квалитетпен сыртқы әрі ішкі беттерді өңдеуді біледі, ол кезде технологиялық карта мен кесу кестесі сақталады.
4. Түрлі бейінді ішекі әрі сыртқы кескішпен кесуді біледі.
|
Оқыту нәтижесі: 6) Фрезерлеу материалын өңдеуді орындау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Фрезаның топтамасын біледі.
2.Фрезерлеу кезіндегі кесу жылдамдығын есептеу әдісін біледі.
3.Турабұрышты әрі радиусты сыртқы әрі ішкі беттер, ойық, арна мен біркіретін тесікті фрезерлеу білімін игереді.
4.Әмбебап бөлу басты баптай алады.
5.Әмбебап фрезер білдегінде фрезді қайрауды жүргізе алады.
6.Фрезерлеу білдегінде түрлі типті фрезаны, шетттерін орнату әрі алуды жүргізе алады.
|
Оқыту нәтижесі:7) Бұрғылау, ұңғылау, бұрау арқылы материалды өңдеуді орындау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Бұрғы типі, құрылымы мен геометриясын біледі.
2.Бұрғылау әрі ұңғылау кезіндегі кесу элементтерін есептейді.
3.Тірек пен үлгі, белгі, кондукторға қарап түрлі тетік пен жазық тесікті ұңғылау, бұрғылау, тесуді біледі.
4.Бұрғылау білдегінде өту әрі тірекке түрлі диаметрлі ойықты кесу білімін игереді.
5.Қайрау білдегінде спираль бұрғыны қайрай біледі.
|
Оқыту нәтижесі:8) Ажарлауды жүргізу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Ажарлауыш дөңгелек түрі мен сипаттарын біледі.
2.Абразив дөңгелек тозу, беріктік үрдісі және ажарлаушы дөңгелекті түзету тәсілдері туралы білімі болады.
3.Салқындатушы сұйықтық пен майдың ажарлау кезіндегі жұмсалуы мен қасиетін біледі.
4. 8-10 квалитетті салқындатушы сұйықтық қолданып ажарлаушы білдекте тетікті өңдеу білімін игереді.
5.Ажарлаушы дөңгелекті ауыстыру әрі орнатуды жүргізе алады.
6.Ажарлаушы доңғалақты теңгеруді жүргізе алады.
|
Оқыту нәтижесі: 9) Модуль бойынша курстық жобаны орындау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Модульді оқыған кезде алған теориялық білімін бекітеді.
2.Техникалық әрі патенттік әдебиеттен оқулықтан тәжірибесін алады.
3.Металкескіш білдекте тетікті өңдеу кесуші заманауи сайманды жобалау әрі қүрастыру дадғысы мен әдістерін игереді.
4.Бар жабдық, кесуші сайманды талдайды және соған ұқсас бұйымдарды іздеуді жүргізе алады.
5.Ұқсас құрылымның бағасын ескеріп кесуші сайманды жобалау әрі құрастыру есептерін өздігінен шеше алады.
|
КҚ 2. Бақылау-өлшеуіш сайман әрі аспаппен өңделген тетіктерлі бақылау
|
АМ 02. Техникалық өлшеу мен бақылау
|
Осы модуль өңделетін бөлшектер әр түрлі бақылау және өлшеу құралдарының бақылауды жүзеге асыру үшін қажетті дағдылар мен білімі жұмыс өнімділігін сипаттайды.
Аталмыш модульді оқыған кезде білім алушылар мына білімдерді игерулері қажет: өлшеу нәтижелерін өлшеу және өңдеу ережелері; тағайындау, жіктеу және өлшеу аспаптары құрылғы; өлшеу құралдарының ережелерін және пайдалану орнату; өзара ауытқулар және қиыстыру өнімдер; бөлшектер мен орындау оның әсер түрінде және жайластыру ауытқулар; автоматты бақылау білдіреді.
Білім алушылардың келесі мәліметтерді білгені маңызды: өлшеу және басқару пультін пайдалану дұрыс өлшем жасау; түрлі-өлшеу құралдары және құралдарымен жұмыс істеу; бақылау таңдау және өлшеу техникасы; сілтеме және стандартты кестемен жұмыс
|
Оқыту нәтижесі: 1) Метрологиямен техникалық өлшеу негіздерін қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Өлшеуіш теориясы негізгі түсініктерін игереді.
2.Өлшеуіш түрі мен әдістерін біледі.
3.Түрлі өлшеуіш-бақылау құралын қолданып өлшеуді жүргізе алады.
4.Өлшеу нәтижесін өңдей алады.
|
Оқыту нәтижесі: 2) Көлемін өзгерту құралдарын қолдану
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Өлшеуіш құрал жұмсалуы, топтамасы, құрылымын біледі.
2.Өлшеуіш құралын баптау әрі пайдалануды біледі.
3.Өлшеу құралының метрологиялық сипатын біледі.
|
Оқыту нәтижесі: 3) Бұйымды шақтау әрі қондыру өзараалмасуыы туралы деректерін білу әрі қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Бұйым шақтама мен қондыру өзара алмасу негіздерін біледі.
2.Ақауды анықтау әдістерін игерген.
3.Механикалық өңдеу негізгі түріндегі шақтаманың көлемін біледі.
4.Механикалық өңдеудің қондырмасын анықтай алады.
|
Оқыту нәтижесі: 4) Беттердің кедір-бұдырлығы мен тетік қалыптарының дәілдігін анықтау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Форма ауытқуы мен тетіктердің орналасуын анықтай алады.
2.Кедір-бұдырлықтың шартты белгілерін біледі.
3.Тетік беті орналасуы мен кедір-бұдырлықтың форма дәлдігін анықтай алады.
|
Оқыту нәтижесі: 5) Автоматтық бақылау сайманын қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Автоматтық бақылау құралын қолдану білімі болады.
2.Белсенді бақылаудағы аспапты қолдану аясы туралы көзқарасы болады.
3.Өңдеу үрдісіні автоматтық басқару жүйесін біледі.
4.Белсенді басқару аспабын қолдана біледі.
|
КҚ 3. Әмбебап ұсталық, резерлік, бұрғылау, ажарлау білдектерін пайдалану әрі баптау құрылысы мен техникалық сипаттамасын білу
|
АМ 03.Металл кесуші білдектің құрылысы мен қолданысы
|
Осы модуль жұмыс әсерін, қажетті дағдылары мен әмбебап станоктар дұрыс жұмыс істеуі үшін білімді, майдалау, бұрғылау, машиналар тегістеу сипаттайды.
Аталмыш модульді оқыған кезде білім алушылар мына білімдерді игерулері қажет: түрлі негіздер, қозғалысы мен станоктар түзету туралы станоктар жіктеу; жүйелердің жіктелуі, координаттар осі, пайдаланылатын амалдық жүйелер мен бағдарламалау ерекшеліктері түрлері; жіктеу, мақсаты, негізгі тораптар және пайдалану токарьлық қағидаты; станоктар жобалау ерекшеліктері; жіктеу, мақсаты, негізгі компоненттері және фрезерлік станоктарда жұмыс принципі; пайдаланылатын машиналар мен құралдар жобалық ерекшеліктері; бұрғылау машиналарының жіктелуі, мақсаты, негізгі компоненттері және пайдалану; пайдаланылатын машиналар мен құралдар жобалық ерекшеліктері; жіктеу, мақсаты, негізгі тораптар мен машиналар тегістеу қағидаты; пайдаланылған станоктар мен керек-жарақтарды жобалау ерекшеліктері; жіктеу, мақсаты, көп мақсатты машинаның принципі; электрофизикалық, электрохимиялық әдісі, лазерлік және плазмалық емдеу материалдар принципін пайдалану және қайта өңдеу.
Білім алушылардың келесі мәліметтерді білгені маңызды: станоктар техникалық құжаттамамен жұмыс істеу; Станок басқару процестерін жақсарту жөнiндегi шараларды жүзеге асыруға; жабдықты кесу қауіпсіз жұмыс істеуін талдау және айқындау; Фрезерлік, бұрғылау және тегістеу токарлық станоктар кинематикалық схемасын оқып және құрайды; диаграммада сәйкес әмбебап шамдар пайдалануға; машиналар мен машиналар тегістеу бақылау токарлық станоктар, фрезерлік, бұрғылау; қауіпсіздік техникасы ережелеріне сәйкес.
|
Оқыту нәтижесі: 1) Металкесуші білдек туралы жалпы деректерді білу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Түрлі қасиетін қарай металкесуші білдекті анықтай алады.
2.Металкесуші білдекті баптау туралы жалпы деректі біледі.
3.Білдекті баптауды жүргізе алады.
4.Білдектің техникалық қуатын қолдана алады.
|
Оқыту нәтижесі: 2) Бағдарламамен басқарылатын білдектер туралы көзқарасын болу әрі топтастыру.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Түрлі қасиетімен жүйесін топтастыра біледі .
2.FANUC операциялық жүйесінде бағдарламалу қағидатын біледі.
3.Matrix жүйесінде бағдарламалау түсінігін игереді.
4.Сайманды нөлдік нүктеге орналастыра алады.
|
Оқыту нәтижесі: 3) Ұсталық білдекті қолдану және құрылымын білу, басқара алу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Жұмсалуы мен жұмыс қағидатына қарай ұсталық білдекті топтастыра алады.
2.Прецизиялық ұсталық автоматтың құрылымдық ерекшеліктерін біледі.
3.Темірлік өңдеуді орталығының жұмсалуы мен құрылымдық ерекшеліктерін біледі.
4.Ұсталық біңлдекті басқара алады.
|
Оқыту нәтижесі: 4) Ферезрлік білдекті басқару, құрылымын білу әрі қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Жұмыс түрі, жұмсалуына қарай фрезерлік білдекті топтастыра алады.
2.Фрезерлік білдектің құрылымдық ерекшелігін біледі.
3.Фрезерлік білдектің мүмкіндігін кеңейтуші айлабұйымды қолдана алады.
4.Тетікті өңдеуде фрезерлік білдетің баптауын жүргізе алады.
|
Оқыту нәтижесі: 5) Бұрғылау білдектерін басқару, құрылымын білу әрі қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Бұрғылау білдектерін жұмсалуы мен ұмыс қағидатына қарай топтастыра алады.
2.Бұрғылау білдектерінің негізгі буыны мен құрылымдық ерекшеліктерін біледі.
3.Бұрғылау білдектері технологиялық мүмкіндіктері мен айлабұйымын қолдана алады.
4.Бұрғылау білдегін баптауды жүргізе алады.
|
Оқыту нәтижесі: 6)Ажарлаушы білдекті басқару, құрылымын білу әрі қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1. Жұмысы мен әрекет қағидатына қарай ажарлаушы білдекті топтастыра алады.
2. Ажарлаушы білдектің құрылымдық ерекшеліктерін біледі.
3. Ажарлаушы білдектің технологиялық мүмкіндігін кеңейтетін айлабұйым мен жабдықты қолдана алады.
4.Түрлі тетікті ажарлау үшін ажарлайшы білдекті баптай алады.
|
Оқыту нәтижесі: 7) Көпмақсаттық білдекті басқару, құрылымын білу әрі қолдану.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Көпмақсаттық білдектерді жұмсалуы және қолдануына қарай топтастыра алады.
2.Көпмақсаттық білдектің жұмыс қағидатын біледі.
3.Әлемдік өндірушілер сериялы металкескіш көпмақсаттық орталықтарды айыра біледі .
4.Көпмақсаттық білдекті басқара алады.
|
Оқыту нәтижесі: 8) Электрфизикалық және электр химиялық әдіспен өңдеуді жүргізу.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1. Электрфизикалық әрі электрхимиялық әдістермен материалды өңдеудің қолдану аясы мен қағидаттары туралы көзқарасы болады.
2. Лазерлік әрі жалынмен өңдеу қолданыс аясы мен қағидаты туралы көзқарасы болады.
3. Электрфизикалық әрі электрхимиялық әдіспен материалды өңдеуді жүргізе алады.
4. Лазерлік әрі жалынмен өңдеуді жүргізе алады.
|
Оқыту нәтижесі: 9) Модуль бойынша курстық жұмысты орындау.
|
Бағалау өлшемдері:
|
1.Модульді оқыған кезде алған теориялық білімін бекітеді.
2.Техникалық, патенттік және басқа да анықтамалық әдібиеттен алған тәжірибесімен бөліседі.
3.Металкесуші жабдықтың заманауи тетігі, буынын жобалау әрі құрастыру дағдысы мен білімін игереді.
4.Металкесуші жабдық және ұқсас құралды іздестіру дағдысын игереді.
5.Металкесуші жабдық және ұқсас түрлерін бағалау буыны, тетіктерін жобалау әрі құрастыруды өздігінен шешу білімін иегереді.
|
«1109132 - Станоктық жұмыстарды бақылаушы» біліктілігі
|
КҚ 4. Механикалық өңдеуден соң тетікті қабылдау әрі бақылау және қабылданған және істен шығарылған өнімге техникалық құжатты ресімдеуді орындау
|
АМ 04. Механикалық өңдеуден соң бұйымды қабылдау әрі бақылау
|
Бұл модуль өңдеуден кейін бөлшектерді бақылау және қабылдау орындау және техникалық құжаттаманы жасауға қажетті дағдылар мен білімді жұмыс өнімділігін сипаттайды және ақаулы өнімдерді сипаттай алады.
Аталмыш модульді оқыған кезде білім алушылар мына білімдерді игерулері қажет: көрнекі және өлшеу бақылау жөніндегі әдістемесі; оның нәтижелері сапасын бақылау және тіркеу бағалау нәтижелері; мониторингі үшін базалық өлшеу құралдарын қолдану; әртүрлі өнімді бақылау өңделген беттерге технологиясы; өзара әрекеттесу мен жүйесі және рұқсатнама Өнімдегі-қонған; слесарь, ақауларды, әдістері мен |
