Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі 3 кредит (135 сағат) алматы, 2012



бет113/131
Дата02.12.2022
өлшемі1,75 Mb.
#160864
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   131
Байланысты:
УМКД. Өзін өзі тану.Теория және практика

Қарастырылатын сұрақтар:

  • мұғалім оқушымен әңгімені қалай бастауы керек,

  • қалай отыру керек, қандай сөздерді айтып, қай кезде бастау қажет,

  • әңгімелесу қандай ахуалда болып, қандай бағытта жүргізілуі тиіс және т.б..

Әдістеме «Толеранттылықты анықтау тесті (шыдамдылық)»
Әдістеме жүргізілген соң, мұғалім педагог мамандығында оның тұлғасының маңызды қасиеті толеранттық екендігін айтады. Аталмыш қасиетті балаларды оқыту мен тәрбиелеудің жеткілікті дәрежеде жоғары деңгейінде ие болу қажет. Аталмыш мәселені студенттермен талқылап, оларға бірқатар сұрақтарды қоюға болады:

  • Олар оны қалай түсінеді? Неліктен?

  • Оны дамыту үшін не қажет? (хрестоматияны қарау).

Оқытушыларға арналған ертегі


КЕЛІСІМ


Ертегілер елінде, ағысы жылдам әрі әдемі өзеннің жағалауында бір сарай болыпты. Ежелгі дәуірлердің өзінде-ақ ол елдің өкілдері сарайға барлық дана кітаптарды жинап, бөлмелерін кішкентай тұрғындардың өзіне де ыңғайлы болатындай етіп, ойластырған. Сол сарайда ең шынайы ертегілер Мектебі болыпты. Онда елдің кішкентай тұрғындары өмірдің заңдарын біле бастайтын, көне білімдердің мәнін түсіне бастайтын, өздерін қабілеттерін танитын. Мектепте көптеген мұғалімдер ауысады. Бір күні ол мектепке Маугли, Көр тышқан және Инелік сабақ беруге келеді.
Сіздерге олардың әртүрлі ертегілердің кейіпкерлері болғандықтан, бірге болып, тіптен мектепте сабақ беруі мүмкін емес болып көрінуі мүмкін. Дегенмен, бұл ертегі ғой, ал ертегіде барлығыда мүмкін. Сеніңіздер, тыңдағандарыңыздың барлығы да дәл солай болған.
Маугли оқушыларымен көп ойнайды. Ол өзі оқытып, өзін оқытуға да мүмкіндік беретін. Оған барлығы да қызыты болып көрінетін, ол сабақтарын ешқашан біртекті ғып өткізбейтін. Ол үлкен сауыққой әрі қиялшыл болатын.
Көртышқанға Мауглидің сабақты жүргізу әдістемесі ұнамайтын. Өйткені Көртышқанның өзі өте ақылды болып, мұғалімдердің көптеген өкілдері сияқты «дұрыс» оқыта алатын. Көртышқан жарық пен жаңа идеяларды ұнатпайтын. Оның сабағында оқушылар көптеген жаңа білімдерді меңгеретін, оалайда ол білімдер тым көп болатын. Сол себепті олардың басы оны игере алмайтын.
Инелік болса өте ерекше мұғалім болар, сірә. Оның оқыту бөлмесінде алтынмен жалатылған жақтаудағы үлкен айна тұратын. Сабақты жүргізгенде Инелік ол айнаға қарайлай беретін. Оған өзінің талғампаз мүсіні, қанаттарының құбылмалы реңкі сондай ұнайтын. Ал оның үлкен көздері ше!.. Әрине, олар керемет болатын. Инелік сабақты жүргізгенде өзіне-өзі қатты ұнайтын.
Бір күні Инелік: Болды, жетер! Маған ақылсыз оқушылар мен олардың маңғаз ата-аналары мені жалықтырды. Менің қанаттарым бар емес пе, одан да менің аспанда қалықтап ұшқаным жақсы емес пе... дейтін уақыт келді. Инелік соны жария еткен соң, өзінің құбылмалы қанаттарын самғап, ұшып кетеді.
Сол күннен бастап, мектептегі сарайдың тыныштығы мен үйреншікті ырғағы бұзылады. Көр тышқан бажылдақ, ал Маугли мазасыз болып кетеді. Кейде Көртышқан Мауглидің жеткілікті дәрежеде оқытпағандығын айтып қоймайды. Ал Маугли болса Көртышқанды жалықтырып жіберетін, қызықсыз деп деп есептейтін. Инелік ойына келген кезде үшып келетін, кейде бірін келесі бірде екіншісіне жақтасатын.
Иә, мектептегі сарайды ыңғайсыз жағдай орын алады. Алайда оның арасы тым ұзаққа созылғандықтан, үйреншікті жәйтқа айналғандығы қызық еді.
Бір күні мектептегі сарайға Балу Аю келеді. Ол мейірімді де көңілді болатын, көптеген оқиғаларды білетін және ерекше білімдерге ие еді. Оның сарайға келуі кездейсоқтық емес еді. Оның қоржынында бай да қанық өмір бар болатын, ол өзінің білімдерін оқушылармен және ұстаздармен бөліскісі келетін, олардың өмірін қызықты да әртекті қылғысы келетін, олардың ертегілер әлемінде қандай қызықты дүниелердің болып жатқандығын айтып бергісі келетін, оларды бір-біріне шыдамды, мейірімді болуға үйреткісі келетін.
Балудың келгенін әркім әрқилы қабылдайды. Оқушылар қызығушылықпен қарайлайтын. Көртышқан миығынан кұлетін, Инелік қылымсып, қанаттарын жаятын, ал Маугли болса Балумен бірден достасады. Әрине дейтін шығарсыздар сіздер, өйткені олар бір ертегіден ғой! Иә, олар бір ертегінің кейіпкерлері ғана емес, сонымен қатар пікірлес болатын. Өмірдің қазаны қыж-қыж қайнайды, өйткені оқушылар да оны ұнатады.
Бір күні Балу үлкен Кеңес шақырады.
«Менің достарым – дейді ол. – Мен мұнда келе жатқанымда мұнда әртүрлі керемет ұстаздарды көретін шығармын деп ойлап келген болатынмын. Өйткені сіздер жақсылыққа үйретуден басқа, ерекше қабілетке иесіңдер. Инелік ұша алады, Көр тышқан жер астында жүреді, ал Маугли оның үстінде шебер жүре алады Сіздердің осы қабілеттіліктеріңізді біріктірсе, зор қуатқа айналар еді.
Сіздер ойлап көріңіздерші: біз жердің астындағы, үстіндегі және ауадағыны танып, айтып бере аламыз».
«Онда тұрған не бар! – дейді түңіліп, Көртышқан мен Инелік. Ал Маугли қызығушылықпен үндемейді.
«Несі бар дегендеріңіз қалай?!» Жарыққа тартылған ағаштардың тамырларын қамқорлыққа алған жер сияқты, Көр тышқан да біздің алдымыздағы даналардың білімін сақтап келе жатқан жоқ па. Көртышқан сақтап қана келе жатқан жоқ, ол оны оқушыларына анық та қанық жеткізеді емес пе. Әрбір жаңаны ауаның алмастырғанындай Инелік те әр жерде ұшып жүріп, бізге көптеген жаңалықтарды алып келеді, сіздердің жұмыстарыңызды жақсы етіп көрсетіп, біздің ертегілер елімізден жырақтағы жерлерде де оларды қызығушылықпен жеткізіп жүрген жоқ па. Ал барлық жаңалық пен бұрыннан белгіліні қолдана алатын ол – Маугли, өйткені ол өзгермелі ертегілер әлемінде шебер ыңғайланады ғой».
Көр тышқан, Инелік және Маугли бір-біріне қарап, жымияды. Олардың күлімсіреуі қараңғыланған ақшамда сарайдың бөлмелерін жарыққа бөлейді. Дәл сол кезде Көр тышқан бірінші рет көзін жұмбайды.
«Бәрекелді Балу, мен сен бізді түұсінбей,сынар ма деп ойлап едім! Ал сен біздің бұрыннан ұмыт болғанымызды көре алдың...»
Сол кезден бастап, Көр тышқан, Инелік және Маугли жиі-жиі Үлкен Кеңестерге жиналатын болды. Олар бір-бірімен өздерінің бақылауларымен, идеяларымен және білімдерімен бөлісіп тұрады. Олардың әрқайсысы өзін пайдалы да қажет деп есептейтін болды.
Ал мектеп сарайы жарқырап, таңғажайып тартымды қуатқа ие болады: ол өзіне барлық жақсыны, шығармашылық пен ашық-жарқынды тарта бастайды, өйткені онда Келісім орнаған еді».




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   131




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет