Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты» шжқ рмк
жүктеу/скачать 265,72 Kb.
|
Эволюциялық ілім 2020 -4 курс семестр
| Жоспары:
1.Эволюция ілімі және қоршаған ортаны қорғау. 2.Эволюция ілімі және медицина. 3.Эволюция теориясының методологиялық негізі Лекция мәтіні : 1.Эволюциялық теория ілімі жалпы органикалық дүниенің даму заңдылықтарын зерттейді. Органикаллық эволюция дегеніміз- тірі табиғаттың адаптивтік өзгергіштің таримхи процесі. Яғни қайта оралмайтын және жалпы прогрессивті бағытта өтетін процесс, макромолекуларлықтан жалпы биосфераға дейін жер бетіндегі тіршіліктің эволюциясы негізгі 3 кезеңнен тұрады. 1.Тіршіліктің дамуы. 2.Организмнің нақты топтарының және биосфераның бүтіндей дамуы. 3.Адамның ерекше биоэлеументтік жүйе реттінде пайда . 2.Жаңа биологияның жауапты міндетінің бірі-популяциялармен түрлердің эволюциясын саналы түрде басқарып қажетке қарай бағыттау болып табылады.Түрлер мен популяциялардың эволюцияның табиғат заңдылығына байланысты ол жаннуарлар өсімдіктер микроорганизмдер мен вирустарда адам сана сезімімен басқарылып бағыттау тиіс. Эволюция мен селекция өте күрделі факторлардың жиынтығына негізделген олардың, ішіндегі ең бастылары, табиғи және қолдан сұрыптау ортаның әсерінен немесе адамның мақсатына сәйкес топтардың генетикалық жүйелілігі өзгереді. Бүгінгі күнге дейін анықталып сурет телген жарты, миллионға жуық осы күнгі өмір сүретін өсімдіктер мен бір миллионға таяу жануарлар түрі бар ал әлі ашылып суреттелмеген түрлердің саны кем дегенде 1-2 миллионан асады. Ғалымдардың есебі бойынша бір кезде жер бетінде өмір сүріп кеткен қазір жоқ, өсімдіктер мен жануарлардың түрлері қазіргіден 5-9 есе көп. Түрлер эволюциялық жолмен табиғи сұрыптау арқылы саны 3 млрд жыл бойы пайда болды деген жүз жыл бұрын айтылған пікір биологияда ашылған елеулі жаңалықтар бірі болып табылады. Мал тұқымын асылдандыру одан алынған өнімді арттыру үшін тек жеке өкілдердің ғана емес топтық бүкіл тұқымның геноптипінің жүйесін білу керек. Тұқым қуу, өзгергіштік заңдылығын оларды туғызатын, анықтайтын факторлар білудің табиғи жағдайдағы жануарлардың өсіп өнуін, ондағы генетикалық процестерді зерттеудің эволюцияны толық біліп оны басқаруда маңызды өте зор. 3.Орта мектептерге биология пәнің мұғалімдерін дайындау саласында “Эволюциялық ілім” курсы ерекше орын алады. Себебі биология әрқашанда материализм мен идеялизмнің шиелініскен күрес алаңы болған және болып келеді. “Эволюциялық ілім” курсынан осы күрестің тарихын оқу оқушылардың диалектикалық-материалистік дүнеитану көзқарасының қалыптасуына көмектеседі. Табиғат жайында осыдан екі жүз жыл бұрын, жаратылыстану діни көзқарастардың тұтқыныңда болып келді. Ф.Энгельстің метафизикалық дәуірі деп атаған осы кезеңдері жаратылыс зертеушілердің ақыл-ойын өзінше бір дүниетану қөзқарасы шырмады. Олар жер және онда тіршілік ететін тірі табиғат құдайдың құдіреті мен жаралған, содан бері олар өзгермей келеді деген ұғымда болады. Табиғат жайындағы одан кейінгі тарихи көзқарастар, органикалық дүниенің дамуын матералистік ұғымға негіздеп түсіндіреттін биологияның әртүрлі салаларының өріс алу мен байланысты болды. Дарвин теориясының негізінде эволюциялық палентология эволюциялық эмбрология т.б. биологиялық пәндер қалыптасып, Дарвин ілімінің дұрыстығы жайында жаңа дәлелдемелер берді. Алайда, эволюциялық идея идиялистік концепциялармен қиян-кескі күресте дамып отырды; биологиядағы реакцияшыл лагерьдің өкілдері Дарвинизмнің матералистік негіздерін күйретіп биологиялық ғылымын ескі, виталистік және метафизикалық ұғымға қайта оралту үшін талаптанды. Жалпы алғанда, Эволюциялық ілімнің осы қалыптасу дәуірінде органикалық дүниенің тарихи даму процесінің бірсыпыра өте қажетті заңдылықтары ашылды. Биологиялық көлемді зертеуле және түрлі мамандықтағы табиғат зерттеушілердің жұмысындағы комплекстік осы кездегі жаратылыс танудың философиялық негіздің диалектикалық матерализм болуына себепкер болды.Бұдан, орта және жоғары оқу орындарында биология пәндерінің үлкен тәрбиелік рөл атқаратының, онда эволюциялық ілім заңды көрнекті орын алатының көреміз. “Эволюциялық ілім” курсы, ғылыми –атеистік тәрбиелік биологиялық негізі- органикалық дүниенің даму заңдылықтарын ашады.Бұл заңдар, өсімдіктердің, жануарлардың және адамды құдай жаратты, табиғат өзгермейді деген таураттағы барлық негізде діни жорамалдарды жоққа шығарады. жүктеу/скачать 265,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|