Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ministry of education and science of republic of kazakhstan


Толстой А. Астана/Қазақстан ҚЫПШАҚ ЖАЗБА МҰРАСЫ «ТӨРЕ БІТІГІНІҢ» ЗЕРТТЕЛУІ



бет152/153
Дата06.02.2022
өлшемі2,16 Mb.
#34752
түріТезисы
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   153
Толстой А.
Астана/Қазақстан


ҚЫПШАҚ ЖАЗБА МҰРАСЫ «ТӨРЕ БІТІГІНІҢ» ЗЕРТТЕЛУІ
Бізге жеткен деректерге қарағанда армян жазулы қыпшақ ескерткіштерінің жазылған мерзімі негізінен XVI-XVII ғасырлар арасын қамтиды.
Зерттеушілердің пікірінше Қырым жерінен Подолья, Румыния аумағына қоныс тепкен армян қауымдастықтарының ең көп шоғырланған жері Украинаның Каменец-Подольский және Львов қалалары болған.
Армян-қыпшақтар өздерінің күнделікті тұрмыс тіршілігінде король бекіткен жарғыларды пайдаланып, іс-қағаздарын жүргізіп, бәрін заңдастырып отырған. Мұның айғағы ретінде армян-қыпшақ жазба ескерткіштерінің бірі - «Төре бітігін» атауға болады.
Армян-қыпшақ ескерткіштерін зерттеуге Г.Алишан, Ж.Дени, Э. Шютц, Э. Трыярски, М. Левицкий және т.б. шет ел ғалымдарымен қатар, Кеңестер дәуірінен бастап Т.И.Грунин, А.Н. Гаркавец, И. Абдуллин, Я.Р. Дашкевич, С.Ж. Құдасов сияқты ғалымдар көп еңбек сіңіруде.
Қыпшақтану саласына орасан зор үлес қосқан, армян-қыпшақ ескерткіштерінің үлкен маманы, қазақстандық түрколог-ғалым Александр Николаевич Гаркавец әлем мұрағаттарына тараған еңбектерінің бірі “Төре бітігін” (1519-1594) 2003 жылы орыс тіліндегі аудармасы мен ғылыми аппаратын жасаған. Ал “Төре бітігін” қазақшаға тарихшы ғалым, ҚР ҰҒА академигі Ғ. Сапарғалиев тәржімалаған.


Торебекова С.
Астана/Қазақстан




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   153




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет