Жарықтандыру электр қондырғыларын монтаждау
Жарықтандыру электр қондырғыларын монтаждау жұмыстарының құрамына электр сымдары трассаларын жəне шамдарды жəне орнату бұйымдарын орнату орындарын таңдау жəне белгілеу, тесу жұмыстары, бекіту жұмыстары, түйіспелі қосылыстарды орындау, сынау жəне пайдалануға беру кіреді. Құрылыс конструкцияларында бороздалар мен тесік тесу, қалқандар мен орнату бұйымдарына арналған ұйықша салу, сымдар мен кабельдердің желілерін қосу арнайы электр құралымен: бороздофрездермен, электр бұрғылармен жəне т. б. орындалуы тиіс. Болат құбырларды ию үшін қол түтікшелері қолданылады: диаметрі 24 мм дейін құбырлар үшін механикалық (ТРТ-24) жəне диаметрі 50 мм дейін құбырлар үшін гидравликалық (РТГ-2). Гильзаларда сымдар мен кабель желілерін қосу жəне ұштармен ұштау əртүрлі механикалық, гидравликалық жəне электр қозғалтқышты престеу механизмдерімен жүргізіледі. РМП-7М қолмен механикалық пресс, гидравликалық (ПГР-20, РГП-7М) жəне қол (ПКМ) кенелер кеңінен қолданылады. Электр монтаждауда өтпелі жəне бітеу тесіктер үшін электр бұрғылар, КСИ-2М қысқыштар сымдардан желілі оқшаулауды кесу жəне алып тастау үшін, сондай-ақ желілерді ауыстырып салу үшін кеңінен қолданылады. Электр сымдарын монтаждау кезінде еңбек өнімділігін арттыру үшін көп операциялық құралдар қолданылады. Жарықтандыру шиналарын монтаждау. Кернеуі 380/220 В төрт сымды жарық
беру жүйесі үшін 25 А токқа ШОС-67 жинақты шиноөткізгіш шығарылады. Шиноөткізгіш жиынтығына ұзындығы 0,5; 1,5; 3 м тік секциялар, бұрылыстар мен бағытты өзгерту үшін ұзындығы 1 жəне 1,6 м иілгіш секциялар, кіріспе секция, штепсельді ток түсіргіштер жəне конструкцияларға Шинаөткізгішті бекітуге арналған бөлшектер жиынтығы кіреді [8].
Монтаж секцияларды секцияның бір шетінде штепсельді розетканың көмегімен жəне төрт полюсті айырға бекітілген сымдардың жалаңаш ұштарын — екіншісінде жалғаудан тұрады. Жарық беретін шина өткізгіштері қабырғаларда, колонналарда, фермаларда, жабындарда, тростарда, арнайы көтергіш құбырларда, сондай-ақ оларды бірлесіп төсеу кезінде тарату шина өткізгіштерінде орнатылады. Шырақтар тікелей тармақтайтын шина сымдарында немесе бөлек орнатылуы мүмкін. Секциялардың бекіткіштерінің арасындағы қашықтық оларды орнату тəсіліне, шамдардың есебінен қосымша жүктемелерге байланысты бірқатар мəн-жайлар бойынша анықталады, бірақ барлық жағдайларда бұл арақашықтықтар 3 м-ден аспауы тиіс. Үш метрлік бекіту өткелі бар шина сымында шамдарды орнату кезінде шамдардың немесе массаның саны шина өткізгіштің метріне 12 кг бекіту орындарының арасындағы жүктен аспай шектеледі. Шырақтарды қамыттың көмегімен ілгекпен ілінеді немесе құрылыс конструкцияларына бекітіледі.
Шина өткізгіштер ғимараттардың құрылыс элементтеріне тікелей орнатылатын аспаларда, кронштейндерде, тіреулерде бекітіледі. Бұл ретте бекіту конструкцияларының арасындағы қашықтық 3 м аспауы тиіс. Бұл шартты орындау мүмкін болмаған жағдайда жарықтандыру шиноөткізгішін монтаждау үшін шиноөткізгішке параллель төселетін күшейткіш профиль (60x30x3 мм болат тікбұрышты құбыр) қолданылады. Шиноөткізгіштері — профиль блоктарын құрастыруды монтаждау аймағында жобалық жағдайға көтергенге дейін орындайды. [8]
Қатты бекіту нүктелерінің арасындағы қашықтық 3 м асатын жерлерде шинаөткізгішті ілуге секциялар қосылған жерлерде шина сымдарына аспалармен бекітілген тростармен аралық бекітумен рұқсат етіледі.
Жарықтандыру шиналары секцияларын қосу былайша орындалады. 3— 4 мм – де саңылау пайда болғанға дейін жартылай муфтаны
бекітетін төрт бұранданы əлсіретеді; штепсель розеткасының қысылған бұрандаларын бір жарым-екі айналымға айналдырады; ашаны розеткаға екі секцияның бірін ауыстырумен салады. Розеткадағы ашаның дұрыс бекітілуі розетканың қысқыш бұрандаларының бастарымен бақыланады, олар толық кіргенде төменгі жартылай муфтадағы сопақ тесікке қарсы орналасады, ол арқылы штепсель розеткасының екі тартқыш бұрандасы тартылады. Штепсельді қосар алдында тығынды шина өткізгіштің терезесінен алып тастайды жəне штепсельді терезеге қатысты бір жағында бар штепсельдің шығыңқы терезедегі ойықпен сəйкес келетін етіп бағыттайды. Штепсельді орнату жəне алу кезінде штепсельді шиноөткізігіш қорабына бекіту элементінің шығыңқы бөлігіне басады. [8]
Шамдарды монтаждау. Шамдарды монтаждау оны нығайту жəне сымдарды қоректендіру желісіне қосу болып табылады. Салмағы 10 кг дейінгі шамдар сақинаның немесе қапсырманың көмегімен ілгекке немесе шпилькаға ілінеді. Жарылыс қауіпі бар үй-жайларда шамның корпусы бұранданың көмегімен болат құбырға бұрылады (оған олифамен, сурикпен немесе қосылысты герметикалауға арналған белдіктермен майланған пенькаларды орап). [10]
Шам қабырғада, бағанада жəне фермада орналасқан кезде оны зауытта жасалған кронштейндердің көмегімен бекітеді (102, а сурет). Кронштейндер розеткасы желіге қосылған штепсельді ажыратқышпен жабдықталған. Металл жəне темір-бетон фермаларда шамдар 630 мм ұшымен құбырлы кронштейндермен жəне 3/4 бұрандасы бар əр түрлі ұзындықтағы аспамен бекітіледі (102,б сурет).
сурет. Шамдарды орнату қоршауға көпірдің (а) жəне металл фермада (б): 1 — лотоктағы кабель; 2 — штепсельді ұясы; 3 - ПРА; 4 — көпірді қоршау: 5 — кронштейн; 6 — шам; 7 — аспа К475; 8 — ферма; 9 — ШОС шина өткізгіші
Кабель сымдары кезінде шам монтаждық профильде екі М6 бұрамымен бекітіледі, ал сымдарды қораптарда монтаждау кезінде шамды қораптың кез- келген жерінде ілуге мүмкіндік беретін арнайы ұстағыштар қолданылады.
Сымдарды тростарда монтаждау кезінде шырақтарды тармақтағыш қорапшасы бар ілмектің көмегімен бекітеді (103 сурет).
сурет. Шырағданды тросты сымға бекіту
1 — светильник; 2 — ілмек ілу үшін; 3 — арқан жетегі;
4 — тарату қорабы У245
Сыртқы жарықтандыру шамдарын 3 м дейін ұшып шығатын құбырлардан жасалған кронштейндерге ілмектің немесе бұранданың көмегімен ілінеді.
Ашық сымдар кезінде шырақтардың корпустары нөлдік сымдар мен шырақтың жерге тұйықтау түйіспесі арасындағы иілгіш аралықтардың көмегімен жерге тұйықталады, ал қорғалған оқшауланған сымдарды, кабельдерді төсеген кезде шырақтың корпусына енгізілген құбырларда жəне шырақтың корпусын нөлдік сыммен тікелей шырағданда жалғайды (104 сурет).[6]
Электр аппаратурасын монтаждау. Тарату қалқандары мен шкафтарды монтаждау оларды іргетас рамасына орнатудан басталады. Шкафтар мен қалқандар жобаға жəне дайындаушы зауыттың нұсқауларына сəйкес рамаға, қабырғаға немесе өзге де конструкцияларға қатаң тігінен орналастырылады жəне берік бекітіледі.
сурет. Ашық кезде шырақтар арматурасын жерге қосу нейтралды жерге тұйықталған желілерде сымдарды төсеу, қанша нөлдік сымға қосу
жолымен болат құбыр (б)): 1 — фазалық сым; 2 — жерге тұйықтау өткізгіш; 3 — нөлдік сым; 4-жерге тұйықтау бұрамы; 5-болат құбыр
Монтаждау кезінде қалқандар жабдықталған барлық электр аспаптарын (амперметрлерді, вольтметрлерді, электр есептегіштерді) шайқалудан олардың зақымдануын болдырмау үшін шешу ұсынылады.
Қалқандар мен шкафтарды орнату аяқталғаннан кейін оларға қоректендіретін жəне кететін желілердің сымдары мен кабельдері тартылады. Сымдар мен кабельдердің соңғы желілері аппараттар қалқандарында орнатылған қысқыштар мен контактілерге қосылады. Монтаж аяқталғаннан кейін бұрын алынған аспаптар орнына орнатылады жəне шкафтар мен қалқандардың барлық элементтерінің жай-күйі мен жұмысын тексереді. Бұл ретте рубильниктердің түйісетін пышақтары губкаға соққысыз жəне контактілерде қажетті қысымды қамтамасыз ететін күшпен кіруі тиіс.
Рубильниктер жетектерінің орналасуының бекіткіштері нақты жəне тоқтаусыз жұмыс істеуі тиіс. Сақтандырғыштардың патрондары контактілерге тығыз жанасатын губкаларда берік ұсталуы тиіс.
Жерге тұйықтау контурынан қалқанға келе жатқан жерге тұйықтау шинасы қалқан қаңқасына Дəнекерлеумен немесе болттармен сенімді жалғануы тиіс. Қалқандардың жəне құрастырмалардың ток өткізгіш бөліктерінің жерге қосылған қаңқаға қатысты оқшаулау кедергісі 0,5 МОм төмен болмауы тиіс. Барлық өңдеу жəне сырлау жұмыстары аяқталғаннан кейін үй-жайда ажыратқыштар, ауыстырып қосқыштар жəне штепсельді розеткалар орнатылады. Бір полюсті ажыратқыштар мен екі сымды желілердегі ауыстырып қосқыштар еденнен 1,5 м биіктікте сымдар мен кабельдердің фазалық желілерінің кесіндісіне қосылады. Штепсельді розеткалар еденнен 0,8 м биіктікте орнатылады.
Жерге қосуға жататын орнату аппараттарының металл корпустары бөлек сыммен электр сымының нөлдік сымына қосылады. Осы сымның бір ұшы пісірумен немесе дəнекерлеумен нөлдік сымға, ал екінші ұшы — жерге тұйықтау бұрандасының көмегімен аппарат корпусына қосылады. [8]
Достарыңызбен бөлісу: |