Тауарларды сатып алулар деп саудакәсіпорынынң коммерциялық қызметінің құрамдас бөлігін айтады. Оның құрамына:
сатып алушының сұранымды зерттеу және болжамдау;
тауар жеткізушілерін және жеткізілу көздерін анықтау және зерттеу;
тауар жеткізушілерімен шаруашылық байланыстарын жасау мен отыру;
келісімдегі міндеттердің орындалу барысын бақылау және есепке алуын ұйымдастыру. Тауармен қамтамасыз ету жүйесіндегі қызмет көрсету деңгейі келесідей факторларға байланысты:
тапсырмаларды орындау жылдамдығы(тапсырыс берумен тауамарды алу уақыт аралығы);
арнайы тапсырыс бойынша тауарды тез жеткізу мүмкіндігі;
тауарда дефект анықталған жағдайда оны қайтып алу не тез арада басқа тауарға айырбастау;
сатып алушының сұрауы бойынша әртүрлі тауарларды түсіруді қамтамасыз ету;
жоғары тиімді сервистік қызмет;
қойма желілерінің дұрыс ұйымдастырылуы; - тауар қорларының жеткілікті деңгейі; - көрсетілетін қызметтің бағасы.
Сатып алуларды жоспарлау келесідей сатылардан тұрады:
ақпараттарды жинау;
жеткізуші мен сатып алушылардың қажеттілігі менм мүмкіндіктерін талдау;
сатып алулар стратегиясын(тауармен қамтамасыз ету формасын) таңдау;
сатып алу әдістерінанықтау;
тауар қозғалысы ппроцесімен байланысты оперативті шешімдерді қабылдау;
бақылау;
жоспарды орындау барысын талдау; - жоспарды дұрыстау.
Дүкендегі тауарларды сатып алу принциптері:
ассортиментті қалып тастырудың бастапқы санын сатып алу және сату. Оның мақсаты негізгі тауарлдардың сапасына стандарт орнату және сапасын жоғарлатуға коммерциялық қызметтің күшін шоғырландыру. Тек содан кейін ғана ассортиментті кеңейтуге болады;
коммерпциялық қызметтің тауартанушылар мен өндірістің технологтары арасында, жеткізуші мен көтерме сатып алушылар арасында барлық деңгейде тығыз ынтымақтастықты орнату;
ассортиментті қалыптастыру бойынша, жаңа тауарларды жасау бойынша бірлескен жұмысты ұйымдастыру.
Сатып алуларды рационалды ұйымдастыру деген тауарларды келесідей критерилері бойынша сатып алуларды білдіреді:
қажетті сапада;
қажетті көлемде;
керек уақытта;
сенімді жеткізушіден; - ақылға қрнымды бағаимен.
Сатып алулар мөлшері(тапсырыстың оптимальды мөлшері - ТОМ) – деген қорларды сақтау шығындарын төмендетуге және қойма орындарын максимальды пайдалануға қол жеткізу мүмкіндік беретін сатып алулардың деңгейі. ТОМ анықтау формуласы: