КУРСТЫҚ ЖОБАЛАу
Кесте1
№
|
Берілгені
|
Нұсқа 19
|
1
|
АТСК
|
-
|
2
|
АТСДШ
|
7000
|
3
|
АТСЭ
|
5000
|
4
|
Жобаланатын АТСЭ
|
7000
|
5
|
ПСЭ-1
|
1000
|
6
|
ПСЭ-2
|
1000
|
7
|
К-ТА саны %
1. Халықшаруашылық секторы
2. Пәтер секторы
3.Таксафондар
|
45% -42%
53%-10%
2 0%-15 %
|
8
|
С-шақыру саны
Снх
Скв
Стакс.
|
2,8
1,1
9
|
9
|
Т-орташа сөйлесу ұзақтығы
Тнх
Ткв
Ттакс.
|
89
120
110
|
10
|
Сөйлесумен аяқталған байланыс үлесі Рр
|
0,58
|
2.1 Абонент желiсiн нөмiрлеу
Кесте-2
№
|
АТС коды
|
АТС сыйымдылығы
|
Аб.лин нөмерлерi
|
1
|
АТСК-1
|
|
|
2
|
АТСКЭ-2
|
7000
|
20000- 2-6999
|
3
|
АТСЭ-3
|
5000
|
30000-3-4999
|
4
|
Жоб. АТСЭ(S-12)-4
|
7000
|
40000-4-6999
|
5
|
ПСЭ-41
|
1000
|
41000-41-999
|
6
|
ПСЭ-42
|
1000
|
42000-42-999
|
2.2 Жобаланатын АТС абоненттерінен түсетін жүктеме қарқындылығын есептеу
Абоненттен түскен шақырудан жүктеме пайда болады. Технологиялық жобалау нормасына сәикес шығу көзiнiң 3 категириясының саның анықтаймыз.
Халықшаруашылық секторi - Nнх
Пәтер секторi- Nкв
Таксафон секторi- Nт
Телефон аппаратының Nнх, Nкв, Nт, секторындағы Снх, Скв, Ст
1-шi категориялы шығу көзiнен түскен Чнн- жүктеменiң ең көп түскен уақыты. Ал Тнх, Ткв, Тт Чнн- дағы 1- шi категориялы абоненттердiң сөйлесуiнiң орташа ұзақтығы. 1-шi категориялы шығу көзiнен түскен жүктеменiң қарқындылығын есептеймiз.
Уi= Ci* Ni* ti/3600 (Эрл)
Орын алудың орташа ұзақтығы:
Ti= α* Рр(tco+ n*tn+tc+tнв+Т1+t0)
Мұндағы: tco= 3 сек (станция жауабын қабылдау уақыты)
tn-1,5 сек (дискiлi телефон апараттарынан түскен ТА нөмердi қабылдау уақыты)
tn= 0,8 сек (тастатурлы ТА- да түскен нөмердi қабылдау уақыты)
tc және to “отбой” болған уақыттары сандық АТС-та 10000 милисекунд- қа тең. Сондықтан оларды “0” деп аламыз.
αi-коэффицентi аяқталмаған сөйлесудiң ұзақтығы болады. Мысалы: (шақырылған абонет бос емес немесе нөмер дұрыс терiлмеген).
Декадты нөмер терiлгендегi 1 орын алудың орташа ұзақтығы:
tнхд= 1,15·0,58(3+5·1,5+7+89)=71,03
tквд=1,11·0,58(3+5·1,5+7+120)=88,5
tтд=1,17·0,58(3+5·1,5+7+110)=86,5
tнхч=1,15·0,58(3+5·0,8+7+89)=68,7
tквч=1,11·0,58(3+5·0,8+7+120)=88,6
tтч=1,17·0,58(3+5·0,8+7+110)=84,1
Жобаланатын АТС- қа әрбiр категория үшiн қосылатын ТА саның анықтаймыз.
Nнхд = Nп· Кнх(1- Кнхч)
Nнхд =7000· 0,45 (1- 0,42)= 1827
Nнхч = Nп· Кнх· Кнхч
Nнхч= 7000·0,45·0,42= 1323
Пәтер секторындағы ТА- ны анықтаймыз:
Nквд = Nп· Кнх(1- Кнхч)
Nквд = 7000· 0,53 (1- 0,1)= 3339
Nквч = Nп · Кнх· Кнхч
Nквч= 7000·0,53·0,1 = 371
Таксофон секторындағы ТА- ны анықтаймыз:
Nтд = Nп· Кнх(1- Кнхч)
Nтд =7000· 0,02(1- 0,15)= 119
Nтч = Nп· Кнх· Кнхч
Nтч= 7000·0,02·0,15= 21
Әрбiр категориялы абоненттердiң жобаланатын АТС- қа түсетiн жүктеме интенсивтiгiн есептеймiз:
Халықшаруашылық секторы үшiн:
У´i= Сi·Ni·ti/3600 [Эрл]
У´нхд= 1827·2,8·71,03/3600= 100,9
У´нхч= 1323·2,8·68,7/3600= 70,6
Пәтер секторы үшiн
У´квд= 3339·1,1·88,6/3600= 90,3
У´квч= 371·1,1·68,7/3600= 7,78
Таксофон секторы үшiн
У´тд= 119·88,6·9/3600= 26,3
У´тч= 21·84,1·9/3600= 4,41
Жобаланатын АТС абонентiнен түсетiн жүктеме қарқындылығы
әртүрлi категориялы шығу көзiнен түсетiн жүктеме қарқындылығының қосындысына тең болады.
У´5= У´нхд+ У´нхч+ У´квд+ У´квч+ У´тд+ У´тч
У´5= 1827+ 1323+ 3339+ 371+ 119+ 21= 7000 Эрл.
АТСжоб абонентiнен түсетiн жүктеме туралы мәлiмет
Кесте-3
№
|
ТА категориясы
|
Рi
|
αi
|
Тi, с
|
ti, с
|
Ni, ТА
|
У´ Эрл
|
1
|
Нх
|
декадты
жиiлiктi
|
0,58
|
1,15
|
89
|
71,03
88,5
|
1827
1323
|
100,9
70,6
|
2
|
Кв
|
декадты
жиiлiктi
|
0,58
|
1,11
|
120
|
86,51
68,7
|
3339
371
|
90,3
7,78
|
3
|
т
|
декадты
жиiлiктi
|
0,58
|
1,17
|
110
|
88,6
84,1
|
119
21
|
26,3
4,41
|
Барлығы
|
|
|
|
|
7000
|
300,29
|
2.3 Шығыс жүктеме қарқындылығы.
Сандық коммутациялық өрістегі жүктеме АК- ғы жүктемеден аз болады.
W=tЦКП / tАК
Электронды және координатты АТС үшiн
W=0,9
Ал АТСДШ үшiн
W=0,95
Жобаланатын АТС-ң ЦКП-ға түсетiн жүктеме:
У4=0,9·У´
АТС- қа түсетiн келесi бағыт бойынша таралады:
УСП=0,03· У4
Iшкi станция аралық жүктеменi есептеу үшiн станцияның салмақ коэффицентiн есептеймiз:
ηС=(N4/NЖЕЛi )·100%
Кесте бойынша iшкi станция аралық коэффицентi:
η= ηС
АМТС- қа түсетiн жүктеме. Қалааралық жүктеме Зсл бойынша
Уm=0,003
Узсл=N4·Уm
Жобаланатын АТС-н желiдегi басқа АТС-ға шығыс жүктеме мынаған тең:
У4шығ=У4- У44- Усп- Узсл
У44=У4·η/ 100
АТС желiсiндегi әрбiр станция үшiн жүктемесiн есептеймiз:
АТСЭ(S-12)-4-7000
У´4=У´4·N4/N4
У´4= 300,29·7000/7000=300,29
У4=300,29·0,9=270,261
У4сп=270,261·0,03=8,10783
У4зсл=7000·0,003=21
ηС=(7000/21000)·100%=33,33%
η=50,4
У44=270,261·50,4/100=136,2
Ушығ4=270,261- 136,2- 8,10783- 21=104,9
АТСК-2-7000
У´3=У´4·N7/N4
У´7= 300,29·7000/7000=300,29
У7=300,29·0,9=270,261
У7сп=270,261·0,03=8,1
У1зсл=7000·0,003=21
ηС=(7000/21000)·100%=33,33%
η=50,4
У44=270.261·50,4/100=136,2
Ушығ1=270.261- 136.2- 8,10783- 21=104,9
АТСЭ-3
У´3=У´4·N3/N4
У´7= 300,29·5000/7000=214,4
У7=214,4·0,9=193,04
У2сп=5,7·0,03=0,01
У2зсл=5000·0,003=15
ηС=(5000/21000)·100%=23,8%
η=38,5
У44=193,04·38,5/100=74,2
Ушығ2=193,04- 74,2- 5,7 – 15 = 98,14
ПСЭ-41-1000
У´псэ=У´4·Nпсэ/N4
У´псэ= 300,29·1000/7000=42,8
Упсэ=42,8·0,9=38,6
Упсэ,сп=38,6·0,03=1,158
Упсэ,зсл=1,158·0,003=0,003
ηС=(1000/21000)·100%=4,76%
η=20,2
Упсэ,псэ=38,6·20,2/100=7,79
Ушығ,псэ=38,6- 7,79- 1,158=29,652
Iшкi станция аралық жүктеме интенсивтiгiн, УСС- қа және АМТС- қа шығатын жүктемелердi 4-шi кестеге еңгiземiз.
Кесте-3
№
|
АТС-ң
Түрi
|
Ni, аб
|
У´i
Эрл
|
Уi
Эрл
|
Уiсп
Эрл
|
Уiзсл
Эрл
|
Уii
Эрл
|
Уiшығ
Эрл
|
1
|
АТСК-7
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
АТСКЭ-2
|
7000
|
300,29
|
270,261
|
0,810783
|
21
|
136,2
|
125,9
|
3
|
АТСЭ(S-12)4
|
5000
|
214,4
|
193,04
|
5,7
|
0,01
|
74,2
|
113,14
|
4
|
ПСЭ-41
|
1000
|
42,8
|
38,6
|
1,158
|
0,003
|
7,79
|
29,652
|
5
|
ПСЭ-42
|
1000
|
42,8
|
38,6
|
1,158
|
0,003
|
7,79
|
29,652
|
6
|
АТС-Э-3
|
5000
|
214,4
|
193,04
|
5,7
|
0,01
|
74,2
|
113,14
|
Қарсы АТС- қа шығатын жүктеме станцияға пропорционалды алынады.
Жобаланатын АТСЭ(S-12)-4 шығыс жүктеме интенсивтiгiн есептеу:
У4,7=У4шығ·У7шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
У4,2=У4шығ·У2шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
У4,псэ=У4шығ·Упсэшығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
У4,7= 113,14·125,9/(125,9+ 113,14+ 29,652+ 29,652+113,14) =34,6
У4,2= 113,14·29,652/(125,9+ 113,14+ 29,652+ 29,652+113,14) =8,1
У4,псэ= 113,14·113,14/(125,9+ 113,14+ 29,652+ 29,652+113,14) =31,1
АТCKЭ-2-7000
У2,7=У2шығ·У7шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
У2,4=У2шығ·У4шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
У2,псэ=У2шығ·Упсэшығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
У2,7= 113,14·125,9/(125,9+ 113,14+ 29,652+ 29,652+113,14)=34,6
У2,4= 125,9·29,652/(125,9+ 113,14+ 29,652+ 29,652+113,14) =13,07
У2,псэ= 113,14 *113,14/(125,9+ 113,14+ 29,652+ 29,652+113,14)=31,1
ПСЭ-41-1000
Упсэ,2=Упсэ,шығ·У2шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
Упсэ,7=Упсэ,шығ·У7шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
Упсэ,4=Упсэ,шығ·У4шығ/(У2шығ+ У7шығ+ У4шығ+ Упсэ шығ)
Упсэ,2=29,652·29,652/(125,9+113,14+29,652+29,652+113,14) =3733,1/411,484=9,07
Упсэ,7=29,652·113,14/(125,9+113,14+29,652+29,652+113,14) =3354,8/411,484=8,1
Упсэ,4=29,652·29,652/(125,9+113,14+29,652+29,652+113,14) =3733,1/411,484=9,07
Упсэ,7=29,652*113,14/(125,9+113,14+29,652+29,652+113,14)=3733,1/411,484=9,07
Жүктеме интенсивтiгiн тарату схемасы мен матрицаны сызамыз.
Кесте – 5
|
АТСК-1
|
АТС
ДШ-2
|
АТСЭ
S-12-4
|
ПСЭ-4
|
АМТС
Зсл
|
УСС
Сп
|
Бар-лығы
|
АТСК-7
|
----------
|
---------
|
---------
|
---------
|
---------
|
--------
|
---------
|
АТСКЭ-2
|
----------
|
136,2
|
34,6
|
8,1
|
21
|
0,8
|
200,7
|
АТСЭ
S-12
|
----------
|
34,6
|
74,4
|
8,1
|
0,01
|
5,7
|
122,81
|
ПСЭ-45
|
----------
|
9,07
|
8,1
|
7,79
|
0,003
|
1,15
|
26,2
|
АМТС
|
----------
|
21
|
0,01
|
0,003
|
0,003
|
0,01
|
21,026
|
Барлығы
|
----------
|
200,87
|
117,11
|
23,9
|
21,016
|
7,76
|
370,736
|
Сандық коммутация өрісі
(СКӨ)
АТСКЭ-2 34,6 АТСКЭ- 2 34,6
АТСЭ-4 74,4 АТСЭ-4 74,4
ПСЭ 8,1 УСС 5,7
АМТС 0,01
2.5 Көпжиілікті қабылдағыш-таратқышқа (МЧПП) түсетін жүктеме
қарқындылығын есептеу
ҚТЖ- ның МЧПП абонентерiмен байланыс құрудағы уақыт tс және абонент нөмерiнiң керi уақыты мына формуламен анықталады.
tқтж-tсо+n·tпч=3+5·0,8=7с
Арнайы қызметтегi МЧПП шақырушыдағы орын алу уақыты tсо және 2 санды теру уақыты мына формуламен анықталады:
tсп=tсо+2·tпч
tсп=3+2·0¸8=4¸6
Автоматты iшкi зоналық және қалааралық байланыс
tзсл=tсо+tпч+tсо+0,5·10·tпч
tзсл=2tсо+10·tпч=2·3+10·0,8=14с
Жиiлiктi нөмер терудегi ТА-ң МЧПП-дағы жүктемесi:
УАЛ мчпП(Кч/tаб)·[(Уп,шығ+Упп)·tқтж+(Усп·tсп)+(Узсл·tзсл)]
УАЛ мчп=(0,73/104,9)·[(262+7,793)·7+(5,7·4,6)+(24·14)]= -15,5
Мұндағы: tаб-МАЛ-дың орташа орын алу уақыты.
tаб=У´n·3600/(Nкв·Скв+Nнх·Скх+Nт·Ст)
tаб=113,14/(3339·2,8+1323·1,1+119·9 = 118755/113,14=104,9
Кч- жиiлiктi нөмердi теру ТА-на түсетiн жүктеме интенсивтiгiнiң үлесi:
Кч=(Унхч+Уквч+Утч) / У´п
Кч=(70,6+7,78+4,41)/113,14 = 0,73
ЦСЛ-сандық жалғастырғыш желiдегi МЧПП (кiрiс, шығыс СЛ-ға қызмет ететiн) АТС п1 кодындағы таңдалған АТС-қа шығатын нөмердi тергеннен соң орын алады.
tЦСП =(n-n1 )·tПЧ
tЦСП =(5-1 )·0,8=3,2
МЧПП дағы жүктеме кiрiс, шығыс жүктемеге пропорционал болады:
УЦСП МЧПП =(tЦСП /tАБ)·(УНВХ+УnШЫҒ)
УЦСП МЧПП =(3,2/104,9)·(117,11+114,71)=6,9
3- бөлiм
Қондырғы көлемін есептеу.
3.1 Каналдар санын есептеу.
АТСЭ- дан шығатын шығыс канал сандары Эрланг 1- шi формуласы арқылы есептеледi. 5 мәндi нөмерлеу жүйесi үшiн жоғалу:
АТС арасындағы канал үшiн: Р= 0.01
Зсл үшiн Р=0,005
Слм үшiн Р=0,002
УСС үшiн Р = 0,001
Шығыс бағыты:
V4К=E(УИ,К :0,01)
V4Д=E(УИ,Д:0,001)
V4АМТС =(Уи,АМТС: 0,005)
V4УСС= E(У И, УСС :0,001)
V4СЛМ=E(УИ,СЛМ :0,002)
V4К= E(34,6: 0,01)=48 канал
V4Д =E(74,4:0,001)=90 канал
V4 АМТС =E(0,01:0,05)=16 канал
V4 УСС =E(5,7:0,001)=14 канал
Электронды АТС аралығында байланыс 2 жақты каналмен ұйымдастырылады:
V4Э=E(Уи,э:0,01)
V4Э=E(8,1:0,01)=15 канал
Кiрiс бағыты:
АТСДШ-дан келетiн канал саны о´Делл формуласымен анықталады:
Р=0,01
Д=10
α=1,58
β=2,9
Vв,д=α·У4,2+β
Vв,д=1,58·74,4+2,9=78,88 канал
АТСК-дан келетiн канал саны тиімді мүмкiндiлiктi әдiспен алынады.
Мүмкiндiлiк q-2 болатын 80х120х400 параметрлi ГИ блогы үшiн:
Дmin=q·(ma-na+1)
Дmin=2·(20-13,3+1) =15,4
Д=q·(ma-d·na)
Д=2·(20-0,65·13,3) =22,7
Бiр блок кiрiсiне түсетiн жүктеме қарқындылығы: в=0,65 Эрл болсын, сонда күту мүмкiндiлiгi мынаған тең:
Дэ=Дmin+Q(Д- Дmin)
Дэ=15,4+0,75(22,7- 15,4)=20,88
Р=0,01 канал санын 0´Делл формуласымен анықтаймыз
α=1,24
β=5,1
У4,7=34,6
Vв,к=α· У4,7 +β
Vв,к=1,24·34,6+5,1=48 канал
ЭАТС-қа қосылған кiрiс, шығыс каналдарының қосындысы:
Vобщ=Vик+ Vид+ V4АМТС+ V4УСС+ V4СЛМ+Уэ+ Vвд+ Vвк
Vобщ=48+90+16+14+15+79+48=310
Әр бiр ИКМ желiсi 30 ақпарат каналын құрайды. Сондықтан әр бiр бағыт үшiн ИКМ желi саны мынаған тең:
Nij=]310/30[=10
Мұндағы:][- белгiсi жақын бүтiн сан.
Канал сандарымен ИКМ желi сандарын 5- шi кестеге енгiземiз. Алымына канал сандарының бөлiмiне ИКМ желi сандарын жазамыз:
Vnj+Vnj/Nnj
Кесте-5
|
АТСК-7
|
АТС ДШ-2
|
ПСЭ
|
АМТС
|
УСС
|
Барлығы
|
АТСЭ
S-12-4
|
|
90+48
4
|
15
0,5
|
16+15
1
|
14
1
|
310
6,5
|
3.2 Терминалды модуль санын есептеу.
Сандық желi модулi.
Әрбiр сандық жалғастырғыш желi МЦЛ сандық желi модулiне қосылады сондықтан олардың саны ИКМ желi сандарының қосындысына тең:
Nмцл=ΣNj=10
Абонеттiк желi модулi:
Әрбiр абонеттiк желi модульдерiне МАЛ 128 абонеттiк желiсi қосылуы мүмкiн. Сондықтан МАЛ саны сиымдылықтың бiр МАЛ сиымдылығына қатынасы арқылы анықталады.
Nмал=]Nn/128[
Nмал=7000/128=55
МЧПП модулi:
МЧПП саны жүктеме интенсивтiгiне Р=0,001 болғанда және толық мүмкiндiлiк қосылу болғанда анықталады.
VАЛМЧПП=E(УАЛМЧПП: 0,001)
VАЛМЧПП=E(15,5: 0,001)=28 канал
Әр бiр МЧПП терминалды модуль 30 көп жиiлiктi беру қабылданудан тұрады. Сондықтан терминалды модуль саны мынаған тең:
VЦСПМЧПП=E(УЦСП МЧПП: 0,001)
VЦСПМЧПП=E(6,9: 0,001)=15 канал
3.3 Негізгі сатының жазықтық санын анықтау.
СД мүмкiндiлiк сатысындағы қосарланған коммутатор 8....11 порттары арқылы негiзгi саты жазықтығына қосылады 2 негiзгi сатылы жазықтығына СД (мүмкiндiлiiiк сатысы) 69 Эрланге дейiн қызмет ете алады. 3 негiзгi саты жазғанда СД 110 Эрлангқа дейiн, ал Н-те 159 Эрлагқа дейiн қызмет ете алады. 4 МЦЛ қосылған СД- ға түсетiн жүктеме интенсивтiгi жазықтық саны мынаған тең:
Мұндағы: УЦСЛКАН- 1 канал сандық жалғастырғыш желiнiң орташа жүктеме интенсивтiгi.
Яғни, мына формуламен анықталады:
УЦСЛКАН=(УnЦСЛ+УШЫҒЦСЛ)/ΣVкан [Эрл]
УЦСЛКАН=(117,11+114,71)/310=0,7 [Эрл]
Сондықтан:
Усд=УЦСЛКАН·30·4
Усд=0,7·30·4=84
Жүктеменiң көбею салдарынан 20%
Усд,пер=Усд ·1,2
Усд,пер=84·1,2=100,8
Негiзгi саты жазықтан тұруы керек өйткенi ол 159 Эрлангқа дейiн жүктеме интенсивтiгiне қызмет ете алады. Жазықтықтың саны анықталғаннан кейiн СД түсетiн МАЛ-ды анықтаимыз. Бұл МАЛ- дың максмалды санын анықтау үшiн қолданады және СД-ға түсетiн 20% жүктеменiң көбеюiнен пайда болады:
М= Усд,пер/(Уаб·128·1,2)
М= 100,8/(0,03 ·128·1,2)=100,8/4,61 =21,8
Мұндағы: Уаб=(Укiр+Уnшығ)/N
Уаб=(117,11+114,71)/7000=0,03
Абонеттiк желiсiнен тұсетiн кiрiс шығыс жүктеме интенсивтiгi
М= 100,8/(0,03 ·128·1,2)=100,8/4,61 = 21,8
М- коэффициент көрсеткiшi бойынша 4 жазықтық СД- ға 10МАЛ ды қосуға болады.
3.4 Коммутация өрісінің элементін есептеу.
Әр бiр қосарланған коммутация өрiсiнен 0...7 портына 8 терминалды модуль қосылады. 8 шығыс 1 звеносының 0- шi негiзгi саты жазықтығына қосылады. 9- шы 1- ге, 10-шы 2- ге және 11-шi 3 жазықтыққа қосылады. Егер СД сандық коммутация өрiсiнiң 1 шығысы негiзгi сатының кез келген кiрiсiне қосылса (i=0, 1, 2, 3) ондық басқа СД коммутация өрiсiнiң шығысы 1 звеноның i+4цк кiрiсiне қосылады. СД- 12....15 кiрiстерi қосымша басқару элементiн қосу үшiн және МЧПП-ны қосу үшiн арналады. МАЛ-ды қосу үшiн СД саны мынаған тең:
NМАЛСД=]NМАЛ/8[
NМАЛСД=]55/8[ =6,8=7
Әр бiр ИКМ жалғастырғыш желiсi МЦЛ- ға қосылады. 1 мультиплексор портқа 4 МЦЛ қосылады. Мультипорт саны мынаған тең:
NМЦЛСД=]NМЦЛ/4[
NМЦЛСД=]6,5/4[ =1,6
Негiзгi жазықтық 1- шi звеноны 1 ЦК кiрiсiне 4 СД қосылады. Сондықтан 1 жазықтағы 1- шi звенодағы ЦК саны мынаған тең:
NЦК1=](NМАЛСД+NМЦЛСД)/4[
NЦК1=](8+2,5)/4[=2,6
Бiр негiзгi жазықтағы 2- шi және 3-шi звенодағы ЦК саны ALCATEL фирмасы ұсынған 8-шi кестеден қараймыз.
NЦК2= 5 NЦК3=0
Достарыңызбен бөлісу: |