5 тақырып. Поршенді сораптардың құрылымы мен сипаттамасын оқу.
Сабақтың мақсаты: Ағыстың ұзындығы және жергілікті кедергілер бойынша кедергіні жоюға кеткен тегеурін шығынын есептеу.
Есепті шешуге арналған нұсқау.
Үйкеліске кеткен тегеурін шығынын Дарси формуласы бойынша анықтаймыз . Осы теңдеуге кіретін барлық шамалар, коэффициентінен басқа, белгілі, басқасын анықтау керек. 32-33 беттерде сұйықтың қозғалыс аймақтарына байланысты есептеу үшін негізгі формула көрсетілген.
Тегеурін шығынын Вейсбах (жергілікті кедергі) формуласы бойынша есептегенде берілген кедергі коэффициентінің қандай жылдамдыққа немесе қандай ауданға жататынын ескеру керек. Қарапайым құбырөткізгіштердегі қосынды тегеурін шығыны ұзындық және жергілікті шығындар бойынша үйкеліс шығындарынан табылады .
Бақылау сұрақтары.
1. Кедергінің қандай түрі сұйық ағысындағы тегеурін шығынын көрсетеді? 2. Үйкеліске кететін шығын неден туады? 3. Гидравликалық тегіс құбырлар аймағының шекарасын анықтаңыз? 4. Гидравликалық тегіс құбырлар аймағындағы коэффициентін анықтау формуласын жазыңыз. 5. Гидравликалық бұдыр құбыр аймағы «квадраттық» деген атау алды? 6. Пуазейл Формуласын жазыңыз және оның қолданылу аймағын көрсетіңіз. 7. Жергілікті кедергі деп нені айтамыз? 8. Қарапайым жергілікті кедергілерді атаңыз. 9. Ламинарлы қозғалыстағы жергілікті кедергі коэффициенттері қандай факторларға байланысты? 10. Эквивалентті ұзындық дегеніміз не? Оны қалай анықтаймыз? 11. Құбырөткізгіш кездейсоқ кеңейгендегі жергілікті кедергі коэффициенті неге байланысты?
12. Есептерді шешіңіз.
1. Диаметрі және ұзындығы жаңа болат құбырөткізгіштегі ( ) үйкеліске кеткен тегеурін шығынын анықтаңыз, егер онымен су тасымалданатын болса. Судың кинематикалық тұтқырлық коэффициенті . Осы құбырөткізгішпен дәл сондай шығынды мұнай тасымалданған кездегі тегеурін шығынын анқытаңыз. Мұнайдың кинематикалық тұтқырлық коэффициенті .
2. Құбыр ден дейін кенеттен кеңейген. Тегеурін шығынын және жергілікті кедергі коэффициентін анықтау керек. Көлемдік шығын .
3. Диаметрі құбырөткізгіш бойынша (абсолютті бұдырлық ) орташа жылдамдықпен сұйық сорылады, кинематикалық тұтқырлық . Вентильдің эквивалентті ұзындығын анықтау керек, құбырөткізгіштегі кедергі коэффициенті тең.
4. Ұзындығы , диаметрі шығын ортадан тепкіш сораптың сорғыш құбырындағы тегеурін шығынын анықтау керек . Құбырдың үш дөңесі бар ( ) және біреуі сорғыш клапан . Гидравликалық кедергі коэффициенті .
Әдебиеттер:
4.1.3. Задачник по гидравлике, гидромашинам и гидроприводу /под редакцией Б.Б. Некрасова/ – М.: Высшая школа, 1989. - 192 б. –34 – 46 бет;…
4.2.2. Старк С.Б. Основы гидравлики, насосы и воздуходувные машины. – М.: Государственное научно-техническое издательство литературы по черной и цветной металлургии, 1961. – 461 б. -113 – 144 бет;
4.2.3. Яблонский В.С., Исаев И.А. Сборник задач и упражнений по технической гидромеханике. – М.: Государственное издательство физико-математической литературы, 1963. – 200 б. –84 – 86 бет.
Достарыңызбен бөлісу: |