Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қ. ЖҰбанов атындағы ақТӨбе өҢірлік мемлекеттік



Pdf көрінісі
бет13/126
Дата12.12.2021
өлшемі2,03 Mb.
#99887
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   126
Байланысты:
ktj 20593

Декреттi
  жүзеге  асыру  жөнiндегi  алғашқы 
іс  әрекеттер  қолға  алынды.  Шығыс  Қазақстанда  үш  коммуна:  “Дихан”- 
коммунистердiң  бiрiншi  Ресейлiк  қоғамы  және  “Солнечная”  ұжымы 
ұйымдастырылды.  Кеңестердiң  Бүкiлресейлiк,  облыстық,  уездiк  съездерiнiң 
шешімдерінде  жер  туралы  Декрет  жергiлiктi  ұсыныстармен  толықтырылып, 
дамытылды.  
 
Кеңес  үкiметiнiң  декреттерi  негiзiнде  фабрика,  зауыт,  банктердi 
ұлттандыру  жүргiзiлдi.  Қазақстанда  алдымен  ұсақ,  орта  кәсiпорындары 
мемлекет меншiгiне алынды. Оларда еңбек тәртiбiн нығайту, жұмысшылардың 
құқықтарын  қорғау  мәселесi  бұдан  былай  кәсiподақ  ұйымдары  құзырына 
ауысты. Олар өндiрiс пен өнiмдi бөлу ісін тікелей бақылауға алды. Жұмыс күнi, 
еңбек  ақыны  реттеу,  қызметкерлердің  әлеуметтiк  жағдайын  жақсарту, 
мұқтаждарына көмек көрсету, әйелдер мен жасөспiрiмдердiң еңбек құқықтарын 
қорғау  мәселелерiмен  шұғылданды,  кәсiподақ  Кеңес  ұйымдарымен  тығыз 
қарым-қатынас жасап отырды.             
 
Кеңестердiң  екiншi  съезiнiң  шешiмдерi  негізінде  жерді  иеленуге  жеке 
меншiк,  Қазақстандағы  шiркеу  мен  басқа  діни  орындары,  помещиктердiң 
(казак-орыстардың), патша шенеунiктерiнiң иелiгiнде болып келген, сондай-ақ 
қоныс  аудару  қорындағы  жерлер  халық  құзырына  беріле  бастаған.  Жер 
мәселесiн  реттеуде  жергiлiктi  Кеңес  орындарының  қызметi  бiрнеше  кезеңнен 
тұрды.  
 
Бiрiншi  кезеңде  (1917  қараша-1918  жылдың  жазы)  Кеңестер,  жаңадан 
пайда  болған  комитеттер  мен  комиссар  буындары  бос  және  жеке  меншіктегі 
жерлердiң  есебiн  алып,  шаруалардың  жағдайын  анықтап,  жерсiз  немесе  жерi 
шектеулі  шаруаларды  жермен  қамтамасыз  ету  мәселелерiмен  шұғылданды. 
Қоныс  аудару  қорынан  қайтарылған  жерлердi  пайдалану  ережесi  қайтадан 
жасақталып шаруалар съезiнiң талқысынан кейін бекітілді. 
 
Екiнiшi  кезеңде  (1918  ж.  жазы-1920  ж.  аяғы)  жердi  қоғамдық  меншiкке 
айналдыруға  әзiрлiк  жұмыстары  белгленіп  оны  iске  асыратын  кадрлар  тобы 
дайындалды.  Жердi  шаруалардың  құзырына  беру  шаралары  қайтадан 
жасақталып оның негізіне теңгермешiлiк қағида алынды. 


 
Үшiншi кезеңде (1921-1922 жж.) мемлекет тарапынан жер-су реформасы 
жүргіліп,  ал  1924-1927  жылдарда  жерге  орналастыру,  шабындық,  егiстiк 
жерлердi  қайта  бөлу  шаралары  да  қолға  алына  бастады.  Жаңа  мемлекеттік 
жүйенің бұрын-соңды тәжірибесінің болмауы, бастапқы кезде оның тарапынан 
жіберілген қателіктер салдарынан қабылданған шараларды орындау барысында 
жiберiлiген  асыра  сiлтеушiлiк,  солақайлық,  Кеңес  үкiметi  өміршеңдігіне  күдік  
туғызатын әрекеттер мен көрiнiстерге де соқтырды.  
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   126




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет