Деректер арасындағы байланыстартиптері

• 
  1:1: «бірден – бірге» қатынасы. Мысалы: әрбір студент транскриптінің нөміріне тек бір нөмір ғана сәйкес келеді.
  
• 
  1:N: «бірден – көпке» қатынасы. Мысалы: Бір жабдықтаушы бірнеше тауарларды жабдықтай алады, бірақ әрбір тауарда тек бір ғана жабдықтаушы болуы мүмкін.
  
• 
  N:M: «көбісінен – көбіне» А кестесіндегі бір жазбаға В кестесіндегі бірнеше жазбалар сәйкес келуі мүмкін, ал В кестесіндегі бір жазбаға А кестесіндегі бірнеше жазбаға сәйкес келуі мүмкін.
  
• 
  ДБ моделі ИЛМ тілінде келесі түрге ие болады:
  
• 
  Теміржол ( Поездар ,Жолаушылар,Станция,Жолсеріктер.)
  
• 
  Поездың аты ( Қарағанды-Балқаш, Астана -Алматы.)
  
• 
  Жолаушылар (Жолаушылар коды, Тегі , Аты , Әкесінің аты ,Туған жылы, Мекен – жайы , Жұмыс орны.)
  
• 
  Станция ( Станция коды, Станция атауы.)
  
• 
  Жолсеріктер (Жолсеріктер коды, Тегі, Аты, Әкесінің аты, Лауазымы, Жұмыс графигі.)
  
• 
  Вагон бағыты (Вагон бағытының коды, Вагон түрі, Міну уақыты.)
  
• 
  ДБ-сының логикалық құрылымын жобалау дегеніміз барлық ақпараттық бірліктерді және олардың арасындағы байланыстарды анықтау болып табылады. Оларға ат беру қажет, ақпарат бірліктерінің типін анықтау қажет, сонымен қатар бірқатар сандық сипаттамаларын беру керек, мысалы өрістің ұзындығы.
  
• 
  ДБ-сын жобалау процесі объектілер және олардың арасында байланыстар туралы ақпараттық көрінісін жүйелейтін пәндік облыс объектілерінің алдын-ала жіктелуін қарастырады.
  
• 
  Жобалаудың бастапқы кезендерінде ДБ-сының құрамы анықталу керек.
  
• 
  ДБ-сының логикалық құрылымын жобалау кезінде нақты ДББЖ қолдайтын деректер моделіне шығыс ИЛМ-нің түрленуі жүзеге асырылады және пәндік облыста бейнеленетін алынған даталогиялық модельдің дәлдігі тексеріледі.
  
• 
  Инфологиялық модельде бейнеленген пәндік облыстың мәндері арасындағы байланыстар даталогиялық модельде, не оларға сәйкес келетін ақпараттық элементтердің байланысқан орналасуы арқылы, не олардың арасындағы байланысты жариялау жолы арқылы бейнелене алады. Байланыс ішкі жазбалық және жазба аралық деңгейлерінде беріле алады.
  
• 
  Деректер базасы кестесін құру үшін келесі операцияларды орындаймыз:
  
• 
  пайда болған терезеде терезенің сол жақ панеліндегі "База данных" өрісі Access-тің барлық объектілер типтерін (кесте, сұраныс, форма және т.б.) шақыруға арналған басқару элементтері жинақталған. Терезеде құрылатын құжаттың типін таңдап алыңыз. Сіз кесте құратындықтан, Кесте бөлімін таңданыз. <Создать> батырмасын басамыз.
  
• 
  «Новая таблица» сұхбаттық терезесі ашылады, оның оң жағында ары қарайғы жұмыс барысының нұсқаулар тізімдері бар:
  
• 
  бұл жерде бірнеше нұсқаулар берілген, олар: 
  
• 
  Кесте режимі – кесте режимінде жаңа кестені құруға мүмкіндік береді;
  
• 
  Конструктор – кесте Конструкторында жаңа кесте құруға мүмкіндік береді;
  
• 
  Кесте шебері – Шебер көмегімен жаңа кесте құруға мүмкіндік береді, яғни өрістерді берілген шаблондар бойынша таңдауға болады;
  
• 
  Кесте импорты – сыртқы файлдан ағымдағы деректер базасына кесте импортын жүзеге асыруға мүмкіндік береді;
  
• 
  Кестелер арасындағы байланыс – сыртқы файлдардағы кестелермен байланысқан кестелерді құруға мүмкіндік береді;
  
• 
  Біз конструктор режимін таңдап, ОК батырмасын шертеміз. Конструктор терезесі ашылады.
  
• 
  
• 
  Кесте өрісін анықтау. Кестенің өрістерін анықтау үшін:
  
• 
  «Имя поля» бағана жолына Теміржол коды бірінші өрістің атауын енгізіңіз;
  
• 
  «Тип данных» бағана жолындағы тізім батырмасын шертіп, ішінен Сандық типін таңдаңыз, ал өрістің өлшемі – Бүтін (Общие вкладкасындағы) болады;
  
• 
  Теміржол коды өрісін кілттік деп аламыз. Ол үшін аспаптар панеліндегі кілттің суреті тұрған батырманы шертеміз немесе контекстік мәзірді шақырамыз;
  
• 
  Теміржол коды өрісіне деректерге шектеулерді енгізіңіз; бұл деректер қайталанбауы керек;
  
• 
  Общие вкладкасындағы Индексированное поле параметрі жолын шертіп, тізімнен Да (совпадения не допускаются) пунктін таңданыз;
  

Қорытынды