Қазақстан республикасының денсаулық сактау министірлігі с. Ж. Асфендияров атындағЫ



Pdf көрінісі
бет48/287
Дата26.12.2023
өлшемі3,13 Mb.
#199295
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   287
Байланысты:
ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР

Тарихи мәліметтер
. Қанды шұжық қолдануына байланысты, ауру Византияда ІХ-Х 
ғғ белгілі болған. Шұжықтан улануды Германияда 1815 ж. Ю. Кернер анықтаған. Осы 
уақыттан бері бұл сырқат «ботулизм» және «аллантиазис»- деген атау алды (латынша – 
botulinum шұжық грекше - 
аІІапеtі asis - 
шұжықтық өнім). Ресейде 1818 ж. тағам ретінде 
тұздалған балықты қолданғаннан кейін паралитикалық (салданулық) ауру дамыған 
болатын және ол ихтиизм атауын алды. Бірақ ихтиизм термині аса көп қолданылмады 
және бүкіл әлемде тек ботулизм термині қолданылады. 
Этиологиясы
.
Қоздырғышы – Clostridium botulinum – Clostridium тегіне, Bacillacea 
тұқымдастығына жатады. Бұл қоздырғыш анаэробты, спора түзетін таяқша. Антигендік 
құрылымы бойынша токсиннің 7 түрін ажыратады А, В, С, Д, Е, Ғ, С. Соның ішінде 
адамға зиянды төртеуі ғана 

А, В, Е, Ғ. 
Өсуі мен токсин түзуінің оптимальді температурасы 28-35°С. Споралар өте төзімді: 
100°С температурада 5сағаттан кейін, ал 120°С температурада 30 минут ішінде өледі. 
Клостридияның вегетативті түрі ботулотоксин бөледі. Қоздырғыштың вегетативті
түрлері кайнатқаннан кейін 2-5 минутта жойылады.
Ботулотоксин – нейротоксиннен, гемагглютининнен және токсикалық емес 
белоктан тұратын комплекс. Ол табиғаттағы өте күшті улардың біріне жатады.


52 
Эпидемиологиясы
.
Ботулизм сапрозооноздарға жатады. Ботулизм кезінде
қоздырғыштың негізгі резервуарлары: 
а) жылықанды жануарлар (көбінесе шөпқоректілер) 
б) салқынқанды (балықтар, шаян тәрізділер, моллюскалар) 
в) сыртқы орта (жер қыртысы, көлдердің, теңіздердің лайы). 
Ботулизмнің 3 түрі бар: 
1.тағамдық ботулизм 
2. жарақаттық ботулизм 
3. нәрестелердің ботулизмі 
Тағамдық ботулизм организмге токсин түскенде, ал жарақаттық және 
нәрестелердің ботулизмі споралар түскенде дамиды.
Ең жиі кездесетін түрі - тағамдық ботулизм. Жұғу жолы: алиментарлы, токсин 
дамыған 
тағамдық 
азықтар арқылы (үйде консервіленген ет, көкөністер, саңырауқұлақтар, үйде тұздалған сан 
еті (окорок), тұздалған және қақталған балық. 
Жарақаттық ботулизм әртүрлі жарақаттанған тері арқылы жұғуы мүмкін. 
Топырақпен бірге түскен споралар шартты анаэробты жағдай туылған кезде вегетативті 
түріне ауысып токсин түзеді.
Нәрестелердің ботулизмі - емшектегі баланың асқазан - ішек жолына
қоздырғыштың споралары түскен жағдайда дамуы мүмкін. Нәрестелердің ас қазанының 
микрофлорасының ерекшелігіне байланысты споралар вегетативті түріне ауысып, олар 
токсин түзеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   287




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет