Қазақстан республикасының денсаулық сақтау министрлігі қарағанды мемлекеттік медицина академиясы а. Ж. Сарсенбекова

Гидроксокобаламин, кобамамид және цианокобаламин дәрілік заттарға жатады. В₁₂ – өзінің құрылысы бойынша кобальтті комплекс нуклеотид бензимидазол және макроциклді корринді жүйесінен тұрады:

Коррин жүйесі 3 пирролин циклінен (А, В, С) және 1 пирроллидин циклінен (цикл D) тұрады:

Осы жүйенің ортасы кобальт атомынан тұрады, 3 жағдайдағы азот атомы координациондық байланыс арқылы қосылған және 4-ші жағдайдағы азот атомы (пирролидин циклі) ковалентті байланыспен байланысқан. Сонымен бірге кобальт коваленттік байланыспен циан тобымен және 5,6-диметилбензимидозол нуклеотидтік молекуласы бөлегіндегі азот гетероатомымен біріккен. Кобальттың фосфор қышқыл қалдығымен байланысы электровалентті, яғни кобальттың оң зарядының аздаған бөлігі фосфор қышқылының теріс зарядымен бейтараптанады. Осыған орай цианокобаламин бір уақытта хелат және ішкі тұз бола алады да, онда катионы коррин ферменті, ал анионы нуклеотид бөлімі болады.

Коррин бөлімінде 3 ацетамид тобы (2, 7, 18 жағдайда) және 4 пропионамидті (3, 8, 13, 17 жағдайда) тағы да 8 метил тобы болады. Ал 17 жағдайда амид тобы аминді спирт қалдығымен орынбасылған.

Сол себепті, молекуланың нуклеотид және коррин бөлімі өзара байланысқан:

1. 
   Пептид және күрделі эфир байланысы арқылы (1-аминопропанол-2, этерифицирленген фосфор қышқылы). Ең соңғысы рибозамен этерифицирленген болса, В₁₂ витаминнің диэфир ретінде қарауға болады.
   
2. 
   Бензимидазолдың азот гетероатомы кобальт атомымен координационды байланысқан.
   
3. 
   Фосфор қышқылының қалдығы және кобальт атомы электровалентті байланыста болады.
   

Оксикобаламиннің цианокобаламиннен ерекшелігі кобальт атомы СN – тобымен емес, окси тобымен байланысқан. Сонымен бірге ол тұз (гидрохлорид) болады.

Кобамамидте, кобальттың атомы ковалентті байланыспен CN – тобы емес, β-5-дезоксиаденозил қалдығымен жалғанған.