б) Тоқ ішектің дивертикулы
Іштей, туа пайда болатын дивертикул гистогенездің бұзылуынан болса, кейінгі пайда болатын дивертикул ішектің етті қабатының кемістігі арқылы кілегейлі қабаттың томпайып шығуынан (жалға дивертикул) болады. Дивертикул пайда болуына ішектің қабынуы және оның ішіндегі қысымның күшеюі себеп болады.
Көбінесе дивертикул сигма түсті ішекте және тоқ ішектің сол бөлшегінде орналасады. Дивертикулдың 3-5 мм мойыны 0,5-1,5 см денесі бар. Дивертикул үлкейе келе оның қабырғалары жүқарады, кілегейлі қабаты атрофияланады. Онда жиналған нәжіс эррозия, ойық жара, қабыну процессіне (дивертикулит) ұшыратады.
Дивертикулдың клиникасы тек оның қабынуында (дивертикулитте) байқалады. Іш ауырады, дәрет тоқтауының (іш қату) іш өтуімен ауысуы, лоқсу, құсу, субфебрилъді дене қызуы, қанда лейкоцитоз. Қабынған ішек аймагының қатаюы, ауырғыштығы. Науқастың симптомдары жедел аппендицитке ұқсас, бірақта олар іштің сол бөлімінде орналасқан.
Дивертикулит – дивертикулдың қабынуы (2-27%) тесіліп перитонитке, флегмонаға немесе периколикалы абсцеске ұшыратуы мүмкін.
Ұзақка созылған дивертикулит іште жабысқақты үрдіс шақырып ішек байлануына ұшыратады. Аурудың 3-5%-да дивертикулден қан ағуы байқалады.
Дивертикулит диагнозы анамнез, рентген, колоноскопия көмегімен анықталады.
Асқынбаған дивертикулез консервативті (диета, спазмолитиктер, антибиотиктер, сульфаниламидтер, жылы клизма) тәсілімен емделеді.
Дивертикулдың перфорациясы, жыланкөзі, қан ағуы, ішек байлануы операциямен емделеді. Зақымдалған тоқ ішек кесіліп алынып, гемиколэктомия жасалады. Диверкулден қан аққанда қан аққан тамыр байланады да, дивертикул ішекке енгізіледі (инвагинация). Бұны орындау қиындығында дивертикулдың резекциясы орындалады.
Достарыңызбен бөлісу: |