6.1 Кілтекті және оймакілтекті қосылыстарға қойылатын талаптар
Маховик, шкив, тiстi дӛңгелек және т.б. тетiкбӛлшектердi бiлiкпен
бiрiктiру ҥшiн
кілтек (шпонка
) деп аталатын тетiкбӛлшек қолданылады.
Бiлiктiң және оған қондырылатын тетiкбӛлшек кҥпшегiнiң кілтекке
арналған ойықтары болады. Кілтек бiлiктегi ойыққа жартылай кiретiн болса,
онда кҥпшектегi ойыққа да жартылай кiредi.
Кілтектің бүйiр беттерi арқылы
айналмалы қозғалыс бiлiктен тiстi дөңгелекке немесе тiстi дөңгелектен
бiлiкке берiледi.
Басқаша айтқанда, егер бiлiк айналса, онымен бiрге тiстi
дӛңгелек те айналады, немесе керiсiнше.
Кілтекті және оймакілтекті қосылыстар айналдырушы күштердi, бұрау
айналдырғыларын беру үшiн және бiрi екiншiсiнде отырған екi тетiкбөлшектi
айналдыру немесе өстiң бойымен тетiкбөлшектi ығыстыру үшiн
қолданылады.
Пiшiндерiне қарай кілтектер: призма, сына (клиновые), сегмент, жанама
(тангенциальные), бағыттаушы (направляющая) және т.б. болып бӛлiнедi. Ең
кӛп тараған кілтек - призма тәрiздес болады. Призма тәрiздес кілтекті ҥш тҥрде
жасайды:
1 (А) типтегi кілтектің екi ҧшы да жҧмырланған;
2 (В) типтегi кілтектің екi ҧшы да да жҧмырланбаған, (жазық);
3 (С) типтегi кілтектің бiр ҧшы жҧмырланған, екiншi ҧшы
жҧмырланбаған.
Достарыңызбен бөлісу: |
