«Оқушылар  мен  студент  жастардың  дебаттық  қозғалысы»

35 
 
пайдаланады,  ұялы  телефондары  мен  компьютерлері  бар,  сол  арқылы  кибер-
буллинг, электрондық кеңістіктегі алаяқтыққа осалдық танытады. Сауалнамаға 
қатысқандардың жалпы санының 6%-ы әлеуметтік желілерде виртуалды зорлық 
– зомбылық, 8,5%-ы дінді насихаттау, 5%-ы суицидті насихаттау жағдайларына 
тап  болды.  Алайда  сауалнамаға  қатысқан  балалардың  86%-ы  әлеуметтік 
желілерде  танысуға  оң  көзқараспен  қарайды.  Ата-аналардың  өз  балаларының 
интернет-тәуелділігі  қаупін  бақыламайтыны  және  бейхабарлығы  жағдайды 
ушықтырады.  Орташа  алғанда,  ата-аналардың  шамамен  36%-ы  сауалнама 
аясында  интернет-кеңістікте  балаларды  қудалау  мен  бопсалаудың  әртүрлі 
түрлері бар екенін естіді. 
Ақпараттық  мәдениетті  қалыптастыру  мақсатында  білім  алушыларға 
интернет-кеңістіктегі  мінез-құлық  мәдениеті:  қарым-қатынас  мәдениетіне,  өз 
ойын  білдіруге,  әңгімелесушінің  пікірін  құрметтеуге,  этикалық  нормаларды 
сақтауға  дағдыландыру  маңызды.  Отбасы  мен  мектептің  ынтымақтастықтағы 
қызметі 
«Балалардың  денсаулығы  мен  дамуына  зардабын  тигізетін 
ақпараттан  қорғау  туралы»  ҚР  2018  жылғы  2  шілдедегі  №169-VI  Заңы 
аясында  зорлық-зомбылықты,  суицидті  насихаттайтын  интернет  желісіндегі 
белгілі  бір  сайттарға  балалардың  қол  жеткізуін  бақылауды  қамтамасыз  етуге 
бағытталуы тиіс. 
Жалпы  білім  беру  ұйымдарының  тәрбие  жұмыстарының  жоспарына 
кибермәдениет  және  кибергигиена,  оның  ішінде  білім  алушылардың  кибер 
қауіпсіздігі мен ақпараттық қауіпсіздігі жөніндегі іс-шараларды қосу қажет. 
Мектеп  қабырғасынан  бастап,  халықаралық  тәжірибені  ескере  отырып, 
балаларды  киберқауіпсіздікке  оқыту  керек,  онда  олар  хакерлердің  желілік 
шабуылдарынан қауіпсіздікті қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін дағдыларды 
үйренеді. Киберқауіпсіздік, кибергигиена, кибермәдениет мәселелері бойынша 
мектепте  оқыту  семинарларын  ұйымдастыру  үшін  материалдарды  келесі 
сайттардан табуға болады: 
1
.https://cybersecuritymonth.eu/press-campaign-toolbox/ecsm-
material/cybersecurity-spaces-workshops-on-cybersecurity-for-high-school-students 
(бұл сайтта «Ресурстар» бөлімінде пайдалы болатын құжаттар бар); 
2.
https://www.mcafee.com/blogs/consumer/importance-cybersecurity-lessons-
schools/; 
3.
https://eu-acerforeducation.acer.com/education-trends/cybersecurity-how-to-
teach-students-to-use-internet-responsibly/; 
4.
https://www.youtube.com/watch?v=ULGILG-ZhO0 
(ағылшын  тіліндегі 
бейнелер барлық негізгі қағидаларды түсіндіреді); 
5.
https://www.edb.gov.hk/en/edu-system/primary-secondary/applicable-to-
primary-secondary/it-in-edu/information-security.html
 
(Гонг  Конгта  мектеп 
оқушыларына арналған Киберқауіпсіздік бойынша PDF файлдары бар). 
8) 

жүктеу/скачать 4,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: