- КӘСІПКЕРЛІКТІҢ ҰЙЫМДЫҚ – ҚҰҚЫҚТЫҚ НЫСАНДАРЫ

Нарықтық экономика жүйесінде әртүрлі меншікке негізделген кәсіпорындардың ұйымдық – құқықтық нысандары жұмыс істейді. Кез – келген кәсіпорынның құқықтық негізі кәсіпкерлік болып табылады.

• 
  жарғылық қордың қалыптасу тәртібімен;
  
• 
  кәсіпорын міндеттемелері бойынша жауапкершілік дәрежесімен;
  
• 
  меншік нысанымен.
  

Заңды тұлғалар коммерциялық және коммерциялық емес кәсіпорындар нысандарында құрылуы мүмкін (2 – сурет). Коммерциялық ұйымдарға шаруашылық серіктестіктер, өндірістік кооперативтер, акционерлік қоғамдар, мемлекеттік кәсіпорындар жатады.

• 
  ұйымның ұйымдық – құқықтық нысаны;
  
• 
  фирмалық аталуы;
  
• 
  орналасқан жері; аты көрсетілген қатысушылар тізімі, орналасқан жерлері, мекен-жайлары, банктік реквизиттері (егер құрылтайшысы заңды тұлға болса), немесе төлқұжат бойынша аты, берілген жері мен уақыты, құжаттың берілген мәліметтері (егер құрылтайшы жеке тұлға болса);
  
• 
  қызмет ету аясы мен мақсаты;
  
• 
  жарғылық капиталдың мөлшері туралы мәліметтер, құрамы мен қалыптасу тәртібі, басқару мен бақылау органдарының құзіреттілігі;
  
• 
  пайда мен зияндарды бөлу тәртібі;
  
• 
  қайта құру мен жою тәртібі және шарттары.
  

• 
  құрылтайшылар туралы мәліметтер;
  
• 
  ұйымды құру туралы шешім;
  
• 
  кәсіпорынның атауы;
  
• 
  ұйымның орналасуы;
  
• 
  құрылтайшылардың атауы, тұрғылықты мекен-жайы және күәландыратын құжат берілген мәліметтері (егер құрылтайшы жеке тұлға);
  
• 
  ұйымды құру тәртібі;
  
• 
  құрумен байланысты құрылтайшылардың міндеттемелері. Сонымен қатар басқа да қызметті жүзеге асыру бойынша құрылтайшылардың міндеттемелері, көрсетілген тұлғалардың құзіреттілігін анықтау, құрылып жатқан ұйымды тіркеу мен құру барысында оның мүдделерін қорғайтын басқа да тұлғалардың құзіреттілігін анықтау;
  
• 
  жарғылық капитал мөлшері;
  
• 
  ұйымның жарғылық капиталына әрбір салымшының ақшалай үлесінің құрамы, мөлшері мен салу мерзімдері туралы немесе натуралды нысанда немесе мүліктік құқықтар нысанындағы салымдарды ақшалай бағалау туралы мәліметтер, шешімді қабылдау тәртібі;
  
• 
  ұйымның жарғылық капиталына қосымша салымдарды салу туралы, сонымен қатар ұйымның жарғылық капиталына салымдарды уақытылы салмау салдары;
  
• 
  қатысушылар арасында пайда мен зияндарды бөлу тәртібі мен шарттары;
  
• 
  ұйым қызметін басқару;
  
• 
  жарғыны бекіту;
  
• 
  заңды тұлға құрған құрылтайшылардың құрамынан оған қатысушылардың шығуы.