Қазіргі журналистиканың пішіндері мен қызметі

Адрестік (анкеталық) сұрақтардың қажеттілігі:Кейіпкердің биографиясын білу үшін:

Микрофон, магнитофон, қабылдағыштан шыққан сигналды біріктіруші құрылғы:

Микшерлік пульт:

Телевизияға 60-жылдары эстрада төрінен келген жанр:Ток-шоу:

Сергіту сипатындағы шығармалар журналистиканың қандай функциясын орындайды:Гедонистік немесе рекреативтік:

Осы үш мемлекетте 1950 ж: телевизия бар еді:КСРО, АҚШ, Ұлыбритания:

Адамның белгілі бір мүшесін, заттың жеке бөлшегін көрсету:Ірі план

Адамдар арасындағы қарым-қатынас мәдениетін зерттеуші Д:Карнеги жақсы сөйлеп, шешен атану үшін ең бірінші ереже ретінде нені ұсынған:Сөзді ынтамен, күшті ұмтылыспен бастау:

Хроника дегеніміз:Бас тақырыбы жоқ, шағын бірер сөйлемнен тұратын хабар:

Кеңейтілген ақпараттың көлемі:40-150 жол:

Радионың табиғатына тән, оқиғаның дыбыстық суретін тыңдарманның көз алдына елестете алатын жанр:Радиорепортаж

Радиобағдарламалардың қалыптасу кезеңі:1921-1927жж:

Драматург Т:Ахтановтың «Шырағың сөнбесін» туындысы бойынша радиоспектакль ұсынылған жыл:1984 жылы наурыз:

Музыкалық хабардың жүргізушісі?Ди-джей:

Радиожурналистиканың жанрлары:Ақпараттық, талдамалық, сатиралық:

Алғашқы коммерциялық радио: «Эхо Москвы»:

«Ди-джейдің» атқаратын қызметі:Музыкалық хабардың жүргізушісі:

Форматты радионың отаны:Америка Құрама Штаттары:

“Люксембург”, “Монте-Карло”, “Европа-1”, “Андорра” мына мемлекеттің телерадиостанциясы:Франция:

Радио қызметкерлерінің ақпараттық хабарлар, газет мақалаларынан бастап, баспа мәтіндерін дайындау дағдыларын игере бастаған жылдары:1930-1940 жылдары:

Қазақ радиосының бүгінгі ең басты ерекшелігінің бірі:Дербестілігі: «Қазақстан» телерадиокомпаниясымен қарайлас «Түркия телерадиосы компаниясы» құрамында сексен бес жылдай өмір сүріп келе жатқан Түрік радиосының атауы: «Түркия үні»:

1937-1938 жылдары жазған мақалаларында киномонтаждың кейбір заңдылықтарының әдебиет заңдылықтарымен сәйкестігін дәлелдеген кім:С.Эйзенштейн

Ресей телерадиохабар таратушыларының Хартиясында бірінші кезекте тұрған мәселе:Ақпараттың шынайылығы:

Радионың өзге ақпарат құралдарынан ерекшелігі, негізгі қасиеттері:Жеделдігі:Шығынның аз кетуі:

Радиохабардың бейнелеу құралдары көп зерттеліп жатқанымен, талас пікірлер аз емес: Мысалға алғашқы кезде оның дыбыстық эффектілерін тым асық бағаласа, келесі зерттеушілер бейнелеуші құралдардың барлығы бірдей деп дәлелдеуге тырысты:М.Баринов,Ю:Д.Баранеевич

Ақпараттарды іріктегенде алға шығатын мүдделер:Мемлекеттік мүдде,Адамгершілік мүддесі:

Тікелей эфирге қойылатын негізгі талаптар:Жинақылық,Шапшаңдық

«радио мен телевизия өнері ерекше жаңа түр ретінде барған сайын өзінің мол мүмкіндіктерін ашты: Олар өзге де өнер салаларымен бірге, халқымыздың рухани мәдениетінің молшылығы үшін белсенді араласып келеді: Газет, журналдардан айырмашылығы - телевизия мен радиохабары телефильмдер мен радиоспектакльдер - өнер шығармаларын жасау мүмкіндігі бар», - деген пікірді негізге алатын ғалымдар:В.В.Егоров,В.Н.Ружников

Радиохабар таратудың міндеттері:Тәрбиелік,Рекреативті

«Ауызша» газеттің баспа газетінен ерекшелігі:Шұбалаңқылық пен көпсөзділіктен ада,Мазмұны жеңіл, жұрттың бәріне түсінікті де ұғынықты

Соғыстан күйреген шаруашылықты қалпына келтіруге арналған бесжылдық жоспарды орындау жолына елді жұмылдыруда радионың қызметі орасан зор болды: Радиодан күніне сан рет қайталап беру арқылы идеология мақсаты орындалды: Ол міндеттер төмендегідей болатын:

Социалистік жарысты өрістету:Қоғамның тұрақтылығын қамтамасыз ететін жақсы іс-әрекетке толы қасиеті бар адамдарды тәрбиелеу

Идеологияны саяси дін ретінде қарастыру:Стахановтық жұмыс әдісін ұйымдастыру

Жанрды құрайтын элементтер – радиожанрлардың негізгі компоненттері (ғалым Н:Омашевтың жіктеуі бойынша):Репортердің әңгімесі,Өмір шындығының дыбыстық көшірмесі

Н.Омашевтың зерттеуі бойынша, тарихи дамуды ескере отырып, радиожурналистика жанрларын мынадай үш топқа бөлуге болады:Газеттен келген жанрлар (қысқаша ақпараттар),Радионың ерекшелігіне бейімделген газет жанрлары (радиолекциялар)

1969-1970 жылдары Қазақ радиосынан берілген радиопьеса авторлары:Ілия Жақанов,Жиенбек Рсалдин:

Радиоақпараттың жанрлық ерекшеліктері:Деректілігі,Дәйектілігі

Радиоақпараттың осы сөздермен басталуы – шарт:Бүгін,Дәл қазір

1930 жылдардың екінші жартысында Қазақстан радиохабары сапалық жағынан алға басып, түрлі пішіндік бағдарламалар пайда болды:Радиомитингілер,Радиоүндесулер

Бейнелейтін нысанына қарай радиоочерктің үш түрі бар:Жолсапар радиоочерк,Проблемалық радиоочерк

Радиокомпозицияның кең тараған үш түрі:Бір немесе бірнеше автордың бір тақырыпқа жазған поэзиялық, прозалық туындыларынан алынған үзінділерден құрастырылады,Әдеби материалдар іріктеледі, музыкалық туындылардың немесе симфониялық шығармаладың үзінділерін орынды шебер қолдану арқылы жүзеге асырылады

Қазақстанның халықаралық қауымдастықтағы өзінің ақпараттық саясатын насихаттайтын деңгейге жету үшін қолға алатын шаралар:Ғаламдық радионарықта жұмыс жасайтын халықаралық радио ашу қажет,Қазіргі жалпы отандық радиобағдарламалар кестесін мемлекеттік (ұлттық) идеологиялық және қазақтілді әлеуметтік сұраныс негізінде қайта түзу

Шебер журналиске тән ерекшеліктер (ғалым К:Қабылғазы):Тәжірибе молдығы,Сөздердің лексика-семантикалық ерекшеліктерін ажырата білу

Журналистің өзіне қатысты талаптар:Өз-өзіне сенімділік,Жылдам бағамдау

«Алтын қор» үш жолмен жиналады:Қазақ радиосынан тыс (Қазақстанда немесе өзге елде) студияларда жазылған, яғни сырттан әкелінген таспалар,Қазақ радиосындағы арнайы дыбыс жазу студиясында дайындалған дүниелер

Дыбыс жазу процесінің түрлері:Электрохимиялық,Электромеханикалық

Микрофондардың атқаратын функцияларына қарай жіктелісі:Конденсаторлы,Электромагнитті

Радио режиссеріне қажетті алғышарттар:Қиялға бай, яғни фантазиясы мықты болуы шарт,Білімді, білікті, өресі жан-жақты болғаны абзал

Отандық ғалымдар Қазақ радиосы арқылы берілетін радиоәңгімелесулердің формалық жағынан бірнеше түрін анықтаған:Циклді әңгімелесулер,Түсіндірме әңгімелесу

Репортердің жұмысы:Оқиға болып жатқан жерде табылу,Бейне беретін кадрларды таңдап түсіру

Редакциялау әдісінде түзетудің осы түрлері белгілі:Бірізді жазып, өңдеу,Бірдей дыбысталатын сөздерді өңдеу

Модератор жүргізетін бағдарламалар:Теледебаттар,Дискуссиялар

Бағдарламаның техникалық тұстары:Түсіру, бейнекөрініс,Кодировка жасау

Жақсы сценарийдің тууына қажет шарттар:Тақырыптың өткірлігі,Сценарист ешкімге тәуелді болмауы керек

Телерадио хабарларын жасау барысында жас журналистерге қойылатын талаптар:Тіл қасаңдығынан арылу,Әсіре сөзге құмарлықтан арылу

Журналистік шығармашылықтың қалыптасу кезеңдері:Біреуге еліктеу шағы,Өзгеден өзгешелеу, өзінше мәнер табу:

Телехабарларды жасаушы ұжым мүшелері күрделі технология іргетасының мықты болуында мыналарға көңіл бөлуі керек:Эфир мәдениеті толыққанды көріне алуы керек,Көрермен сұранысымен санасу, зерттеу қажет:

Телекөрермендердің қызығушылығын тудырып, қатысушылардан білімнен гөрі интуицияны талап ететін ойын-сауық бағдарламалар:О, счастливчик! Поле чудес

Келтірілген аргументтердің қатары адамды көндіруге әсер етеді:Әңгімелесуді өтініштен емес, аргументтерден бастау керек,Әңгімелесуші еш қиындықсыз «иә» деп жауап беретіндей, басында екі қысқа, қарапайым сұрақ қою

АҚШ телевизиясының қайраткері Стюарт Хайд эфирде жұмыс істейтін журналиске қойылатын мына талаптарды анықтаған:Фонетиканы жете білуі,Географиядан хабары мол болуы

“Не болды?”, “Қайда болды?”, “Қашан болды?” «Не себепті?» деген сұраққа жауап беретін жанр:Корреспонденция,Комментарий,Саунд-дизайнерлер,Шығарушы секторлар:

Эфир жүргізушілеріне қойылатын талаптар:Эфирде өткен шаққа орын жоқ,Тіл, сөйлеу мәдениетін сақтау

Хабардың шақыру белгісі, оның алуан түрлі пішіндері:Музыкалық шақыру белгісі,Ресми атауын айтып хабарды бастау

Радиохабардағы музыканың қызметі:Ақпараттық блоктардың арасын бөлу,Бағдарламаның музыкалық шапкасы

Телерадио хабарларын дайындауда тәжірибесіз журналистерге қойылатын талаптар:Талғамды, талап қойғыш болу керек,Ақыл айту тенденциясынан алшақтау

Дыбысты компьютерге көшірудің артықшылықтары:Цифрлы сигнал сапасын ешқашан жоймайды,Компьютерде өңдеу орасан шығармашылық мүмкіндіктерге жол ашады

Радионың талдамалы жанрлары:Радиокомментарий,Радиоәңгімелесу

Дыбыс режиссері қызметін анықтайтын сипат:Фонотекалық материалдарды таңдап, дыбыстың техникалық, көркемдік сапасын бақылайды,Дәл уақытында дыбыстық эффектілерді қосып, тоқтатып тұруды, микшерлеуді, фонограмма жазуды бақылайды

Очеркке қатысты тұщымды пікір айтқан ғалымдар:В.Н.Ярошенко,В.Л.Цвик:

Жарнама түрлері:Музыкалық қойылым,Шынайы ерекше қойылым

Жарнама мәтініне қойылатын талаптар:Қысқа болуы,Жарнама туралы заңға сәйкес болуы,Әңгімелесуді өтініштен емес, аргументтерден бастау керек,Әңгімелесуші еш қиындықсыз «иә» деп жауап беретіндей, басында екі қысқа, қарапайым сұрақ қою

Американдық өнертапқыш Томас Альва Эдисонның ойлап тапқан құралдары:Фонограф,Жалпақ пластинка

Тікелей эфирдегі журналистің шеберлігі көрінетін тұстар:Тапқырлығы, ұтымдылығы, импровизацияны меңгеруі,Қабілет-дарын, эрудиция, шеберліктің жан-жақты көрінуі

Ауызекі сөйлеу тілінің өзіне тән стильдік ерекшеліктері:Қаратпа, одағай, қыстырма сөздер жиі қолданылады,Дауыс ырғағы, интонация, бет-әлпет, қол қимылдары қосымша қызмет атқарады

Тыңдарман назарын аударатын радиороликтер:Журналист жазған мәтіннің дыбысталуы,Табиғи шулар

Дыбыс (акустика) туралы ілім біріктіретін ғалымдар:Г.Галилей,А.Столетов

Радиобағдарлама жүргізушінің қызмет сипаты:Журналистикаға қатысты түсініктер, соның ішінде радиожурналистиканың әдістемесі мен теориясын толық игеруі,Радиохабарларға, радиобағдарлама жүргізушілерінің шығармашылықтарына талдау жасай білу

Зерттеуші А:П:Загуменнов музыканы компьютерде өңдеудің жаңа шығармашылық мүмкіндіктерін үш топқа бөліп қарастырады:Қарапайым редакциялау,Дыбыс процестері

Репортажға тән қасиеттер:Тілшінің қатысуымен өтуі,Жылдам хабарлайтын журналистиканың жанры

Ақпаратты-музыкалық және музыкалық радиостанциялардың хабарлар сеткасын дайындау принциптері:Жарнама көлемі,Музыкалық хабардың сан-салалығы:

Репортаждың типологиялық ерекшеліктеріне қарай жіктелуі:Оқиғалық,Тақырыптық

Комментарийі бар репортажда репортермен бірге жұмысқа атсалысатын шығармашылық мамандық иелері:Оператор,Режиссер

Оқиғалы репортажға тән қасиеттер:Жедел жазылады, тез жарияланады,Әлеуметтік деректер арқау болады:

Тақырыптық репортажға тән белгілер:Оқиғаның нақты сәттегі суреттерімен байланысты жазылады,Жеке тақырыптарға арналады:

Тақырыптық-танымдық репортаж белгілері:Жеделдік сипаты талап етілмейді,Репортердің жұмысы – бүкіл ақпаратты танымал, қызықты пішінге келтіру:

Репортажға тән қасиеттер:«Жанрлардың патшасы»,Өмірге жақындығымен, құбылыстың шындық бет-бейнесін ашуымен ерекшеленеді

Радиоесеп берудің тақырыптық негізі:Қоғамдық оқиға,Мемлекеттік маңызы бар оқиға

Дыбыстық студияларға қажетті шарттар:Дыбыстық оқшаулау (изоляция),Акустикалық талап

Телеесеп берудің тақырыптық негізі:Қоғамдық оқиға,Мемлекеттік маңызы бар оқиға,Ресми оқиға:

Телеесепке тән ерекшеліктер:Есеп беру эфирге журналистің комментариінсіз шығуы мүмкін,Есеп берудің жанрлық ерекшеліктері комментарийі жоқ репортажбен толығымен сәйкес келеді,Көрерменге ыңғайлы уақытта қысқартып көрсетеді

Телеаудиторияда сөз сөйлейтін жүргізуші тұлғасына ерекше талаптар қояды:Жүргізуші нағыз тұлға болуы керек,Өз ойын нақты, түсінікті айта алатын, ерекше ойлау қабілеті бар,Жеке бағдарлама арқылы танымал болу

Кадрда сөз сөйлеудің жетістіктері:Автор сөзінде қолданылатын техника мен тәсілге байланысты,Айтылатын сөздер өте жеңіл, түсінікті, қызықты болуы тиіс,Ақпараттың қырық пайызы дауыс ырғағына (интонацияға) байланысты

Телевидениеде кадрда сөз сөйлеудің негізгі үш пішіні бар:Сөз сөйлеушімен бірігіп жазылған және телередактормен редакциялаған мәтіндік сөз сөйлеу,Алдын ала тақырып пен ой жүйесі белгіленген, сөз сөйлеуші қоятын ортақ сұрақтарына қысқаша жауап дайындау,Алдын ала тек тақырып пен сөйлеу ұзақтығы (хронометраж) белгіленген суырып салма сөз сөйлеу:

Сұхбаттың ақпарттық түрлері:Хаттамалық сұхбат,Сұхбат-хабарлама,Сауалдама-сұхбат

Баспасөз конференциясына тән сипат:Әртүрлі бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің қатысуымен өткізіледі,Бұл жиында сөз етілген мәселелерді таспаға жазып алу радиожурналист үшін қиынға түседі,Сауалдар микрофон алдында өзінен-өзі туындап, әңгімелесу барысында шарықтап күрделене түсуі керек

Радиосұхбат ерекшеліктері:Журналист, интервьюер және тыңдарман арасындағы ақпарат алмасу үрдісі.Оның мақсаты - қызықты, маңызды ақпаратты алу.Ол жанды әңгімелесу:

Радиосұхбатқа тән элементтер:Көлемі екіден сегіз минутқа дейін созылады,Сұхбат 5-6 сұрақтан құралады,Әңгімелесушінің пайымдауын міндетті түрде тыңдау

Телесұхбат жүргізушісіне қойылатын талаптар:Журналист өз тәжірибесіне сүйеніп, бағдарламаның композициясын, стилін анықтайды,Сұхбат алушы біріншіден, әңгімелесушімен қарым-қатынас орнатуға тырысады,Қатарынан бірнеше сұрақ қоймай, қысқа сұрақтар қойып, әңгімені өрбіткен жөн

Кейбір мамандар сұхбат сұрақтарын осылай бөледі:Жанасқан,Адрестік,Бағдарламалық

Тәжірибелі журналистің сұхбат барысында қолданатын сәтті тәсілдері:Сұхбат алушымен отырғанда еркін атмосфера орнату,Анекдот, қызықты, не күлкілі әңгіме айту,Өзі туралы сөз бастау, кейіпкерге байланысты мәліметтерді келтіру

Ғалымдар сұхбат берушілерді шартты түрде үшке бөледі:Саяси және мемлекет қайраткерлері, белгілі бір нақты салада арнайы білімі бар мамандар, олардан бір мәселенің мән-жайын білу мақсатында сұхбат алынады,Өмірі көпшілікке таныс танымалы тұлғалар,Үйде, көшеде, қызметте кездесетін қарапайым адамдар, олардан бір оқиға, жағдай туралы қоғамдық ой-пікірді білу мақсатында сұхбат алынады

Хаттамалық сұхбат ерекшелігі:Мемлекеттің ішкі және сыртқы саясаты туралы білу мақсатында ресми мәлімдеме алу үшін өткізіледі,Сұхбат беруші – сәйкесінше жоғары дәрежелі ресми тұлға болып келеді,Хаттамалық сұхбатта емін-еркіндікті бейнелеу, жаттанды сұрақтарды қойған орынсыз:

Ақпараттық сұхбат ерекшеліктері:Әңгімелесушінің жауабы ресми мәлімдеме болып табылмайды,Әңгіме екпіні қарапайымға тән, түрлі эмоционалдық құбылыстарға толы болады,Қоғамға қажетті маңызды ақпаратты алу және ақпаратты берушінің тұлғалық ерекшеліктерін ашып көрсетуді мақсат етеді

Ақпараттық сұхбаттың ерекшелігі:Ақпараттық сұхбатта әр сұрақтың даралығы болу керек,Екі міндет атқарады: әлеуметтік маңызы бар ақпарат алу және осы ақпаратқа жауап бере алатын тұлғалардың ерекшеліктерін ашу,Ақпараттық сұрақта әр сұрақ жеке-дара беріледі, себебі ол сұрақтар журналист әңгімелесіп

Портреттік сұхбаттың ерекшелігі:Әңгімелесушінің тұлғасын мүмкіндігінше жан-жақты ашу,Жеке тұлға арқылы қоғамдық маңызы бар мәселе туралы әртүрлі көзқарастарды айқындау және шешу жолдарын табуды көздейді,Сұхбат берушінің

Анкеталық сұхбат ерекшеліктері:Бір-бірімен өзара әрекеттеспейтін әртүрлі әңгімелесушілердің арасында нақты сұрақ бойынша пікірлері анықталады,Бұл барлық қатысушыларға бірдей сұрақтар қойылатын бір үлгіге салынған сұрақтар топтамасы

Анкеталық сұхбатта қоғамдық пікірдің объектісі мына белгілерге жауап беруі тиіс:Пікірталасқа жақын болуы,Қоғамдық қызығушылық туғызуы,Қойылатын сұрақ маңызды мәселеге арналуы тиіс

Портреттік сұхбат ерекшеліктері:

Портреттік сұхбат жанры көрініс тапқан авторлық бағдарламалар:Жадыра Сейдештің «Жүрекжарды»,Әйгерім Сейфолланың «Сырласуы»,Гүлмира Бықайдың «Кейіпкері»:

Проблемалық сұхбат ерекшелігі:Журналист өз көзқарасын мәлімдеуге мүмкіндігі бар,Журналист белгілі бір мәселенің соңғы нүктесін қоя алмайды,Негізгі тезистер ойластырылады, болашақ бағдарламаның драматургиясы құрастырылады

Проблемалық сұхбат ерекшелігі:Деректік материалдың жалпылығы тартылады,Логикалық дәлелдермен қатар, әңгімелесуші мен көрермендердің эмоционалдық әсері де есептелген аргументация болуы тиіс,Сұхбат алушы алдын-ала әңгіме тезисін, қоятын сұрақтарын дайындап алу керек

Телевизиялық сұхбат жанрының ерекшеліктері:Көзге көріну арқылы ғана оның қолжетімділігі түсіндіріледі,Сұхбат – көптеген қиын телевизиялық пішіннің маңызды элементі,Сұхбат жанрын сұхбат беруші журналистке қарағанда көп мағлұмат бере алатын жағдайда ғана қолданады:

Телевизиялық сұхбат жанрының ерекшеліктері:

Радиодағы корреспонденция ерекшеліктері:Сараптамалық жоспармен маңызды тақырыпты арқау етіп, белгілі бір мәселе туралы деректер нақты, дәл материалдан құралған жанр,Корреспонденция деректер тобына талдау жасайды,Маңызды рөлді жеделдік, тақырыптың дәлдігі, анық адрес атқарады

Радиодағы корреспонденция ерекшеліктері:Белгілі бір уақытта, белгілі бір жерде өтіп жатқан жағдайлар туралы нақты әңгімелеу,Ең маңызды және мәні бар деректерді іріктеу, істің мәнін ашу, оны суреттеу,Зерттеу кезінде ұсыныс жасаған адамдардан жазып алу, бәрін көркемдеп бір мәтін етіп жазу:

Ақпараттық радиокорреспонденция белгілері:Жағдайды нақты дәлелдермен хабарлау,Барлық қосымша ақпараттар өткен жағдайды нақты ашып, тыңдаушыға нақты, толық ақпарат беруге көмектесуі қажет,Бұл жерде халықтың ой-пікірі, магнитофон жазбасы құжатты мәліметтің негізін түрлендіре түседі

Ақпараттық радиокорреспонденцияның шарттары:Ойдан шығарудан қашқақтай отырып, шынайы типтік деректерді сұрыптау жолымен типтік образдар жасау,Кез келген өзекті мәселенің себебін субъективті талқылау мен зерттеу,Корреспонденция нақты уақытқа байланысты емес

Ақпараттық радиокорреспонденцияны анықтайтын белгілер:Жиналған мәліметтер, болып жатқан жағдай мазмұны журналистің жазуы арқылы баяндалады,Жағдайды суреттей отырып, автордың оқиғаны өзіндік бағалауымен ерекшелінеді,Журналистің көзқарасының дұрыс-бұрыстығы тыңдарман-дардың берген бағасымен анықталады

Радиодағы корреспонденцияның түрлері:Радиодағы ақпараттық корреспонденцияның материалдың кең ауқымда қарастырылуы жағдайға байланысты тақырыптың дамуымен ерекшеленеді,Радиодағы сараптамалық корреспонденцияда суреттеліп отырған құбылыстың, оқиғаның себептері ашылады,Радиодағы қойылымдық корреспонденцияда күнделікті, маңызды жағдайды, деректің сараптамасы мен синтезі негізінде жасалады

Журналистік зерттеудің теоретиктері:М.Шостак,Роберт Грин,Дэвид Вейер

Журналистік зерттеу әдісінің мәні:Құрғақ дерек арқылы емес авторлық бағалау арқылы жетістікке жету,Белгілі бір құбылыстың, оқиғаның, жағдайдың себебін түсіндіру, толығымен нақты нәтижені туғызған, механизмді анықтау болып табылады,Журналист детектив сияқты деректерді жинайды, бірақ ол белгілі бір тұлғаны айыптау мақсатында емес, қоғамдағы келеңсіз жайларды анықтауға үміттенеді

Журналистік зерттеудің сипаты:Компроматты тақырыптан айыру шеберлігі,Интуиция, публицистің ізденгіштік қабілеті,Зерттеу кезеңдерінің ішінде дерекаралық байланыс және болжамдар ұсынуға болады

Журналистік зерттеуге тән белгілер:Фактографиялық нақтылаудың үлкен дәрежесі,Зерттеліп отырған тақырыптың жан-жақты ашылуы мен тегіс қамтылуына жағдай жасайтын авторлық ойдың терең болуы,Кез келген өзекті мәселенің себебін терең, жан-жақты, объективті талқылау мен зерттеу

Суреттемеге тән сипаттар:Болған оқиға туралы маңызды ақпаратты хабарламайды, бірақ оны көрнекті, анық, қызықты етіп бейнелейді,Қоғамның жақсы жақтарын жеткізеді,Оператордың үлесі зор

Памфлетке тән сипаттар:Масқаралаушы, сынаушы туынды,Оқиға кейіпкерінің сөзі,Ең маңызды және мәні бар деректерді іріктеу, істің мәнін ашу

Профессор В:П:Владимирцев суреттеменің алуан түрін былай бөледі:Портреттік суреттеме,Оқиғалық немесе репортаждық суреттеме,Табиғат суреттемесі

Очерктің белгісі:Шыншылдылығы мен деректілігі,Өмір шыңдағыш күрескерлік пен көркемдік өреліліктің қатар көрінуі,Ойдан шығарудан қашқақтай отырып, шынайы типтік деректерді сұрыптау жолымен типтік образдар жасалады

Очеркке қатысты тұщымды пікір айтқан ғалымдар:В:Н: Ярошенко,В.Н.Ружников,В.Л.Цвик

Көркем радиоочерк сипаты:Кейіпкерлері тарихта болған, оқиғалы туынды,Өзінің пішіні жағынан көркем радиоочерк документальді очерктен тым ерекшеленбейді,Мінездердің типтілігі, суреттеу құралдарының толыққанды көркемділігі ескеріледі,Автор өз кейіпкерінің өмірін жан-жақты пайымдап, оның әрекеттерінің, жеке тұлғалық қасиеттерін тереңінен ашуға тырысады,Кейіпкер әрекетінің әлеуметтік мағынасын ашады,Ұзақ бақылау, портреттік сұхбат, «жасырын камера», мұрағат кадрлары арқылы жүзеге асуы да мүмкін

Радионың өзге ақпарат құралдарынан ерекшелігі, негізгі қасиеттері:Жеделдігі,Шығынның аз кетуі,Жағымды жаңалықтары басым

Радиохабардың бейнелеу құралдары көп зерттеліп жатқанымен, талас пікірлер аз емес: Мысалға алғашқы кезде оның дыбыстық эффектілерін тым асық бағаласа, келесі зерттеушілер бейнелеуші құралдардың барлығы бірдей деп дәлелдеуге тырысты:М.Баринов,Ю.Д.Баранеевич,В.Н.Ярошенко

Бұқаралық хабар тарату үшін ортақ 3 фактор:Көп функционалдығы,Кері нәтиже беруінде,Әртүрлі үгіт-насихаттық ағымдар мен жарнамалық ықпалдан тыс қала алмауы

Радиохабар таратудың міндеттері:Ақпараттық,Қоғамды әлеуметтік топтастыру міндеті,Мәдени-ағартушылық міндеттері

Ақпараттарды іріктегенде алға шығатын мүдделер:Мемлекеттік мүдде,Адамгершілік мүддесі,Әлеуметтік ахуал

Тікелей эфирге қойылатын негізгі талаптар:Жинақылық,Шапшаңдық,Фонограмма,шу,музыкалардың тез орындалуы

Радиохабар таратудың міндеттері:Тәрбиелік,Рекреативті,Эстетикалық

Профессор Н:Омашев қазақ телерадиожурналистикасының тарихын зерттеуші ғалымдардың пікірлеріне сүйене отырып, қазақ жеріндегі радиостанциялардың 1913 жылдан емес, яғни 1912 жылдан жұмыс істегенін нақтылады:М.Барманқұлов,Ш.Нуриден,Д.Бисмильдина

Қазан төңкерісіне дейін Александр Форты мен Түркістандағы радиостанциялар жұмысының бағыттары:

Телеграф Агенттігі өзінің ақпарат алу қызметінде жиі ағаттық жіберіп алуына байланысты, РОСТА беделіне нұқсан келтірмеу үшін ұстанған принципі:Дайындаған материалдар әдеби жағынан қысқа әрі анық құрылған,Материалдар кездейсоқ емес, уақытқа лайық болуы тиіс,Қандай жағдай болса да ақпарат материалдары кешікпеуі қажет

«Ауызша» газеттің баспа газетінен ерекшелігі:Шұбалаңқылық пен көпсөзділіктен ада,Мазмұны жеңіл, жұрттың бәріне түсінікті де ұғынықты,Біртекті, бытыраңқы, үзік-үзік телеграммалар мен заметкалар біртұтас байланысқан шолуға бірігеді

Радио Достары Қоғамының Бүкілодақтық съезі радиохабарының мынадай негізгі міндеттерін белгіледі:Барлық еңбекшіге КСРО-дағы да, шетелдегі де революциялық жеңістердің барысы туралы кең хабарлама беру,Партия-кеңес, кәсіподақ және кооператив аппаратына нұсқау беру,Көркем-тәрбие жұмысы

Соңғы уақыттағы зерттеулерге сүйенетін болсақ, радиотыңдаушылар ықыласын игерудің бір-бірімен тығыз байланысты үш кезеңі анықталған: Дауыстың бірқалыпты емес, әлсін-әлсін бірде төмен, бірде жоғары шығуының тигізетін ықпалы,Аудиторияның тап сол сәттегі өте қажетсініп отырған мәселесін қозғау,Хабардың музыкалық “шапкасын” немесе атын естісімен-ақ аудитория одан қандай қызықты, әрі ақиқат ақпарат алатындығын шамамен болжалдап отырады

Эфирдегі ашық пікірталастың тиімділігі: