Алып сатар – монополияның тепе-теңдік бағасы барлық сатып алушылардың және сатып алынғанның бағасының жеке сұранысының суммасымен анықталады

Мысал қарастырайық.

Рынокта екі сатып алушы және монополия. Бағалары 30, 25, 20 бірлік болғанда бірінші сатып алушының сұранысы 1, 2 және 3-ке тең, ал екінші сатып алушының сұранысы сәйкесінше 0, 1 және 1-ге тең. Сатып алу бағасы 9-ға тең. Рыноктік сұраныс Q-ды Q1 және Q2 жеке сұраныс функцияларын қосу арқылы табамыз. Жалпы шығын TC осы жағдайда сату көлеміне пропорционалды.

Осыны ескере отырып 1 кестенің мәліметтерін толтырамыз.

Максималды пайда – 48 бағаның 25 мөлшерінде жетеді. Бұл тепе-теңдік баға.

P	Q1	Q2	Q	TR	TC	П
			Q1 + Q2	P*Q	9*Q	TR - TC
30	1	0	1	30	9	21
25	2	1	3	75	27	48
20	3	1	4	80	36	44

Ойын ережелері.

Бірнеше студенттер (2-3 кісі) алып сатар-монополия ролін атқарады (әр сатушының өзінің ерекше тауары бар).

1. 
   Қалған студенттер сатып алушылар. Әр студент бір ғана тауарға сұраныс жасай алады.
   
2. 
   Негізінен ойын студенттер-монополисттер арасында ойналады. Үлкен пайда алған монополия алады. Монополистің мақсаты тауарға рыноктік сұранысты көбейту үшін оны таңдау және жарнамалау болып табылады.
   
3. 
   Монополист сатып алатын тауарға нақты рыноктағы тауар бағасына байланысты баға қояды. Бұл баға монополистің пайдасына тікелей әсер етеді. Егер сатып алу бағасы өте жоғары болса, онда монополист шығынға батады. Алайда сатып алудың бағасы өте төмен болуға тиіс емес. Егер сатып алатын тауардың бағасы 0-ге тең болса, онда монополист тауарды «ұрлаған» болып есептеледі.
   
4. 
   Монополист оқытушыға сатып алу бағасын құпия түрде хабарлайды, себебі баға сатып алушының жеке сұранысының қалыптасуына әсер етпеуге тиіс (бұл «коммерциялық құпия»).
   
5. 
   Студенттер – «сатып алушылар» да ойынға қатысады, олар кез келген сатушыларды қолдайды («теңгемен дауыс беру арқылы»). Әрбір сатып алушы тауарды таңдайды және оған сұраныс жасайды.
   
6. 
   Егер сатып алушы сұраныс заңына бағынбайтын сұранысты ұсынған болса, онда мұндай сатып алушы дисквалификацияланады, оның өтініші қабылданбайды. Белгілі бір сатушы сатып алушының қолдауынан айрылады.
   
7. 
   Жеке сұраныстың кестесін толтыру кезінде аудиторияда әр тауар бағасы диапозонының өзгеруіне байланысты дискуссия жүреді. Дискуссияның қорытындысы ретінде болуы мүмкін әр тауардың бағасы (4-5 мағынасы) алынады, аудиторияның пікірінше максималды және минималды болуы мүмкін мағыналар алынуға тиіс.
   
8. 
   Тауардың баға диапозондық айтысына сатушы қатыспайды, себебі ол жоғары бағаға және жоғары тепе-тең баға қоюға ынталы.
   
9. 
   Оқытушы бұл ойында ұйымдастырушы функциясын атқарады және қажетті есептеулерді тақтаға жазуы керек (есептеулерді тақтаға жазуды студенттерге тапсыруға болады).