Бағдарламасы 2 Кедендік Одақтағы техникалық реттеудегі өзгерістер 19
жүктеу/скачать 1,01 Mb. Pdf көрінісі
|
Айым
|
1 Жұмыстың əдебиеттік негіздемесі 1.1 Өнім сапасы жəне ол туралы мамандар пікірі
Сапа түсінігі аса əр қилы. Оның физикалық жəне техникалық мəні бар, себебі өнім адам еңбегімен өзгерген табиғаттың затынан тұрады. Кез келген бұйымда қажетті еңбектің біраз мөлшері бар, сондықтан сапада экономиканы құраушы элементтер бар. Өнімнің сапасы – əлеуметтік қажеттілікті қанағаттандыратын заттық əлемнің едəуір бөлігін анықтайды. Ол сезімдік қабылдауға жəне адамдарды тəрбиелеуге əсер етеді. Ең соңында, сапа-кəсіпорының бəсекелестігін қосқандағы жиынтығы.
саласындағы мамандардың пікірлерін келтіреміз: • Шухарт В. пікірі: «Егер біз заттардың сапасы болмаса өнімдердің сапасы туралы айтсақ, онда сапа нені білдіретінін өзімізге дəл ұғынуымыз керек».
• Кросби Ф. пікірі: «Сапа туралы алғашқы теріс түсінігіміз, сапаны сапалық сияқты болмаса рақаттану сияқты түсіну. «Сапа» сөзін заттардың белгілі мəнділігін «жоғарғы сапа», «төменгі сапа» сөз орамында көрсету үшін, сонымен қатар жаңа нақышты «өмір сапасы» сөзімен батырсыну» . • Деминг Э. пікірі: «Сапа деген не? Сапа тек қана нақты тұлғаның терминдерінде анықталуы мүмкін». • Фейгенбаум А. В. пікірі: «Сапаны инженерлер, маркетинг қызметі болмаса жоғарғы басшылық емес, ал тұтынушы анықтайды. Ол, өнімнің болмаса қызметтің, оның талаптарына қатысты шын мəнісінде тұтынушымен негізделген-өтінімделген болмаса өтінімделмеген, жете түсінген болмаса тек түйсінген, техникалық негізделген болмаса таза субъективті жəне бəсекелестік рынок жағдайында барлық уақытта қозғалатын нысанды білдіреді». Өнімнің сапасын жəне қызметін былай анықтауға болады: ол өнімнің жəне қызметтің сипаттамасының жалпы жиынтығы, маркетингке қатысты, дайындауға, өндіруге жəне техникалық қызмет көрсетуге, солар арқылы өнімдер жəне қызмет, өзін пайдалану кезінде тұтынушының күткенін қанағаттандырады. • Исикава К. пікірі: «...сапа тар мəнінде өнімнің сапасын білдіреді. Сапа кең мəнінде-жұмыс сапасы, қызмет сапасы, ақпарат сапасы, үдеріс сапасы, бөлім сапасы, қызметкерлер сапасы, жүйе сапасы, компания сапасы, мақсаттар сапасы жəне т.б. Біз сапаны басқарумен, өнімді осындай сапамен өндіру үшін, шұғылданамыз. Ұлттық стандарттарға
9
болмаса техникалық талаптарға жəй ғана сəйкестік, бүгін бізді қанағаттандырмайды. Біз тұтынушыларға нақты бағытталуымыз керек. Жаңа өнімді өндіргенде тұтынушылардың мұқтаждығын жəне талаптарын күн ілгері біліп алу керек ». • Джуран Дж. пікірі: « «Сапа» сөзінің мағынасы көп. Олардың екеуі басымдылау: 1. Сапа тұтынушылардың мұқтаждығын қанағаттандыратын жəне олардың өнімдердің сол қасиеттерінде осы өніммен қанағаттанулығын қамтамасыз ететін; 2. Сапа – сəйкессіздіктің болмауын көрсетуде... Өнімнің сапасының негізі – еңбектің сапасы жəне барлық деңгейдегі сапалы менеджмент, б.а. қашан əрбір жұмыскер өз жұмысынан ғанибет алады адамдар ұжымының жұмысын ұйымдастыру». • Фредерик У. Тейлордың Сапаны қамтамасыз ету негізі болатын концепцияның (машиналық өндірісті ұйымдастыру) осы фазасын келесідей қорытындылауға болады: «Тұтынушы тек қана жарамды бұйымдар алуы керек, б.а. стандарттарға сəйкес бұйымдар. Негізгі əрекет, жарамсыз бұйымдар (ақау) тұтынушылардан алынуына бағытталуы керек».
Елдің экономикалық тəуелсіздігі оның технологиялық даму, инновацияны енгізу деңгейінен бөлінбейді. Халықаралық стандарттар əлемде жеткен ғылыми-техникалық деңгейдің дамуын бейнелейді, практикада ең жақсысын жəне инновациясын іске асыруға жəне өнімдер, сонымен қызметтердің бəсекелестігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін т е т і к б о л а д ы . Ж и ы н т ы қ , о л
кəсіпорынның түгелімен дамуы үшін күшті фактор. 2010 жылдың 22
қазанында №1100 ҚР Үкіметінің жарлығымен техникалық реттеу жəне ҚР-да 2010-2014 жылдары арасында сапа ішкі құрылымын жасауға Бағдарлама қабылданды. Оның мақсатының бірі республиканың кəсіпорындарында СМЖ енгізу. Бағдарламамен 2014 жылы менеджмент жүйелерін енгізушілер саны 3000-ға дейін көбеюі керек еді. Дегенмен, ел Үкіметінің СМЖ енгізу бойынша жұмыстарды нормативтік қамтамасыз етуін белсенді жүргізуді қолдау шараларының есебінен 2014 жылы ИСО 9001 стандарты бойынша сапа менеджмент жүйелерін (СМЖ) енгізген кəсіпорындар саны 5915-ті құрады, ал ИСО 22000-66, ИСО 14001-453, OHSAS 18001-450, SA 8000-4. 170 артық компаниялар менеджмент жүйелерін дайындауда.
Заңы «Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігін жоғарылату туралы», энергия қорларын 1500 эквивалентті көлемде жəне жылына одан көп шартты отын пайдаланатын Мемлекеттік энергетикалық реестр субъектілері, энергоменеджмент жүйесінің жұмысын ұйымдастыруы жəне енгізуі тиісті. Менеджмент жүйелерін енгізу бойынша кəсіпорындарға əдістемелік көмек көрсету мақсатында Мемлекеттік стандарт СТ ҚР ИСО 50001-2012 «Энергоменеджмент жүйелері. Талаптар жəне пайдалану
10 бойынша басшылық» қабылданды.
Энергоменеджмент жүйесі энергия пайдалануды 20-25 %-ға дейін азайтуды қамтамасыз етеді, өндіріс қалдықтарын 15-20 % азайтады, ал кейбір жағдайларда – 80-90% дейін.
Республикада 100 мемстандарттан аса жəне əдістемеліктерді дайындау үшін жəне менеджмент жүйелерін енгізуге жеткілікті мемлекеттік нормативтік база жасалынды.
Менеджмент жүйелерін енгізу, отандық өнімдердің бəсекелестігін жоғарылату міндеттерін, өндіріске инновацияны енгізуде, энергия қорларын үнемдеуде кешенді міндеттерді шешеді.
Бүкілəлемдік сапа күні Еуропалық сапа ұйымының (ЕСҰ) ынтасымен 1989 жылы құрылды. Бүкілəлемдік сапа күнінің мақсаты өнімнің жəне қызметтің жоғарғы сапасының маңызын жоғарылату. Себебі адам жəне қоршаған орта тауарлардың тек қана қауіпсіздігі емес, сонымен қатар тұтынушылардың сұраныстары жəне күткенін қанағаттандырудың дəрежесін есепке алуы керек. 2014 жылы ТРжМК жəне ISO Орталық хатшылығы арасында, ISO 2016-2020 жылдарында Стратегияны кешенді енгізу саласында консультациялық жəрдем көрсетуге мүмкіндік туғызатын өзара түсінік туралы Меморандумға қол қойылды. Енді қазақстандық тұтынушылар жəне сарапшылардың ISO базасымен жұмыс істеуге, сонымен қатар халықаралық стандарттарды дайындауға тікелей қатысуға мүмкіндігі бар.
Сапа күні – ол сапа мəселесін, тауарлардың жəне қызметтің бəсекелестігі өздерінің жетістіктерін көрсетуге, тəжірибемен бөлісуді қайтадан талқылауға жақсы мүмкіндік.
жүктеу/скачать 1,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|