Бағдарламасы аясында іске асырылды The Essential Guide to zina o’leary 3 rd Edition

232
ЗЕРТТЕУ ЖОБАСЫН ЖҮРГІЗУ: НЕГІЗГІ НҰСҚАУЛЫҚ
Іс-әрекетке негізделген зерттеу ауқымы 
Ұи�ымдастырушылық мінез-құлық, білім және қауымдастықты дамыту сала-
лары аясындағы іс-әрекетке негізделген зерттеудің бірнеше ірі жолы, аталмыш 
жолдардың өзіне тән басымдықтары мен ерекшеліктері бар. Олардағы өзгеше-
ліктің ортақ тұсы – мүдделі тараптарды жұмылдырып, бірлескен авторларға 
немесе бірлескен орындаушыларға аи�налдырады; оқыту цикліне ұзақ уақыт 
қатыстырады; нақты, сенім тудыратын білімді өндіреді, көзге көрінетін өзге-
рістер жасауға ұмтылады. 
Ықтимал өзгерістер (эмансипаторлық зерттеуде қарастырылған) маргинал-
данғандарға құқық пен мүмкіндік беретін әлдеқаи�да радикалды мәдени өзге-
ріс жобаларын жақсартудан, саясат пен жүи�елерге деи�інгі сатылардан тұруы 
мүмкін. Кез келген іс-әрекетті талап ететін бір зерттеу ұсынысының мақсаты 
осы категориялардың кез келгенімен баи�ланысты болуы мүмкін десек те, іс-
әрекетке негізделген зерттеу бір уақытта бірнеше мақсатпен жұмыс істемеи�ді. 
Тәжірибені жетілдіру 
Мүдделі тараптардың кәсіби тәжірибесін жетілдіруде іс-әрекетке негізделген 
зерттеу оларға құқық пен мүмкіндік бере алады. Жоғарыдан түскен бұи�рықтың 
орнына немесе сыртқы сарапшының біліміне қарағанда, кәсіби тәжірибені же-
тілдіруге негізделген зерттеу әртүрлі мүдделі тараптардың оқуына және өзін-өзі 
дамытуына үлес қосады. Іс-әрекетке негізделген зерттеу мүдделі тараптардың 
кәсібилігін және олардың мағыналы зерттеу жүргізу қабілетін мои�ындаи�ды. 
Сөи�те тұра, мүдделі тараптар мен ғылыми элита арасындағы алшақтықты азаи�-
тады, зерттеуді күнделікті кәсіби тәжірибеге қараи� бұрады. 
Іс-әрекетке негізделген зерттеу арқылы тәжірибені жетілдіру білім секторын-
да жиі кездеседі. Ұстаздар дағдылары мен тәжірибелерін дамытатын жағдаи�да 
жұмыс істеуге ынталанады. Соңғы жылдары кәсіби мои�ындауға, дербестікке 
және оқытуға/жергілікті білімді құрметтеуге деген құлшыныс жоғары меди-
цинада және медбике ісі саласында артып, іс-әрекетке негізделген зерттеуге 
сұраныс өскен.
Жүйелерді ауыстыру 
Кеи�бір іс-әрекет кәсіби тәжірибеңізді шыңдаи�ды, ал ұи�ымдық деңгеи�де жұ-
мыс істегіңіз келсе ше? Тәжірибеден бөлек, процедураларды немесе бағдарла-
маларды жетілдіру үшін ұи�ымдық тәртіп ауқымында жұмыс істеуге қызығуы-
ңыз мүмкін ғои�. Тиімді саясатты дамыту үшін кәсіби тәжірибеге үлес қосуға 
ұмтылған, іс-әрекетке негізделген зерттеу нәтижелеріне қол жеткізуді мақсат 
еттіңіз. Өзгермеи�тін ұи�ым болмаи�ды. Тиімсіз жүи�е, тиімсіз басқару және ескір-
ген саясат, кәсіпкерлік, үкіметтік және үкіметтік емес агенттіктер, қауымдастық 
топтармен жұмыс істеушілер іс-әрекетке негізделген зерттеу жүргізе алады.

233
Әдіснамаларды түсіну: баға беруші, іс-әрекетке негізделген және эмансипаторлық стратегиялар
Бірақ 60 жылдаи� уақыт бои�ы іс-әрекетке негізделген зерттеу жақсы болып 
көрінгенімен, ұи�ымды өзгерткенімен, негізгі басқару стратегиясы басқа еке-
нін ұмытпаи�ық. Іс-әрекетке негізделген зерттеу туралы еңбектер ұи�ымдағы 
өзгеріс мәселесін қарастыратыны анық, бірақ басқаруды өзгертуге қатысты 
еңбектер сирек жағдаи�да ғана іс-әрекетті қолданатын зерттеуді паи�даланады.
Соған қарамастан, іс-әрекетке негізделген зерттеудің негізін құраи�тын үи�-
рену, білім беру, болысу, қатысу, келіссөздер жүргізу және бірлесе жұмыс істеу 
сияқты терминдер өзгерісті басқаруға негіз болып келеді. Бұл әсіресе жұмыс 
орнындағы білімді, сондаи�-ақ тиімді және тұрақты өзгеріс бағытында жұмыс 
істеуге атсалысуды және меншік құқығы рөлінің маңызын мои�ындаи�тын ұи�ым-
дар үшін маңызды. Іс-әрекетке негізделген зерттеу жұмыс орнына баи�ланысты 
өзгеріске әкелетін стратегия ретінде мүдделі тараптардың қолдауын жасырын, 
қауіпсіз ұстауда аса тиімді болуы мүмкін. Сондаи�-ақ ол әртүрлі қызметкерлерді 
ортақ бір мақсат үшін бірлесе жұмыс істеуге жұмылдыра алады; тұрақты өзгеріс 
үшін жүи�елі тәсіл ұсына алады; зерттеуді жүргізудің қағидаларын қамтамасыз 
ете алады; басқару тәжірибесіне зерттеу тұжырымдамасын енгізе алады; үи�ре-
нуші ұи�ымның дамуы жолындағы қадам да бола алады. 

жүктеу/скачать 7,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: