Бағдарламасы аясында іске асырылды The Essential Guide to zina o’leary 3 rd Edition
жүктеу/скачать 7,43 Mb. Pdf көрінісі
|
oliri zina zertteu zhobasyn zhurgizu negizgi nuskaulyk (2)
| Ұсыныстың элементтері
Ұсынысқа қои�ылатын талап оның рөліне және мекемеге қараи� өзгеріп оты- рады. Әдетте төменде көрсетілген талаптар қамтылады: y Атауы . Тақырыбыңыз түсінікті, қысқа болсын, екіұштылықтан қашыңыз. Зерттеудің тақырыбы мазмұнына қатысты болғаны, ал ұсыныс барынша қысқа жазылғаны дұрыс. y Түйіндеме/аннотация . Ұсыныста жобаның түйіндемесін беру керек, әдетте оны бірнеше сөзбен қысқаша жазу талап етіледі. Жобаңыздың не туралы екенін, не- ліктен және қалай зерттейтініңізді қысқа да нұсқа тұжырымдап, бірнеше сөйлем- ге сыйдыру арқылы бағытыңыздың дұрыс екенін дәлелдейсіз. y Мақсат/міндеттер . Ұсыныстың көпшілігінде жобаны жүзеге асыру арқылы қол жеткізуді көздейтін жалпылама бір мақсат көрсетіледі. Мақсаттар жиынтығы басты мақсатқа жетелейді. Мақсат/міндеттер көбіне әсірелеп көрсетіледі, тұжы- рымдама сөздермен беріледі, мысалы: ... дамыту; ... таныту; ... зерделеу; ... өл- шеу; ... түсіндіру; ... сипаттау; ... салыстыру; ...анықтау т.б. Менеджментке қатысты әдебиеттерде «SMART» мақсаттарды кездестіресіз, «SMART» – нақты, өлшеуге бо- латын, қол жеткізе алатын, өзекті/нәтижеге бағытталған/шынайы және уақыты шектеулі деген сөздердің акронимі. Қиялдағы бұлыңғыр елеске малданбай, мақ- саттарды нақты анықтап алыңыз; неге қол жеткізу керегін білсеңіз, сол мақсат жолындағы жұмысыңыз жеңілдейді. y Зерттеу сұрағы/гипотеза . 4-тарауда сипатталғандай, жақсы қойылған зерттеу сұрағы (немесе гипотеза) зерттеуді нақтылап, шекарасын белгілеп, бағытын көр- сетіп, жұмысты бағалауда бағдар болады. Ұсынысты қараған кез келген мекеме жоба туралы жалпы түсінік қалыптастыру үшін сұрақтарыңызды елеп-екшейді. Сұрақты/гипотезаны мейлінше дәл беру үшін уақыт аямаңыз. y Кіріспе/анықтама (бэкграунд)/негіздеме . Бұл бөлімде тақырыпты таныстырасыз және мәселенің өзекті екеніне оқырманның көзін жеткізіп, оны зерттеу және қаржыландыру қажеттігіне сендіресіз. Сіз зерттейтін проблеманың мәнін ашып, жағдайды жақсарту үшін осы салада жұмыс істеудің кезек күттірмес мәселе еке- нін жан-жақты көрсетуіңіз керек. y Әдебиетке шолу . Әдебиетке шолудың ресми түрі (ол туралы 6-тарауда толық баяндалған) дегеніміз – жоба кеңістігін құру үшін ғылыми және академиялық зерттеуге сүйенген дәлелді мәтін. Әдебиетті шолу арқылы оқырманға осы сала- дағы оқиғалар жайлы ақпарат бересіз және сол білімге үлес қосуға лайық ға- лым екеніңізді көрсетіп, бедел қалыптастырасыз. Әдебиетке шолу жасағанда сөз саны барынша шектеулі болсын, сондықтан біраз драфт жасап, дайындалып алыңыз. y Теориялық көзқарас . Бұл бөлімде зерттеуіңізді концептуалдық немесе теория- лық құрылымға салуыңыз керек. Яғни идеяларыңызға бағыт беретін, оларға не- гіз болған теориялық көзқарасты немесе көзқарастарды баяндаңыз, атап айт- қанда, теорияның зерттеуге қатысын және/немесе бағытын көрсетіңіз. 108 ЗЕРТТЕУ ЖОБАСЫН ЖҮРГІЗУ: НЕГІЗГІ НҰСҚАУЛЫҚ y Әдістер . Барлық ұсыныста әдіс талап етіледі. Жоспарды барынша анық тұжы- рымдап, әдісіңіз практикалық жағынан жарамды, қойылған сұраққа шынайы жауап алуға көмектесетініне оқырманды сендіруіңіз керек (7-тарауды қараңыз). Әдістерге мыналар кіреді: ○ Тәсіл/әдіснама. Мысалы, этнографиямен айналыссаңыз, практикалық зерт- теу жасасаңыз немесе кездейсоқ бақылау сынағын жүргізсеңіз (8, 9 және 10-тарауларды қараңыз) қажет болады. ○ Респонденттерді табу. Оған тұрғындарды жіктеу және сұрыптау процедурасы кіреді (11-тарауды қараңыз). ○ Дерек жинау әдіс(тер)і. Мысалы, сауалнама, сұхбат алу және құжаттарды тал- дау (12, 13-тарауларды қараңыз) әдістері кіреді. ○ Талдау әдістері. Статистикалық немесе тақырыптық талдау жасайсыз ба, әлде солардың басқа нұсқаларын қолданасыз ба (14 және 15-тарауларды қа- раңыз)? Соны жақсылап анықтап алыңыз. y Шектеулер/Шекараны анықтау . Шектеулерге іріктеме санының аздығы немесе де- ректерге қол жеткізе алмау сияқты нәтиженің әмбебаптығы мен пайдалылығына ықпал ететін шарттар немесе дизайн сипаттамасы жатады. Есіңізде болсын, жо- баның көбі уақыт, ресурстар, ақпаратты алу немесе ұйымдастыру мәселесі сияқты шектеулерге тап болады. Сондықтан мұндай кемшіліктер туралы ашық айтыңыз, жауырды жаба тоқып, сарапшыларға ұсына салмаңыз, олар кемшілік туралы біл- се, ұсынысыңызды қабылдамауы мүмкін. Шекараны анықтау зерттеудің ауқымын нақтылап алуға байланысты, мысалы, «зерттеу кезінде белгілі бір жастағы немесе белгілі бір ауданның мектебіне кіретін балаларды ғана зерттеймін» деген сияқты саналы түрде шектеу қойып алыңыз. Енді есте сақтаңыз, алған нәтижеңіздің қан- дай да бір шектеуге/шекараға қарамастан оқырманды иландыруға лайық екеніне сендіруіңіз қажет. Ол үшін зерттеудің параметрі жайлы ашық баяндаңыз, өзіңізді қорғауға немесе кешірім сұрауға тырыспаңыз. Шектеулерге қарамастан, сенім ту- дыру үшін қандай да бір әдісті қолданғанда осылай әрекет етіңіз. y Этикалық түсінік . Зерттеуге адамдарды көптеп тартқан сайын, этика мәселесі алдыңыздан кесе-көлденең шығады. Сондықтан оны ескеру керек (3-тарауды қараңыз). Этикалық комитетке ұсыныс берсеңіз, онда ұсыныстың басым бөлігін этикалық мәселелерге арнау қажет болар еді. Бірақ, тіпті бағдарламаны алуға өтініш білдірсеңіз де, білім өндірудегі адалдық пен қатысушылардың эмоциялық, физикалық және интеллектуалдық жай-күйіне жауапты екеніңізді көрсетіп, оқыр- манды сендіруіңіз керек. y Уақыт кестесі (Timeline) . Әдістеріңізді қолдану мерзімдерін көрсетуіңіз керек. Ол көбіне кесте немесе диаграмма түрінде жасалады. Ұсынысыңызды қараған ко- митет жоспарыңыздың шындыққа сай келуін тексереді, оның мерзімге сәйкес болуын қадағалайды. y Бюджет/Қаржыландыру . Шығын туралы және оны кім төлейтіні жайлы толық есеп. Этикалық рұқсат алғанда және студенттердің ғылыми зерттеуіне ұсыныс бергенде шығын есебін талап етпеуі мүмкін. Ал грант ұсынысын әзірлеп жатса- ңыз, зерттеуіңізді қаржыландырушы мекеме, ең алдымен, бюджетті сұрайды. 109 Зерттеу ұсынысын әзірлеу Расымен де, реалист болу керек, шығынды бақылаудан шығарып алу оп-оңай. Жалақы, бағдарламалық жасақтама, жабдықтар, іссапар, жазбалар, әкімшілік қолдау т.б. қабаттасып кетеді, жобаның ортасына келгенде қаржы тапшылығы қолды байлайды. Тапсырыс берілген жоба бойынша тендерге қатыссаңыз, қар- жыландырушы мекеменің бюджетін шамалап болса да білген абзал. Сонда өз әдісіңізді әзірлеп, бәсекеге қабілетті боласыз. y Сілтемелер . Бұл екі нәрсеге қатысты болуы мүмкін. Біріншісі, кез келген ака- демиялық/кәсіби еңбектегі сияқты, дереккөзге сілтеме жасауыңыз керек. Оны да ескермей, ұмытып кететіндер бар. Екіншісі, кейбір комитеттер жұмысыңыз туралы ақпарат беретін 10 немесе 15 шақты сілтеменің тізімін алғысы келеді. Бұл ақпараттар сіздің біліміңізді бағалауға мүмкіндік береді, комиссия мүшелері зерттеуіңіздің бағыты жайлы нақты түсінік қалыптастырады. жүктеу/скачать 7,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|