Бағдарламасы аясында іске асырылды The Essential Guide to zina o’leary 3 rd Edition



Pdf көрінісі
бет312/503
Дата01.04.2022
өлшемі7,43 Mb.
#137498
түріБағдарламасы
1   ...   308   309   310   311   312   313   314   315   ...   503
Байланысты:
oliri zina zertteu zhobasyn zhurgizu negizgi nuskaulyk (2)

БАҚЫЛАУ ӘДІСІ
АШЫҚ
ЖАБЫҚ
ҚАТЫСПАУ
ҚАТЫСУ
ҚАТЫСПАУ
ҚАТЫСУ
Бақыланушы 
зерттеушінің жіті
бақылауында екенін 
біледі. Мысалы, 
бақылаушы 
бөлменің бір 
бұрышында 
отырады. Бақылау-
шы барлық нәрсені 
жазып отырады, 
бақылау көбінесе 
құрылымдалған 
болады.
Бақыланушы 
зерттеушінің бақылап 
отырғанын әрі оның 
қатыса алатынын 
біледі. Мысалы, 
қызметкерлердің 
қарым-қатынасын 
бақылайтын кезекші 
медбике немесе 
аудиторияның 
мінез-құлқын 
бақылаушы және 
соған қатысушы 
студент. Бақылау 
құрылымдалған не 
құрылымдалмаған 
болуы мүмкін.
Бақыланушы 
бақылаушыны, оның 
ниетін білмейді.
Бақылаушы мен 
бақыланушы 
арасындағы 
қарым-қатынас 
жоққа тән. Оған
интернеттегі чат 
диалогын, жол 
қиылысындағы жаяу 
жүргіншілерді 
бақылау жатады. 
Бақылау құрылым-
далған не 
құрылымдалмаған 
болуы мүмкін.
Зерттеуші жағдай, 
контекст немесе топ 
туралы нақты түсінік 
алу үшін тасадан 
бақылау жасайды. 
Этикалық мақұлдау 
алу қиын, бірақ
мұндай зерттеулер 
жасырын, маргинал 
немесе заңсыз топтар 
мен әрекеттерді, 
мәселен, культтер, 
бұзақылар, жезөк-
шелер және т.б. 
түсінуге ықпал етті. 
Әдетте құрылымдал-
маған бақылау 
жүргізіледі.
12.1-сызба.
Бақылаудың негізгі төрт түрі


313
БАСТАПҚЫ ДЕРЕК: сауалнама, сұхбат және бақылау
Әрине, парадокс мынада: зерттеп жүрген дүниеге қаншалық терең үңілсе-
ңіз, жинаи�тын деректеріңіз соншалықты көп және мәнді бола түседі. Бірақ бұл 
зерттеуді барынша күрделі процеске аи�налдыруы мүмкін. Бастысы, осындаи� 
мәселелерді ои�ластыру, мұқият жоспарлау және икемділік қабілетіңіз оянады.
12.12-қосымшада зерттеушілердің әсері мен позицияларын рефлексивті 
түрде ескерместен, бақылау жүргізген кезде кездесетін қиындықтар туралы 
мысал келтірдік.
Бақылау процесі
Күн саи�ын кездеи�соқ бақылау жасап жүрсек те, әлеуметтік ғылым әдісі ре-
тінде бақылау – жоспарды талап етеді. Барлық мәселелер мен кездеи�соқ бо-
луы мүмкін жаи�ттарды жоспарлап, іс-әрекеттің барлық аспектісін қадағалап, 
бақылауды таспаға жазып, процеске шолу жасап, қажет болса өзгеріс енгізіп, 
Біз бақылайтын 
әлем
Сезім 
мүшелерімізбен 
қабылдау
Ой елегінен 
өткізу
Ресми 
бақылау
12.2-сызба.
Бақылауды сүзгіден өткізу
Олар алыс аймақтан келе ме?
Тимотидің оқиғасы
Антропология сабағында көрген деректі фильм әлі есімде. Онда зерттеушілер 
Оңтүстік Американың бір жерінде кішігірім қауымға бақылау жүргізгенін сипаттай-
ды. Ғалымдар «жергілікті гуру» деп ат қойған егде әйелдің «жексенбілік жоралғысын» 
камераға түсіреді. Бұл шараға алғаш қатысқан зерттеушілер әлгі әйелді көру үшін 
адамдардың алыстан жиналатынын айтты. Фильмді көріп отырып, ойланып қалдым: 
«Тоқта, бұл адамдар камерасы, жарығы мен дыбыс күшейткіш микрофоны бар ақнә-
сілді адамдарды көру үшін келген болса ше?». Камераны, үлкен микрофонды ұстауға 
тырысып, күліп жатқан екі балаға қарай бұрылған кезде күдігім тіпті күшейе түсті. 
Зерттеушілер бақылау жасап жүрген нысанына ықпалы туралы ешқашан айтқан жоқ 
және олар бақылаған нысанының бәрін жергілікті контекспен байланыстырды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   308   309   310   311   312   313   314   315   ...   503




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет