ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМК құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18-35.1. 8
/01-2013
|
ПОӘК
Мұғалімдерге арналған пәннің бағдарламасы
«Жасерекшелік физиологиясы және мектеп гигенасы»
|
№ 1 басылым
_______.2013 ж.
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Жасерекшелік физиологиясы және мектеп гигенасы
«5В010900, 5В011100, 5В011000» - «Математика, математика және математиканы оқыту әдістемесі, информатика, физика» мамандықтары үшін
МҰҒАЛІМДЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
1.ӘЗЕРЛЕГЕН
Құрастырушы__________«____»_____ 20___ж,. б.ғ.к. Калиева С.К. Биология кафедрасы.
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Биология кафедрасында отырысында
«____»___________ 20___ж. №____хаттама
Кафедра менгерушісі_______Калиева С.К.
2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында
«____»___________ 20___ж. №____ хаттама
Төрайымы____________ Абдишева З.В.
3. БЕКІТІЛДІ
Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған
«____»___________ 20___ж. №____ хаттама
ОӘК төрайымы____________ Искакова Г.К.
4.БІРІНШІ РЕТ КІРГІЗЕЛГЕН
МАЗМҰНЫ:
Қолдану саласы
Нормативті сілтемелер
Жалпы ережелер
Пән мазмұны, пәннің модульдік бөлінуі
СӨЖ тақырыптары мен мазмұны
Пәнді оқу бойынша әдістемелік ұсыныстар
Оқу – әдістемелік әдебиеттер тізімінің қамту кестесі
Әдебиет және қорлар
1.ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
«Жасерекшелік физиологиясы және мектеп гигенасы» пәнінің оқу-әдістемелік кешені «5В011700, 5В011900, 5В012100, 5В020500 - «Қазақ тілі және әдебиеті, Шет тілі: екі шет тілі, Қазақ тілінде оқытпайтын мектептерде қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығының студенттеріне арналған. ПОӘК студенттерді курс мазмұнымен, өзектілігімен, қажеттілігімен, саясатымен және студенттің оқу үдерісінде қандай дағдылар мен іскерлікті үйренетінімен таныстырады.
2. НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР
Осы «Жасерекшелік физиологиясы және мектеп гигенасы» пәнінің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК) берілген пән бойынша ұйымдастыру ретін анықтайды және келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес әзірленген:
- ҚР «Мемлекеттік жалпы міндетті жоғары білім беру стандарты»
23 тамыз 2012 ж. № 1080 қаулысымен іске қосылған және бекітілген;
«5В011300» – «Биология» мамандығының Типтік оқу жоспары,
___2013 ж. № ___ бұйрығымен іске қосылған және бекітілген;
- СТУ 042-СГУ-5-2012 «Пәндердің оқу- әдістемелік кешенін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2012 «Пәндердің оқу- әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
Жасерекшелік физиологиясы организм функцияларының қалыптасуы мен даму заңдылықтарын зерттейтін. Ол жалпы гигиена, педагогика және психология пәндерімен тығыз байланысты. Мектеп гигиенасы балалар мен жасөспірімдердің организмінің функционалдық мүмкіндіктерін жетілдіруге, үйлесімді дамуына, денсаулық сақтау, нығайтуға бағытталған гигиеналық нормативтер мен талаптарды жасау мақсатында бала организмінің сыртқы ортамен өзара әсерін оқытатын ғылым.
3.2 Пәннің оқыту мақсаты: Мектеп гигиенасы балалар мен жасөспірімдердің организмінің функционалдық мүмкіндіктерін жетілдіруге, үйлесімді дамуына, денсаулық сақтау, нығайтуға бағытталған гигиеналық нормативтер мен талаптарды жасау мақсатында бала организмінің сыртқы ортамен өзара әсерін оқытатын ғылым.
3.3 Пәнді оқытудың басты міндеттері:
- Жасерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасы болашақ өсіп келе жатқан оқушылардың денсаулығын сақтау және нығайту, олардың оқу және дене процесстерін жақсарту. Студенттерге қоршаған ортаның абиотикалық және биотикалық факторлар әсері туралы ғылыми деректер негізінде жағдай мен өз денсаулығының қиындығын бағалауға мүмкіндік беру. Курста балалар мен жасөспірімдердің организміндегі тіршілік әрекеттерінің сандық және сапалық белгілері қарастырылады. Бұл пәннің негізгі міндеті өсіп отыратын организмнің тіршілік әрекетері процестерінің қалыпты өтуін қамтамасыз ететін жағдайлар мен ауруларды болдырмауға бағытталған гигиеналық шараларды алдын ала жасау. Сонымен қатар зиянды әсер ететін факторларды жою немесе әлсірету және еңбек, оқу, өмір жағдайларын жақсарту, денсаулықты нығайту жөнінде ұсыныстар қарастырылады.
Жасерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасы курсының міндеттеріне студенттерді болашақ мұғалімдер мен тәрбиешілерді дамып келе жатқан организмнің жасқа байланысты ерекшеліктері туралы мәліметермен қаруландыру. Ал бұл оқушылардың денсаулығын сақтау және нығайтудың, олардың түрлі оқу мен еңбек әрекеті кезінде жұмысқа қабілеттілігінің жоғары болуына негіз болып табылады
3.4 Оқып-білудің нәтижелелері:
Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
«Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасы» пәні және мазмұнын, балалар мен жасөспірімдердің өсу мен дамуының жалпы заңдылықтарын білу;
Нерв жүйесінің физиологиясын, жоғары нерв әрекеті, олардың жас ерекшелігін білу;
Анализаторлардың физиологиясы мен гигиенасы және жас ерекшелігін білу;
Ішкі секрециялық бездер, жыныстық жетілу және олардың гигиенасын, оқушылардың медициналық-гигиеналық және жыныс тәрбиесін білу;
Тірек-қимыл жүйесі, оның жас ерекшелігі, балалардың аяқ киіміне және жеке басына қойылатын гигиеналық талаптармен танысу;
Ас қорыту жүйесі, зат пен энергия алмасуы, олардың жас ерекшелігі, тамақтану гигиенасын білу;
Қанның жас ерекшелігі мен физиологиясымен танысу;
Тыныс алу мүшелері мен олардың жас ерекшелігін, бөлме ауасына қойылатын талаптарды білу;
Зәр шығару мүшелері мен олардың жас ерекшелігін, терінің құрылысы мен қызметін және гигиенасын білу;
Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау, күшейту және жаттықтыруымен танысу.
3.5 Курстың пререквизиттері:
Оқылатын пәнді игеру үшін студент эмбриология, генетика, цитология, гистология, анатомия, биохимия, жеке даму биологиясы, педагогика, психология негіздерімен таныс болуы шарт. Организмнің тіршілік әрекетін, жеке клеткалар, мүшелер, мүшелер жүйесі қызметінің ерекшелігін, биологиялық маңызын анықтау, организмнің сыртқы ортамен қарым-қатынасындағы заңдылықтарды ашу секілді ұғымдарын жақсы білуі керек.
3.6 Курстың постреквизиттері:
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасы курсын оқу барысында студенттің медицинадан алған барлық білімдері бекиді және алған білімдерін медицинаның, биологияның қай саласында болсын қолдана алады.
3.7Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
1 кесте
Курс
|
Семестр
|
Кредит
|
Дәріс
|
Зертханалық жұмыс
|
СӨЖ
|
СОӨЖ
|
Барлығы
|
Бақылау түрі
|
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасы
|
1
|
2
|
2
|
15
|
15
|
22,5
|
7,5
|
39,5
|
Емтихан
|
4. ПӘН МАЗМҰНЫ, ПӘННІҢ МОДУЛЬДІК БӨЛІНУІ
Модульдің атауы және шифрі
|
Дәріс
|
Оқып үйренетін сұрақтар атауы
|
Сағат саны
|
Апталық жүктеме
|
әдебиет
|
ескерту
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
Модуль 1. Балалар мен жасөспірімдердің өсу мен дамуы
|
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасының пәні және мазмұны
|
1
|
Жас ерекшелік физиологиясының пәні. Мектеп гигиенасының пәні. Педагогика, психология ғылымдар саласымен байланысы, оқу-тәрбие жұмысы кезіндегі маңызы. Организм және орта. Өсу мен дамудың заңдылығы. Дене пропорциясы.Организмнің даму этаптары. Дамудың гетерохрондылығы. Гомеостаз.Антропометрлік зерттеу.
|
1
|
1
|
1,2,4,5,6,7 (негізгі)
1,3 (қосымша)
|
ТСО,
ЭО
|
Нерв жүйесінің физиологиясы. Жоғары нерв әрекеті, олардың жас ерекшелігі.
|
2
|
Нерв жүйесінің құрылысы. Нейронның құрылысы, қасиеттері. Тітіркену, тітіркендіргіш, қозу, тежелу ұғымдары. Нерв талшығының жас ерекшелігі, қасиеті. Синапс. Иррадиация, индукция, доминанта. Рефлекс. Оның жас ерекшелігі. шартты, щартсыз тежелу және балалардағы ерекшелігі. Ухтомскийдің доминанта туралы ілімі және оның оқушылардағы танымдық әрекетін басқарудағы маңызы. Динамикалық стереотип. 1-ші және 2-ші сигналдар системасыәрекетінің жас ерекшелігі.
|
2
|
2,3
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-3 (қосымша)
|
ТСО,
ЭО
|
Анализатордың физиологиясы және гигиенасы, жас ерекшелігі.
|
3
|
Организмнің сенсорлық жүйесі. Көз құрылысы, физиологиясы. Аккомодация, жасқа сай өзгерісі. Көру өткірлігі. Алыстан және жақыннан көргіштік. Көру анализаторының гигиенасы. Құлақтың құрылысы мен физиологиясы, жас ерекшелігі, акустикалық қасиеті. Есту анализаторының аурулары, оның гигиенасы.
|
1
|
4
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-8(қос )
|
ТСО,
ЭО
|
Тірек-қимыл жүйесі, жас ерекшелігі. баланың аяқ-киіміне, жеке басына қойылатын гиги еналық талаптар.
|
5
|
Адам қаңқасы. Буынның құрылысы, физиологиясы. Омыртқа иірімі, физиологиясы. Тұлға және аяқ. Ми қорабы, бет сүйектерінің дамуы, физиологимясы.ет жүйесі. Еттің құрылысы, физиологиясы. әр жас кезеңіндегі ет массасы, ет күші.Оқушының қозғалыс режимі. Гиподинамия заңдылығы. Көкірек клеткасының бұзылуы/деформация/. Жалпақтабандылық, онымен күресу.жолдары. тұру, отыру, жүру кезінде денені қалыпты ұстау.
|
2
|
7
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
бейнедәріс
ЭОҚ
|
Модуль 2. Оқу-тәрбие жұмысына қойылатын гигиеналық талаптар.
|
Ас қорыту жүйесі. Зат пен энергия алмасуы, жас ерекшелігі. тамақтану гигиенасы
|
6
|
Ас қорыту мүшелерінің құрылысы, физиологиясы. Ауыз қуысындағы астың қорытылуы.сілекей бездері. Ферменттің ролі. Тіс, тіс формуласы,тістің алмасуы және туындайтын аурулары, оның профилактикасы.қарындағы астың қорытылуы. Қорғаныштық ас қорыту рефлексі. Ішек-қарын аурулары, оны болдырмау шарасы. Зат пен энергия алмасуы, жас ерекшелігі. Анаболизм мен метаболизм Май, белок, көмірсудың мектеп оқушыларындағы тәуліктік мөлшері. Баланың өсу мен дамуына судың, микроэлементтің, витаминнің маңызы, тәуліктік мөлшері. Гипо, гиперфитаминоз. Үйлесімді тамақтану.
|
2
|
8,9
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ТСО,
ЭО
|
Қанның физиологиясы менжас ерекшелігі. қан айналу жүйесі.
|
7
|
Организмнің ішкі ортасы: қан, ұлпа сұйықтығы., лимфа. Қанның тасымалдау, қорғаныстық қызметі. Қан ұюы, қан топтары, қан құю, қан аздық оның профилактикасы. Жүректің құрылысы, физиологиясы. Жүрек циклі. Қан айналу схемасы.Жүректің минуттық және систолалық көлемінің жас қа сай өзгерісі. Гипотония, гипертония. Жүрек-тамыр жүйесінің қара күшке реакциясының жас ерекшелігі. жүрек-тамыр ауруының профилактикасы. Жүрек тамыр жүйесін жаттықтыру.
|
1
|
10
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
бейнедәріс
ЭОҚ
|
Тыныс алу мүшесі оның жас ерекшелігі.
|
8
|
Баланың тыныс алу мүшесінің құрылысы, физиологиясы. Тыныс алу жиілігі, тереңдігіні,минуттық көлемінің, газ алмасудың жас ерекшелігі. тыныс алудың өздігіннен реттелудің жас ерекшелігі. оқу бөлмесіндегі ауаның физико-химиялық қасиетінің өзгерісі. Оқу бөлмесіндегі, шеберханадағы газ алмасуға қойылаитын гигиеналық талаптарды физиологиялық негіздеу. Мектепті жылыту мен жылыту приборларына қойылатын гигиеналық талаптар. Баладағы тыныс алу мүшесінің аурулары, профилактикасы.
|
2
|
11,12
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
бейнедәріс
ЭОҚ
|
Зәр шығару мүшесі мен оның жас ерекшелігі. терінің құрылысы, физиологиясы, гигиенасы.
|
9
|
Зәр шығару мүшелерінің құрылысы, физиологиясы. Зәр шығару жүйесін аурудан сақтандырудағы жеке бастың гигиенасының ролі.терінің құрылысы, физиологиясы. Және жас ерекшелігі. терінің қорғаныш қызметі. Дене температурасын тұрақты ұстаудағы терінің ролі. Терінің тер бөлу мен тыныстық қызметі. Теріге күтім жасау ережесі. Шаш пен тырнақ гигиенасы. Киім мен аяқ киімге қойылатын гигиеналық талаптар. Тері аурулары.
|
1
|
13,14
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ТСО,
ЭО
|
Ішкі секрециялық бездер. Жыныстық жетілу . Оқушыны медициналық-гигиеналық және жыныстық тәрбиелеу.
|
4
|
Ішкі секрециялық бездердің физиологиясы. Гормондар. Гипоталамус-гипофизарлық жүйе. Эпифиз безі, қалқанша, қалқанша маңы безі, айырша безі, қарын асты безі, бүйрек үсті безі, жыныс бездерінің құрылысы мен қызметі. Жыныстық жетілу стадиясы, жыныстық белгінің дамуы. Физиологиялық және әлеуметтік жыныстық жетілу. Медициналық, гигиеналық тәрбие беру міндеттері, принциптері, формасы мен әдістері. Жанұяның ар-ожданы және гигиеналық негізі. әйел организмінің анатомо-физиологиялық ерекшелігі. ұрықтың іште дамуы, жүктілік. Жүкті әйелдер гигиенасы, түсіктің зияндылығы. Тұқым қуалайтын аурулар. Туа пайда болған аурулар. Мерез аурулары. әйелдің жеке басының гигиенасы.
|
2
|
5,6
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-8(қос
|
ТСО,
ЭО
|
Оқу-тәрбие жұмысына қойылатын гигиеналық талаптар.
|
10
|
Шаршау және қажу. Жұмыс қабілетінің өзгеруі.сабақ кестесі, күн режимінің физиологиялық негізі. Мектеп режимі. Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау, салауатты өмір салтын қалыптастыра білу.
|
1
|
15
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қосымша
|
ТСО,
ЭО
|
|
|
Барлығы:
|
15
|
|
|
|
Практикалық (семинар) сабақтар
Зертханалық жұмыс/апта №
|
Тақырып
|
Сағат саны
|
әдебиет
|
Бақылау түрі
|
ескерту
|
№ 1
1- апта
|
Баланың жас ерекшелік физиологиясын зерттеу әдістемесі
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
ЭОҚ
|
№ 2
2-3 апта
|
2. Жүйке жүйесінің құрылысы, қызметі және дамуы. Жоғарғы жүйке әрекеті
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
бейнедәріс
ЭОҚ
|
№ 3
4-5 апта
|
Жоғарғы дәрежелі жүйке жүйесі.
|
2
|
|
|
|
№ 3
6-7-8 апта
|
Анализаторлар, олардың жасқа байланысты ерекшеліктері.
|
3
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
бейнедәріс
ЭОҚ
|
№ 4
9 апта
|
Тірек-қимыл аппараты, оның жасқа байланысты ерекшеліктері.
|
1
|
|
|
|
№ 5
10-11 апта
|
Қан және қан айналу жүйесінің физиологиясы, оның жасқа байланысты ерекшеліктері.
|
2
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
бейнедәріс
ЭОҚ
|
№ 6
12 апта
|
Тыныс алу жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
|
№ 7
13 апта
|
Асқорыту жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
|
№ 8
14 апта
|
Зәр шығару жүйесі, оның жасқа байланысты ерекшеліктері.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
|
№ 9
15 апта
|
Ішкі секреция бездерінің физиологиясы.
|
1
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
ауызша, жазбаша зерттеу жұмысын тексеру
|
|
|
Барлығы:
|
15
|
|
|
|
Студенттердің өз бетімен жұмыс кестесі
№
|
Сабақ тақырыптары
|
СӨЖ тапсырмасы
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиетте
|
Бақылау түрі
|
өткізу мерзімі
|
Жоғ балл
|
|
Модуль 1. Балалар мен жасөспірімдердің өсу мен дамуындағы жүйке жүйесінің, анализатор, бездердің және тірек-қимыл жүйесінің физиологиялық ерекшелігі
|
1
|
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасының пәні және мазмұны. Балалар мен жасөспірімдердің өсу мен дамуының заңдылығы.
|
Лабораториялық жұмысқа қойылатын талаптармен танысу
Балалардың жас ерекшелік физиологиясының әдістемелерімен танысу.
Есептеулер жасау.
Алынған мәліметтер бойынша физикалық дамуды бағалау.
|
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасын оқыту арқылы ағзаның өсуі мен дамуы жайында мағлұмат беру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
3
|
20
|
2
|
Ішкі секрециялық бездер. Жыныстық жетілу . Оқушыны медициналық-гигиеналық және жыныстық тәрбиелеу.
|
1.Ағзадағы гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті бездерінің бірлестігін кесте түрінде жазу. 2.Қалқанша безінің балада кездесетін ауруларына /микседема, кретинизм, эндемиялық зоб/ анықтама беру. 3.«Қазақ халқында тарихи қалыптасқан жыныстық тәрбие ерекшеліктері мен дәстүрінің физиологиялық негізі» тақырыбында реферат жазу.
|
Студенттерді ішкі секрециялық бездер жүйесімен, гигиенасымен, жыныстық тәрбиелеумен таныстыру
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
5
|
20
|
5
|
Тірек-қимыл жүйесі, жас ерекшелігі. баланың аяқ-киіміне, жеке басына қойылатын гиги еналық талаптар.
|
1.Саусақтардың бұлшық етінің күшін анықтау.
2.Балалардың дене тәрбиесін йымдастырудың күнтізбелікжоспарын жасау. 3.Баланың дұрыс тыныс алуының қалыптасуына дене еңбегі мен жаттығуға күнтізбелік жоспар жасау. 4.Әртүрлі жағдайлардағы жүрек соғысын анықтаңыз: тұру және отыру кезінде; 10 рет отырып тұрған соң. Нәтижесінорташа статистикалық көрсеткіш бойынша анықтау.
|
Оқушының қозғалысының жасына лайық қалыптасуы, дене тәрбиесі мен бала еңбегін ұйымдастру гигиенасы және тыныс алудың реттелуі, оның жас ерекшелігі , гигиенасымен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
7
|
20
|
|
Модуль 2. Ас қорыту, қан айналу, тыныс алу және зәр шығару мүшелерінің физиологиясы
|
6
|
Ас қорыту жүйесі. Зат пен энергия алмасуы, жас ерекшелігі. тамақтану гигиенасы
|
1.Алты топқа тамақ рационын құрастырыңыз:
0 -1 жас аралығындағы балаларға
1-4жас аралығындағы балаларға және 4-6, 6-10, 10-14, 14-17 жас аралығындағы балаларға./нәтижесін кестеге толтыру/
2. Қазақ халқының тамақты қабылдау тәртібінің ерекшелігін жазу.
3. 6-17 жас аралығындағы мектеп оқушыларыментамақтану бөлменің, киімнің гигиеналық талаптары жайында әңгімелесу.
|
Студентьтерді ас қорыту, зат алмасу және тиімді тамақтану гигиенасымен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
10
|
20
|
8
|
Тыныс алу мүшесі оның жас ерекшелігі.
|
1. Өкпенің тіршілік сыйымдылығының көлемін анықтау тәсілін меңгеру.
2.Баланың дұрыс тыныс алуының қалыптасуына дене еңбегі мен жаттығуға күнтізбелік жоспар жасау.
|
Студенттерді тыныс алу мүшесінің физиологиясымен, жас ерекшелігімен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
12
|
20
|
9
|
Зәр шығару мүшесі мен оның жас ерекшелігі. терінің құрылысы, физиологиясы, гигиенасы.
|
1. Терінің, бала киімінің гигиенасы мен бала ағзасын шынықтыру түрлерін ата.
2.Бүйрек қызметінің жасқа байланысты ерекшеліктері. Энурез байқалатын баламен тәрбие жұмысын жасау.
|
Студенттерді зәр шығару мүшесімен, физиологиясымен, гигиенасымен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
14
|
10
|
10
|
Оқу-тәрбие жұмысына қойылатын гигиеналық талаптар.
|
«Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау, салауатты өмір салтын қалыптастыру» тақырыбында реферат жазу
|
Студенттерді мектеп оқушыларының оқу-тәрбие жұмысының талаптарымен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
14
|
10
|
|
|
Барлығы:
|
22,5 сағат
|
|
|
|
120 балл
|
Студенттердің оқытушымен өзіндік жұмыс кестесі
№
|
Сабақ тақырыбы
|
СОӨЖ тапсырмасы
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Бақылау түрі
|
өткізу мерзімі
|
жоғ. балл
|
1
|
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасының пәні және мазмұны. Балалар мен жасөспірімдердің өсу мен дамуының заңдылығы
|
1 Лабораториялық жұмысқа қойылатын талаптармен танысу
2Балалардың жас ерекшелік физиологиясының әдістемелерімен танысу. 3Есептеулер жасау.
4Алынған мәліметтер бойынша физикалық дамуды бағалау.
5.Тәжірибе тапсыру.
|
Жас ерекшелік физиологиясы және мектеп гигиенасын оқыту арқылы ағзаның өсуі мен дамуы жайында мағлұмат беру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша сұрау
|
1
|
15
|
2
|
Нерв жүйесінің физиологиясы. Жоғары нерв әрекеті, олардың жас ерекшелігі.
|
1.Жоғары жүйке әрекетін зерттеу әдісін жазу.
2..нейрондардың бір-бірімен байланысын салу. Рефлекторлық доғаның схемасын сызыңыз.
3. Орталық тежелудің мүше қызметін координациялауға қатысуы қалай өтеді /жазу/.
4. Баланың жасына лайық ой еңбегінің кестесін, ұйқы гигиенасын, күн кестесі мен жұмыс кестесін жасау. 5.Спорттың жүйке қызметіне маңызы мен гигиенасын анықтау. 6. тажірибені тапсыру
|
Студенттерді нерв жүйесінің физиологиясымен таныстыру
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
3
|
15
|
3
|
Анализатордың физиологиясы және гигиенасы, жас ерекшелігі.
|
«Организмнің сенсорлық жүйесі, гигиенасы, жас ерекшелігі» тақырыбын тапсыру
|
Студенттерді анализатордың физиологиясы және гигиенасымен таныстыру
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша,
|
5
|
15
|
Аралық бақылау
|
дайындық
|
Коллоквиум, тест
|
|
Ауызша сұрау, жазбаша
|
7 апта
|
45
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
Ішкі секрециялық бездер. Жыныстық жетілу . Оқушыны медициналық-гигиеналық және жыныстық тәрбиелеу.
|
1.Ағзадағы гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті бездерінің бірлестігін кесте түрінде жазу. 2.Қалқанша безінің балада кездесетін ауруларына /микседема, кретинизм, эндемиялық зоб/ анықтама беру. 3.«Қазақ халқында тарихи қалыптасқан жыныстық тәрбие ерекшеліктері мен дәстүрінің физиологиялық негізі» тақырыбында реферат тапсыру 4.Тәжірибе ні тапсыру.
|
Студенттерді ішкі секрециялық бездер жүйесімен, гигиенасымен, жыныстық тәрбиелеумен таныстыру
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
9
|
15
|
5
|
Тірек-қимыл жүйесі, жас ерекшелігі. баланың аяқ-киіміне, жеке басына қойылатын гиги еналық талаптар.
|
1.Саусақтардың бұлшық етінің күшін анықтау.
2.Балалардың дене тәрбиесін йымдастырудың күнтізбелікжоспарын жасау. 3.Баланың дұрыс тыныс алуының қалыптасуына дене еңбегі мен жаттығуға күнтізбелік жоспар жасау. 4.Әртүрлі жағдайлардағы жүрек соғысын анықтаңыз: тұру және отыру кезінде; 10 рет отырып тұрған соң. Нәтижесінорташа статистикалық көрсеткіш бойынша анықтау. 5.Тәжірибені тапсыру.
|
1.Баланың қозғалысының жасына лайық қалыптасуы, дене тәрбиесі мен бала еңбегін ұйымдастру гигиенасы және тыныс алудың реттелуі, оның жас ерекшелігі , гигиенасымен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
11
|
15
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
Оқу-тәрбие жұмысына қойылатын гигиеналық талаптар.
|
«Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау, салауатты өмір салтын қалыптастыру» тақырыпта реферат
|
Студенттерді мектеп оқушыларының оқу-тәрбие жұмысының гигиеналық талаптарымен таныстыру.
|
1,2,3,4,5,6,7 (негізгі)
1-16(қос
|
Ауызша, жазбаша
|
15
|
15
|
Аралық бақылау
|
дайындалу
|
Коллоквиум, тест тапсыру
|
|
Ауызша сұрау, жазбаша
|
15
апта
|
45
|
барлығы
|
7,5 сағат
|
|
|
|
|
90
|
7. ОҚУ – ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІНІҢ ҚАМТУ КЕСТЕСІ
4 кесте
№
|
Оқулық және оқу-әдістемелік Құралдың атауы
|
Саны
|
Студент саны
|
Қамтылу пайызы,%
|
1
|
1.А.Г.Хрипкова. Возрастная физиология и школьная гигиена. М., 1990.
|
10
|
62
|
75
|
2
|
Матюшонок М.Т. “Физиология и гигиена детей и подростков”, Минск “Высш.шк”,1980г
|
10
|
62
|
75
|
3
|
Сапожникова Р. Г. Гигиена обучения в школе. М., 1974
|
10
|
62
|
75
|
4
|
Куценко Г. И., Жажкова И. А. Основы гигиены. М.,1980.
|
10
|
62
|
75
|
5
|
Габович Р. Д. Гигиена М., 1977.
|
12
|
62
|
75
|
6
|
Антропова М. В. Школьная гигиена. М., 1970.
|
10
|
62
|
75
|
7
|
Антропова М. В. Основы гигиены учащихся.
|
10
|
62
|
75
|
8
|
Антропова М. В. Гигиена детей и подростков. М., 1982
|
10
|
62
|
75
|
6
|
Советов С. Е. Школьная гигиена А., 1988
|
10
|
62
|
75
|
7
|
Белицкая В. И., Громова З. П., Егорова Т. И. Школьная гигиена. М. Медицина, 1983.
|
7
|
62
|
75
|
8
|
Жұмабаев. Жасеркшелік физиологиясы және мектеп гигиенасы. А., 1991.
|
10
|
62
|
75
|
9
|
Н.Н.Леонтева, К.Б.Маринова. Анатомия и физиология детского организма. М.,1986.
|
10
|
62
|
75
|
10
|
Ю.А.Ермолаева. Возрастная физиология. М.,1985.
|
10
|
62
|
75
|
8. ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ҚОРЛАР
Негізгі әдебиеттер
Н.В.Зимкин. Физиология человека.М., 1975
Я.М.Коциский. Физиология человека. М.,1982
Воронин. Физиология высшей нервной деятельности.М.,1979.
Достарыңызбен бөлісу: |