БАҒдарламасы (силлабус) Пән атауы: Кванттық механика Кредиттер саны: 2



Дата27.03.2018
өлшемі191,78 Kb.
#39618
ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(СИЛЛАБУС)

Пән атауы: Кванттық механика

Кредиттер саны: 2

Шифр- мамандық атауы: 5В072300 – «Техникалық физика»

Факультет, кафедра: жаратылыстану-математика, физика



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ қаласыныңШӘКӘРІМатындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ



3 деңгейлі СМЖ құжаты

Силлабус

Силлабус

042.17-5-2.18-33.16 /02 -2016



ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(СИЛЛАБУС)




Редакция № 1

от 09 июня 2016г.




Семей 2016


Алғысөз
1 КЕЛІСІЛДІ
Құрастырушы

Оқытушы

Джелилова Ф.С. _____________ « 02.09.» 2016 г.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ


2.1 Кафедра отырысында

Хаттама « 09» 06. 2016 жыл, № 11.


Кафедра меңгерушісі: Маусымбаев С.С.______________
2.2 Факультеттің оқу-әдістемелік бюросының отырысында _____________

Хаттама «08.» 06. 2016 жыл, №5.


Төраға: Абдишева З.В ______________
3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды және баспаға ұсынылды

Хаттама «09» 06. 2016 жыл, №6.
ОӘК төрағасы, оқу-әдістемелік істері жөніндегі проректор:
Искакова Г.К. ______________
АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ

Мазмұны

        1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 4


  1. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ

БӨЛУ 6

  1. КУРС САЯСАТЫ 9

  2. БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ 10

  3. ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ- РЕСУРСТАР 11


1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1. Оқытушы және пән туралы мәліметтер

Оқытушының аты – жөні, тегі: Джелилова Фатима Сонуровна

Лауазымы: оқытушы
Факультет, кафедра: жаратылыстану-математика факультеті, "физика" кафедрасы
Байланыс ақпараты - тел. 773358, e-mail: fati_402a@,mail.ru
№1 оқу ғимараты, 1110 кабинет.
1.2. Пәннің қысқаша мазмұны:

Микрообъект қозғалысының ерекшеліктері. Кванттық механикадағы күйлер мен бақылаулар. Шредингер теңдеулері және сақталу заңдары. Бір өлшемді қозғалыс. Центрге симметриялы өрістегі қозғалыс. Көрнекілеу теориясының элементтері. Кванттық механикадағы жуықтау әдістері. Электрон спині. Теңбе-тең бөлшектер жүйелері. Атомдар мен молекулалар. Сәулелену теориясының элементтері.


«Кванттық механика» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы (силлабус) білім беру саласындағы уәкілетті органмен бекітілген құжаттардың негізінде әзірленді:

  • 5В072300 - «Техникалық физика» МЖБС Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамызындағы № 1080 қаулысы (Стандарт жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 13.05.2016, № 292)

2. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеттің оқу әдістемелік кеңесі отырысының 2016 жылғы 8 қыркүйегіндегі № 1 шешімімен бекітілген 5В072300 - «Техникалық физика» мамандығына арналған «Кванттық механика» пәнінің таңдаулы компененті бойынша оқу бағдарламасы.



1.3. Пәнді оқып-білудің мақсаты:

- әртүрлі ғылыми бағытта пайда болатын теориялық және көпқырлы практикалық маңызды есептерді шеше алатын мамандарды дайындау;

- релятивистік емес кванттық механиканың сыртқы өрістердегі жарық жылдамдығынан алшақ жылдамдықпен қозғалатын микро бөлшектерді қарастыратын фундаментальді физикалық теорияның негізгі түсініктемелері мен көзқарастарын қалыптастыру;

- студенттерге микродүниенің заңдылықтарын терең түсіндіру. Студент кванттық заңдарға бағынатын құбылыстардың физикалық табиғаты жөніндегі айқын түсінік алуы тиіс;

- пәннің материалын меңгеру кезінде теориялық қағидаларға толық сәйкес келетін және толығырақ түсіндіріп беретін физикалық мысалдарды қолдану.

1.4. Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
релятивтік емес кванттық механиканың математикалық аппаратын және жуықтау әдістерін қолдануды үйрету;

- потенциалдық өрістердегі бөлшектер қозғалысының кванттық қарастыруының ерекшеліктерін көрсету;

- атомның, бөлшектердің шашырауының және күйлер арасындағы ауысулардың кванттық қарастыруларын көрсету.
1.5. Оқып-білудің нәтижелері:

Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент білу керек:

- кванттық теорияның негізгі ұғымдарын және іргелі заңдарын;
Білу:


  • микроәлемді талдауда кванттық ұғымдарды қолдануға жарайтын білімді;


Біліктілігі:

  • микроәлемді қарастырғанда керекті кванттық ұғымдарды;

  • кванттық механиканың негізгі іргелі ұғымдарын, физикалық процестерді түсіндіре білуді;


Дағдысы:

  • ғылыми, оқу-әдістемелік және анықтамалық әдебиеттермен жұмыс дағдыларын;

  • негізгі практикалық есептерді шешу дағдыларын.



1.6. Курстың пререквизиттері:

1.6.1 механика

1.6.2 молекулалық физика

1.6.3 электр және магнетизм

1.6.4 оптика

1.6.5 атом және атом ядросы физикасы

1.6.6 классикалық механика

1.6.7 электродинамика және АСТ

1.6.8 математикалық анализ

1.6.9 математикалық физика әдістері

1.6.10 аналитикалық геометрия және сызықтық алгебра

1.6.11 ықтималдықтар теориясы және математикалық статистика


1.7. Курстың постреквизиттері:

1.7.1 статистикалық физика

1.7.2 атом ядросы мен элементар бөлшектре теориясы

1.7.3 заттың электрондық теориясы



1.8. Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:

1 Кесте


Курс

Семестр

Кредиттер

Дәріс,

сағ.


СПС,

сағ.


ЗЖ,

сағ.


БӨЖ,

сағ.


Бар-лығы

сағ.


Қорытынды бақылау түрі

3

6

2

15

15

-

60

90

емтихан



2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ




Тақырыптардың атауы және олардың мазмұны

Сағат саны

Әдебиеттер

дәріс


машықтану


зертханалық

БӨЖ


1

2

3

4

5

6

7

МОДУЛЬ I . Кванттық теорияның негізгі қағидалары

1


Дәріс№1. Кванттық ұғымдарға ауысудың қажеттілігі. Кванттық бөлшектің қозғалысын ықтималдық мағыналаудың қажеттілігі. Толқындық функция. Суперпозиция принципі.

-Микрообъектілер әрекеттерінің ерекшеліктері. Де Бройл гипотезасы. Ықтималдықтар теориясының элементтері. Гейзенбергтің анықталмағандық принципі. Кванттық механикадағы бөлшек күйін сипаттау. Толқындық функция.




1

1

-

4

нә.1,2,3,5

қә. 1,2,6,9 б.7-22



22 2

Дәріс № 2. Физикалық шамалардың операторлары. Операторлардың сызықтылығы және эрмиттілігі.

-Операторлар және олардың қасиеттері. Операторлардың сызықтылығы және эрмиттілігі. Операторлардың өзіне түйіндестігі.


1

1

-

4

нә.1,2,3,5

қә. 2,3,5,9 б.30-59


3


Дәріс № 3. Операторлардың өздік функцияларының қасиеттері. Физикалық шамалардың орташа мәндері. Бақыланатын шамалардың бірлесіп өлшену шарты.

-Операторлардың меншікті мәндері мен меншікті функциясы. Шамалардың бірлесіп өлшену шарты. Анықталмағандық қатынасы.

1

1

-

4

нә.2,5

қә.2,6,9 б.37-56



3

4


Дәріс № 4. Шредингер теңдеуі. Кванттық механикадағы үздіксіздік теңдеуі.

-Шредингердің толық және стационар теңдеулері. Ток және ықтималдылық ағынының тығыздығы.


1

1

-

4

нә.1,2,3

қә. 1,2,3,6,9 б.81-85


5


Дәріс № 5. Бақыланатын шамалардың орташа мәндерінің уақыт бойынша өзгерісі. Эренфест теоремалары. Қозғалыс интегралдары.

-Қозғалыс интегралдары. Уақыт пен кеңістіктің симметриясы. Кванттық күйлердің жұптылығы.

1

2

-

4

нә.1,2,5

қә. 2,3,6,9 б.85-91



6

Дәріс № 6. Бірөлшемді тікбұрышты потенциалдық шұңқырдағы бөлшек. Сызықты гармоникалық осциллятор.

-Гармониялық осциллятордың толқындық функциясы мен энергиясы. Бөлшектің тосқауылдан өтуі және тосқауылдан шашырауы

1

1

-

4

нә. 3,5

қә. 1,2,6,9 б.115-128


7


Дәріс № 7. Орталық симметриялық өрістегі қозғалыстың жалпы қасиеттері. Кулон өрісіндегі бөлшек.

-Бөлшектің еркін қозғалысы. Кулон өрісіндегі бөлшек, оның энергиясы және толқындық функциясы.



1

1

-

4

нә. 1,3,5

қә. 1,2,6,9 б.128-144



МОДУЛЬ 2. Кванттық теорияның салдары

8


Дәріс № 8. Көріністер теориясының элементтері. Кванттық механиканың жуықтау әдістері. Көріністер теориясы. Жуықтау әдістері. Квазиклассикалық жуықтау. Классикалық механикаға өтудің шекті жағдайы

1

1

-

4

нә.1,2

қә. 2,6,9 б.153-169



9

Дәріс № 9 Спинді бөлшектің толқындық функциясы. Спинді бөлшекке арналған Шредингер теңдеуі.

-Спин. Спин ескерілген толқындық функция. Шредингер теңдеуінің өзара әсерлесуі.


1

1

-

4

нә.1,2

қә.1,2,3,6,9 б.189-199



10

Дәріс № 10 Бөлшектер жүйесінің толқындық функциясы. Бөлшектер жүйесіне арналған Шредингер теңдеуі. Паули принципі.

-Бөлшектер жүйесі үшін операторлар. Бір дене есебінен көп дене есебіне көшу. Теңбе-тең бөлшектер. Паули принципінің қолданылуы


1

1


-

4

нә.1,2

қә.2,6,9 б.192-199



11

Дәріс № 11 Атомға арналған Гамильтон операторы және Шредингер теңдеуі. Сутегі атомы.

-Атомға араналған Гамильтон теңдеуі. Байланыс түрлері. Сілтілік элементтер атомдарының энергетикалық деңгейлері.



1

1

-

4

нә.1,3,5

қә. 2,6,9 б.213-243


12


Дәріс № 12. Кванттық ауысулар .

-Кванттық ауысулар. Амплитуда ауысуының ықтималдығы


1

1

-

4

ол.1,2

дл. 1,2,6,9 с.169-184



13

Дәріс № 13. Периодты ұйтқу әсерімен болатын кванттық ауысулар.

-Периодты ұйтқу әсерімен болатын кванттық ауысулар. Энергиялық деңгейлердің анықталмағандығы және ені, квазистационарларлы күй және өмір сүру уақыты.


1

1

-

4

нә.1,2

қә. 1,2,6,9 б.184-189



1114

Дәріс № 14. Борн жуықтауы.

  1. -Шашыраудың амплитудасы. Резерфорд формуласы

1

2

-

4

нә.1,2

қә. 2,6,9 б.248-266



115

Дәріс № 15. Молекулалар.

-Молекулалардағы байланыстар түрлері.



1




-

4

нә.1,2

қә. 2,6,9 б.209-214






Барлығы

15

15

0

60





2.1. 1-2 аралық бақылау тапсырмалары
1 аралық білімді бақылау тапсырмалары мен сұрақтары:
1. Де Бройл гипотезасы. Ықтималдықтар теориясының элементтері

2. Операторлардың сызықтылығы және эрмиттілігі.

3. Шамалардың бірлесіп өлшену шарты.

4. Ток және ықтималдылық ағынының тығыздығы.

5. Кванттық күйлердің жұптылығы.
2 аралық білімді бақылау тапсырмалары мен сұрақтары:

1. Квазиклассикалық жуықтау.

2. Кулон өрісіндегі бөлшек, оның энергиясы және толқындық функциясы.

3. Шредингер теңдеуінің өзара әсерлесуі.

4. Молекулалардағы байланыстар түрлері

5. Энергиялық деңгейлердің анықталмағандығы және ені, квазистационарларлы күй және өмір сүру уақыты.


3 КУРС САЯСАТЫ

Сабаққа қатысу қатан турде, міндетті болып табылады. Егер кандайда бір себеппен студент сабаққа қатыса алмаған жағдайда, барлық меңгерілмеген материалға жауапты.

Бакылау тапсырмалары орындалуға міндетті және уақытылы тапсырылуы тиіс. Кешіктіріліп орындалган жұмыс автоматты турде төмен бағаланады. Аралық аттестациясының корытындысы студенттің сабакка катысуы, белгіленген мерзімде өздік жұмыстарын орындауы, сабақ барысындағы ауызша немесе жазбаша жауаптары, сонымен катар аралық бакылау нәтижесі ескере отырып қойылады.

Аралық аттестация корытындысы студенттің сабаққа қатысу, өзіндік жумысты уакытылы орындауына, сабак кеіндегі ауызша жэне жазбаша түрдегі жауабына және аталған аралык бакылаудың нәтижесіне байланысты шығарылады.

Егер студент белгіленген мерзімде сәйкес келетін мекеменің растайтын құжатымен денсаулық жағдайына немесе басқа да дәлелді себептермен сабақ босатып, аралық бакылауды тапсыра алмаған жағдайда, студент аралық бакылауды индивидуалды түрде тапсыруға кұқылы.

Кез-келген көшіру немесе плагиат (дайын тапсырмаларды кошіру,қолдану және басқа студенттің тапсырманы орындауы) жазасы аудиториядан шығару немесе бағасын «қанағаттанарлыксыз»деп тану түрінде болады.Сабақ жүру барысында ұялы телефондар өшіріледі.


4 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Студенттің пәнді меңгергенін оқытушы бағалайды. Студенттің жұмысын бағалаудың төрт мүмкін деңгейі қарастырылады:

репродуктивті көмектесу арқылы (тану, қайталау);

репродуктивті көмексіз (еске сақтау және типтік есептерді шығаруға қолдану);

эвристикалық (типтік емес, қиын есептерді шығару);

творчестволық (оқу-зерттеунемесеғылыми-зерттеужұмыстары) барысында проблемалық есептерді шығару.

Кредиттерден тәуелсіз әр пәнге бір академиялық кезең үшін 600 балл бөлінеді. (1-7 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін, 8-15 апта -270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін.). Апта және білімді бақылау түрлері бойынша балл бөлу 3- кестеде көрсетіген.

3- кесте


Апта



Зертханалық, прктикалық, семинар сабақтарынан, БӨЖ тқырыптары

Білімді бақылау түрі

Барлық балл

1

2

3

4

1-7

1-7 апта аралығындағы барлық аудиториялық сабақтарға қатысу

Оқытушы тек білім алушының сабақта жоқ екендігі туралы фактіні ғана тіркейді

30

Тәжірибелік сабақтар, зертханалық, БӨЖ

4

1-4 Машықтану сабақтары

4: Стационар күйлер. Стационар күйлерге арнап Шредингер теңдеуінің шешуін табу





Есеп, жаттығулар орындау.

50

6

5,6 Машықтану сабақтары

5. Сақталу заңдары. Энергияның, импульс моментінің сақталуы

6. Бірөлшемдес қозғалыс. Бірөлшемдес қозғалысқа арналған есептерді шешу



Есеп, жаттығулар орындау.

50

6

БӨЖ №1

  1. Операторлардың сызықтық және эрмиттік қасиеттері.

  2. Шредингер теңдеуі

  3. Сызықты осциллятор

  4. Шредингердің толық және стационар теңдеулері

  5. Бөлшектер жүйесі үшін операторлар




Жазбаша жұмыс. Конспект құрастыру

90

7

1 Аралық бақылау

80

1 және 7 апта бойынша оқу нәтижелерінің қорытынды баллы

300

8-15

8-15 апта аралығындағы барлық аудиториялық сабақтарға қатысу

Оқытушы тек білім алушының сабақта жоқ екендігі туралы фактіні ғана тіркейді

30

11

7-9 Машықтану сабақтары

9: Ауытқу теориясы. Ауытқуды тоғысу бар кезде қарастыру




Есеп, жаттығулар орындау. Жазбаша жұмыс

50


14

10-14 Машықтану сабақтары

Серпімді шашырау. Шашыраудың дифференциалды эффективті қимасын табу




Есеп, жаттығулар орындау. Жазбаша жұмыс

50

14

БӨЖ №2

  1. Атомға араналған Гамильтон теңдеуі

  2. Амплитуда ауысуының ықтималдығы

  3. Резерфорд формуласы

  4. Сәулелену теориясы. Голографияның қолданылуы

  5. Атомдардағы энергетикалық күйлердің толтырылуы

Конспект құрастыру

90

15

2 Аралық бақылау

80

8 және 15 апта бойынша оқу нәтижелерінің қорытынды баллы

300

Емтиханның қорытынды баллы




400

Академиялық кезең үшін қорытынды балл




1000



6. Ұсынылған әдебиеттер тізімі
6.1. Негізгі әдебиеттер:

6.1.1 Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. Теоретическая физика. Квантовая механика. –М.: Наука., 1995 ж

6.1.2 Мултановский В.В., Василевский А.С. Курс теоретической физики Квантовая механика. – М.: Просвещение. 1991 г

6.1.3 Шпольский Э.В. Атомная физика. Т.2 – М.: Наука. 1983

6.1.4 Галицкий В.М., Карнаков Б.М. Задачи по квантовой механике Ч 1,2. 2001г

6.1.5. Кожамкулов Т.А., Жусупов М.А., Иманбеков О.Е., Кванттық механика. Алматы Қазақ университеті, 2006 г.


6.2. Қосымша әдебиеттер:

6.2.1 Тарасов Л.В. Основы квантовой механики. М. Высшая школа, 1982

6.2.2 Балашов В.В., Долинов В.К. Курс квантовой механики. М. МГУ, 1982

6.2.3 Маусымбаев С.С. Кванттық механика. А. Ғылым, 1992

6.2.4 Маусымбаев С.С. Кванттық теорияның шығуы және дамуы. А., Қайнар, 1995

6.2.5 Маусымбаев С.С. Кванттық теория терминдерінің орысша-қазақша сөздігі, А., РБК, 1993

6.2.6 Маусымбаев С.С. Кванттық механика. А., «Халықаралық жазылым агенттігі», 2007

6.2.7 Гречко Л.И., Сугаков В.И. и др. Сборник задач по теоретической физике. М. Высшая школа, 1983.

6.2.8 Иродов И.Е. Сборник задач по атомной и ядерной физике. М., Атомиздат, 1971

6.2.9. Истеков К.К., Косов В.Н. Квантовая механика А., Триумф «Т», 2007.


6.3. Интернет – ресурстар
6.3.1. Толық курсы жалпы физика курсы http://www.ph4s.ru.
6.3.2. http://www.toehelp.ru Сайт құрамында қажетті әдебиеттерді (Кітаптар) және т. б.
6.3.3. Еркін энциклопедиясы Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия http://ru.wikipedia.
6.3.4. Электронды кітапхана жүйесі "Университеттік кітапхана - электрон коталог" www.semgu.kz.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет