Пәнді оқу-әдістемелік құралдармен қамтамасыздандыру картасы

1. Шиханцов Г.Г. Юридическая психология. М. 1998

2.Васильев В.В. Юридическая психология. Спб. 1997

3. Еникеев М.И. Общая и юридическая психология

4. Чуфаровский Юридическая психология

5. Антонян Ю.М. Преступность среди женщин. М.1992

6. Ратинов А.Р.Судебная психология для следователя.

7. Тарас А.Е. Педагогическая профилактика правонарушений несовершеннолетних. Минск 1992

8. Ярочкин В.И. Организованная преступность

Қосымша әдебиеттер

1. Закон РК «О профилактике правонарушений среди детей и молодежи

2. Закон РК «Оправах ребенка»

3. Закон РК «Об образовании»

Закон РК «О социальной, медико-педагогической поддержке детей с ограниченными возможностями»
7. Студенттердің өздік жұмыстары бойынша сабақ жоспары

7.1

Тапсырма беру аптасының нөмірі	Сабақ тақырыбы	СӨЖ тапсырмасы	Ұсынылатын әдебиет	ОБСӨЖ-дегі бақылау түрі			Тапсыру мерзімі аптасының нөмірі
1	2	3	4		5	6		7
1	Заң психологиясының ғылым ретінде жүйесі мен мақсат, міндеттері	Реферат , аннотация тақырыбын таңдау		Таңдаған тақырыбы байынша тізім			1
1	Заң психологиясының әдістері	1 семинар сабағына қатысу		Конспект. Заң психологиясының әдістерінің бірін қолданғаны жөнінде хаттама.			1
2	Заң психологиясының даму тарихы	Психолог-заңгерлер туралы мәліметтермен танысу.		И. Гофбауэр, И Фридрих, Хр. Штельцер. И. Сеченов, В.М. Бехтерев, С.С. Корсаков, В. П. Сербский, А.Ф. Кони - М. Вебер, Дюркгейм. Дюпати Теории Р.Мертона, Ж..Старленда, Д. Матса, Т.Сайкса ғылыми портреттері. Ломброзоның қылмыстық мінез-құлықтың биологизаторлық теориясы. А. Баастың агрессия теориясы, Д. Бергковец, Квятковской- Тохович.			2
2	Құқықтық психология	Глоссарилік тренинг		Диптерде глоссаримен жұмыс істеу			2
3	Құқықтық әлеуметтену	Алдын ала бақылауға дайындалу		Тест өткізу			3
3	Құқықтық әлеуметтенудің ақаулары.Криминогендік отбасындағы құқықтық әлеуметтанудың ақауы.	2 семинарға дайындалу		Конспект			3
4	Криминогендік мектептегі құқықтық әлеуметтанудың ақауы.	3 семинарға дайындалу		Конспект			4
5	Стихиялық формальді емес топтар және құқықтық әлеуметтену.	4 семинарға дайындалу		Конспект			5
6	Құқықтық нормалардың тиімділігінің психологиялық алғы шарттары	1 аралық бақылауға дайындалу		Тест өткізу			6
7	Қылмыстық мінез-құлықтың психологиясы	5 семинарға дайындалу					7
8	Қылмыстық топтар психологиясы	«Балалар қлмысын алдын алу мәселелері» жазбаша жұмыс		Жазбаша жұмыс			8
9	Кәмелет жасқа толмаған қылмыскерлердің қылмыстық психологиясы	6 семинарға дайындалу		Конспект			9
10	Кәмелет жасқа толмағандар арасындағы құқық бұзушылықты әлеуметтік-психологиялық алдын-алу негіздері	7 семинарға дайындалу		Конспект			10
11	Тергеу ісінің психологиялық мінездемесі. Тергеу әрекетінің психологиясы	8 семинарға дайындалу		Конспект			11
12	Тергеу ісінің психологиясы	«Кәмелетке толмағандарды тергеу» іскерлік ойынға дайындалу		Тергеу хаттамасы			12
12	Соттық-психологиялық қорытынды	9 семинарға дайындалу		Конспект			12
13	Адвокат қызметінің психологиясы (қылмыстық іс бойынша)	Соттағы психолог эксперттің баяндамасын дайындау		Конспект-жоспар.Баяндамалар			13
13	Сот іс-әрекетінің психологиясы	2 аралық бақылауға дайындалу		Тест өткізу			13
14	Түзеу (пенитенциарлық) психология	10 семинарға дайындалу		Конспект			14
15	Сотталған жасөспірімдерді қайта тәрбиелеу мен түзетудің негізгі әдістері	11 семинарға дайындалу		Конспект			15

8. 
   Баға бойынша ақпарат
   

Бақылау әдістері (сұрақ, жазба жұмыстары, тесттер)

9. Бағаны қою саясаты

Бағаны қою саясаты 100 балдық (100 %) жүйеге негізделген және бағалардың төмендегідей бөлінуін қарастырады

сабақтарға қатысу;

сабақтағы тәртіп ережелері;

көтермелеу және талап ету.

Н.4.02-05

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті

БЕКІТЕМІН

Кафедра отырысы шешімімен

Кафедра меңгерушісі

___________ _______________

(қолы) (аты-жөні, тегі)


5В012300 Әлеуметтік педагогика және Өзін - өзі тану

(мамандық шифры, атауы)

Заң психология пәні бойынша

(атауы)
Емтихан сұрақтарының

Т І З Б Е С І

1. 
   Заң психологиясының пәні , міндеттері. ЗП құрылымы
   
2. 
   ЗП шетел мемлекеттерінде дамуы.
   
3. 
   ЗП кеңес одағы кезіндегі дамуы. ЗП қазіргі жағдайы.
   
4. 
   Заң саласындағы психологиялық әдістердің түрлілігі.
   
5. 
   ЗП сұрақнамалық әдістері.
   
6. 
   Заң саласындағы эксперимент (заңдық эксперимент, қылмыстық бағыттағы эксперимент)
   
7. 
   ЗП адам қызметін анализдеу әдісі.
   
8. 
   ЗП контент-анализа әдісі
   
9. 
   ЗП адамға кең мінездеме беру зерттеу әдісі ретінде.
   
10. 
    Құқықтық әлеуметтенудің ақаулары.
    
11. 
    Криминогендік отбасындағы құқықтық әлеуметтанудың ақауы
    
12. 
    Отбасы түрлері және оның құқықтық әлеуметтенуге әсері.
    
13. 
    Толық емес отбасындағы құқықтық әлеуметтенудің ақаулары
    
14. 
    Криминогендік отбасы құқықтық әлеуметтену ақауының бір себебі ретінде.
    
15. 
    Аморальді отбасы дұрыс әлеуметтенбеудің факторы ретінде
    
16. 
    Криминогендік мектептегі құқықтық әлеуметтанудың ақауы
    
17. 
    Мектеп құқықтық әлеуметтенудің бір жолы.
    
18. 
    Балалардың мүмкіндіктері мен қабілеттері мен сырттқы талаптар арасындағы дау-дамай педагогикалық шиеленістің себебі.
    
19. 
    Қиын балалар фрустрация нәтижесі
    
20. 
    Қиын тәрбиеленушілердің профилактикасы
    
21. 
    Стихиялық формальді емес топтар және құқықтық әлеуметтену.
    
22. 
    Құрдастар құқықтық әлеуметтенудің қатысушысы.
    
23. 
    Жасөспірісдерді құқықтық әлеуметтендіруде қарым-қатынастың рөлі.
    
24. 
    Қарым-қатынас тобындағы деңгейлер мен механизмдер құқықтық әлеуметтеудің көрінісі ретінде
    
25. 
    Қарым-қатына тобы қылмыстық топтың пайда болуының негізі
    
26. 
    Қылмыскердің жеке тұлғасының психологиялық ерекшеліктері
    
27. 
    Қылмыскерлердің психологиялық типтері
    
28. 
    Қылмыскердің психологиялық бітістері
    
29. 
    Қылмысиық әрекеттің психологиялық алғы шарттары
    
30. 
    Қылмыстық әрекеттің түрткілері
    
31. 
    Психология преступности несовершеннолетних преступников
    
32. 
    Кәмелет жасқа толмаған қылмыскерлердің қылмыстық психологиясы.
    
33. 
    Кәмелет жасқа толмаған қылмыскерлердің қылмыстық әрекетінің әлеуметтік-психологиялық сипаттамасы.
    
34. 
    Күштік қылмыстың түрткілері.
    
35. 
    Әдейі жасалатын қылмыстың түрткілері
    
36. 
    Кәмелет жасқа толмағандар арасындағы құқық бұзушылықты әлеуметтік-психологиялық алдын-алу негіздері
    
37. 
    Тергеу ісінің психологиясы
    
38. 
    Балаларға қатысты тергеу істеріндегі психологтың рөлі.
    
39. 
    Тергеу ісіндегі педагог-психологтың ролі.
    
40. 
    Психология очной ставки.
    
41. 
    Қылмыс орнын тексерудің психологиясы
    
42. 
    Тексеру психологиясы
    
43. 
    Тергеу эксперименттінің психологиясы
    
44. 
    Соттық-психологиялық қорытынды
    
45. 
    Қылмыстық әрекеттегі психологтың қорытынды жасау қызметі.
    
46. 
    Соттық-психологиялық қорытындының міндеттері
    
47. 
    Соттық-психологиялық қорытындының техникасы
    
48. 
    Соттық-психологиялық қорытындының дайындау.
    
49. 
    Эксперта-психологтың сотта баяндауы
    
50. 
    Түзеу (пенитенциарлық) психология
    
51. 
    Сотталған адамның психологиясы.
    
52. 
    Сотталған жасөспірімдерді қайта тәрбиелеу мен түзетудің негізгі әдістері
    
53. 
    Психолог пен әлеуметтік педавгогтың өзара әрекеті.
    
54. 
    Сотталғандар қоғамының әлеуметтік-психологиялық сипаттамасы.
    
55. 
    Адвокат қызметінің психологиясы (қылмыстық іс бойынша)
    
56. 
    Сотталған жасөспірімдерді қайта тәрбиелеу мен түзетудің негізгі әдістері.
    
57. 
    Сотталғандарды қайта тәрбиелеу мен түзетудің негізгі әдістері
    
58. 
    Методы преобразования психологии взаимоотношений в исправительном учреждении.
    
59. 
    Тәрбиелік жұмыс пен оқыту қайта тәрбиелеу құралы ретінде. Түзету орындарындағы тәрбие жұмысының психологиялық ерекшеліктері.
    
60. 
    Мерзімін өтеп шыққандардың реадаптациясы. Реадаптации процесіндегі психологтың рөлі.
    

№-1 Лекция.

Жоспар.

1. Заң психологиясы ғылым ретінде.

3. Заң психологиясының объектілері мен міндеттері.

Ты әр түрлі сынаулар өткізеді. Бұл заманда қылмыс жасаған адамның өзі барлығын айтқан. Нәрсесін дәлел қылып санаған. Бұны әр түрлі жолдармен тапқан. Денеге жара жасаумен адамгершілік жағынан да әр түрлі зорлық әрекет жасаған. Орта ғасырлыққа буржуазия келді. Мұнда қылмыс жасаған адамдарды куагер көрген мен айтуымен, қылмыскердің дәлелдері өте маңызды болып саналады.

Ресейде И.Т.Посышков қылмыскердің психологияда қарастыру керек деген Бұл:Бай және кедей кітабында әр түрлі сұраныстарды қолдануды. Қалаған ол куагердің өмірін айтқандығына талғау жасау және қылмыскердің бір-біріне зиян келтірмеу үшін класификациялар жасауға реакция берген.

Ертегі заманның Ресей тарихы деген кітаптың авторы М.М.Шербатов тарихшы философ. Адамның жүргін білуімен және халықтың психологиясын білу арқылы заңдарды құрастыру керек деген. Ол ең бірінші тұзелген қылмыскерді түрмеден ерте шығуын және түрмедегілер жұмыс істеу керектігін сұрағын қойған. В.Э. Ушаков жазаның құқығы мен мақсаты деген трактатінде қылмыскердің жазаның психологиялық шарттырын ашты ол ең алдымен қылмыскердің кінәлі болғаның сезінуіне әкелуі деген Ресейде 19 ғасырдың басында қылмыскерді түзету және жаңадан тәрбиелеу, құқықтың психологияға айналысуын ғылыми түрде бұл проблемаларды. Шешетінде жұмыс істегендер П.Д.Лоден, В.К:Елпатиевский Г.С.Гордиенко, Х.Р. Штевцер т.б. Бірақта жалпы психология бұл заманда ойды-мінезді, болғандықтан құқықпен бірге бірігуінен де, жеке адам ғылыми түрде критерилер мен әдістерін жасай алмады. Ең маңызды заң психологиясына арналған жұмыстар 19 ғасырдың соныңда пайда болды. Олар «Қылмыскердің зантануға көзқарас» И.С.Баршева психологиясы және физиология жағынан қараған да қылымыс зандары турулы ойлар К.Я.Яневич Яневский И.С. Баршева.

Сот психологиясының очергі. А.У.Фреде, Жаңа зерттеулер бойынша қылмыскердің жаңа ерекшеліктері бойынша Л.Е.Владимеров т. б. Аталған жұмыстарда Сот және заң органдарындағы нақты әрекеттердің психикалық зерттеулер. 19 ғасырдың сонымен 20 ғасырдың басында Ресейде психологияның психология және құқық тәртіптердің дамуымен байланысты. Бұл ғылымдарды қалыптастырған ғалымдар И.К.Сеченев. В.Е.Бехтерев, С.С.Корсанов. В.П.Серебский. А.Ф.Кони. және т. б. Бұл кезде прогресивті позицияларда болған психология және құқық проблемаларды шешуіші болғандықтан заң психологиясы жеке ғылыми тәртіп ретін де бөлініп заң білім беру курсына ХХ ғасырдың басына заң психологиясында теория мен бірге тәжірибиенің маңызды болғаны көрінеді. Бұл кезеңдегі көп жұмыстар куәгер айтқаның психологияның актуальды проблемасына бағытталған И.Н.Халчева, Г.Р.Португалава Е.Н.Кулинев және ь.б. жұмыстары кезеңде қылмыскердің жеке тұлға психологиялық зерттеулеріне бағытталған. Бұл Я.Н.Владимерова В.С.Фельдштейн Н.Н.Геранта және т.б. Жұмыстарынан көрінеді ревалюция дейінгі кезеңде заң психологиясына, А.Ф.Кони практик және ғалымының жұмысы өте маңызды ол куәгердің зардап шектігінің психологиясына көп көз жүгірті.
№-2 Лекция.

Заң психологиясының әдістері.

2)Зерттеу мақсаты бойынша 3 топтан тұрады. 1)Ғылыми зерттеу әдістері. Оның көмегімен адамның құқықпен және қылмыс жасау мен күресетін адамдар тәжірибелік ғылыми зерттеген рекамендациялар алады және адамдар арасындағы қарым қатынас психологиялық заңдылықтарын зерттейді.2)жеке тұлғаға психологиялық әсер ету әдістері. Бұлар қылмыспен күресетін мамандары бар адамдар қолданылады. Бұл әдістер қылмыс істеуден сақтайды. Қылмысты шешу және себептерін шығаруға көмектеседі. Қылмыскерді жаңадан тәрбиелеу оларды өмір сүру әлеуметтік қоғамға жіберумен және түзу жолмен жүруіне арналады. Бұл әдістер психологиялық жағынан криминалогия, криминалистика түзету жұмыс жасау педагогикаға негізделеді.

3)Соттық психологиялық экспертиза әдістері. Бұл әдістердің мақсаты толық және объективті зеттеулерді сот органдарды рұқсаты болғанда ғана психологэксперт өткізеді. Бұл зерттеу әдістер диапозоны кіші болып келеді.Олар тек қана заңгерлерге керекті нәрселер мен шектеседі. Заң психологиясындағы қылмыс іске психологиялық анализ беру. Мұнда жеке тұлғаның әр жақты негізінен санасыз аферасын терең зерттеу менбайланысты.Психоанализ әдісі актуальды болады. Заң психологиясы зерттеу тәсілдері келесі әдістерді қолданылады

Байқау әдісі – мұнда адамның күнделікті іс - әрекеті қозғалмайды. Ал объективті қортындылар алу үшін келесі шарттарды орындау керек.

1)Алдын-ала керекті шартарды анықтап алып, оларды.

2)Байқау бағдарламасын құру.

3)Зерттеу қортындыларын дұрыс анықтау.

4)Байқау жүргізетін адамдардың алатын орнын және зеттелетін адамдар ортасында тақаратын ролін анықтау.

• 
  Байқау қортындыларында техниканы қолдынуда болады. Ең 1-сі мен магнитафон арқылы аудикасеталарға жазып алу.Ал бөлек жағдайларда фотоға және видиоға түсіріп қолдануға болады. Мұны тек қана заң процестермен байланысты болғанда ғана қолдануға болады. Байқау психологпен немесе заңгер маманы бар адамдар ғана қылмыс пен күресу жолында ғана қолданады. Мұндай сұрақтарға жауап беріп адамның мимикасын «ы»-дарын байқау керек.
  
• 
  Сауалнама әдісі. Үлкен топқа берілетін бір қалапты сұрақтарға жауап беру арқылы керекті зерттеулер фвктіге материал жинау. Бұл статистикалық нәтижесіне өңдеу және анализ жасау керек. Заң психологиясында сауалнама әдісі қылмыстық ой туу механизімін зерттеуде қолданылады. Сауалнама мен бірге қоғам ойлауының автоматы қолданылады. Бұл әдістердің абырой-ананимді бөлу керек. Сыншыл сұрақтар тұтас тізімі болғандықтан сыналушылар автоматқа сауалнамаға қарағанда басқа жауаптар береді.
  
• 
  Интервю.(әңгімелесу әдісі) жұмыс болжамына мақсат беруінде зердің ең алдында қолданылады. Мұны жеке тұлғаны алдын – ала зерттеуде қолданылады. Бұл зерттеу барысында қылмыс жасаған адамның ең маңызды мақсатына әкеледі – қылмыстық объектив түлде толы ақпараттын алуға болады. Қарама – қатынасына зейін болу керек. Сұрақтар қысқа нақты және түсінікті болу керек.
  
• 
  Тәжірибие әдісі тәжірибиені жүргізетін адам, бұл әдістерді қолданғанда психикалық ерекшелігіне қарамастан сыртқы стимульдар сынаушыға әсерін тигізетін зеттеулерді. Сыртқы стимульация нақты бір бағдарламамен жүргізеді. Мұндағы тәжірибиенің байқаудан ерекшелігі. Зерттеуші адам байқауында сыналушының әр түрлі психологиялық жағдайлары тозады күтеді, ал тәжірибиеде ол сыртқы жағдайларды өзгерту көмегімен керекті психикалық процесті алдын – ала шығарады.Тәжірибеде соттың психологиялық зерттеулер. Лобароториялық эксперимент ғылыми зерттеуде қолданылады. Сонымен қатар соттың психологиялық экспериментін жүргізуде қолданылатын лобараториялық жетіспеушілігі техниканың өте қиын болуынан және тәжірибелі құқық болуынан және тәжірибелі құқық қорғау органдарда қолдана алмайды. Бұл жетіспеушіліктер табиғи эксперимент жүргізу арқылы жойылады. Заң тану мен психология барлық әдістерді қолданғанда қарым – қатынастардан толық анализ жасауына және іс әрекеттегі болады.
  

3)Ғылыми зат объектісімен байланысты олар бір – біріне ұқсас болып келеді. Объективті шындықтың бөлігі. Оны материалды немесе идеалды сезінуге болады. Зат – бұл танылатын зерттеген және объективтің зерттейтін бөлімі. Заң психологиясының міндеттеріне жатады.

1) Бұл ғылымның пән. Элемент құралымын зерттеуі. Зерттеудің жеке тұлғасы. Оның іс - әрекеті құқықты бұзу мінез құқы, құқықты бұзған және заңды сақтайтын адамның жеке тұлғасы әлеуметтік құқық ресанализация құқық бұзушының психологиясы. Заң процедураның психологиялық ерекшеліктері және құқық бұзу профилактикасы.

2)Әдістемелік және теориялық негіздерін зерттеу. Әдістемелерді құрастыру және теориялық әдістерді зерттеу. Заң психологиясының әдістерін мақсатына адаптация жасау.

3)Заңгер тәжірибелік құқықты қолдану, құқықты қорғау және құқық шығармашылық функцияларын, тәжірибелік ұсыныстарын құрастырып олардың өзіндік жұмысын жақсарту мен көлемдету, бірге іс-әрекет жасағанда стимулдардың болуы прорадинтация әдістерін құрып кәсіби іріктеу профиограмма және психограманы құрастыру.

4)Заң психолгиясы және онымен байланысты (специолист) спецкурстар теориялық және әдістемелік оқу тәртібі.

5)Соттық психологиялық экспертиза әдістері және теорияларды құрастыру психологиялық тәжірбиені т.б. біліммен қамтамасыз ету.
Заң психологиясы

Жалпы сұрақтары Пән жүйе мазмұны мақсаты әдістері басқа ғылымдар мен заң психологиясының арақатынасы.

Құқықты психология Құқықтық норма жұмысын реттеу құқықтық сана, шығармашылық құқықтық норманың психологиялық жағынан қарастыру.

Психологиядағы заңгердің іс-әрекет кәсіптілігі: Сот оперативтік іздеу түзету профеяның жұмыстар және т.б.

Құқықтық қорғау іс-әрекеттегі жеке адам субъектілердің психологиясы Психикалық процестер, қалыптар, психологиялық ерекшеліктер, жек адам қасиеттері.

Креминалды психология:Қылмыс психологиясы қылмыскердің жеке тұлғасы қылмыстық топтың қылмыс құлқы.

Оқу курсы реттінде заң психологиясының бағдарламасы бойынша,4-негізгі бөлім бар.

1)Бөлім. Заң психологиясына кіріспе оған жалпы сұрақтары кіреді. Пән, мазмұны міндетті, әдістері орыны және ғылыми құқық ғвлымдармен байланыстылығы.

2)Бөлім. Құқықты қорғау іс-әрекетіндегі жеке адамдар байланыс кіреді. Психология және құқық ғалымдағы жеке адам түсінігі. Психикалық танымдық процестер, заңгерлер іс-әрекетіндегі заңдылықтары:психикалық қалыптар эмоция, сезім адамға әсерін тигізгенде құқықтық мінез құлқы жағынан қарастырылуы жеке адам индивидуалдвқ психологиялық ерекшеліктері және ол білімді заң іс-әрекет қолдануы. Бұл тақырыпты соттық психологиялық экспертиза жалғастырады, процесіне қатысушылардың жеке тұлғаларың қылмыстық азаматтың процесс барысын да зерттеу.

3)Бөлім. Криминалды психология бөлімді 3 негізгі тақырыптан тұрады. Қылмыстық мінез құлық психологиясы қылмыстық жеке адам психологиясы және топтық қылмыстың мінез құлқы психологиясы.

4)Заңгердің кісіптік іс-әрекетінің психологиясы. Бұл бөлімде заңгердің құқықты қорғау әрекетіндегі, психологиялық әлеуметтік ерекшеліктері. Оның профисиограмасы, заңгердің жеке адам психограмасы, қарастырылады. Бұл барлық еңбектің структуралық анализін береді.Зерттеу, сот әрекеттіне қатысты психологиялық ұсыныстар практикада беріледі. Олар дәлелдердің бағасының сапасын және эффективті болуына бағытталған.

№-3 Лекция.

Заң психологиясының міндеттері.

Заң психологиясының міндеттері көбінесе құқық ғыламына негізделеді және заңгердің күнделікті кәсіптік іс-әрекетінде практикалы сұрақтарын шешуге болады. Сонымен қатар құқық ғалымына құқықты қорғау органдарына заң психологиясының психологиялық көмегін, ескерту қажет соған сүйніп келесі негізгі міндеттерін құрастыруға болады.

1)Қылықтың құқық азаматық құқықтық әкімшілік еңбек, жанұя заннмалар(заканадательства) психологиялық негізіндерін құрып, процесте қолдану. Мұнда құқықты нормативтарын реттеуінде психологиялық негізі болып адамзат факторы үлкен роль атқарады. Балсыз азаматтардың құқығын мүддесін қарастыратын объективті бағасыз, сол немесе басқа құқықты шешімді қабылдауға болмайды.

2)Құқықтық қорғау іс-әрекетіндегі заңгерлердің әр түрлі маманданулары эффективті түрде, құқық нормаларын қолдануда, психологиялық жағынан қамтамасыз ету керек. Күнделікті жұмыс шартарындағы нервті психикалық шаршағанда, психокоррекциялық көмек беру; әр түрлі мамандану жағынан заңгерлердің құқық қорғау іс-әрекетіне професияграммалар жасап, құқықты қорғау органдарында қызмет етуіне психологиялық кәсіптік тандау да сенімді жұйесін құрастыру.

3)Адамдардың қылмыс мінез құлықтың психологиялық аспектілерін зерттеу адамға қылмыс жасамау, үшін психологиялық әсер тигізуінің керектігін құрастырып, қылмысты жасауына кім қатысты екенін шығару.

4)Азаматтардың денсаулығына және өмір сүруіне қарсы шығатын өте қауыпты қылмыс түрлерін жасауының себебін мүліктілік қылмыстар сонымен бірге қөп адамдардың қайтыс болуына әкелген, қоршаған ортаға өнімділікке залау келтірген келтірген техногендік қылмыстар.

5)Қылмысты жасағандардың жеке тұлғасын криминалогтармен бірге зерттеу.Бұл проблема барысында «есі дұрыстың – ессіздік» психологиялық критерилерің құқық психоатриялық патопсихологиялық проблемаларын кеменді қарастыру.Бұны зерттеу барысында әлеуметтік адаптациясы деңгейдегі адамдарға әр түрлі психикалық аномалиялар барларға экспериментальды жағдайларда болғандарға жеке тұлға реттінде дамымағандарды пситхологиялық интелектуалдық психикалық дамуынын қалғандарға ерекше зейін бөлу керек;

Кешенді зерттеулер өткізуінде сот психологтары инженерлік психология мамандары мен бірге есіі дұрыстың-ессіздік проблема есі дұрыстың критерині құрастыру керек оператордың өзі жеке адам жағынан психологиялық келісу керек. Оның экспериментальды жағдайларға психофизиологиялық сапасы жағынан, нервті психика жағынан дұрыстырақ анықтау керек.

6)Қоғам ішінде, топ, ішінде адамдардың арасындағы неготивті қатысы адамдардың мінез құлқына әсерін тигізуі әлеуметтік психологиялық процестердің заңдылықтарын зерттеу. Ұйымдасқан қылмыспен күресу психологиялық әдістерін құрастыру.

7)Біздің қоғамыздағы құқықтық сана проблемаларын зерттеу әр түрлі әлеуметтік халықтық топта, қоғамға жағымды әлеуметтік себептерді тұрғақтарды заңды мінез құлықты азаматтар негізінде жататын құқықтық сананың әдістерін, тәсілдерін құрастыру.

8)Соттық психологиялық экпериментальды институтының ары қарай дамуы және бұл бағытта жаңа зерттеулер өткізу.

9)Крименалогтар мен профилактикалық жұмыстарды қарастыру. Мемлекетте қылмыс жасау санын бағатталған жұмыс істеу.

Заң психологиясы

Қылмыстық процесі Еңбек құқығы

Сот психиатриясы

№-4Лекция.

Құқықты қорғау іс-әрекетіндегі жеке адам.
Жоспар.

1)Психикалық және құқық ғылымдағы жеке адам түсінігі.

2)Жеке адам құрылысы мен маңызы.

Жеке тұлға жеке адам іс-әрекеті субъектісі. Жеке тұлға адам туғаннан пайда болады да ол табиғи ерекшеліктермен генатипі. Ар қарай оның жеке тұлғалық генатиптік қасиеттер дами бастайды. Ең біріншісімен жанұяда, содан кейін мектепте. Адам әр уақытта сыртқы ортаның әлеуметтік әсеріне ие болып оған бейімделеді. Содан социолизациясы пайда болады да, оның жеке адам реттінде өсуіне әкеледі. Этимелогиялық жағынан жеке адам лат. Тілінен аударғанда личина маска деген сөздің мағанасын береді. Сондықтан тұлға адамдардың табиғаттпен байланысын көрсетеді. Ал жеке адам адамның қоғаммен әлеуметтік ортамен байланысын көрсетеді.Теориялар жағынан әр түрлі мектептер мен бағыттар жеке адамдарда қарастырғанда мынаны қолданылады. Биологиялық жеке адам генетикасы жағынан, оның эволюциялық өсуіне қандай әсерін тигізетінің қарастырады. Адамның қандай мінез құлықтары кейбір элементтері тумалы болып ұрпақтан-ұрпаққа берілетін қарастырады.

3)Әлеуметтік-әлеуметтік орта, әлеуметтік рольдер жеке адамның дамуына әсерін тигізетін, қоғамдық тарихы, мәдениет шарттар қарастырылады.

4)Гуманистік – Мұнда әр бір адамдарда жеке адамдарда – оның жан дүниесін қарастырылады.

Кылмыс және азаматық процестерге С.Т.Э.

Жоспар.

1.Соттық экспертиза психология және оның негізімен тағайындауы.

3.Тергеуші (сот) соттың психологиялық экспертизаны тағайындап, дайындап қолдану.

2)247 бап экспертизаны жасау үшін емтиханға орналастыру УПКА. ЭМКА. әдістемелі жағынан соттық психологиялық экспертиза психологиялық принциптеріне негізделеді. Детерминизм адамның психиканың дамуы сананың және іс-әрекеттерінің дамуы және адамның психикалық іс-әрекеттінің жүйелілігін бір қалыпта қарастыру. Құқықты қорғаушылармен келіске нақты бір жағдайда арналған СПТ-ні өткізудегі зерттеу әдістерді таңдау.

1)Устің материалдарын және басқа құжаттары мен тынысу.

2)Болған оқиғаға ретроспективті психологиялық анализ (ретротивті диагностикалық әдіс). Жасау экспертизадағы адамның мінез құлықтарын және оның психологиялық жағдайын қалпын диагностика арқылы байқау.

3)Экспертизадағы адамның жеке адам реттінде анамнестік мәліметтер мен танысу.

4)Онымен және процесске қатысатындар мен қарым-қатынас жасау әдістері.

5)Әр түрлі тәсілдік әдістерін қолданып сынаушыны мен эксперемнталды диагностикалық зерттеулер өткізу.

Соттық психологиялық экспертиза әдістері адамның әлеуметтік динамикасы ретінде қалай дамығанын танымдық процестерін әлеуметтік жағдайға адаптациясы. Іс-әрекет мотивациясы мінездің ерекше жақтары эмоционалды ерік аферасының ерекшеліктерінің дамуын зерттеу. Көбінесе зерттеуде соттық психологиялық экспертизаның компитенциясына кіретіндері.

3)Экспертизаны өткізу үшін, материялдарды жинау. Тергеуші соттың психологиялық экспертиза болатынын алдын ала біліп, өз күштерін айыпкер (жәбірленуші күнәгер адам жеке адам туралы объективті ақпарат жинайды.

Сыналушының жеке адам реттінде ақпараты. Оның қалай өскені, қандай жанұя ішінде, қандай аурулармен ауырғаның қандай психикалық өзгерістер болғаның қарастырады. Айналадағы адамдардың қарым-қатынасын белсенділігін кіммен танысатының кіммен қатынаста болатының формальды емес топта ролі мен жағдайы.

- Ата-анамен қатынасы оның тәрбиеленгенде қандай оқыту құралдарын қолданғанын, ол ата-анасынан қорықтыма жоқ па, үйден қашты ма жоқпа оған себепті болғанын зерттеу.

Апалары, ағалары барма жоқпа. Егерде үйленген болса, әйелдерімен ұрыс болғанын, оның негізін қарастыру.

• 
  Ұғымда жанұяда жағымсыз жағдайлар болғанда эмоционалды реакциялар қатынаста.
  
• 
  Өз - өзіне қатынасы, өзіндік баға болашағына көз қарас.
  
• 
  Әр түрлі іс-әрекеттерге қатынасы оқудағы үлгілі қандай және қалай оқиды. Жаңа материалды меңгеру. Қандай оқу тәртіптермен ұнатады.
  
• 
  Сынаушының мінез құлқы ол құқықты бұзады ма оларды жасау мативері, онда агрессиялық мінез құлық байқалады ма? Өзі немесе топпен бірге құқықты бұзу әрекеттер жасады ма? Үлкендерді өтірік алдады ма? Өзі шешімді таба алама? Өз мақсатына жете алама? Қандай күшпен.
  
• 
  Оның мінез құлқы толық, қандай демонстративті ме, мәнерлігі ме суицидалды сөздер айтылама?
  
• 
  Сүйікті іс-әрекеттер.
  
• 
  Алькоголь, ішімдік нашақор пайдалама? Оның организімі қалай сезінеді?
  
• 
  Сексуалды қатынастар, жынысты қарым-қатынасты қашаннан бастады? Сексуалды қатынастарға ауытқу.
  
• 
  Күнделікті көңіл-күй.(түзу депресивті) оның тұрақты болуы мінез, эмоциясы және эмоционалды қалыптың динамикасы.
  

Афектогенді жағдайды қарастырғанда келесі ұсыныстар:

• 
  Айналадығылардың мінез құлықтары олардың айтатын нәрселері, ақпараттары, айыпкердің өзін бағалауына, әсіресе тигізеді. Оның психикасына жара әкеледі.
  
• 
  Адамның организміне жаман әсерін тигізеді.
  
• 
  Адамда пайда болған қоздырғыш. Біреуге тиісу жаман сөздер айту. Кейбір жағдайларда көп уақытқа дейін созылатын жара әкелу.(Жараланған адамдармен тұрақты жағынан (тұрақты) қатынаста болу).
  
• 
  Көпке дейін созылатын жүйелі түрде басыну.
  
• 
  Субъективті, мазмұнды фактор, қылмыстың эмоциоалды болуына субъективті, қабылдағанда, қиын шешілетін шешім жоқ жағдайда, конфликті жағдайда қиын шешілетін шешімі жоқ жағдайда, конфликті жағдайда қиын және тез шешімге келу.
  
• 
  Стрессеогенді конфликті жағдайды қарастырғанда субъектіге келесі сыртқы факторлар әсерін тизгенін көрсетеді. Бұл ар: сыртқы орта шарттары, (радиакция, газ қосындылары у-шу, (вебрациялар) және әлеуметтік шарттар мен байланыстар (жанұяда, ұжымда, әлеуметтік микроклиматтан жағымсыз болуы таныс жақын әріптестер мен конфликтіде болу, және олардан жаман сөздерді есту).
  

Эксперимент психолг реттінде тек қана психолгиядағы психологиялық білім бар. Мамандар ғана бола алады. Маманның компитенті болуына білу үшін, келесіні білгілеу керек.

Психологияның қай саласымен айналысады. Ғылыми білімін экспертизаға шығарылатын сұрақтарынан психология саласында және эксперимент әрекетінде неше жыл істеп жүргенін, оның кәсіби, ғылыми қабілетін қарастыру қажет.

Кылмыс жасаған жеке адамның әлеуметтік димографиялық жүйе.

Бұған жаттатындар: жасы жынысы жанұяның әлеуметте алатын орны, білімі. Мамандығы қай іспен айналысатыны, әлеуметтін материалдық қалып жағдайы. Бұрын сотталған ба, жоқ па? Көбінесе қылмыс жасайтындарға ер адамдар жатады. Крименогенді белсенлілігімен жас топтарын 1)25 – 29 жас 2) 18 – 24 жаста 3)14 – 15 жаста соңғылары 30 – 45 жас.

№-6 Лекция.

Қылмыс жасаған жеке адамның әлеуметтік психологиялық

Жүйесі

1. Бағыттау. Тұрақты жиынтық (көзқарас, бағалы бағыттау, әлеуметтік тұрған).

2.Тәжірибие – білім, дағды басқада сапалары.

3.Психикалық түрлер қатынастары, танымдық процестер, психикалық эмоционалды қалыптар көрінуі.

4.Биологиялық ұрпақтан ұрпаққа берілетін және темперамент құбылыстары.

Қазіргі кезде ұйымдастырылған топты қылмыстардын күресу актуалды проблема б.т.

1)Ең жеңіл қылмыс тобы кездейсок қылмыс тобы деп аталады. Ол екі немесе бірнеше қатысушылардан тұрады. Бұлар психологиялық тұрғыдан өте төменгі деңгейде болады. Мұндай құрылым функционалды болмады.

2)Екі немесе бір неше адамнан тұратын компания ретінде топ. Мұнда алдын-ала сөйлесіп алып, қылмысты жасау тобы деп аталады. Мұнда орынды, уақытты және қылмыс қалай жасалатанын алдын-ала жоспарлап алатынын айтады. Мұндай топтар көбінесе кездейсоқ топтан құралады.

3)Ұйымдастырылған қылмыс тобы. Бұл өте күшті және өте қорқынышты қылмыс ұйым. Ол бірнеше рет, тұрақты түрде қылмыс жасаған адамдардан тұрады.

Спетназ қарсыластарды өлтіріп тастады.

Коммерция Құрылым

Анаметикалық орталық. Әр түрлі жақтан келетін информацияны жинап, анализ жасау.

Контр-тексеріс бөтен агентерді көмерциялы құрылымдарынан тауып және жүйедегі сенімсіз адамдарды тауып алу.

Қауыпсыздық мекеменің бастығы. ШТАБ БАСТЫҒЫ Тексеріс қылмыс және комерциялық құрылымдарынан және мемлекетін органдардан информация жинап және қылмыс жасауға (өлтіруге) дайындалу.

Күрес және шығармашылық жағынан шаруашылық жағынан қамтамасз ету консперативті пәтерлер қарау. Жарықты заңсыз сақтау және қамтамасыз ету.

Бригадалар. ІІ-гі қоғам. Номер клиентерден ақша жинап алу және конкурентермен төбелесу.

4)Бірігіп ұйымдастырылған топ. Қиын қылмыстарды жасайтын

Ұйымдар.

5)Қылмыс ұйымдар қиын және өте қиын қылмыстарды жасайды.

Көбінесе 22 – 35 жылғы адамдар жүйеге кіреді. Олардың қылмыс

Шеберлігі.

1)Қылмыстың бір түрімен тұрақты айналысу.

2)Қылмыс жасау білімі, дағдысы өте жоғарғы деңгейде.

3)Өмір сүруге негізгі ақша табысы болып табылады.

4)Ассоциялды ортамен тығыз байланысты.