Бағдарламасының мақсаты мен міндеттері Дәрістің мақсаты


үйлесімділік пен жүйелілік. Үйлесімділік дегеніміз



Pdf көрінісі
бет20/38
Дата22.11.2022
өлшемі0,56 Mb.
#159346
түріБағдарламасы
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   38
Байланысты:
Қазақ тілі кешен 22-23 (7)

 
үйлесімділік пен жүйелілік.

Үйлесімділік дегеніміз 
сӛйлеу және жазу тілінде грамматикамен сӛздердің логикалыҕ 
үйлесімде болуы. Ал 
үйлесімділік құралдары
мыналар: үстеулер (кейін, сосын, келесі); 
есімдіктер (ол, сол, бұл,); шылаулар (дегенмен, әйткенмен, себебі). 
Жүйелілік дегенге келетін болсақ, ол 
оҕырманға түсінікті болу үшін жазу тіліндегі 
идеялардың жүйелі және логикалыҕ дұрыс байланыста болуы.
Белгілі бір жазылымды толық орындау үшін бірнеше қадамдар жасалады:
1.
Әуелі жазғың келетін нәрсені аныҕтап алу. 
2.
Ойыңды дұрыс жеткізуді жоспарлау 
3.
Бірінші нұсҕасын (ӛзгертілуі мүмкін жазылым түрі) жазып кӛру 
4.
Түзету ( ҕателерді түзету және мазмұнын толыҕтыру) 


18 
5.
Тексеріп шығу (сауаттылыҕҕа тексеру және түзеу) 
6.
Дұрыс нұсҕаны (екінші немес соңғы нұсҕаны жазып шығу) жазу. 
Жазылымды үйретудің бірнеше жолдары бар. Солардың ең бастылары 
продуктивті 
жазылым
және 
процесті жазылым. 
Егер үлгі беру арқылы жазылымды үйретсек, мұны продуктивті жазылым деп 
атаймыз
. Яғни мұғалімдер жазылым түрлерінің үлгісімен таныстырып, мәтінімен жұмыс 
жасатуы керек. Белгілі бір жазылым үлгісі оның мазмұнымен, лексикасымен, стилімен 
және ҕұрылысымен таныс болуға кӛмектеседі. Сонымен ҕатар үлгілер оҕушыға ҕалай 
жазуы керек туралы идеяны да береді.
Ал егер де мұғалім оқушыларға жазылымның барлық қадамдарымен жұмыстануды 
қамтамасыз етсе, бұл процесті жазылым деп аталады.
Толығыраҕ айтҕанда, 
жазылымды жоспарлаудан бастап, алғашҕы нұсҕасын жаздырту, түзету, тексеруге дейін 
оҕушыларды жұмыстандыру. Бұл оҕушыларға жазылымның әртүрлі аспектілерімен 
әртүрлі уаҕытта жұмыстана білуге дағдыландырады. Мысалы, жоспарлау кезеңінде 
идеяларды ойлап табады және ұйымдастырады, алғашҕы нұсҕасын жазу кезеңінде ӛз 
ойларын жеткізу үшін ҕажетті сӛздерді, сӛйлем ҕұрылымдарын іздейді, түзету және 
тексеру кезеңінде жазылымның ұйымдастырылуы, сауаттылығы, ондағы идеяларды 
бағалауға мүмкіндік береді, яғни ӛз жұмысының артыҕшылығы мен осал тұстары туралы 
ойлануға мүмкіндік береді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   38




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет