Бағдарламасының негізіндегі «Химия» пәні бойынша 7 сыныпқа

Критериалды бағалау 
«Критериалды бағалау» терминін алғаш Роберт Глейзер (1963) қолданған, ол 
әдеттегі мінез-құлық моделінің жиынын анықтау үдерісін, білім алушылардың 
оқу жетістігі деңгейінің шамасы мен қолжетімділігінің арасындағы сәйкестікті 
сипаттады. Бұл оқушы әрекетін алдын ала анықталған критерийлерді тіркеп 
жинақтау арқылы бағалауды білдіреді. Глейзер критериалды стандарттағы 
бағалаудың басқа оқушылар жетістігіне тәуелділік пен салыстыруға қатысы 
жоқ екенін, сондай-ақ, әр оқушының құзыреттілік деңгейі туралы 
ақпараттануға бағытталғандығын атап көрсетті. Критериалды бағалаудың 
моделі оқушының дамуын, оның қызығушылығын және оқуға деген ынтасын 
арттыруға бағытталады. Егер әр оқушыға және оның ата-анасына түсінікті 
болатындай нақты әрі өлшемді бағалау критерийлері белгіленетін болса, бұған 
жетуге әбден болады. Анық құрастырылған бағалау критерийлерінің 
көмегімен мұғалім де, оқушы да: • Оқушы оқытудың қай сатысында? • Олар 
білім алуда неге талпынады? • Бұған жетуге көмектесу үшін не істеу керек? 
екенін түсінеді. Критериалды бағалаудың мақсаты бағалау критерийлерінің 
негізінде оқушылардың оқу жетістіктері туралы шынайы ақпарат алу және оқу 
үдерісін жетілдіре түсу үшін оны барлық қатысушыларға ұсыну. Критериалды 
бағалаудың міндеттері: 1. Оқу үдерісінде бағалаудың қызметі мен 
мүмкіндіктері аясын кеңейту; 2. Жүйелі кері байланыс орнату арқылы 
оқушылардың өзін-өзі үнемі жетілдіріп отыруына жағдай жасау; 3. Бірыңғай 
стандарттарды, сапалы бағалау құралдарын, механизмдерін қалыптастыруға 
көмектесу; 4. Қолжетімді, нақты, үздіксіз: - оқушыларға олардың оқу сапасы 
туралы; - мұғалімдерге оқушылардың ілгерілеуі туралы; - ата-аналарға оқу 
нәтижелерінің деңгейлері туралы; - басқару органдарына ұсынылған білім 
беру қызметінің сапасы туралы ақпараттар ұсыну; 5. Оқу нәтижелеріне деген 
жауапкершілік сезімін тәрбиелеу арқылы рефлексия, өзін-өзі реттеу және өзін-
өзі бағалау дағдыларын дамыту. Критериалды бағалаудың қағидаттары 

(принциптері): Оқыту мен бағалаудың өзара байланысы. Бағалау оқытудың 
ажырамас бір бөлігі болып табылады, ол оқу бағдарламасындағы 
мақсаттармен, күтілетін нәтижелермен тікелей байланысты. Шынайылық, 
сенімділік және валидтілік. Бағалау дәл және сенімді ақпаратты ұсынады. 
Қолданылатын критерийлердің, құралдардың оқу мақсаттарына жетуге, 
күтілетін нәтижелерді бағалайтынына сенімділігі болады. Ашықтық және 
қолжетімділік. Бағалау түсінікті, айқын ақпараттарды ұсынады, сондай-ақ, 
барлық оқу үдерісіне қатысушылардың қызығушылығын, жауапкершілігін 
арттырады. 6 Үздіксіздік. Бағалау оқушылардың оқу жетістігінің ілгерілеуін 
дер кезінде және жүйелі қадағалап отыруға мүмкіндік беретін үздіксіз үдеріс 
болып табылады. Дамуға бағыттау. Бағалау нәтижелері оқушылардың, 
мұғалімдердің, мектептің, білім беру саласының даму бағытын анықтайды 
және ынталандырады. 
Дескриптор (лат. descriptor — сипаттайтын)
— лексикалық бірлік (сөз, сөз 
тіркесі) ақпараттық-іздестіру тілі, әрі сипаттау үшін негізгі мағыналық 
мазмұнының құжаттың немесе тұжырымын сұрату құжатты іздестіру кезінде 
(ақпарат), ақпараттық-іздеу жүйесі. Дескриптор әрине қойылады тобына 
сәйкес қойылатын негізгі сөздердің табиғи тілді іріктеліп, мәтінді жататын 
білімнің белгілі бір саласында.