Баланың балабақшаға бейімделуі туралы
жүктеу/скачать 0,6 Mb.
|
1 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Мектеп жасына дейінгі балаларды ң психологиялы қ ерекшеліктері
- Б ейімделу ге он екі қадам жасаңыз
- Ақтөбе қалалық білім бөлімі № 24 «Аққу» мектепке дейінгі ұйымы Б ейімделу ге он екі қадам жасаңыз Психолог Жарекина А
- Ақтөбе қаласы
| Баланың балабақшаға бейімделуі туралы
2 -3 жастағы балалар үшін балабақшаға бейімделу күрделі құбылыс. Бейімделу уақытында баланың эмоциялық жағдайы көп өзгеріске түседі. Сондықтан кеңес береміз: - Үйдегі жағдайды балаңыз келетін топтың күн режимімен бірдей етіп ұйымдастыруға жұмыстаныңыз. - Балабақшаның тамақтану ас мәзірімен танысып баланың үйдегі тамақтануына балабақшада ішетін тамақтар түрін қосыңыз - Үйдегі жағдайда баланың өзіне - өзі қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз: жуыну, қолын сүрту, шешіну, өз бетімен тамақтану, тамақ ішкенде қасықты пайдалану, горшокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде өзіне ыңғайлы болуы шарт: шалбар не болмаса шорты замоксыз, белдеушесіз. - Баланың «социалдық көкжиегін» кеңейтіңіз, ауладағы өзімен құрдас балалармен көбірек ойнатыңыз, жолдастарына қонаққа барсын, әжесінде қонуға қалсын т.с.с. Осындай тәжірибе жинақтаған бала өз құрдастары мен үлкендер арасында тез үйренісіп, тіл табысатын болады. - Баламен жағымды эмоционалдық жағдайлар жасау қажет, ол көбіне ата – ана жағынан болуы қажет, балабақша туралы, оның өзіне керектігін түсіндіріп балаңызды сүйіп, аймалап, жиі оған өз мейіріміңізді көрсетіңіз. Есіңізде болсын Сіз көбірек осындай жылылық білдірсеңіз Сіздің балаңыз балабақшаға тез бейімделеді. Балаңыздың көзінше балабақша туралы өзіңізді толғандыратын мәселені айтудан аулақ болыңыз. - Бірінші күні балабақшаға серуенге келген дұрыс, тәрбиешімен танысып, балаңызға жаңа достар табуға. Сондай – ақ балаңыздың сүйікті ойыншығын балабақшаға беріп жібергеніңіз абзал. - Жоспарлаңыз, балабақшаға бірінші келген мезгілінде балаңызды бірінші күні – ақ күн ұзағына қалдырмауды. Балабақшаға жаңадан келген балалар алғашқы аптада 3 – 4 сағат, одан әрі түске дейін, айдың аяғына таман егер тәрбиеші кеңес берсе күні бойына қалдырылады. - Кейбір балалар үшін аптаның ортасында жүйкесін тоздырмау үшін «демалыс» алуға болады. - Бейімделу мерзімінде үйде демалыс кезінде баламен көп шұғылдануды қажет етеді, серуен жасау, күн режимін сақтау, эмоциялық жүктемесін түсіру қажет. - Бала балабақшаға тек ауырмай келуі қажет. ОРЗ, ОРВИ сақтану үшін түрлі витаминдер пайдалану қажет, мұрын қуыстарын оксолин мазмен сылап тұру қажет. Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса балабақшаға келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. Баланың балабақшаға барлық бейімделу уақытында психологпен балабақшаның медика – педагогикалық қызметі бақылауға алады. Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық ерекшеліктері Қазіргі уақытта баланы мектепке дайындау, белгілі бір дағдыларды игеруге бейімдеу заманымыздың көкейкесті мәселелерінің бірі болып отыр. Мектепке дейінгілердің өз-өзіне қызмет ету дағдыларын меңгеруі - өнегелі, жігерлі, дербестік, және табандылық сияқты қасиеттерін тәрбиелеудің тиімді жолы. Балаларды мектептегі оқуға бейімдеп, жетілдіруде психологиялық-педагогикалық диагностикаға қатысты негізгі жағдайларды белгілі бір қисынға келтіруге болады: - Мектепке жетілдіру мен оқуға бейімдеу барысы деңгейінің өлшемдері, оқу бағдарламасындағы оқыту мен тәрбиелеу мақсаттарымен байланысты болып табылады; - Балаларды мектептегі оқуға және жағдайларға бейімдеуде, педагогтар мен психологтардың психодиагностикалық іс-әрекеттері, бала тұлғасын дамытудың құрамды бөлігі болуы тиіс; - Мектепке жетілдірудегі педагогтар мен психологтардың психодиагностикалық әрекеттерінің ең бірінші міндеті, балалардың мектептегі оқуға бейімделуі, сынып ұжымы немесе балалар жайлы психологиялық ақпаратты алу болып табылады. - Балаларды мектептегі оқуға және жағдайларға бейімдеуде, педагогтар мен психологтардың психодиагностикалық іс-әрекеттері, бала тұлғасын дамытудың құрамды бөлігі болуы тиіс; - Мектепке жетілдірудегі педагогтар мен психологтардың психодиагностикалық әрекеттерінің ең бірінші міндеті, балалардың мектептегі оқуға бейімделуі, сынып ұжымы немесе балалар жайлы психологиялық ақпаратты алу болып табылады. Оқуға бейімделу әрекетін талдау психологиялық диагностиканың қолданылу бөлігін анықтайды. Балаларға психодиагностикалық зерттеулер жүргізгенде, мынандай моральді-этикалық сипаттамасы бар талаптар қойылады, олардың ең негізгілері: 1. Психодиагностикалық зерттеулердің нәтижелері балаларға зиянын келтірмеуі керек. 2. Балаларға диагностикалық зерттеулер, тек балалардың өздерінің және олардың ата-анасының рұқсатымен жүргізілуі тиіс. Балалар мектепке баратын кезге дейінгі уақытта ата-аналар балаларынсыз рұқсат беруіне болады. 3. Ата-ана құқығынан айырылған ата-аналар өз балаларының психологиялық зерттеулерінің нәтижелерінің қорытындысын психолог маманнан білуге болады, сонымен бірге психолог, ата-аналарға өз балаларының психологиясына тиісті білгісі келген сұрақтарына дұрыс және нақты жауапты беруі тиіс. 4. Психодиагностикалық зерттеудің нәтижесінде анықталған басқа факторлардан баланың тағдырын, яғни мектептегі оқуға бейімделуі мен тәрбие мүмкіндігін, ата-аналар мен психолог-педагогтардың пікірінсіз шешілмеуі тиіс. 5. Мектепке дейінгі мекемелер мен мектепте қызмет атқаратын психологтар психодиагностикалық жұмыстарды тәрбиешілер мен мұғалімдермен бірге тығыз байланыста болып атқаруы қажет. Психодиагностикалық әдістердің көпшілігі мектепке баратын балалардың түсінігіне байланысты психологиясы мен физикалық жағынан сау балалардың, зерттелініп отырған қасиеттер дамуының орта деңгейін сипаттайды және осындай зерттеулердің нәтижелерінен ауытқуы бар балалардың да қасиеттерінің даму деңгейі де анықталады. Егер оның жеке көрсеткіштері нормадан жоғары болса, онда осы бала өзінің дамуы жағынан құрдастарынан жоғары болады, ал керісінше, егер оның жеке мәліметтері нормадан төмен болса онда құрдастарынан қалып қояды. Психодиагностикада балалардың мектептегі оқуға қабілеттілігіне байланысты жүргізілетін эксперименттердің қиыншылығының ең бір негізгі себебі, баланың белгілі қабілеттерін психологтар тапсырма беру кезінде, осы тапсырманы орындауы оның қабілеттілігіне ғана байланысты болмайды, сонымен бірге, мотивацияға, мектептегі оқуға бейімделіп, қалыптасуына және дағдыларына байланысты. Мектепке баратын балаларды зерттеу үстінде ғылыми-зерттеу жұмыстарына барлық әдістерді қолдануға болады. Бірақ, кейбіреулері өте күрделі және арнайы бір құралдарды қажет ететіндері де кездеседі. Сондықтан практикада салыстырмалы жеңіл тесттерді сұрақнамаларды, бақылауды, құжаттарды талдауды және психодиагностикалық эксперименттерді қолданады. Интеллектуалды тестте қоршаған ортаның әсерін ескеру қажет. Көптеген жеке тесттерде, баланың жеке қасиеттерін анықтау үшін қарастырылып зерттелг ен. Жаңа шарттарға бейімделу тесттің ең қажетті талабы. Белгілі бір жасқа арналған тесттер басқа жастағы балаларға қолдануға болмайды. Балаларды мектептегі жағдайға жетілдіріп, оқуға бейімделу мәселелеріне байланысты психологтар мен педагогтардың көп жағдайларда ынтымақтастығы көрінеді, әсіресе мектеп практикасында психологиялық міндеттерді шешу маңызды жағдайда болады. Мектепке қабылданар баланың психологиялық даярлық деңгейін тексеру; диагноз қою; дамыту жолдарын белгілеу – қысқа мерзімдік диагностикалық шара болып табылады. Осы даярлық диагностика мазмұнын үнемі жаңа ізденістермен жетілдіріп отыру – теорияның жемісі. Сондықтан да мектепке психологиялық даярлықты анықтау мазмұнын теориялық ғылым, тәжірибелік іс-әрекет ретінде қарастырады. - мектеп жасына дейінгі балалардың психофизиологиялық ерекшеліктерін зерттеу. - мектеп жасына дейінгі балаларда танымдық процестерінің денгейлерінің диагностикасы. - баланы мектепке дайындаудың тиімді әдіс-тәсілдерін қолданудың психологиялық мүнкіндіктерін айқындау. Зерттеу әдістері-танымдық процестерді зерттеуге арналған стандартты әдістер комплексі: - түрлі әңгіме әдістерін қолдану. - шағын тестік тапсырмалар Мектепке дейінгі балалық шақта (үштен жеті жасқа дейін) организімнің қарқынды жетілуі жалғаса түседі. Жалпы өсумен қатар ткандар мен мүшелердің анатомиялық қалыптасуы және функциялық дамуы жүріп жатады. Скелеттің сүйектеніп, бұлшық еттердің сомдануының, тыныс алу, қан айналу мүшелерінің дамуының үлкен маңызы бар. Ми салмағы 1110 грамнан 1350 грамға дейін өседі. Үлкен ми сыңарлары қабықтарының реттегіш ролі мен оның ми қабығы астындағы орталықтарды бақылуы арта түседі. Шартты рефлекстердің пайда болу жылдамдығы артып, әсіресе екінші сигнал жүйесі қарқынды дамиды. Дене дамуы баланың дербестігінің арта түсуі үшін, тәрбие мен оқыту процесінде қоғамдық тәжірибенің жаңа формалары игеруі үшін қолайлы жағдайлар жасайды. П.П.Блонский өзінің педалогиялық-бағдарлану концепциясында баланың үлгермеушілігі, мектептегі сәтсіздіктерін оның жүріс-тұрыстарынан емес, әуелі семья жағдайына, әлуметтік экономикалық мәселелерінен қарау керек деп тұжырымдаған Егер сөйлеу, ойлау, қабылдау процестерінің дамуы қалыпты жағдайда жүрмесе баланың ой-өрісінің дамуы да кейін қалады. Бала бұл жаста өзін еркін ұстап, өз бетімен әрекет жасап үйрене алмайды, олардың дамуында жол көрсететін, өмірге бейімделуіне жағдай жасайтын адам болу керек. Қандай адамзат баласы болмасын баланың әлеуметтік жағдайына бейімдейтін, үйрететін ата-анасы болып табылады. Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық процестерінің дамыту үшін өткізілген эксперементалдық жұмыс Балалардын ойлауын сезімін,еркін зерттеу керек болса, бұл үшін психолог қандай болмасын бір әрекет ұйымдастырады. Мысалы, өзіне тән ережелері бар ойын ұйымдастырылса, сол ойын үстіндегі балалардың психологиялық ерекшеліктері жазылып, кейін оған мұқият талдау жасалынады.Осы зерттеуде оқушылардың жас ерекшелігіне байланысты ақыл-ой әрекетіндегі сөз бен көрнекіліктің ара қатынасы үнемі өзгеретіндігі, балалардың жасы өсіп, білім қоры молайған сайын олардың ойлауы тереңдеп, жалпыланып қана қоймай, ондағы образдардың біртіндеп толық және мағыналы бола түсетіндігі де байқалған. Мектепте оқытуға баланың психологиялық дайрлығы - мектепке дейінгі балалық шақ кезеңіндегі психикалық дамудың қорытындыларының бірі. Қазіргі уақытта баланы мектепке дайындау, белгілі бір дағдыларды игеруге бейімдеу заманымыздың көкейкесті мәселелерінің бірі болып отыр. Ендігі жерде мектеп жасына дейінгі баланың бүкіл өмірін ұйымдастыру, оның денсаулығын нығайту, ақыл-ой, адамгершілік тәрбиесін жетілдіріп, түптеп келгенде мектепке даярлау, тікелей ата-ананың үлесіне тиеді. Мектепке дейінгі ұйымдарда білім сапасын арттыру аса маңызды мәселе, ол үшін жалпы және негізгі жағдайларды жақсарту басты міндет болып табылады. А. Едігенова бойынша баланың бүкіл өмір бойында оның даму үрдісі жүреді. Даму үрдісінде баланың таным белсенділігі арта түседі. 6 жастағы балалар заттарды түсіне, түріне, көлеміне қарап ажырата бастап, олардың құрылысын, пайдалану тәсілдерін білгісі келеді. Күнделікті өмір барысында бала шындық дүниенің құбылыстары мен заттарын анықтай білуге, адам баласының жинақтаған бай тәжірибесін үйренуге талаптанады. Балалардың бір нәрсені құмартып білуге талаптануын таным ынтасы дейді. Балалар өте байқағыш, еліктегіш, әр нәрсеге үңіле қарайды, көп нәрселер оларды ойлантады. Балалар әдетте өзіне түсініксіз оқиғалардың, құбылыстардың сырын білуге құмартады. Күн сайын олардың алдында жаңа сұрақтар туады. Сол сұрақтың жауабын олар ересектерден күтеді, өйткені, олардың түсінігінше, ересектердің білмейтіні болмайды. Мұндай ерекше сұрақтар балалардың ақыл-ой еңбегімен шұғылданудағы ниетін, ықыласын сипаттайды. Сондықтан ересек адамдар бала сұрағын жауапсыз қалдырмауға тырысқан жөн. Себебі сұрағына жауап ала алмаған бала келешекте сұрақ қоюдан жасқаншақтайды және бұл баланы дүниені тануына кері әсер етуі әбден мүмкін.В.С. Мухина бойынша мектеп жасына дейiнгi және бастауыш мектеп жасындағы балаларда мiнез-құлық мотивациясы: мiнез-құлықтың саналы регуляциясы күшейедi, мотивтер мен қажеттiлiктер көлемi ұлғаяды, рухани және материалды қажеттiлiктер сферасы кеңейедi, қарым-қатынасқа деген қажеттiлiк, жетiстiкке жету, басқарушылыққа қажеттiлiк сияқты әлеуметтiк қажеттiлiктер нығая түседi. Көп бiлу, басқалардан жоғары болу, өзi жасай алу сияқты қарапайым қажеттiлiктер пайда болады . Д.Б. Эльконин пікірінше, мектепке дейінгі кезеңде балалар іс-әрекетінің күрделенуіне жалпы ақыл-ой дамуының ілгеруіне байланысты зейін күшті шоғырланып, тұрақтылыққа ие болады. Мысалы, мектепке дейінгі кезеңдегі кішкентайлар бір ойынды 30-50 минут ойнайтын болса, 5-6 жасқа жеткенде ойынның ұзақтығы 1,5 сағатқа дейін созылады. Мұны ойында адамдардың күрделірек іс-әрекеттері мен қарым-қатынастарының бейнеленуімен және ойынға үнемі енгізілетін жаңа ахуалдардың қолдау табуымен түсіндіруге болады. Балалар суреттерді көргенде, әңгіме, ертегі тыңдағанда зейін тұрақтылығы арта түседі. Мысалы, мектепке дейінгі шақтың соңында суретті көру ұзақтығы екі есе артады, мектепке дейінгі кішкентайға қарағанда алты жасар бала суретті жақсырақ түсінеді, оның өзіне қызықты жақтары мен егжей-тегжейлерін бөліп алады .Бірақ мектепке дейінгі кезеңде зейіннің негізгі өзгеруі баланың алғаш рет өз зейінін меңгере білуінде, оны саналы түрде белгілі заттарға құбылыстарға бағыттай білуінде және кейбір тәсілдерді пайдалана отырып, соларға зейін қоя білуінде. Мектепке дейінгі шақ ішінде өз зейінін ұйымдастыру үшін сөзді пайдалану күрт өседі. Мұны, атап айтқанда, мектепке дейінгі ересектер үлкеннің нұсқауы бойынша тапсырманы орындағанда мектепке дейінгі кішкентайларға қарағанда нұсқауды 10-12 рет жиі қайталады. Сонымен, баланың мінез-құлқын реттеуде сөздің маңызының жалпы өсуіне байланысты мектепке дейінгі шақта ықтиярлық зейін қалыптасады.В.С. Мухина мектепке дейінгі шақта балалар ықтиярлы зейінді меңгере бастаса да, бүкіл мектепке дейінгі балалық шақта ықтиярсыз зейін басым болып қала береді. Балаларға өздері үшін бір текті әрі тартымы шамалы іс-әрекетке зейін қою қиынға түседі,сонымен бірге ойын процесінде немесе әсерлі сезімге бөлерліктей тапсырмаларды шешерде олар едәуір ұзақ уақыт бойы ықыласты болып жүреді. Мектеп жасына дейінгі бала зейінінің ерекшелігі мектепке дейін оқыту ықтиярлы зейінге үнемі күш салуды талап ететін тапсырмалар бойынша құрылуы мүмкін емес себептердің бірі болып саналады. Сабақтарда пайдаланылатын ойын элементтері, іс-әрекеттің нәтижелі түрлері, іс-әрекет формаларын жиі өзгерту балалардың зейінін айтарлықтай жоғары деңгейде ұстауға мүмкіндік береді.Сенсорлық даму, бала заттардың түсін, пішінін, мөлшерін және олардың кеңістіктегі орналасуын айырып қана қоймай, оларды мөлшеріне қарай сәйкестендіріп (үлкен, кіші, аз, көп) анықтай алады.Зейін тікелей қызығушылықпен байланысты (ырықсыз зейін), өйткені қызықты іске бала көңілі тез ауады. Егер 6 жасар бала ойынмен айналысқан болса, ол алаңдамай 2, тіпті 3 сағат ойнай береді. Алайда, бұлай зейінді шоғырландыру – баланың айналысқан нәрсесіне қызығушылығынан туындайды. Балаға зейінін тәрбиелеуде көмектесу қажет. Үлкендер сөз нұсқаулары арқылы баланың зейінін ұйымдастыра алады. Оларға біркелкі жалықтыратын және тартымдылығы аз іс-әрекетпен айналысу өте қиын. Зейіннің бұл ерекшелігі сабақтарда ойын элементтерін енгізуге және іс-әрекет түрлерін жеткілікті ауыстырып отыруға негізгі себеп болып табылады. Мектеп жасына дейінгі баланың есі негізінен ықтиярсыз сипатта болады. Бұл бала көбіне өзінің алдына бір нәрсені есінде қалдыру үшін саналы мақсаттарды қоймайтындығын көрсетеді. Есте сақтау мен еске түсіру баланың еркі мен санасына байланысты өтеді. Бұл екеуі де іс-әрекет арқылы жүзеге асады әрі іс-әрекеттің сипатына байланысты болады. Бала іс-әрекетте неге зейін қойса, оған не әсер етсе, не қызық болса, соны ғана есінде сақтайды. Заттарды, картиналарды, сөздерді ықтиярсыз есте сақтаудың сапасы, баланың осыларға қаншалықты әсерлі іс-әрекет істеуіне іс-әрекет процесінде оларды егжей-тегжейлі қабылдау, ойластыру, топтастыру қандай дәрежеде өтетіндігіне байланысты. Мысалы, суреттерді жай ғана қарап шыққанда оларды баланың есінде сақтау анағұрлым нашар балады, ал осы суреттерді, өз орындарына, мысалы, бақшаға, ас үйге, балалар бөлмесіне, қораға дәл келетін жеке заттарды қою ұсынылғанда бала оларды есінде жақсы сақтайды. Ықтиярсыз есте сақтау баланың орындайтын қабылдау және іс-әрекеттерінің жанама қосымша нәтижесі болып табылады .Мектепке дейінгі жастағылардың ықтиярсыз есте сақтауы мен ықтиярсыз еске түсіруі – ес жұмысының бірден-бір түрі. Бала бірдеңені есте сақтау немесе еске түсіру жөнінде алдына әлі мақсат қояды, ал бұл үшін арнаулы тәсілдерді қолдануды білмейді. Мысалы, үш жастағы балаларға суреттер тобының біреуін сұрағанда балалардың басым көпшілігі өзін мүлде бірдей ұстады. Суретке көз жүгіртіп өткеннен кейін бала оны шетке ығыстырып қойып, үлкен адамнан басқа суретті көрсетуді сұрады. Кейбір балалар бейнеленген заттар жөнінде әңгімелеп беруге тырысты, суретке байланысты өткен тәжірибенің жағдайларын еске түсірді («Көзілдірікті көзге киеді. Мынау- көбелек, құрт деп аталады». «Қарбыз. Мен, анам және әкем- үшеуіміз үлкен қарбыз сатып алғанбыз, алқоры одан әлдеқайда кіші», тағы осындайлар). Әйтсе де есте сақтауға бағытталған балалардың ешбір іс-әрекеттері байқалмады .В.С. Мухинаның пікірінше есте сақтау мен еске түсірудің ықтиярлы формалары мектепке дейінгі естияр шақта қалыптаса бастайды және мектепке дейінгі ересектерде жетіледі. Ықтиярлы есте сақтау мен еске түсіруді меңгерудің неғұрлым қолайлы шарттары ойын үстінде жасалады, бала өзіне алған рольді жақсы орындап шығу есте сақтау шарты болған кезде жасалады. Мысалы, сатып алушының ролін алған бала дүкеннен белгілі заттарды сатып алу жөніндегі тапсырманы орындаушы ретіндегі баланың есте сақтайтын сөздерінің саны үлкен адамның тікелей талабы бойынша есінде сақтауға тиісті сөздерден көп болып шығады. Естің ықтиярлы формаларын меңгеру бірнеше кезеңнен тұрады. Олардың біріншісінде әлі қажетті тәсілдерді меңгере алмай тұрып бала есте сақтау мен еске түсіру міндетінің өзін бөле бастайды. Мұнда еске түсіру міндеті бұрын бөлінеді, өйткені бала алдымен дәл еске түсіруді, елестетуді қажет ететін ахуалдарға кездеседі. Бұған дейін ол нені қабылдап, жасағанын көрсететін іс-әрекетті білуі керек. Есте сақтау міндеті еске түсіру тәжірибесінің нәтижесінде пайда болады.В.С. Мухинаның айтуынша, есте сақтау мен еске түсірудің жолдарын бала өз ойынан шығара алмайды. Ондай жолдарды белгілі түрде баланың есіне үлкендер салады. Мысалы, үлкен адам балаға тапсырма бергенде оған осы арада дәл оны қайталап беруді талап етеді. Үлкен адам баладан бір нәрсе сұрағанда, оның еске түсіруіне бағыт береді: «Сосын не болады?», «Жылқыға ұқсас сен тағы қандай жануарларды көрдің?» Тағы сол сияқты. Бала біртіндеп қайталай білуге, түсіне білуге, материалды есте сақтау мақсатында байланыстыра білуге, еске түсіргенде байланыстарды пайдалана білуге үйренеді. Мектеп жасына дейінгі балалардың кейбіреулерінде эйдетикалық ес деп аталатын көру есінің ерекше түрі байқалады. өзінің айқындығы мен дәлдігі жағынан эйдетикалық естің бейнелеріне жуықтайды: бұрын қабылданған бір нәрсені есіне түсірген бала соны көз алдына қайтадан көріп тұрғандай болады. Эйдетикалық ес – жас шағының құбылысы. Мектепке дейінгі жаста осындай есі бар бала, кейінірек, мектепке оқыту кезеңінде, әдетте өзінің бұл қабілеттілігін жоғалтады.Мектепке дейінгі жас – естің қарқынды даму жасы. Ес – бала үшін маңызды оқиғалар мен мәліметтерді жаданда қалдырады және сақтайды.Сондай-ақ мектепке дейінгі балалардың ойлау үрдісіне тоқталсақ, ойлау – тіл дамуы және ғылыми ұғымдарды меңгеру бірлігінде дамиды. Баланың сау психикасының ерекшелігі – танымдық белсенділігі. Ойлау – сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының байланыс қатынастарының адам миында жалпылай және жанама түрде сөз арқылы бейнеленуі. Ақыл-ой жағынан бала қаншалықты пәрменді болса, ол сонша көп сұрақтар қояды және оның сұрақтары соншалықты алуан түрлі болады. Бала заттың бейнесін ғана емес, оның қимыл-қозғалыстары туралы да ойлайды. Бейнелі ойлау – 6 жасар бала ойлауының негізгі түрі. Әрине, ол жекелеген жағдайларға логикалық ойлауды да орындай алады, бірақ та бұл жаста көрнекілікке сүйенген оқыту басымырақ болады. Мұның өзі осы жастағы балалардың естері еріксіз жақсы дамиды. Ерікті естері жаңа ғана қалыптасады. Сондықтан жақсы қабылдап алған заттардың түсін есінде жақсы сақтайды. Көру және есту елестері көрген нәрселердің мазмұнымен байланысты болады.Мектепке түсу балалардың логикалық есін дамытуда үлкен роль атқарады. Оқушылардың есін тәрбиелеуде де мұғалім олардың жас және дара ерекшеліктерін ескере отырып, жұмыс жүргізеді. Кіші мектеп жасындағы балаларды оқу тәсілін өз бетімен таңдап ала алмайтындықтан мұғалім үйге тапсырма бергенде, материалды қалай оқу керектігін балаларға ұдайы ескертуі керек. Бұл жөнінде оқулықтардың бәрінде мәтінді қалай оқу, тапсырманы қалай орындау керектігі айтылған. Бірақ баланың назары кейде бұған жөнді түсе қоймайды. Мұғалім мұны қатты ескерген жөн. Атақты психолог ғалымдары Л.С. Выготский, А.И. Леонтьев, А.С. Запорожец, Л.Д. Венгер, Д.Б. Эльконин, Е.И. Игнатьева, Ю.К. Бабанский, И.Я. Лернер т.б. зерттеушілердің еңбектерінде мектеп жасына дейінгі балалардың жеке басының қалыптасуына әсер ететін әртүрлі іс-әрекеттердің ішіндегі ең маңыздысы шығармашылық белсенділіктің сапалығына назар аударады. Алайда мектепке бару қарсаңында баланың психологиялық даму деңгейінде жекелей өзгешеліктер өсе түседі. Бұл өзгешеліктер мынадан көрінеді: балалар бір-бірінен ақыл-ой, адамгершілік және жекелей дамуымен ажыратылады. Олай болатын болса, балаларға психологиялық қолдау жасау бiлiм беру мекемелерiнiң (балабақша, мектеп) ең негiзгi мiндетi болып табылады. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. Астана – 2009. 2. Выготский Л.С. Собр. соч. Т.4. Детская психология. Москва, Педагогика, 1984. 3. Рубинштейн С.Я. Экспериментальные методики патопсихологии и опыт применения их в клинике. Москва, 1970. Бейімделуге он екі қадам жасаңыз Баланың әлеуметтенуі қашан қайта басталады? Әрине бірінші отбасында және балабақша келгенде. Балабақша таныс емес үлкен адамдармен , балалармен танысады , мінез-құлық ережелері мен нормаларын менгереді. Жаңа жағдайға бала қалай үйренеді? Өкінішке орай балабақшаға бейімделу көбінесе қиын және ауыр өтеді. Бала тамақ ішпейді, ұйықтамайды, балалармен және үлкен адамдармен араласудан бас тартады да , қоршаған ортаға деген қызығушылығы төмендейді , ойншықтарды ойынға қатыстырмайды. Баланың балабақшаға қиын бейімделу себептері: басқа адамға бұрын қалып көрмегендіктен, дәретке өзі отырып үйренбегендіктен, кейбір тағамдарды жеу дағдысы жоқ , мысалы қызылша , орамжапырақ , қатты тамақты шайып үйренбеген (құрттайнан) балабақшаға келген алғашқы күндері бала 2 сағатқа қалу керек . Көбінесе ата-аналар жқмыс тәртібін айтып , баланы күні бойы балабақшаға қалдырады. Осының нәтижесінде күрделі және созылмалы мәселелер пайда болады. Балаңызбен үйде сойлесесіз бе? Оны мақтайсыз ба , оны жақсы көретініңіз туралы айттыңыз ба? Ата-аналардың балаға эмоционалдық әсері кобінесе жағдайды қиындатады. Әр отбасында бейімделудің үш түрі бар, жеңіл түрі-баланың мінез-құлығы 10-15 күнде қалпына келеді . Орташа ауырлық бейімделу – 1 айдың ішінде , ауыр бейімделу – 2 айдан 6 айға дейін өтеді. Қобалжулары қатты ата – аналардың балалары да балабақшаға қиын бейімделеді , өйткені ата - ананың қобалжуын көріп , баланың қорқынышы ұлғая бастайды. Осы кезде ата – ана балаға көмек беруі керек. Ертенгілік қоштасуды жеңілдету тәсілдері: - Баламен тез қоштасып үйреніңіз.Қоштасуды созбаңыз.Бала сіздің қобалжығаныңызды көріп тынышталуы ұзаққа созылады. - Балаңыз сізге сенсін десеңіз,балабақшаға әкеліп көрінбей қашып кетпеңіз. - Балаңызға ұнайтын қоштасу рәсімін ойлап табыңыз және оны қатал ұстаңыз. - Балабақшаға барғаны үшін жаңа ойыншық сатып алып, балаңызды алдарқатыңыз. Балаға анық түсінік беру керек. Бір рет болсын баланың дегенін істесеңіз әрі қарай баланы көндіру өте қиынға түседі. 2 – 3 жастағы балалар үшін балабақшаға бейімделу күрделі құбылыс.Бейімделу уақытында баланың эмоциялық жағдай көп өзгеріске түседі.Сондықтан кеңес береміз. - Үйдегі жағдайда балаңыз келетін топтың күн режимімен бірдей етіп ұйымдастыруға жұмыстаныңыз - Балабақшаның тамақтану ас мәзірімен танысып баланың үйдегі тамақтануына балабақшада ішетін тамақтар түрін қосыңыз. - Үйдегі жағдайда баланы өзіне – өзі қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз: жуыну, қолын сүрту, шешіну өз бетімен тамақтану тамақ ішкенде қасықты пайдалану, гаршокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде өзіне ыңғайлы болуы шарт, шалбар не болмаса шорты замоксыз, белдеушесіз. - Баланың «социалдық көк жиегін» кеңейтіңіз, ауладағы өзімен құрдас балалармен көбірек ойнатыңыз, жолдастарына қонаққа барсын, әжесінде қонуға қалсын т.с.с.Осындай тәжірибе жинақтаған бала өз құрдастары мен үлкендер арасында тез үйренісіп, тіл табысатын болады. - Баламен жағымды эмоцияналдық жағдайлар жасау қажет, ол көбіне ата – ана жағынан болуы қажет, балабақша туралы, оның өзіне керектігін түсіндіріп балаңызды сүйіп, аймалап, жиі оған өз мейіріміңізді көрсетіңіз.Есіңізде болсын – сіз көбірек осындай жылылық білдірсеңіз сіздің балаңыз балабақшаға тез бейімделеді. Балаңыздың көзінше балабақша туралы өзіңізді толғандыратын мәселені айтудан аулақ болыңыз. - Бірінші күні балабақшаға серуенге келген дұрыс, тәрбиешімен танысып, балаңызға жаңа достар табуға.Сондай – ақ балаңыздың сүйікті ойыншығын балабақшаға беріп жібергеніңіз абзал. - Жоспарлаңыз:балабақшаға бірінші келген мезгілінде балаңызды бірінші күні ақ күн ұзағына қалдырмауды. Балабақшаға жаңадан келген балалар алғащқы аптада үш төрт сағат, одан әрі түске дейін, айдың аяғына таман егер тәрбиеші кеңес берсе күні бойына қалдырылады. - Кейбір балалар үшін аптаның ортасында жүйкесін тоздырмау үшін «демалыс» алуға болады. - Бейімделу мерзімінде үйде демалыс кезінде баламен көп шұғылдануды қажет етеді, серуен жасау, күн режимін сақтау, эмоциялық жүктемесін түсіру қажет. - Балабақшаға тек ауырмай келуі қажет. Егер сіздің балаңыз көпшіл, өз жақындарыңызбен бірге бөтен адамдарды жақтырмаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық өз құрдастарымен мейірімді болса балабақшаға келген күннен бастап ақ, үйреніп кететініне сеніңіз. Баланың балабақшаға барлық бейімделу уақытында психологпен балабақшаның медика – педагогикалық қызметі бақылауға алады. Ақтөбе қалалық білім бөлімі № 24 «Аққу» мектепке дейінгі ұйымы Бейімделуге он екі қадам жасаңыз Психолог Жарекина А Ақтөбе қаласы І. ЗЕЙІНДІ ЗЕРТТЕП ЗЕРДЕЛЕ * «МЮНСТЕРБЕРГ» ӘДІСТЕМЕСІ Бұл әдістеме зейіннің таңдамалылығын анықтауға бағытталады. Нұсқау: Көптеген әріптердің арасында тұтас сөздер бар. Сіздің міндетіңіз: тез оқып отырып, сол сөздердің астын сызуыңыз керек. Жұмыс уақыты-2 минут. Табылып астын сызған сөздердің саны мен байқалмай қалған сөздер саны, қатеге байланысты бағаланады. Зерттелуші тапсырманы орындап болғаннан кейін нәтижесі есептеліп хабарланады. Аашпгоппартаивнртерезевнаапташыопккарталыгксағатлыгсабақоыгборпыаукесікрвнбасбалдақинакпотақтагыеоқушыоанмұғалімрыгадиректорвпыкуқызметкерапецуранлвгкдәптершввр……. ІІ. ТЕСТ – ПСИХОДИАГНОСТИКА ҚҰРАЛЫ. Сіз қандай тәрбиешісіз? Жалпы диагностикалық, кәсіби лайықтылықты анықтау. 1.Тәрбиешілік қызметке қалай келдіңіз? а) жүрек қалауымен ә) кездейсоқ б) лажым жоқтықтан 2. Сіз үшін тәрбиешінің жұмысы: а) керемет жұмыс ә) күнкөріс үшін б) бас қатыру Балалар сізді қандай деп ойлайды а) өте сауатты деп есептейді ә) қанағаттанарлық б) олардың көзқарасында жұмысым жоқ 4. Балалар арасында жарыс болатын болса: а) міндетті түрде менен көмек сұрайды ә) кейде б) маңыма мүлде жоламайды 5. Сіздің сабақ өту тәсіліңіз қандай? а) тыс қызықты материалды жиі пайдаланамын ә) сирек қолданамын б) белгілі айтылған тапсырмадан шыға алмаймын 6. Балабақшадағы ережеден тыс жұмысты ұйымдастыруда а) балалар арасында жиі-жиі жарыстар ұйымдастырамын ә) басшылар ескерткенде ғана б) бас ауыртқым келмейді 8. Балаға қол жұмсайсыз ба? а) мүлде қол жұмсамаймын ә) анда-санда б) «Аюға намаз үйреткен – таяқ» деп есептеймін 9. Тәрбиеші болғаныңызға а) ризасыз ә) сізге бәрібір б) өкінесіз 10. Ұжым арасында беделіңіз: а) өте жоғары ә) жақсы б) орташа Әрбір «а» жауабына – 5 ұпай, «ә» жауабына – 3 ұпай, «б» жауабына – 1 ұпайесептеңіз. 45-50 ұпай жинасаңыз: Сіз шәкірт үшін биік тұлғасыз. Сіз бала тәрбиесіне жан-тәнімен берілген жансыз. 30-21 ұпай жинасаңыз : Сіз арбаны да сындырмайтын, өгізді де өлтірмейтін күйде жүрсіз. Сізге көп іздену керек. 15-11 ұпай жинасаңыз: Сіз босқа уақыт өткізіп жүрсіз. Орыныңызды бала жанын түсінетін шын тәрбиешіге босатқаныңыз жөн. ІІІ. Психогеометриялық тест 1. Адамның тұлғалық типін тез арада анықтауға; 2. Кез келген адамға толық мінездемені оған түсінікті түрде жеткізуге; 3. Күнделікті жағдайдағы мінез-құлықтың сценарийін жасауға...... Дереккөзі: http://www.zharar.com/kz/4412-balabaksha.html?Like © www.ZHARAR.com Музыка: Сахнаға 2 жүргізуші шығады. 1 жүргізуші: Уа, халайық жараңдар, Айналаға қараңдар! Жаңа жылдық бұл тойын, Салтанатқа санаңдар Қызық көріп, шат болып, Шаттық күліп тараңдар, Уа, халайық құрметті, Көмейіме жыр кеп тұр Жаңа жылды қарсы алып, Өткізейік дүрмекті Уа, халайық той бүгін Бақыт, шаттық мол бүгін Қарсы алайық Тышқан жылды Ұзатып сап Доңызды. 2 жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, Құрметті ұстаздар, оқушылар, ата-аналар! Біз сіздерді Жаңа 2008 тышқан жылы мен құттықтаймыз.Сіздерге жаңа жылда, жаңа табыс, бақыт тілейміз. Балалар енді Жаңа жыл мейрамын бастайық. Ұқыпсыз: Мен Ұқыпсыз адаммын.Абай көшесінен үлкен тапсырма ала келдім. Бірақ мен басқа жерге келген сияқтымын.Мен қайдамын? (Айналасына қарайды) Мына жер маған таныс емес.Бірақ, бұл маңызды емес.Мен бұл жерге бір маңызды тапсырма ала келдім ғой, ал қалғаны маңызды емес.Неге келіп едім? А иә!Жаңа жыл мерекесінің өтуі маған тәуелді.Маған Жаңа жылды білдіретін сандар теруім және сөздерді айту керек.(Телефоннан нөмір тере бастайды. Осы кезде 2 адам шығады.) 1.Сайқымазақ: Қане біздің қонақтар! Басқаға мойын бұрмаңдар! Бізге қарай жақындап Қызық күлкі тыңдаңыздар! 2.Сайқымазақ: Барлығыңыз білетіндей шыршада Өте қызық болатынын. Өлең айтып, би билеп Сіздерді достар, құттықтап Барлығы: Жаңа жылдарыңызбен!!! (Ұқыпсызға көңіл аударады.) 1 Сайқымазақ: (Ұқыпсызға) Сен қайдан келдің? Аспаннан түстің бе? Ұқыпсыз: Мен бір нәрсені шатастырып тұрған секілдімін.Маған екеуміздің біреуіміз шатасып, басқа жерге келіп тұрған секілдіміз. 2 Сайқымазақ: Біз мерекеге келдік, халық бізбен көңіл көтереді мен білмеймін, сен кімсің өзің? Ұқыпсыз: Мен Ұқыпсыз адаммын.Родник көшесінен келдім.Жаңа жылға асығып келдім.Енді міне қайда келгенімді білмей тұрмын. 1 Сайқымазақ: Қайда асықсаң, сонда келдің.Қарашы айналаңа адамдарда мереке, барлығы көңілді, бақытты Жаңа жылды қарсылауда! 2 Сайқымазақ: Қане қараңыздаршы, қандай тамаша шырша халық сол мерекені қанекей бізбен бірге қалып көңіл көтеріп бәріміз билейік. (Би биленіп,өлең оқылады.) (Ортаға Чебурашка мен Гена баянмен шығады.) Чебурашка: Мәссаған, Гена қарашы, қаншама халық келген.Мен осыншама үлкендермен балаларды ешқашан көрген емеспін. Гена: Ал мен көрдім.Зоопаркте жұмыс жасасаң бұдан да көп адам көресің. Чебурашка: Барлығыңыз амансыз ба? Жаңа жылдарыңызбен! Мені білесіңдер ме? Мен әлемге белгісіз жануармын.Ал менің атым ... Барлығы: Чебурашка. Гена: Ал менің – менің атым кім? Барлығы: Крокодил Гена! Гена: Мәссаған-қандай ақылды балалар! Ал енді Чебурашка, біздің жаңа әнімізді айтсақ қайтеді. Чебурашка: Айтсақ айтайық. Пусть белеют тропинки И летают снежинки И заводит пурга хоровод- Сразу ясно прохожим, На сосулки похожим, Что наступит вот-вот Новый год... Гена: Я ж играю на горможке У прохожих на виду... Чебурашка: К сожелению, Новый год- Он тоже раз в году ... Чебурашка: Сөздері енді аздап келіспейді.Мен мына жерде өнер көрсетіп кеткен сияқтымын. Ал барлық халық Аяз ата мен Ақшақарды көргісі келіп тұрған секілді. Олардың да келетін уақыты болған секілді.Біз жеделхатты алғанымызға көп болды ғой.Ал енді біздер осы жерге бір би билеп сосын аяз атаны шақырайық. (Би биленеді.) Аяз атамен Ақшақарды шақырайық: Аяз ата, Ақшақар. Аяз ата, Ақшақар Аяз ата: Уа, жұртым, жиналған. Көңілдерің дүр маржан Айналайын ұлдардан Айналайын қыздардан Аяз ата, Ақшақар Жетті жолдан қиналған Ештеңе емес барлығы, Алдымыздан күлді арман Мықтылығым мәлім ғой. Өтіп кеткен жылдардан Ақшақар: Амансыздар ма,балалар, ұстаздар, ата-аналар! Өздеріңді сағынып келдік. Жаңа жылдарың құтты болсын.Тышқан жылы табыс жылы, береке, бірлік әкелсін.Тарихи жыл болсын. Аяз ата: Бәрі үшін бақытты да қуанышты кезең болсын. Ақшақар: Мен сендермен Жаңа жылды қарсы алғаныма өте қуаныштымын.Сіздер маған бір өнер көрсетіп бересіңдер ме? (Би биленеді.) Аяз ата: Ойбай, Жаңа жылдық мерекеңізге қанша балалар келген.Кім тақпақ айтса, кім өлең айтса, ал кім билесе, бәріне де сыйлығым бар.Қане, қайдасыңдар? Ақшақар маған көмектеседі. (Би, тақпақ айтылады.) Ақшақар: Аяз ата, ал мен ең жақсы киінген және өнер көрсеткен сынып жетекшісіне конкурс жариялағым келіп отыр. Ал қане кім бар күшті. Ақшақар: Жарайсыңдар барлығыңда.Жеңген --------- сынып жетекшісі. (Аяз ата барлығына дәмді нәрселер береді.) 1- жүргізуші: О, халайық, жараңдар. Қилы-қилы заман бар. Доңыз жылы әне жылыстап, Кетіп барады қараңдар. О, халайық, халайық. Қош айтысып қалайық! 2-жүргізуші: Құрметті достар!Бізге жақсылықтарымен толы болған.Доңыз жылын шығарып салайық. Доңыз: Қуанышты ортамыз сазға ұласқан Тілегім болсын мәңгі ашық аспан 2008 жылы қадам басқан Гүлденіп көркейе бер, Қазақстан.! Келесі жыл бастауын Тышқанға беремін.(Сахнаға Тышқан шығады.) 2-жүргізуші: Ар бол, Жаңа жыл! Бар бол, Жаңа жыл. Қадамың құтты болсын, Жаңа жыл. Бейбітшілік жылы бол, Жаңа жыл. Құт-береке жылы бол, Жаңа жыл. Тышқан: Сәлеметсіздер ме? Кешіккен жоқпын ба? Мен сондай асықтым, сондай жүгірдім.Кешігем деп қатты қорықтым.Менің ең жақсы қасиетім – шапшаңдығым. Тышқан: Мен дағы бір қонақпын Он екі жылда оралар Үлкендерге ақ ниет Сіздерге де ақ ниет. Сіздерге мың рахмет. Барлығы: Қош бол, Доңыз жылы, Қош бол! Ақшақар: Қош келдің Жаңа жыл. Аяз ата: - Ал, айналайын Жаңа жыл, келген қадамыңа нұр бітсін! Мынау менің ұлдарым мен қыздарым, мынау халайық бір өзіңе аманат.Он екі ай бойы бағып-қақ.Жақсы жыл бол, дария нұр бол, Жаңа жыл! - Ал енді Ақшақар біз кетпестен бұрын бүлдіршіндеріміз бізге тағы не әзірледі екен соны көрейік. (Көріністер кетеді) (Хормен шыршаны айнала « Шырша жыры » әні орындалады ) - Жаңа жылдарыңмен достар! Шанамызға мінейік Ақшақар.Алда барар ауыл бар, Жыл қуантсын баршаны. Ақшақар: Жаңа жылда сіздердің барлығыңызға жақсылық тілеймін. Барлығы: Қош бол, Аяз ата, Ақшақар! Аяз ата, Ақшақар! (Хормен шыршаны айнала «Шырша жыры» әні орындалады ) 1-жүргізуші: Міне, Қымбатты балалар, бірлесіп, достасып өткізген мереке қашанда қуанышты өтеді.Достық, бірлік бәріне де жеңеді.Аспанымыз бұлт торламасын, аспанымыздағы күніміз сөнбесін! Барлық жандар бір тілекке қосқан үн Бақытты боп бастады жыл дастанын Қуанышпен келді той боп Жаңа жыл Құтты болсын Жаңа Бақыт достарым!... дереккөзі Қазақша сценарий: Кел, Жаңа жыл ортаға! Қалай жүктеймін? Санат: Қазақша портал » Қазақша Сценарийлер жинағы Тренажер 5 минут шейпер для всех групп мышц. Подарок браслет Power Balance! Соковыжималка - итальянское качество по отличной стоимости! Набор сковородок Нано макс 3 шт. по супер цене - 4900 тг! Успейте купить! Құрметті қолданушы, Сіз ЖАРАР сайтына тіркелмеген қолданушы ретінде кірдіңіз. Біз сізге тіркелуді немесе өз атыңызбен сайтқа кіруді ұсынамыз. 4 1 2 3 4 5 3 67 7 1 Пікір саны: 5 кіріңіз Жаңа RSS Жазылу бөлісу Avatar Батырхан Бактыбергенов•17 күн бұрын 22:13 Керемет •Жауап беру •бөлісу Avatar Балжан Тезекбаева•2014.11.28 20:25 Калай озиме сактап алсам екен?оте оте тамаша •Жауап беру •бөлісу . Жол-көлік оқиғасына ұшырап қалған жағдайда не істеу керек? Жол-көлік оқиғасына ұшырап қалған жағдайда не істеу керек? Қазақша сценарий: 22 Наурыз - Наурыз мейрамы (Қош келдің, әз Наурыз!) Қазақша сценарий: 22 Наурыз - Наурыз мейрамы (Қош келдің, әз Наурыз!) Сценарий тақырыбы: Қош келдің, әз Наурыз! Сценарий мақсаты: Наурыз мейрамы... 1 47 1 Қазақша сценарий: Балабақша | Құтты болсын Жаңа жыл Қазақша сценарий: Балабақша | Құтты болсын Жаңа жыл Балалардың кіруі. Тәрбиешінің сөзі: Тақпақтар. Шыршаның артынан Сауысқан... 15 21 Қазақша сценарий: Балабақша | Жаңа жыл Қазақша сценарий: Балабақша | Жаңа жыл Жаңа жылға арналған мерекелік ертеңгілік өткізілетін, әсем безендірілген залға... 2 16 4 21 1 Қазақша өлең: Тіл қасіреті Қазақша өлең: Тіл қасіреті 7 Қазақша өмірбаян: Мұқағали Мақатаев (1931-1976) Қазақша өмірбаян: Мұқағали Мақатаев (1931-1976) 108 4 1 1 Жаңа дүниелер Ерлерге кеңес: Костюм (шалбар). Көнермес 14 қағида Ұл бала тәрбиелеуші аналарға 15 кеңес Қазақша сериал: Қыз жолы телехикаясы (7 бөлім) Қазақша Бейне Клип: Формат тобы & Қайрат Баекенов - Өмір Шіркін (2015) Қазақша - орысша фильм: Келинка Сабина (2014) . Жарнама Мерекелер Жаңа жыл Халықаралық әйелдер күні (8 наурыз) Наурыз мейрамы (22 наурыз) Ғарыш күні (12 сәуір) Махаббат күні (15 сәуір) Бірлік күні (1 мамыр) Отан қорғаушылар күні (7 мамыр) Жеңіс күні (9 мамыр) Соңғы қоңырау (25 мамыр) Балалар күні (1 маусым) Рәміздер күні (4 маусым) Астана күні (6 шілде) Конституция күні (30 тамыз) Білім күні (1 қыркүйек) Отбасы күні (қыркүйек) Тіл мерекесі (қыркүйек) Қарттар күні (1 қазан) Ұстаздар күні (5 қазан) Рухани келісім күні (18 қазан) Республика күні (25 қазан) Қаржыгерлер күні (15 караша) Тұңғыш президент күні (1 желтоқсан) Тәуелсіздік күні (16 желтоқсан) Рамазан, Ораза айт Құрбан айт . Өлеңдер жинағы Абай Құнанбаев Абай аудармасы [Крылов] Абай аудармасы [Лермонтов] Абай аудармасы [Полонский] Ахмет Байтұрсынов Әбіш Кекілбайұлы Біржан сал Қожағұлұлы Жамбыл Жабаев Жүсіпбек Аймауытов Қалқаман Сарин Махамбет Өтемісұлы Мағжан Жұмабаев Мұқағали Мақатаев Міржақып Дулатұлы Мұхтар Шаханов Майлықожа Сұлтанқожаұлы Сүйінбай Аронұлы Танакөз Толқынқызы Төлеген Айбергенов Шәкәрім Құдайбердіұлы Фариза Оңғарсынова Ыбырай Алтынсарин Ілияс Жансүгіров . Жаңа әндер пен клиптер Қазақша Бейне Клип: Формат тобы & Қайрат Баекенов - Өмір Шіркін (2015) Бейне клип: Yunus Pers feat MC Сайлаубек - Давай взрывай (2015) Қазақша ән: Қайрат Нұртас - Байқа (2015) [мәтін / текст] Қазақша ән: Айдарбек Рысбек - Бәрі есімде (2015) [мәтін / текст] Қазақша Бейне Клип: Айдарбек Рысбек - Бәрі есімде (2015) . Санақ: Проверка тиц ZERO.KZ Наверх . . AddThis Sharing ZHARAR VKontakte Facebook Mail.ru Избранного Еще... Show Дереккөзі: http://www.zharar.com/kz/scenarii/430-new.html?Like © www.ZHARAR.com 1 Жүргізуші: Барлық жандар бір білікке қосқан үн, Бақытты боп бастады жыл дастанын. Қуанышпен келді той деп жаңа жыл, Құтты болсын жаңа бақыт достарым. 2 Жүргізуші: Құрметті ата аналар, оқушылар, ұстаздар, қонақтар Жаңа жыл мерекесіне арналған «Қош келдің, Жаңа 2015 жыл» атты кешімізді бастауға рұқсат етіңіздер 1 Жүргізуші: Құрметті жамағат жүрекке жылылық ұялатар алғашқы жаңа жылдық құттықтау сөзді білім ұясының білікті басшысы Оразбеков Елтай Ниязбекұлына береміз. 2 Жүргізуші: Құтты болсын жаңа жыл, барша халық, Қуанышқа, шаттыққа тамсанайық. Бірімізге шынайы тілек тілеп, Бар әлемге бақытпен жар салайық! 1 Жүргізуші: Жаңа күнде ән қылып, Тек жүрмеңіз сән құрып. Көңілдердей қартаймай, Шырша тұрар мәңгілік. Ал енді барлығымыз шыршаны айналып «Шырша» жырын айтайық. 2 Жүргізуші: Балалар ортамызға бізбен бір жыл бірге болған жылқы жылын шақырайық. Ескі жыл қайдасың? - Әне өзі де келе жатыр, бәріміз қосылып Хош келдіңіз делік. Бәрі: Хош келдің ескі жыл. Ескі жыл: Ауылдастарым, достарым, Алғысым көп айтар менің. Дәл осындай артығырақ, Қарсы алыңдар қой жылын. 1 Жүргізуші: - Ескі жыл сен жаңа жылымыз келген ше бізбен бірге бол. Көңіл көтеріп, ән салып, би билейік. 2 Жүргізуші: Би билейік бұралып, Қыздар тұр сұранып. Мен де тұрмын құр қалып, Шаттанайық қуанып. - Ескі жылымыздың құрметіне сыныптың орындауында биі. Қарсы алыңыздар. (Би биленеді) 1 Жүргізуші: Әнші де құс үні бар, Кірсең кештің сәні бар. Салайықшы шарықтап. Жаңа жылдың әніне Ал ағайын тұрмайық Жаңа жылды жырлайық. сынып оқушысының орындауында ән. Қарсы алыңыздар. (Ән айтылады) 2 Жүргізуші: Қараңыздар мынау шыршаға. Неткен сұлу, неткен көрікті еді. Жаңа жылдық шыршамызға барлығы келіпті. Енді аяз атамыз да келіп қалар. Қане барлығымыз Аяз ата, ақша қар, жаңа жылым кел деп шақырайық. Сонда біздің дауысымызды естіп тез келер. Барлығы: Аяз ата, ақша қар, жаңа жылым кел, кел! (Аяз ата, ақша қар, жаңа жыл келеді) 1 Жүргізуші: Келді жылым бақытым, Кемелденді уақытым. Сәлем саған аяз ата, жаңа жыл, Жаңа бақыт, жаңа думан, жаңа жыр. Аяз ата: Аяулы ата - аналар, ардақты ұл - қыздар, бүлдіршін балаларыңа бір сәлем! Қандай жарқын жүздерің, Қандай әсем жырларың. Асулармен алысқан, Аталарың сендерге Шаршап келді алыстан. 2 Жүргізуші: Сыңғырлашы сырнайым, Жаңа жылды жырлайын. Шашбаулы қыз сырғалы, Ақша қарды тыңдайық. Ақша қар: Амансыздар ма балалар, ұстаздар, ата аналар! Өздеріңді сағынып келдік, Жаңа жылдарыңыз құтты болсын. Өтіп кеткен жылқы жылымызға аман есен саулық тілеп, келер жылымыз Қой жылына табыс жыл, береке, бірлік әкелсін деп, тарих жыл болсын деймін. 1 Жүргізуші: Жаңа жыл жол болсын Басқан қадам оң болсын Төрлет, төрлет жаңа жыл Бізге құтты жыл болсын. 2 Жүргізуші: Жаңа жыл – жаңа қадам, жаңа бақыт, Болашақ сыйлайтындай жаңа бақыт. Қой жылы кеп қалды ортамызға, Жақсылықпен жалғасын жаңа уақыт. Қой жылы: Жаңа жылда жаңа бақыт тыныштық, Жаса, жаса достық бірлік туыстық. Құттықтайық жаңа жылды өнермен, Қуаныштың әр минуты тым ыстық. (Ортадан ескі жыл шығады) Жылқы: Мен ескі жылмын сіздерге молшылық, бақыт әкелдім. Мына келер жылға тілегім. Жасампаз заман бұл заман Бүгіннен ертең ғаламат Алдыңғы сапта боларсың Хош сау болыңдар балалар! (Ескі жыл кетеді) Қой жылы: Жаңа жылда өнер сынар қайсың бар Алға шығып өлең тақпақ айтыңдар Жаңа жылда сыйлық алып қайтыңдар. 1 Жүргізуші: Аяз ата, ақша қар, жаңа жылымыздың құрметіне сынып орындауында би. Қарсы алыңдар. (би билеп болғанда сырттан үш ергежей кіріп келеді) Ергежей 1: Аяз ата өзіңізді әрең таптық қой! Аяз ата: Әй жүгірмектер сендер неғылдеп жүрсіңдер? Қайтыңдар. Қалай жеттіңдер бұл жерге. Ергежей 2: Біз сіздің кәрі бұғыңызды жегіп, сонымен келдік. Ергежей 3: Сіз бізді қалай қайтармақ болсаңызда, біз қайталамаймыз. Кәрі бұғы шаршап әлсіреп қалды. Оған демалуға уақыт керек. Аяз ата: Тоқтаңдар! Сендер бұларың үшін жауап бересіңдер. Ергежей 1: Сіз жыл сайын жастардың өнерін көремін деп кетіп қаласыз да, біздің өнерімізді байқамайсыз. Бүгін ақыры сәті түсіп тұр екен, біз де осы балаларға өнерімізді көрсетейік. (Бәрі жамырай шулай кетеді) 2 Жүргізуші: Аяз ата! Біз үшін бұл күтпеген жағдай, әрі тосын сый болды ғой. Оларға несін ренжисіз. Оданда бұларда да өнер бар екен біздің оқушылар Сіздің көмекшілеріңіздің өнерлерін тамашалау. біздер үшін ең жақсы сыйлық. Қане оқушылар сендер Аяз атамыздың көмекшілерінің өнерін тамашалағыларың келеме? Оқушылар : Иә Аяз ата: Жасы. Ендеше өнерлеріңді бастаңдар. (Ергежейлердің өнер көрсетіледі) Аяз ата: Ой бәрекелді! Осынау ерекше кешті бірінші рет көрдім. Ақша қар, біз шынымен де өзіміздің өнерлі жандарға мән бермей жүр екенбіз ғой. 1 Жүргізуші: Рахмет сендерге. Сендердің де өнерлеріңді тамашаладық. Енді алыстан ат терлетіп келіпсіңдер, біздің оқушылардың да өнерін көріңдер 2 Жүргізуші: Дөңгеленіп тұрайық, Ойын сауық құрайық. Ән шашуы шашылсын, Жаңа жылға ылайық! Ортада сынып оқушысы орындауында ән. Аяз ата: Ал қарақтарым мені күтіп отырған қаншама ел мен жер бар. Сонда барайын. Сендерге көп рахмет. Өнерлерін өрге жүзсін. Биік шыңдардан көрініңдер! Жаңа жыл жаңа бақыт, әкелсін далама құт. Өнерлерің көп болсын, елде уайым жоқ болсын. Тілектерің ақ болсын, бастарыңа бақ қонсын. Келер жылы келермін, өнер тағы көрермін. Сыйлық әкеп сендерге, көптен - көптен берермін. Жақсылыққа толыңдар, тек биікке қоныңдар. Келесі жылы көргенше, амандықта болыңдар. 1 Жүргізуші: Ал құрметті достар! Бәріміз бірге Аяз атаны шығарып салайық. 2 Жүргізуші:Аяз ата, келесі кездескенше аман болыңыз. Біз сізді асыға күтеміз. (Аяз ата, ақша қар кетеді. ) 1 Жүргізуші:Құрметті достар! 2 Жүргізуші: Қадірлі ұстаздар, қонақтар! 1 Жүргізуші: Жаңа жыл! Осы жыл барлық отбасыларымызға бақыт пен шаттық әкелсін. Еңбектеріңіз жемісті болсын. Қой үстінде бозторғай жұмыртқалаған тоқшылықта болайық. 2 Жүргізуші: Жаңа жыл құтты болсын! Келесі кездескенше сау – саламатта болыңдар! Дереккөзі: http://www.zharar.com/kz/scenarii/5404-jana_2015_jyl.html?Like © www.ZHARAR.com жүктеу/скачать 0,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2