М А З М Ұ Н Ы
Қысқартылған сөздер тізімі.................................................................................................... 3
Алғысөз.......................................................................................................................................
Кіріспе.........................................................................................................................................
Педиатрия мамандығы, пәні мақсаты және өзекті мәселелері..............................................
Қазақстанда педиатрияның дамуы...........................................................................................
Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы Қазақстан
республикасының кодексі.........................................................................................................
Дүниежүзілік медицина қауымдастығының Женева декларациясы.....................................
Бала құқықтары туралы конвенция..........................................................................................
Емдік-профилактикалық мекемелер........................................................................................
Ерте жастағы балалар бөлімшелерінің жұмыс ерекшеліктері...............................................
1 ТАРАУ. БАЛАЛАР АУРУЛАРЫНЫҢ ПРОПЕДЕВТИКАСЫ….....................................
1.1. Балалық шақтың кезеңдері және олардың сипаттамасы................................................
1.2. Балалардың денесінің дамуы............................................................................................
1.2.1. Ұрықтық даму.................................................................................................................
1.2.2. Туылғаннан кейінгі дене дамуы.....................................................................................
1.2.3. Дене салмағының дамуы................................................................................................
1.2.4. Дене пропорциясының өзгеруі........................................................................................
1.2.5. Дененің беті.......................................................................................................................
1.2.6. Даму барысында дене бітімінің өзгеруі.........................................................................
1.2.7. Дене дамуын бағалау.......................................................................................................
1.2.8. Антропометриялық өлшеулердің тәсілдері...................................................................
1. 2.9. Дене дамуын центильдік бағалау..................................................................................
1.3. Нерв жүйесі және нервтік психикалық даму...................................................................
1.3.1. Нерв жүйесінің-анатомиялық физиологиялық ерекшеліктері..................................
1.3.2. Жүйке-іс әрекеттірінің дамуын бағалау........................................................................
1.3.3. Әр жастағы балаларды тәрбиелеу..................................................................................
1.4. Баланы тексеру ерекшеліктері..........................................................................................
1.4.1. Науқастардың ауру тарихы............................................................................................
1.4.2. Науқас балалардың жағдайын бағалау..........................................................................
1.4.3. Оқу ауру тарихын жазу үлгісі.........................................................................................
1.5. Мүшелер мен жүйелердің ерекшеліктері.........................................................................
1.5.1. Тері....................................................................................................................................
1.5.2. Бұлшық ет жүйесі ............................................................................................................
1.5.3. Сүйек жүйесі.....................................................................................................................
1.5.4. Тыныс мүшелері...............................................................................................................
1.5.5. Жүрек- тамыр жүйесі .....................................................................................................
1.5.6. Ас қорыту мүшелері.........................................................................................................
1.5.7. Қан жүйесі.........................................................................................................................
1.5.8. Несеп түзу және несеп шығыру мүшелері....................................................................
1.5.9. Балалардың эндокрин жүйесі..........................................................................................
1.5.10. Жыныс бездері, жыныстық қалыптасу және даму......................................................
1.6. Балалардың денсаулығын бағалау.....................................................................................
1.7. Балаларды аурудан сақтандыру………………………………………………….............
1.8. Психопатиялық дамуды анықтау шектері және дұрыс тәрбиелеу түрлері....................
1.9. Дені сау балаларды тамақтандыру....................................................................................
1.9.1. Бір жасқа дейінгі балаларды тамақтандыру .................................................................
1.9.2. Ана сүтінің биологиялық және химиялық қасиеттері..................................................
1.9.3. Перзентханадағы нәрестелерді тамақтандыру..............................................................
1.9.4. Қосымша тамақ беру........................................................................................................
1.9.5. Қосымша және жасанды тағамдардың негізгі бөліктерін дайындау тәсілі ...............
1.9.6. Жасанды және аралас тамақтандыруда қолданылатын сүт қоспалары......................
1.9.7. Жасанды және аралас тамақтандыру.............................................................................
1.9.8. Бір жастан асқан балаларды тамақтандыру...................................................................
1.9.9. Бір жастан балаларды тамақтандыруға қолданылатын тағамдар...............................
2 ТАРАУ. НЕОНАТОЛОГИЯ………………………………………………………………...
2.1. ДДҰ-ның қазіргі кездегі неонатологиядағы бағдарламалары…....................................
2.2. Жаңа туылған баланы алғашқы зерттеу тәсілдері...........................................................
2.2.1. Жаңа туған баланы тексеру.............................................................................................
2.3. Шала туылған нәрестелер..................................................................................................
2.3.1. Шала туылған нәрестелердің физиологиялық ерекшеліктері.....................................
2.3.2. Шала туылған нәрестелердің күтуінің ерекшеліктері .................................................
2.3.3. Шала туылған балалардың күтімінің ерекшеліктері…................................................
2.4. Жаңа туылған нәрестелер аурулары…..............................................................................
2.4.1. ЖТН асфиксиясы…………………………………………………………………….....
2.4.2. Туылу жарақаттары мен зақымдалулары......................................................................
2.4.3. Пренатальды қауіпті факторларды бағалау...................................................................
2.4.4. Жаңа туылған нәрестелердің геморрагиялық ауруы (ГНрА)
2.4.5. Нәрестелердің гемолитикалық ауруы…........................................................................
2.4.6. Терінің жұқпалы емес аурулары ....................................................................................
2.4.7. Құрсақ ішілік инфекциялар ............................................................................................
2.4.7.1. Листериоз………………………………………………………………………….......
2.4.7.2. Вирусты инфекциялар…………………………………………………………….......
2.4.7.2.1. Қызамық ….................................................................................................................
2.4.7.2.2. Неонатальды герпес ………………………………………………………………..
2.4.7.2.3.Цитомегаловирусты инфекция …………………………………………………….
2.4.7.2.4. Микоплазмалы инфекция…………………………………………………………..
2.4.7.2.5. Жаңа туған нәрестелердегі хламидиялық инфекция..............................................
2.4.7.2.6. Токсоплазмоз..............................................................................................................
2.4.8. Жергіліктенген қабынулы арулар .................................................................................
2.4.9. Балалар сепсисі.................................................................................................................
3 ТАРАУ. ФОСФОР-КАЛЬЦИЙ АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫМЕН БАЙЛАНЫСТЫ
АУРУЛАР
3.1. Рахит ...................................................................................................................................
3.2. Д-гипервитаминозы…………………………………………………………………........
3.3. Спазмофилия………………………………………………………………………….......
4 ТАРАУ. КОНСТИТУЦИЯ АНОМАЛИЯЛАРЫ ………………………………………….
4.1. Экссудативті-катаральды диатез .....................................................................................
4.2. Аллергиялық диатездер …................................................................................................
4.3. Лимфатикалық-гипопластикалық диатез .........................................................................
4.4. Нервтік-артриттік диатез...................................................................................................
5 ТАРАУ. ТОРЛАНУДЫҢ СОЗЫЛМАЛЫ БҰЗЫЛЫСТАРЫ….........................................
5.1. Гипотрофиялар....................................................................................................................
5.2. Гипостатура……………………………………………………………………….............
5.3. Паратрофия ………………………………………………………………………….........
5.4. Гиповитаминоздар ………………………………………………………………….........
6 ТАРАУ. ТЫНЫС МҮШЕЛЕРІНІҢ АУРУЛАРЫ…………………………………………
6.1. Жоғары тыныс жолдарының аурулары….........................................................................
6.1.1. Жедел респираторлы инфекциялар ……………………………………………………
6.1.1.1. Жедел ринит.................................................................................................................
6.1.1.2. Жедел фарингит……………………………………………………………………….
6.1.1.3. Жедел тонзиллит (Баспа)……………………………………………………………..
6.1.1.4. Жедел ларингит ………………………………………………………………………
6.1.1.5. Стеноздаушы ларинготрахеит………………………………………………………..
6.1.1.6. Эпиглотит ……………………………………………………………………………..
6.1.1.7. Аденоидит …………………………………………………………………………….
6.1.2. Жиі ауыратын балалар .................................................................................................
6.1.3. Балалар бронхиттері........................................................................................................
6.1.3.1. Жедел бронхиттер .......................................................................................................
6.1.3.2. Жедел бронхиолиттер.................................................................................................
6.1.3.3. Жедел обструктивті бронхит ......................................................................................
6.1.3.4. Қайталама рецедивті бронхит......................................................................................
6.2. Балалар жедел пневмониялары ………………………………………………………….
6.2.1. Ошақты пневмониялар………………………………………………………………….
6.2.2. Сегментарлы пневмониялар ...........................................................................................
6.2.3. Круппозды пневмония ...................................................................................................
6.2.4. Интерстициальды пневмония ........................................................................................
7 ТАРАУ. СОЗЫЛМАЛЫ БРОНХ-ӨКПЕ АУРУЛАРЫ........................................................
7.1. Созылмалы бронхит ...........................................................................................................
7.2. Муковисцидоз......................................................................................................................
7.3. Бронхоэктаздық ауру және жергілікті пневмосклероз...................................................
7.4. Туа біткен бронх-өкпе жүйесінің даму ақаулары............................................................
7.5. Балалар тұқым қуалайтын өкпе аурулары.......................................................................
7.6. Балалар өкпесінің созылмалы қабынуы............................................................................
8. ТАРАУ. АЛЛЕРГИЯЛЫҚ АУРУЛАР..............................................................................
8.1. Тыныс жолдарының аллергиялық аурулары..................................................................
8.2. Тағамдық аллергия..............................................................................................................
8.3. Поллиноз..............................................................................................................................
8.4. Атопиялиялық дерматит ....................................................................................................
8.5. Дәрілік аллергия..................................................................................................................
8.6. Жәндіктерге аллергиялық реакция....................................................................................
8.7. Анафилактикалық шок......................................................................................................
8.8. Сарысулық ауру.................................................................................................................
8.9. Балалар бронхиальды астмасы .........................................................................................
9. ТАРАУ. ЖҮРЕК-ҚАНТАМЫР ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ АУРУЛАРЫ.........................................
9.1. Балалардың туа біткен жүрек ақаулары….......................................................................
9.1.1. Қарынша аралық перденің мүкістігі...............................................................................
9.1.2. Жүрекше аралық переденің мүкістігі.............................................................................
9.1.3. Ашық артериялық өзек....................................................................................................
9.1.4. Өкпе артериясының жекеленген тарылуы….................................................................
9.1.5. Фалло ауруы .....................................................................................................................
9.1.6. Аорта коарактациясы .………………………………………………………………….
9.1.7. Аорта сағасының тарылуы.............................................................................................
9.2. Балалар ревмтизмі (ревматикалық қызба) .......................................................................
9.2.1. Қайталама ревматизм.......................................................................................................
9.2.2. Митральды қақпаңтың жарамсыздығы .........................................................................
9.2.3. Митральды тарылу..........................................................................................................
9.2.4. Аорта қақпағының жарамсыздығы.. ..............................................................................
9.2.5. Қолқа сағасының тарылуы (қолқаның тарылуы)..........................................................
9.2.6. Үш қақпалы қақпақтың жарамсыздығы.........................................................................
9.3. Ревматиздік емес кардиттер ..............................................................................................
9.3.1. Миокардиттер...................................................................................................................
9.3.2. Кавасаки ауруы................................................................................................................
9.3.3. Туа біткен кардит….........................................................................................................
9.3.4. Инфекциялық эндокардиттер .........................................................................................
9.3.5. Перикардиттер .................................................................................................................
9.4. Ырғағы мен өткізгіштіктің бұзылуы ..............................................................................
9.5. Этиологиясы анықталмаған аурулар ..............................................................................
9.5.1. Эндокардиальды фиброэластоз .....................................................................................
9.5.2. Кардиомиопатиялар .......................................................................................................
9.6. Жүрек жетіспеушілігі ........................................................................................................
9.7. Вегето-қантамырлық дистониялар ...................................................................................
9.7.1. Артериялық гипотензия ..................................................................................................
9.7.2. Артериялық гипертензия ................................................................................................
9.7.3. Атеросклероздың педиатриялық проблемалары ..........................................................
9.8. Дәнекер тіндерінің иммунопатологиялық аурулары ......................................................
9.8.1. Ювенильді ревматоидты артрит ....................................................................................
9.8.2. Склеродермия ..................................................................................................................
9.8.3. Жүйелі қызыл жегі ..........................................................................................................
9.8.4. Дерматомиозит ................................................................................................................
9.8.5. Түйінді полиатериит ......................................................................................................
9.8.6. Дәнекер тіндердің аралас аурулары ..............................................................................
10 ТАРАУ. АСҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІНІҢ АУРУЛАРЫ...........................................................
10.1. Эзофагогастродуоденальды аймақ аурулары ...............................................................
10.1.1. Гастроэозфагальды рефлюксті аурулар ......................................................................
10.1.2. Функциялық диспепсия ................................................................................................
10.1.3. Жедел гастрит ...............................................................................................................
10.1.4. Созылмалы гастрит …………………………………………………………...............
10.1.5. Ойық жара ауруы...........................................................................................................
10.1.6. Стоматиттер....................................................................................................................
10.1.7. Жедел панкреатит .........................................................................................................
10.1.8. Созылмалы панкреатит ...............................................................................................
11 ТАРАУ. ГЕПАТОБИЛИАРЛЫ ЖҮЙЕ АУРУЛАРЫ ...................................................
11.1. Билиарлы жүйенің дисфункциялық бұзылыстары .......................................................
11.2. Созылмалы гепатит ..........................................................................................................
12 ТАРАУ. ІШЕК АУРУЛАРЫ ..............................................................................................
12.1. Тоқ ішек дискинезиясы ....................................................................................................
12.2. Тітіркенген ішек синдромы.............................................................................................
12.3. Мальабсорбция синдромы ...............................................................................................
12.3.1. Целиакия ........................................................................................................................
12.3.2. Экссудативті энтеропатия………………………………………................................
12.3.3. Бейарнамалы жаралы колит .........................................................................................
12.3.4. Ішек дисбактериозы .....................................................................................................
13 ТАРАУ. БАЛАЛАР НЕСЕП ШЫҒАРУ ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ АУРУЛАРЫ .......................
13.1. Зәр шығару жолдарының аурулары ................................................................................
13.1.1.Зәр шығару жолдарының инфекциялық-қабынулы аурулары ...................................
13.1.1.1. Пиелонефрит ...............................................................................................................
13.1.1.2. Несеп жолдарының инфекциясы .............................................................................
13.2. Бүйрек инфекциялық-аллергиялық аурулары ...............................................................
13.2.1. Гломерулонефриттер ....................................................................................................
13.2.2. Тез үдейтін (қатерлі, экстракапиллярлық, жеделдеу) гломерулонефрит (ТҮГН)…
13.2.3. Созылмалы гломерулонефрит ......................................................................................
13.2.4. Нефротикалық синдром ................................................................................................
13.2.5. Интерстициальды нефрит ...…………………………………………………………..
13.3. Бүйрек жетіспеушіліктері ...…………………………………………………………….
13.3.1. Жедел бүйрек жетіспеушілігі .......................................................................................
13.3.2. Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі ..............................................................................
14 ТАРАУ. ҚАН ЖӘНЕ ҚАН ЖАСАУ МҮШЕЛЕРІНІҢ АУРУЛАРЫ .............................
14.1. Әртүрлі жастағы балалардың анемия синдромдары .....................................................
14.1.1. Темірге тапшылық жағдайлар ......................................................................................
14.1.2. Теміртапшылық анемиялар .………………………………………………………….
14.1.3. Мегалобластикалық анемиялар ...................................................................................
14.1.4. Тұқым қуалайтын гипо-, апластикалық анемиялар ...................................................
14.1.5. Пайда болған гипо- және аплатикалық анемиялар ....................................................
14.1.6. Геморрагиялық анемиялар ...........................................................................................
14.1.7. Созылмалы қан кетуден болатын анемиялар .............................................................
14.1.8. Гемолитикалық анемиялар ...…………………………………………………………
14.1.9. Гемоглобиннің құрылымының және түзілуінің мүкістіктері ...................................
14.2. Геморрагиялық және геморрагиялық аурулар ……………………………………......
14.2.1. Вазопатитялар. Геморрагиялық васкулиттер .............................................................
14.3. Тромбоцитопениялық пурпура .………………………………………………………..
14.4. Тромбоцитопатиялар .......................................................................................................
14.5. Гемофилия ........................................................................................................................
14.6. Гемобластоздар ................................................................................................................
14.6.1. Лейкоздар........................................................................................................................
14.6.2. Созылмалы лейкоздар ...................................................................................................
14.6.3. Миелодиспластикалық синдромдар ............................................................................
14.6.4. Лимфогранулематоз…………………………………………………………………...
15 ТАРАУ. ЭНДОКРИН ЖҮЙЕСІНІҢ АУРУЛАРЫ ...........................................................
15.1. Қант диабеті ......................................................................................................................
15.2. Қалқанша бездердің аурулары ........................................................................................
15.2.1. Гипотиреоз .....................................................................................................................
15.2.1.1. Туа біткен гипотиреоз ................................................................................................
15.2.1.2. Жүре пайда болған гипотиреоз .................................................................................
15.3. Жайылмалы уытты жемсау .............................................................................................
15.4. Семіздік .............................................................................................................................
15.5. Бүйрек үсті безінің аурулары .........................................................................................
15.5.1. Бүйрек үсті безенің созылмалы жетіспеушілілігі ...…………………………………
15.5.2. Бүйрек үсті безінің жедел жетіспеушілігі....................................................................
15.5.3. Бүйрек безінің қыртысты қабатының туа болған дисфункциясы ............................
15.5.4. Гиперкортицизм ............................................................................................................
15.6. Дене ұзындығының бұзылыстары ...............................................................................
15.6.1. Гипофизарлы нанизм ....................................................................................................
15.6.2. Примордиальды нанизм ...............................................................................................
15.6.3. Кеш пубертатты синдром .............................................................................................
15.6.4. Жанұялық аласабойлық ................................................................................................
15.6.5. Гигантизм .......................................................................................................................
15.6.6. Конституциональды жанұялық ұзындылық ...............................................................
15.6.7. Жыныс бездерінің аурулары .......................................................................................
15.6.7.1. Гипоганадизм .............................................................................................................
15.6.7.2. Мерзімінен бұрын жыныстық жетілу ......................................................................
15.6.7.3. Жыныстық дараланудың аномалиялары .................................................................
15.6.7.4. Гермафродитизмдер ...................................................................................................
16 ТАРАУ. ТҰҚЫМ ҚУАТЫН АУРУЛАР ............................................................................
16.1. Хромосоманың 21- ші трисомия синдромы ..................................................................
16.2. Хромосоманы ХХY синдромы ......................................................................................
16.3. Хромосоманың Х моносомия синдромы .......................................................................
16.4. Тұқым қуалайтын ферментопатиялар ...................... ....................................................
16.4.1. Аминқышқылдарының метаболизм бұзылыстары ....................................................
16.4.2. Фенилкетонурия ............................................................................................................
16.4.3. Гистидинемия ................................................................................................................
16.4.5. Хартнап ауруы ...............................................................................................................
16.4.6. Кнапп - Комровер ауруы ..............................................................................................
16.4.7. Цистатонурия .................................................................................................................
16.4.8. Гомоцистинурия ............................................................................................................
16.4.9. Цистинурия ....................................................................................................................
16.4.10. Лейциноз ......................................................................................................................
16.4.11.Тирзиноз .......................................................................................................................
16.4.12. Алкаптанурия .............................................................................................................
16.4.13. Цистиноз .....................................................................................................................
16.5. Дәнекер тіндер алмасуының тұқым қуалайтын аурулары ..........................................
16.5. 1. Марфан синдромы .......................................................................................................
16.6. Көмірсу алмасуының тұқым қуалайтын кемістіктері ..................................................
16.6.1. Галактоземия .................................................................................................................
16.6.2. Гликогеноздар ...............................................................................................................
16.6.3. Фруктоземия .................................................................................................................
16.7. Лизосомалық аурулар ......................................................................................................
16.8. Мукополисахаридтер .......................................................................................................
16.9. Гликолипидоздар .............................................................................................................
16.10. Тұқым қуалайтын пигменттік гепатоздар ....................................................................
17 ТАРАУ. Медициналық-генетикалық кеңес ......................................................................
18 ТАРАУ. ИММУНДЫҚ ТАПШЫЛЫҚ ЖАҒДАЙЛАР ....................................................
18.1. Иммундық жауаптың жасушалық және гендік негіздері ...........................................
18.2. Біріншілік иммундық тапшылық ...................................................................................
18.3. Гуморальдық және жасушалық иммуниттетің аралас кемістігі ................................
18.4. Т- лимфоциттермен орайласқан біріншілік жасушалық иммунитет тапшылығы ....
18.5. Гуморальдық иммунитет бұзылысымен білінетін тапшылықтар ...............................
18.6. Түйршіктілердің сан және сапалық кемістігі ...............................................................
18.7. Екіншілік иммундық тапшылық ....................................................................................
18.8. Иммундық ауруларын емдеу ..........................................................................................
18.9. Жүре пайда болған иммундық тапшылық синдрмы......................................................
19 ТАРАУ. БАЛАЛАР ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАРЫ..............................................................
19.1. Қызылша ..........................................................................................................................
19.2. Жәншау ............................................................................................................................
19.3. Күл …................................................................................................................................
19.4. Қызамық ...........................................................................................................................
19.5. Желшешек …………………………………………………………………....................
19.6. Эпидемиялық паротит …................................................................................................
19.7. Инфекциялық мононуклеоз ...........................................................................................
19.8. Көк жөтел ........................................................................................................................
19.9. Менингококкты менингит .............................................................................................
19.10. Полимиелит ....................................................................................................................
19.11. Иерсиниялармен шақырлатын аурулар ......................................................................
19.11.1. Иерсиноз ......................................................................................................................
19.11.2. Псевдотуберкулез .......................................................................................................
19.12. Тырысқақ ........................................................................................................................
19.13. Вирусты гепатиттер .......................................................................................................
19.14. Жедел ішек инфекциялары ...........................................................................................
19.15. Ішек құрттары аурулары ...............................................................................................
20 ТАРАУ. ДДҰ «БАЛАЛЫҚ ШАҚ АУРУЛАРЫН ИНТЕГРАЦИЯЛАП ЖҮРГІЗУ»
БАҒДАРЛАМАСЫ............... ....................................................................................................
21 ТАРАУ. ИНФЕКЦИЯЛЫҚ АУРУЛАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ............................................
21.1. Балаларды жұқпалы аурулардан сақтандыру (алдын-егу) ..........................................
Педиатриядағы байқалатын шұғыл жағдайларда көрсетілетін көмек пен жасалатын
күтімдер ......................................................................................................................................
Лабораториялық көрсеткіштер ……........................................................................................
Бір жасқа дейінгі балаларды тамақтандыруға қолданылатын кейбір қоспалар құрамын-
дағы негізгі тағамдық заттар мөлшері ....................................................................................
Балалық шақта қолданылатын антибактериальды дәрілер...................................................
Инфекциялық аурулармен ауыратын балаларды оқшаулау мерзімі және қатынаста
болғандарды бақылау тәртібі ...................................................................................................
Өзін-өзі бақылауға арналған тест-сұрақтар ............................................................................
Қолданылған әдебиеттер .........................................................................................................
|