111 КЕСТЕ
БАЛАЛАР ӨТ ШЫҒАРУ ЖОЛДАРЫНЫҢ АУРУЛАРЫНЫҢ АЖЫРАТУ ЖӘНЕ
ДИАГНОСТИКАЛЫҚ КРИТЕРИЯЛАРЫ
Критериялар
Созылмалы
холецистохолангит
Өттас ауруы
Анамнез
отбасылық бейімділік
өршуінің жыл мерзіміне
байланыстылығы
аурудың ұзақтығы
Ауырсыну синдромы
тұрақты ауырсыну
емдәмдегі қателіктерге
байланысты
ұстама тәрізді ауырсыну
оң жақ қабырға астының
ауырсынуы
Иррадиация
УДЗ
Әлсіздік, енжарлық,
интоксикация белгілері,
полигиповитаминоз
Тән
Күзгі-көктемгі кезең
1,5-2 жыл
Тән
Тамақ ішкеннен кейін, әсіресе
майлы және қуырған, 1,5-2 соң
Өршу кезеңіне тән
Тән
Оң иыққа, жауырынға
Қалыңдауы, өт қабының
гиперэхогендігі, ішіндегі
сұйықтықтың біркелкі болмауы
Билиарлы жүйенің
алдындағы аурулары
Тән
Тән емес
Ұзаққа созылады (толық
белгігі емес)
Тән емес
Тамақ ішкеннен кейін
бірден
Колика тән
Коликаға тән
Коликаға тән
Өт қабында қозғалғыш
гиперэхогенді, эхокөлеңке-
мен, құрылым анықталады
БЖДБ емі
дисфункция түріне қарай жіктеп, кешенді түрде, арандатушы факторларды
жоюға бағыштап, майлы, қуырған тағамдарды айтарлықтай шектеп, клетчаткамен,
өсімдік майларымен байытылған тағамдармен күніне 3-4 рет тамақтандыру
қарастырылады. Бұзылған нейрогумаральды механизмдерді қалыптастыру қажет.
Жедел холециститте
консервативті ем
(төсектік режим, аштық, сусынды көп беру,
антибиотиктер, спазмолитиктер және анельгетиктер, инфузиялық ем, ферментке қарсы
препараттар) жеткілікті. Оталық емді іріңді, флегмонозды немесе гангренозды
холецисттерге күмән туғанда қажет етеді.
112
КЕСТЕ
457
ӨТ ШЫҒАРУ ЖОЛДАРЫНЫҢ ДИСФУНКЦИЯСЫН (ӨШЖД) ЕМДЕУ
ҚАҒИДАЛАРЫ (ЖОБАСЫ)
Емдік
шаралар
Дисфункция типі
Гипотониялық- гипокинетикалық Гипертониялық- гиперкинетикалық
Емдәм
Певзнер бойынша №5 емдәм. Өт
айдайтын қасиеті бар, өсімдік
клетчаткалы өнімдер
Певзнер бойынша №5 емдәм;
механикалық, химиялық
тітіркендіргіштерді, майларды шектеу.
Нейтротропты
заттар
Антидепресанттар (фенибут, ме-
липрамин), кофеин, элеутерококк
пантокрин, женьшень және т.б.
Седативті әсерлі: транквилизаторлар
(сибазон, нозепам), новокаин
Спазмолитика-
лық препараттар
Қолдануға көрсеткіштері жоқ
Спазмалитиктер (Папаверин, но-шпа,
одестон); холинолитиктер (белладона,
беллатаминал, минеральды сулар)
Жылы
процедуралар
Тек өршу кезеңінде
Кең қолданылады
Емдік дене
шынықтыру
Тағайындау кең көлемде-тонусты
жоғарлататын түрі
Аяушылық әдісі
Физотерапиялық
процедуралар
Қуаттандыратын типті: гальвани-
зация, диаденомотерапия,
күкіртқышқылды магнезиямен
электрофорез, балшықпен емдеу
Седативті әсерлі: новокаин, папаве-
рин, магний сульфаты электрофорезі;
парафиндік және озокериттік аппли-
кациялар, Щербак бойынша жаға
Тюбаж (соқыр
дренаж)
Кең қолданылады (аптасына 2-3
реттен сирек емес)
Байқап тағайындау керек
Минеральды
сулар
Жоғарға, орташа минеральды,
дене температурасында магний
сульфаты күніне 2 рет 300-400мл-
ден
Гидрокарбонатты-хлоридті-натрий,
төмен минеральды, газы төмен, жылы
күйде, күні 5-6 рет аз бөлікпен;
Фитотерапия
Жүгері үлпегі, солмасгүл, зире,
жалбыз, мыңжылдық
Шайшөп, түймедақ қайнатпалары
Өт коликасы ұстамасы кезінде мүмкіндігінше ерте ауырсыну синдромын басу. Ол
үшін ішуге 0,1% атропин (әр қабылдағанда әр жасына 0,5 таммшыдан) немесе белладонна
(1мг 1 жыл жасына) сығындысын (экстрактасын), папаверин, но-шпа, спазмалитин,
теофиллин немесе теобромин қолданылады. Тиімділігі толық байқалмаса, бұлшық етке
баралгин немесе платифиллин, атропин сульфаты, папаверин, ганглиоблокаторлардың
орташа дозасын егеді. Колика ұстамасы басылмаса, атропинмен қосып промедол немесе
пантопон жасалады.
Созылмалы холециститте БЖДБ-ның түріне сәйкес жүргізілетін емдәм мен (жедел
кезінде тұз, май және ақуызды шектеп механикалық аяушы) және симптоматикалық
еммен қатар, өршу кезінде никодин немесе оксафенамид, циквалон, фуразолидон
тағайындалады. Витаминотерапия (жедел кезеңде А, С, В
1
, В
2
, РР, одан кейін В
6
, В
12
, В
15
,
В
5
, Е дәрумендері) міндетті түрде жүргізіледі.
Өттас ауруында литолитикалық заттар (негізіне холестериндік өт тастарында) –
урсофальк (10 мг\кг), литофальк (7 мг\кг) 6-24 айдан курс ретінде қолданылады. Бұндай
ем көмектеспесе, холецистэктомия жасалады.
Диспансерлік бақылау БЖДБ-да 1 жыл бойына жүргізіледі. Аяушылық емдәм,
физикалық салмақты шектеу, ЕДТ жүргізіледі. Жергілікті санаторияларда емделу керек,
458
ал 3 айдан кейін минеральды сулары бар (Старая Русса, «Минеральные воды», Ессентуки,
Нальчик) бальнеологиялық курорттарда емделу қажет.
11.2. СОЗЫЛМАЛЫ ГЕПАТИТ
Созылмалы гепатит
Достарыңызбен бөлісу: |